Οταν στις 23 Ιούλη του 1944 τα μηχανοκίνητα του ταγματασφαλίτη Μπουραντά με ισχυρές δυνάμεις Γερμανών και διοίκηση χιτλερικών αξ/κών, κύκλωσαν την Καλλιθέα, με σκοπό να διαλύσουν τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ που δρούσαν στην περιοχή και να μαζέψουν εργάτες για τα εργοστάσια της χιτλερικής Γερμανίας, αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία από τμήματα του 1ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, που ύστερα από πολύωρη μάχη τούς ανάγκασαν να φύγουν με σοβαρές απώλειες.

Την επομένη, 1.500 περίπου Γερμανοτσολιάδες ξαναγύρισαν και έζωσαν για δεύτερη φορά την Καλλιθέα. Σήμανε αμέσως συναγερμός. Το "χωνί" κάλεσε το λαό σε συναγερμό. Τμήματα του ΕΛΑΣ από Δουργούτι, Σφαγεία, Πετράλωνα, Παγκράτι, Ν. Σμύρνη ακόμη και από την Κοκκινιά έφτασαν για ενισχύσεις. Δέκα ΕΠΟΝ-ΕΛΑΣίτες από το λόχο Χαροκόπου οχυρώθηκαν σε σπιτάκι της οδού Μπιζανίου 10, που ήταν και έδρα του φρουραρχείου. Ομαδάρχης ο 19χρονος Δ. Βασιλειάδης.Ο οπλισμός τους: 3 αυτόματα, 7 ντουφέκια, 10 χειροβομβίδες και λίγα πυρομαχικά.

Η μάχη σε λίγο άναψε για τα καλά, όλος ο λαός στο πόδι. Κλείνουν τα μαγαζιά και οι τροχιοδρομικοί κατεβαίνουν σε απεργία, που σε λίγο μετατρέπεται σε γενική. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ καθηλώνουν τους Γερμανοτσολιάδες, το σπιτάκι που είναι οχυρωμένα τα δέκα παλικάρια δέχεται από τις γύρω ταράτσες με ακροβολισμένους τους "Μπουραντάδες", καταιγισμό πυρών, που όμως αποκρούονται. Μέσα στο σπιτάκι υπάρχει μια μάνα με τα δυο παιδιά της, θέλουν να τα σώσουν. Ενας από τους ΕΛΑΣίτες βγαίνει με σημαία άσπρη και φυγαδεύει τους ενοίκους του σπιτιού. Ομως μια σφαίρα τον ρίχνει κάτω νεκρό.

Πέντε ώρες κράτησε η πολιορκία. Οταν πια καταλαβαίνουν οι ηρωικοί ΕΠΟΝίτες μαχητές ότι δεν έχουν σωτηρία, αυτοκτονούν για να μην πέσουν στα νύχια των εχθρών, περνώντας έτσι στην ΑΘΑΝΑΣΙΑ.

Το σπιτάκι - κάστρο της οδού Μπιζανίου έπεσε, μα οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν για να τελειώσουν με τη νίκη των τμημάτων του ΕΛΑΣ, νίκη που στάθηκε αποφασιστική στη ματαίωση των σχεδίων του εχθρού στην επιστράτευση που σχεδίαζε.

Την επέτειο αυτή προς τιμήν των 10 ηρωικών παλικαριώνΕΠΟΝ-ΕΛΑΣιτών που έπεσαν στην παραπάνω μάχη, τίμησαν με διήμερες εκδηλώσεις στις 9 και 10 - 11 - 96, που οργάνωσαν ο Δήμος ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ και οι αντιστασιακές οργανώσεις ΠΕΑΕΑ - ΠΟΑΕΑ - ΠΣΑΕΕΑ. Τις εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους επιζώντες μαχητές του ΔΣΕ, συγγενείς και φίλοι των εκτελεσμένων και πολύς κόσμος από την Καλλιθέα και τις γύρω γειτονιές.

Παραβρέθηκαν εκπρόσωποι των Κεντρικών Γραφείων της ΠΕΑΕΑ και των Παραρτημάτων της Αττικής, πολιτικών κομμάτων, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Κέντρου Μελέτης της Εθνικής Αντίστασης, της ΚΟΒ Οικοδόμων Μπιζανίου, Επιτροπών Ειρήνης κ.ά. Στην εκδήλωση επίσης πήρε μέρος και κατέθεσε στεφάνι η αδελφή του 19χρονου ομαδάρχη Δ. Βασιλειάδη. Συγκίνηση προκάλεσε η απαγγελία των ποιημάτων προς τιμήν των 10 ηρώων ΕΠΟΝιτών της ΚΝίτισσας Νίτσας Μάγδη.Χαιρετισμό απηύθυνε στους συγκεντρωμένους ο δήμαρχος Καλλιθέας Γιώργος Κυριόπουλος και την κεντρική ομιλία έκανε ο πρόεδρος του Παραρτήματος ΠΕΑΕΑ Καλλιθέας Σωκράτης Γκέκας.

Ρεπορτάζ και φωτογραφία Παναγιώτη Θεοδόση