Αν το "ναυάγιο" της Νέας Υόρκης και οι ιδιαίτερα σημαντικές εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά έχουν "εξαφανιστεί" από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και αν, από την άλλη, τα σχετικά ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών είναι ευθυγραμμισμένα με την κυβερνητική γραμμή πλεύσης και τους χειρισμούς της, η εξήγηση είναι μάλλον απλή. Πρέπει να αναζητηθεί στο "φιλικό γεύμα" που παρέθεσε ο Κ. Σημίτης σε εκδότες και διευθυντές των αθηναϊκών εφημερίδων - ο"Ρ" δεν περιλαμβάνεται σε αυτές... - παρουσία των Θ. Πάγκαλου, Γ. Παπανδρέου, Δ. Ρέππα και Γ. Πασχαλίδη, στο Μέγαρο Μαξίμου την περασμένη Παρασκευή.

Η ενημέρωση αφορούσε την πορεία των λεγόμενων εθνικών θεμάτων, στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια προσπάθεια της ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος, αφ' ενός να πείσουν για την ορθότητα και αναγκαιότητα των χειρισμών της στα ελληνοτουρκικά και κυρίως να γίνει αποδεκτή και υποστηριχτεί η πολιτική της στα επόμενα βήματα, η οποία εναρμονίζεται πλήρως με τις επιδιώξεις των ΗΠΑ.

Αν και η συζήτηση ήταν "οφ δε ρέκορντ", ωστόσο την επομένη δημοσιεύτηκαν ορισμένα κείμενα, κυρίως στον "Επενδυτή" και τον "Ελεύθερο Τύπο", για το περιεχόμενό της. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν είναι σαφή.

Πρώτο.Ο Κ. Σημίτης δε δίστασε να επισείσει το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο - θέτοντας ουσιαστικά το εκβιαστικό όσο και παραπλανητικό δίλημμα "διάλογος ή πόλεμος" - προκειμένου να καταδείξει το περιορισμένο πλαίσιο των κυβερνητικών κινήσεων.

Δεύτερο.Περιγράφηκε με έντονα χρώματα και διογκώθηκε η τουρκική απειλή και επιθετικότητα, στην οποία αποδόθηκε η αποτυχία των συνομιλιών στη Νέα Υόρκη. Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Θ. Πάγκαλος, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Ι. Τζεμ, "έθεσε ωμά θέμα μοιρασιάς του Αιγαίου, απαιτώντας να αρχίσει αμέσως η σχετική διαπραγμάτευση". Δίνοντας το μέτρο των τουρκικών αξιώσεων ανέφερε ότι "στον τουρκικό κατάλογο συμπεριλαμβάνονται ακόμα και νησιά όπως η Θάσος και η Μακρόνησος", στη βάση της γνωστής απαίτησης της Αγκυρας ότι όσα νησιά και βραχονησίδες δεν αναφέρονται ονομαστικά στις συνθήκες δεν ανήκουν στην Ελλάδα και άρα θα πρέπει να μοιραστούν.

Τρίτο.Επισημάνθηκε ότι στόχος των ΗΠΑ είναι να θέσουν το Αιγαίο υπό την επικυριαρχία τους, ακριβώς για να προστατεύσουν τα στρατηγικά τους συμφέροντα, τα οποία εντοπίζονται στον έλεγχο των δρόμων του πετρελαίου και στην ακώλυτη ροή του από την Κασπία στη Δύση. Οι αρμόδιοι της κυβέρνησης αναγνώρισαν ότι η αμερικανική στάση "υπαγορεύεται σχεδόν αποκλειστικά από τη γεωπολιτική των πετρελαίων" και αυτό που τους ενδιαφέρει είναι η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου στο Αιγαίο, αλλά με βάση τα συμφέροντά τους. Ωστόσο, έσπευσαν να διακηρύξουν την προσήλωσή τους στη δουλοπρεπή και υποτελή στάση απέναντι στις ΗΠΑ, προσδοκώντας μάλιστα ότι ακριβώς λόγω των αμερικανικών επιδιώξεων είναι πιθανό να υπάρξει συμβιβασμός στα ελληνοτουρκικά. Δεν ειπώθηκε όμως, ποιος θα πληρώσει το συμβιβασμό, που ολοφάνερα είναι η ειρήνη και η ασφάλεια στην περιοχή.

Τέταρτο.Η κυβέρνηση, αρνούμενη πεισματικά να βγάλει τα αναγκαία συμπεράσματα, επιμένει στην πολιτική του "βήμα προς βήμα" διαλόγου και, αμετανόητη, εναποθέτει τις ελπίδες της στη συνάντηση της Κρήτης τον επόμενο μήνα μεταξύ Σημίτη - Γιλμάζ. Οι προσδοκίες των κυβερνώντων είναι φανερό ότι τροφοδοτούνται από τις διαβεβαιώσεις που τους δίνουν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι που έχουν αναλάβει το ρόλο του διαμεσολαβητή. Η κυβέρνηση Σημίτη, έχοντας αναθέσει την επίλυση των ελληνοτουρκικών "διαφορών" στους ισχυρούς προστάτες, περιμένει να ανταμειφθεί για τη στάση του "καλού παιδιού". Και αυτή τη ραγιάδικη στάση απέναντι στη νέα τάξη θέλει να την περάσει στην ελληνική κοινωνία ως τη μόνη "ρεαλιστική" και "εθνικά συμφέρουσα". Στη βάση αυτή θέλει να εξασφαλίσει την "κοινωνική συναίνεση"...

Π. Κ.