Με αφορμή το αποτέλεσμα των κοινοβουλευτικών εκλογών του Απρίλη στη χώρα μας, αναπτύχθηκε στο Κόμμα ένας πολυποίκιλος και πολύμορφος προβληματισμός, που στόχο είχε να προσεγγίσει, να διερευνήσει και να ερμηνεύσει τη διαλεκτική σχέση αιτίας και αιτιατού σε σχέση με το αποτέλεσμα.

Με αφορμή αυτό τον προβληματισμό, θα καταθέσω ορισμένες σκέψεις για ορισμένες σοβαρές πτυχές του σύνθετου ζητήματος της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και την αλληλοσύνδεση και τον αλληλοκαθορισμό του με την επαναστατική τακτική και στρατηγική του κομμουνιστικού κινήματος στις σημερινές συνθήκες.

Ο Β. Ι. Λένιν, αυτός ο μέγιστος στοχαστής επαναστάτης, έγραφε στο υπέροχο έργο του «Κράτος και επανάσταση»:

«Η δημοκρατία είναι το καλύτερο δυνατό πολιτικό περίβλημα του καπιταλισμού και γι' αυτό το κεφάλαιο, όταν αποκτήσει αυτό το καλύτερο περίβλημα, θεμελιώνει την εξουσία του με τόση ασφάλεια, με τόση σιγουριά, που καμιά αλλαγή ούτε προσώπων, ούτε θεσμών, ούτε κομμάτων μέσα στην αστική δημοκρατία δεν κλονίζει αυτή την εξουσία. Πρέπει να σημειωθεί ακόμα πως ο Ενγκελς με τη μεγαλύτερη κατηγορηματικότητα ονομάζει το γενικό εκλογικό δικαίωμα όργανο κυριαρχίας της αστικής τάξης. Το γενικό εκλογικό δικαίωμα, λέει ο ίδιος, είναι δείχτης ωριμότητας της εργατικής τάξης. Περισσότερο δεν μπορεί να είναι, ούτε και θα είναι ποτέ μέσα στο αστικό κράτος. Οι μικροαστοί δημοκράτες σαν τους δικούς μας εσέρους και μενσεβίκους, καθώς και οι αυτάδελφοί τους, όλοι οι σοσιαλσοβινιστές και οπορτουνιστές της Δ. Ευρώπης περιμένουν ακριβώς "περισσότερα" από το γενικό εκλογικό δικαίωμα. Συμμερίζονται οι ίδιοι και υποβάλλουν και στο λαό την απατηλή σκέψη πως τάχα το γενικό εκλογικό δικαίωμα "στο σημερινό κράτος" είναι ικανό να εκφράσει πραγματικά τη θέληση της πλειοψηφίας των εργαζομένων και να κατοχυρώσει την εφαρμογή της στη ζωή». Η ίδια η ιστορική πείρα του αιώνα που έφυγε επιβεβαίωσε περίτρανα τους οξυδερκείς στοχασμούς του μεγάλου Λένιν.

Απ' όλα τα παραπάνω, καθόλου δεν προκύπτει το συμπέρασμα ότι το Κόμμα πρέπει να υποτιμά τις κοινοβουλευτικές εκλογές, να μη συμμετέχει σ' αυτές και να περιορίζει τη δράση του αποκλειστικά στην εξωκοινοβουλευτική πάλη.

Παρά το γεγονός ότι όλες οι σημαντικές αποφάσεις της αστικής τάξης παίρνονται σε εξωκοινοβουλευτικά κέντρα, μακριά από αντιμονοπωλιακές επιδράσεις, εντούτοις το Κόμμα συμμετέχει στο Κοινοβούλιο, όχι για να παίρνει μέρος στο άχαρο παιχνίδι της νομοθεσίας, αλλά για να κάνει αποκαλύψεις στο λαό. Βαθαίνει την πάλη μέσα στο Κοινοβούλιο, με σκοπό να συνειδητοποιεί και να οξύνει την πάλη των τάξεων έξω από το Κοινοβούλιο.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, διαμορφώνεται αντικειμενικά ένα κλίμα ιδεολογικοπολιτικής «εγρήγορσης» του πληθυσμού, το οποίο οδηγεί σε αύξηση και όξυνση της πολιτικής του ευαισθητοποίησης, κάνοντας τα «ώτα» πιο «ευήκοα», γεγονός που το εκμεταλλεύεται στο έπακρο το Κόμμα, για να προβάλει και να προπαγανδίζει τις θέσεις του, το Πρόγραμμά του σ' ένα ευρύτατο ακροατήριο.

Η αστική τάξη (και ιδιαίτερα ο «σκληρός» μονοπωλιακός πυρήνας), στον καπιταλιστικό κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό, όντας οικονομικά κυρίαρχη, είναι και πολιτικά κυρίαρχη, οργανωμένη στο δικό της κράτος. Από την οικονομική και πολιτική της κυριαρχία, απορρέει αναπόφευκτα και η ιδεολογική της κυριαρχία. Η αστική ιδεολογία, οι αστικές αντιλήψεις, η αστική κοσμοθεωρία μ' όλες της τις αποχρώσεις και το αστικό πρότυπο τρόπου ζωής είναι κυρίαρχα στη συνείδηση της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένης και της εργατικής τάξης. Η αστική ιδεολογία είναι καλά δουλεμένη εδώ και αιώνες, μεταφέρεται από γενιά σε γενιά κι αναπαράγεται καθημερινά από χιλιοποίκιλους μηχανισμούς, κρατικούς και ιδιωτικούς.

Για όσο, λοιπόν, διάστημα η αστική τάξη θα είναι οικονομικά και πολιτικά κυρίαρχη, θα ήταν ασυγχώρητη πολιτική αφέλεια να πιστέψει κανείς ότι μπορεί (ό,τι κι αν κάνει, όσο κι αν προσπαθήσει) να καταστήσει κυρίαρχη στη λαϊκή συνείδηση, την κομμουνιστική ιδεολογία. Θα λέγαμε, μάλιστα, ότι επειδή η συνείδηση ακολουθεί το «είναι» με μια ελαστικότητα, με μια χρονική υστέρηση, ακόμα και μετά την εγκαθίδρυση της εργατικής λαϊκής εξουσίας, για πολλά χρόνια η αστική ιδεολογία θα εξακολουθεί να είναι κυρίαρχη στη συνείδηση ενός όχι ασήμαντου μέρους του πληθυσμού.

Εμφανίζονται, όμως, στην κοινωνική ζωή ορισμένες ιδιόμορφες συνθήκες (π.χ. οξεία οικονομική κρίση, πόλεμος κ.ά.), οι οποίες δημιουργούν επαναστατική κατάσταση, κατά τη διάρκεια της οποίας επέρχονται σημαντικές αλλαγές, ακόμα και ποιοτικά άλματα, στη συνείδηση της πλειοψηφίας του πληθυσμού, χωρίς, ωστόσο, να γνωρίζει ή να υιοθετεί την κομμουνιστική ιδεολογία. Δημιουργείται μια κατάσταση, όπου «οι κάτω» δεν ανέχονται να εξουσιάζονται όπως πριν και «οι πάνω» δεν είναι σε θέση να εξουσιάζουν όπως πριν. Εκείνη τη στιγμή, το κομμουνιστικό κόμμα, με γερά στηρίγματα στην εργατική τάξη, με μια πολιτική συμμαχιών, αν μη τι άλλο, θα εξασφαλίζει την ευνοϊκή ή έστω την απλή ουδετερότητα κάποιων κοινωνικών ομάδων, ικανό να καθοδηγήσει σε συνειδητή επανάσταση την αυθόρμητη αγανάκτηση και διάθεση εξέγερσης των λαϊκών μαζών. Ετσι ώστε, όπως έλεγε ο μεγάλος Λένιν, «να τσακίσει, να συντρίψει σε χίλια κομμάτια, να σαρώσει από το πρόσωπο της γης την αστική, έστω και δημοκρατική - αστική, κρατική μηχανή, το μόνιμο στρατό, την αστυνομία, την υπαλληλοκρατία, και να τ' αντικαταστήσει με μια πιο δημοκρατική, αλλά πάντως ακόμα κρατική μηχανή με τη μορφή των ενόπλων εργατικών μαζών, που θα εξελιχθεί στην καθολική συμμετοχή όλου του λαού στην πολιτοφυλακή».

Το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό κοινωνικοπολιτικό Μέτωπο αποτελεί σήμερα την αναγκαία απάντηση στις συντονισμένες προσπάθειες της ντόπιας ολιγαρχίας και των ξένων ιμπεριαλιστικών κέντρων να καθυποτάξουν το λαϊκό κίνημα και να υλοποιήσουν ολοκληρωτικά τα αντιλαϊκά τους σχέδια.

Τα μονοπώλια και ο ιμπεριαλισμός, εκφράζοντας την πιο ανοιχτή αντίδραση σ' όλη τη γραμμή, έρχονται αντικειμενικά σε αγεφύρωτη ανταγωνιστική αντίθεση με τα συμφέροντα της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού της χώρας μας. Από δω πηγάζει και η αντικειμενική δυνατότητα δημιουργίας ενός πανίσχυρου λαϊκού μετώπου.

Αυτό το μέτωπο, που θα θεμελιώνεται στην κοινωνική - λαϊκή του βάση, αναπόφευκτα θα αποκτήσει κάποιο μόρφωμα και σε πολιτικό επίπεδο, γιατί θα προκύψουν εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις, που θα εκφράσουν, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, τα αντιμονοπωλιακά συμφέροντα ενός μέρους των σύμμαχων κοινωνικών δυνάμεων.

Από τη δημιουργία του Μετώπου προκύπτουν ορισμένα ζητήματα για το Κόμμα, τα οποία είναι χρήσιμο να εξετάσουμε.

Πρώτο ζήτημα: Το Μέτωπο δεν αποτελεί το στρατηγικό στόχο του Κόμματος (αυτός είναι η σοσιαλιστική επανάσταση και η εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας, της δικτατορίας του προλεταριάτου). Αποτελεί, όμως, σπουδαίο τακτικό στόχο, ο οποίος υπηρετεί το στρατηγικό σκοπό.

Δεύτερο ζήτημα: Στη συγκρότηση του Μετώπου, το Κόμμα διαφυλάττει ως κόρην οφθαλμού την ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική του αυτοτέλεια.

Τρίτο ζήτημα: Το Μέτωπο δεν αποτελεί για το κόμμα μας αυτοσκοπό, αλλά το αναγκαίο εργαλείο για τη νικηφόρα πάλη - σήμερα - ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό. Ομως, η πάλη ενάντια σ' έναν τόσο δυνατό εχθρό, όπως είναι τα μονοπώλια και ο ιμπεριαλισμός, απαιτεί τη μεγαλύτερη δυνατή δραστηριότητα όλων των μέσων που διαθέτουν οι συνασπισμένες δυνάμεις (μαζί και των ιδεολογικών μέσων), που εξασφαλίζεται, στα πλαίσια του ίδιου του Μετώπου, με τη συνεπή επιθετική αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή γραμμή!

1. Το Κομμουνιστικό Κόμμα αξιοποιεί τις αστικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες σαν μια μορφή ταξικής πάλης, υποταγμένης στο στρατηγικό του στόχο, χωρίς να έχει την ουτοπική εξελικτική αντίληψη ότι, σιγά σιγά και βαθμιαία, θα κερδίσει την πλειοψηφία του λαού με την κομμουνιστική ιδεολογία, έτσι ώστε τότε να θέσει ζήτημα πολιτικής εξουσίας.

2. Βασικός δείχτης της επιρροής και της δύναμης του κομμουνιστικού κόμματος δεν είναι το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά η ικανότητα αγωνιστικής κινητοποίησης των λαϊκών μαζών και η αποδοχή βασικών του θέσεων από ευρύτερα τμήματα του πληθυσμού.

3. Στις σημερινές συνθήκες πολιτικής κυριαρχίας της αστικής τάξης, το Κόμμα φροντίζει για τη συγκέντρωση και ολόπλευρη προετοιμασία των κοινωνικών δυνάμεων, που θ' αποτελέσουν την αυριανή στρατιά επανάστασης. Διαπαιδαγωγεί επαναστατικά τα πρωτοπόρα τμήματα της εργατικής τάξης μέσα στο καμίνι των ταξικών συγκρούσεων, να μάθουν ν' αψηφούν την αστική νομιμότητα και να υπακούουν στο «δικό τους κέντρο». Τα εφοδιάζει με το Πρόγραμμά του, με την επιστημονική κοσμοθεωρία του μαρξισμού - λενινισμού, έτσι ώστε να διαθέτουν έναν ασφαλή οδηγό δράσης, κάτω και από τις πλέον περίπλοκες συνθήκες, ώστε, όταν παραστεί η ανάγκη, να είναι σε θέση να παίξουν επάξια το ρόλο του ηγέτη και του καθοδηγητή των λαϊκών μαζών.

4. Παίρνοντας σοβαρά υπόψη τη σημαντική δύναμη που διαθέτει ο ταξικός αντίπαλος, το ΚΚΕ προσπαθεί να στρέψει εναντίον του όσο το δυνατόν περισσότερες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις. Εξάλλου πολιτική συμμαχιών, τόσο σε κοινωνικό επίπεδο, με τμήματα της εργατικής τάξης και με μεσαία στρώματα, όσο και σε πολιτικό επίπεδο, ασκεί συστηματικά και επίμονα και ο ταξικός μας αντίπαλος και, μάλιστα, όχι χωρίς επιτυχία! Γι' αυτό το λόγο η πολιτική συμμαχιών, η οποία σήμερα παίρνει τη μορφή του ΑΑΔ Μετώπου, αποτελεί αναγκαίο αναπόσπαστο κομμάτι της ταχτικής και της στρατηγικής του Κόμματος.

5. Η επανάσταση στη χώρα μας, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, δε θα έχει καμία προοπτική επιτυχίας, αν δε διαθέτει την ενεργό υποστήριξη του προλεταριάτου άλλων χωρών. Γι' αυτό το λόγο, αποτελεί ένα από τα πρώτιστα σε σημασία καθήκοντα η προσπάθεια συντονισμού της δράσης των κομμουνιστικών κομμάτων όλου του κόσμου, η προώθηση του προλεταριακού διεθνισμού και της ενιαίας δράσης του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, με κοινή στρατηγική απέναντι στον ιμπεριαλισμό, στην προοπτική δημιουργίας κομμουνιστικής Διεθνούς.

6. Η ιστορική εποχή που διανύουμε, παρά την αντεπανάσταση που ανέτρεψε τα σοσιαλιστικά καθεστώτα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, είναι εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Αυτή η εκτίμηση δεν πηγάζει από κάποια ρομαντική ουτοπική διάθεση, ούτε από μια αυθαίρετη βουλησιαρχία. Πηγάζει από τη μοναδική επιστημονική κοσμοθεωρία, την κοσμοθεωρία του μαρξισμού - λενινισμού.

Ο αντίπαλος είναι σήμερα πολύ δυνατός, αλλά δεν είναι ανίκητος! Διαθέτουμε το πιο πολύτιμο κι αναντικατάστατο όπλο, που δεν το διαθέτει κανείς από τους αντιπάλους μας: Την επιστημονική κοσμοθεωρία, που καθοδηγεί τη δράση μας. Διαθέτουμε ένα κομμουνιστικό κόμμα νέου τύπου - μια οργάνωση που πολλαπλασιάζει στο μέγιστο βαθμό την αποτελεσματικότητα και την ισχύ της δράσης μας! Διαθέτουμε και κάτι άλλο πολύ σημαντικό: Εναν περήφανο λαό με εμπειρία και πλούσιες αγωνιστικές παραδόσεις. Ενα λαό, που «δε βολεύεται με λιγότερο ήλιο», που δε βολεύεται με τη δουλοπρέπεια και το ραγιαδισμό. Τα όνειρα και οι ελπίδες του δεν εκφράζονται με την ψήφο του. Είναι τόσο όμορφα και περήφανα, που δεν μπορούν να χωρέσουν στις παγερές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κομισιόν και ασφυκτιούν μέσα στους γκρίζους διαδρόμους των ΝΑΤΟικών επιτελείων.

Να γιατί η αισιοδοξία μας δεν είναι μόνο ιστορική, αλλά και επίκαιρη!..