"Τον καιρό εκείνο, κάθε Κυριακή που δε δουλεύαμε, στέκαμε ώρες ολόκληρες, και κοιτάζαμε τις γυναίκες που και εκείνες βγαίνανε απ' τα αντίσκηνα και μας κοιτάζανε. Η απόσταση που μας χώριζε ήταν μεγάλη. Είναι ζήτημα αν θα μπορούσαμε να συνεννοηθούμε κι αν ακόμη φωνάζαμε. Κάτι τέτοιο φυσικά κανείς δεν ξεθάρρευε να το δοκιμάσει. Ούτε χρειαζόταν. Αυτό το σιωπηλό αλληλοκοίταγμα, που περνούσε δυο φράκτες από συρματόπλεγμα, δεν είχε ανάγκη από μιλιά. Ηταν οι ώρες του έρωτα στο Μαουτχάουζεν...".

Είναι φράσεις που ξεπηδούν μέσα από το βιβλίο "Μαουτχάουζεν" του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Φράσεις συγκλονιστικές, μιας τραγικής εποχής, που όμως τόλμησε να είναι και ερωτική. Με ένα αλληλοκοίταγμα...

Στο σημερινό "Νυχτερινό Επισκέπτη" του Αρη Σκιαδόπουλου,που τον επισκέπτεται στην ΕΤ-1 στις 00.25 τη Δευτέρα, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης θα χτυπήσει την πόρτα. Θα καθίσει, θα θυμηθεί και θα μιλήσει για το θέατρο και για τον ίδιο. Γιατί; Διότι το μεγάλο γεγονός της χρονιάς, όχι μόνο για τον ίδιο τον συγγραφέα, αλλά και γενικότερα για το ελληνικό θέατρο, είναι το ανέβασμα του έργου του "Ο δρόμος περνά από μέσα",σε ένα από τα ιστορικότερα θέατρα του κόσμου, στο "Θέατρο Τέχνης" της Μόσχας. Το έργο αυτό είχε ανέβει το 1990, στο "Πειραματικό Θέατρο" της Μαριέττας Ριάλδη, σε σκηνοθεσία του συγγραφέα.

Ο συγγραφέας πρωτοεμφανίστηκε στο ελληνικό θέατρο το 1950, με το έργο "Χορός πάνω από τα στάχυα",που παίχτηκε από το θίασο του Αδαμαντίου Λεμού. Το έργο, όμως, που τον καθιερώνει ως θεατρικό συγγραφέα ήταν "Η αυλή των θαυμάτων" που ανέβασε το "Θέατρο Τέχνης" του Καρόλου Κουν το 1957-1958. Εκεί σ' αυτόν τον "ιερό" θεατρικό χώρο, ο Ι. Καμπανέλλης ανακαλύπτει τον εαυτό του και τον προορισμό του. Η διαπίστωση ότι ένα κατά συνθήκη ψεύδος, όπως είναι το θέατρο, έχει τη δύναμη να συγκλονίσει, αυτόν τον άνθρωπο που έζησε στο στρατόπεδο των ναζί, στο εφιαλτικό Μαουτχάουζεν, είναι κάτι που βαθιά τον προβληματίζει. Η έλλειψη απολυτηρίου του Γυμνασίου τον εμποδίζει να σπουδάσει ηθοποιός και μη έχοντας άλλη λύση για να κάνει τη μαγική πόρτα του θεάτρου να ανοίξει γι' αυτόν, αποφασίζει να γράψει. Και τα καταφέρνει τόσο καλά στη διάρκεια της μακρόχρονης θητείας στο θέατρο, ώστε το Πανεπιστήμιο της Κύπρου, μέσα στο Δεκέμβρη, θα τον ανακηρύξει επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής.