Οι πολλές εκατοντάδες Γερμανοί και ξένοι απεσταλμένοι των ΜΜΕ που είχαν καταφθάσει στην πρωτεύουσα του ανατολικογερμανικού κρατιδίου, το Μαγδεμβούργο, υπολόγιζαν βάσιμα σε άλλης μορφής εκπλήξεις: Σε μια θεαματική νίκη του τοπικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD), που θα επιβεβαίωνε τη διαπιστωνόμενη από τις δημοσκοπήσεις ανερχόμενη τάση της εύνοιας των εκλογέων προς το κόμμα αυτό και την τελική νίκη του στις εθνικές εκλογές στις 27 Σεπτέμβρη. Οι εκλογείς απογοήτευσαν σε μεγάλο βαθμό όσους είχαν τέτοιες προσδοκίες. Γιατί οι Σοσιαλδημοκράτες συγκέντρωσαν μόνο 35,9% των ψήφων, δηλαδή 1,9% περισσότερες από τις εκλογές του 1994 και έτσι έμεινε όνειρο εαρινής νυκτός η ελπίδα τους να κατακτήσουν απόλυτη πλειοψηφία και μονοκομματική κυβέρνηση στο Μαγδεμβούργο. Αλλη μια ελπίδα τους διαψεύστηκε επίσης: Να έχουν τουλάχιστο μαζί με τους Πράσινους την πλειοψηφία στη Βουλή, αφού το κόμμα αυτό συγκέντρωσε μόνο 3,2% των ψήφων, υπολείφτηκε κατά 1,8% μονάδες από το απαιτούμενο κατώτατο όριο του 5% και έμεινε έξω από τη Βουλή.

Οχι μόνο το SPD, αλλά όλα τα αστικά κόμματα υπολόγιζαν και ήλπιζαν και σε κάτι άλλο: Να μειωθεί σημαντικά η δύναμη του αριστερού ΚΟΔΗΣΟ, που ως τώρα έδινε ψήφο ανοχής στο δικομματικό κυβερνητικό σχήμα SPD - Πράσινοι στη Σαξονία - Ανχάλτη.

Το κόμμα αυτό αστόχησε μόνο κατά 0,3% σε σχέση με το αποτέλεσμα του 1994, όταν συγκέντρωσε 19,9% των ψήφων (τώρα 19,6%), αλλά πήρε 68.000 ψήφους παραπάνω από τότε και το αποτέλεσμα του ελάχιστα μειωμένου ποσοστού εξηγείται από την αύξηση της συμμετοχής στις εκλογές της Κυριακής κατά 15 ποσοστά - 71,7%, ενώ το 1994 ήταν μόνο 54,8%.

Από το αποτέλεσμα αυτό η ηγεσία του ΚΟΔΗΣΟ συμπεραίνει ότι το εκλογικό του δυναμικό αυξήθηκε και έχει ελπίδες να υπερβεί το απαιτούμενο 5% στις εκλογές του Σεπτέμβρη, ώστε να μπει στην Ομοσπονδιακή Βουλή - το Μπούντεσταγκ - με δύναμη Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Ως τότε θα χρειαστεί σαν "μοναδική πραγματική αντιπολίτευση" να αγωνιστεί κατά του "κυριαρχούντος οικονομικού φιλελευθερισμού" και να πλησιάσει την κοινωνική δυσθυμία των ανθρώπων με εποικοδομητικές εναλλακτικές λύσεις.

Η καθίζηση της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (CDU) του καγκελάριου Χέλμουτ Κολ στη Σαξονία - Ανχάλτη - από 34,4% το 1994 σε 22% την Κυριακή - ήταν αναμενόμενη, αν και όχι στο βαθμό αυτό. Από πολύ καιρό, έχει αρχίσει, όχι μόνο στη Σαξονία - Ανχάλτη, αλλά σε όλη την πρώην ΓΛΔ η αντίθετη μέτρηση.

Εκεί που πριν 8 χρόνια οι άνθρωποι κατά μάζες υποδέχονταν με ενθουσιασμό τον Χέλμουτ Κολ με ζητωκραυγές "Χέλμουτ, Χέλμουτ", αναφωνούν τώρα "Να φύγει ο Χέλμουτ". Γιατί τα ανθούντα τοπία που είχε υποσχεθεί στους κατοίκους της ΓΛΔ αποδείχτηκαν ξερόβραχα, όπου δε φυτρώνει ούτε θυμάρι. Η ανεργία στο κρατίδιο ξεπέρασε το 23%, οι νέοι έμειναν χωρίς προοπτική, οι κοινωνικές επιτεύξεις της ΓΛΔ σαρώθηκαν από τον κύλινδρο της καπιταλιστικής οικονομίας της αγοράς και του ιδιωτικού κέρδους.

Ετσι, η καταψήφιση της CDU μπορεί να θεωρηθεί σαν ανταπόδοση των εκλογέων προς το φταίχτη της φτώχειας και του οικονομικού τους αδιεξόδου.

Εκεί ακριβώς βρίσκεται και η ρίζα της ξαφνικής και ανησυχητικής εκλογικής επιτυχίας της φασιστικής Γερμανικής Λαϊκής Ενωσης (DVU). Το αδιέξοδο, η εξαθλίωση, η έλλειψη προοπτικής για τους νέους, η μαζική ανεργία, η μεταχείριση των κατοίκων της πρώην ΓΛΔ σαν ανθρώπων δεύτερης κατηγορίας, μπορεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις αν οδηγήσει αυτούς που υποφέρουν σε ορθές κατευθύνσεις του αγώνα, αλλά μπορεί να συμβεί και το αντίθετο, όπως στην περίπτωση της Σαξονίας - Ανχάλτης: Ενα μέρος απ' αυτούς να πέσουν στην παγίδα των εθνικιστών και ρατσιστών δημαγωγών και να νομίσουν ότι έτσι βρίσκουν λύση στα άλυτα προβλήματά τους. Τα συνθήματα της DVU: "Εργασία μόνο στους Γερμανούς", "Εξω οι ξένοι", "Καμιά βοήθεια στους πρόσφυγες και όσους ζητούν άσυλο", "Κάτω οι βρωμιές αυτών που είναι επάνω" κλπ. ανταποκρίνονται στα αισθήματα των αγανακτισμένων και χωρίς προοπτική ανθρώπων, γιατί πιστεύουν ότι όσα υπόσχονται οι ρατσιστές δημαγωγοί θα τα πραγματοποιήσουν και θα βελτιώσουν τη θέση τους.

Απ' αυτή την άποψη, είναι δικαιολογημένη η ανησυχία που προκλήθηκε από την ξαφνική άνοδο της DVU.

Σε συνδυασμό μ' αυτό ανακύπτουν τρία προβλήματα:

Το πρώτο σχετίζεται με τον ισχυρισμό ορισμένων ότι η πρώην ΓΛΔ ή ένα μέρος της είναι "φαιό", ενώ το δυτικό τμήμα της Γερμανίας είναι λευκό σαν περιστέρι. Εδώ πρόκειται για διαστρέβλωση. Γιατί η DVU και άλλες φασιστοειδείς οργανώσεις είχαν κάνει τις εμφανίσεις και αντιπροσωπεύσεις τους χρόνια προηγούμενα στη Βρέμη, στο Σλέσβιγκ - Χολστάιν και το Αμβούργο. Το δεύτερο σχετίζεται με την προσπάθεια να εμφανιστεί το καθεστώς της ΓΛΔ σαν συνυπεύθυνο για τα νεοναζιστικά και ρατσιστικά φαινόμενο στο ανατολικό τμήμα. Επειδή τάχα η ΓΛΔ ήταν "δικτατορία" και οι πολίτες της δεν είχαν διαπαιδαγωγηθεί "δημοκρατικά". Τίποτα αστειότερο απ' αυτό. Στις τέσσερις δεκαετίες ύπαρξης της ΓΛΔ, δεν υπήρχαν παρόμοια νεοναζιστικά και ρατσιστικά φαινόμενα, ενώ στο δυτικό τμήμα υπάρχουν από παλιότερα εκδηλώσεις νεοφασιστικής και ρατσιστικής πρακτικής κατά των αντιφασιστών και κατά των ξένων. Αλλωστε, στο δυτικό τμήμα ήταν και είναι ελεύθερη η προπαγάνδα της νεοναζιστικής ιδεολογίας, γιατί αυτό θεωρείται ότι ανταποκρίνεται στα πλαίσια της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος με την ελευθερία της γνώμης.

Το τελευταίο ζήτημα είναι ποια μέτρα θα πάρει η κυβέρνηση για να δώσει δουλιά και ελπίδα στα εκατομμύρια των φτωχών και ανέργων. Γιατί όσο δε γίνεται αυτό και όσο οι νεοφασίστες προπαγανδίζουν ανενόχλητοι τη δημαγωγία τους, τόσο ο κίνδυνος θα μεγαλώνει. Η γερμανική ιστορία είναι μάρτυρας γι' αυτό. Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ