Κυριακή 2 Ιούνη 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
Το "διπλό πρόσωπο" του ΟΑΕΔ

Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για την ...ανεργία, αλλάζει στην πράξη ο ΟΑΕΔ, που, από οργανισμός στήριξης των ανέργων, μετατρέπεται σε οργανισμό στήριξης των ...εργοδοτών και αποδιάρθρωσης των εργασιακών σχέσεων

Μετά και την πρόσφατη δημοσιοποίηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας, για τη δήθεν ενίσχυση της απασχόλησης, με τον ψευδεπίγραφο τίτλο "μέτρα πολιτικής για την απασχόληση και την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση",ο ΟΑΕΔ αρχίζει και στην πράξη να αλλάζει πρόσωπο. Να μετατρέπεται, δηλαδή, από οργανισμός στήριξης των ανέργων σε οργανισμό στήριξης των εργοδοτών, με τα λεφτά των ανέργων.Η συζήτηση και ο σχεδιασμός αλλαγής της δομής του ΟΑΕΔ, για να μπορέσει να επιτελέσει αυτό το καινούριο έργο του, έχουν αρχίσει εδώ και πολύ καιρό, αλλά τώρα πια μπαίνουν στο στάδιο της υλοποίησης.

Ο χαρακτήρας αυτός του ΟΑΕΔ φαίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρα από την προσθήκη που έγινε την τελευταία στιγμή στο νομοσχέδιο, με τη βραδυφλεγή "βόμβα" στα θεμέλια του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων. Ετσι, ο ΟΑΕΔ καλείται να πριμοδοτήσει με 4 περίπου δισ. δραχμές τους εργοδότες για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών τους! Ακόμα περισσότερο ένα σημαντικό κόστος θα επιβαρύνει το ΙΚΑ, αφού για ένα μήνα το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων - εργοδοτών θα καλύπτεται εξ ολοκλήρου από το ΙΚΑ. Το μέτρο αυτό υποτίθεται πως είναι μια παροχή κινήτρου για να προσλαμβάνουν οι εργοδότες άνεργους 20 - 30 ετών και θα ισχύσει μέχρι το 1997. Ομως, άσχετα από τον περιορισμένο χαρακτήρα της εφαρμογής του αυτή την περίοδο, είναι ιδιαίτερα σημαντική η πολιτική του διάσταση, αφού για πρώτη φορά αποτολμά η κυβέρνηση να βάλει "χέρι", με αυτό τον τρόπο, στο ΙΚΑ και να παρέμβει για τη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών. Κάτι βεβαίως που έχει επιχειρηθεί σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και είναι στις προτεραιότητες της "Λευκής Βίβλου" και άλλων σχετικών ντοκουμέντων...

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται, επίσης, ότι ο ΟΑΕΔ θα στηρίξει όλη την προσπάθεια ανάθεσης στους εργοδότες διαφόρων προγραμμάτων, τα οποία θα προσφέρουν εφήμερη απασχόληση σε κάποιους ανέργους και πολλά δισεκατομμύρια δραχμές στους εργοδότες. Η διαπλοκή του ΟΑΕΔ στα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης, τον καθιστά ένα είδος "μεσάζοντα", που θα διαχειρίζεται τα προγράμματα και θα φέρνει σε επαφή άνεργους και εργοδότες(αν και όχι όμως άμεσα, την κύρια δουλιά θα την κάνει ο άνεργος που θα αναζητά εργασία με τα "μερίδια"). Πιο συγκεκριμένα, θα είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα λεφτά των εργαζομένων και τις διάφορες επιχειρήσεις που θα κάνουν προγράμματα, ανάμεσα στις εταιρίες των μεγάλων τεχνικών έργων, ανάμεσα στα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης...

Ομως, όσα προβλέπει το νομοσχέδιο για την αλλαγή του ρόλου του ΟΑΕΔ δεν είναι εντελώς καινούρια. Η τελευταία επίσημη και πιο ολοκληρωμένη αναφορά της κυβέρνησης έγινε το Σεπτέμβρη του 1995, όταν ο τότε υπουργός Εργασίας Στ. Τζουμάκας παρουσίασε πρώτα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ύστερα στον ελληνικό λαό το "πολυετές πρόγραμμα απασχόλησης της Ελλάδας".

Μέσα σ' αυτό το πρόγραμμα, οι αναφορές στον ΟΑΕΔ είναι πολλές, καθώς και οι αναφορές στα γενικότερα μέτρα που ορίζει το νομοσχέδιο, τα οποία σε μεγάλο βαθμό είναι αντιγραφή με επιμέρους διαφοροποιήσεις.

Στις κατευθύνσεις του προγράμματος ήταν και η χαρτογράφηση της αγοράς εργασίας, με την εγκατάσταση στον ΟΑΕΔ πλήρους μηχανογραφικού συστήματος και η επέκταση του δικτύου των Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης.Υπογραμμιζόταν επίσης η αναγκαιότητα του οργανωτικού και λειτουργικού "εκσυγχρονισμού" του και η "διευρυμένη αντιπροσώπευση των κοινωνικών εταίρων" στο ΔΣ. Ζητήματα, δηλαδή, που ρυθμίζονται και με το νομοσχέδιο.

Θ. Κακαβάς: Αναγκαία η πίεση από τα συνδικάτα

Φυσικά, η αλλαγή στη διοικητική σύνθεση του ΟΑΕΔ και η διευρυμένη αντιπροσώπευση των λεγόμενων "κοινωνικών εταίρων" (!), από μόνες τους δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία, ούτε είναι αυτά που καθορίζουν τις όποιες αλλαγές συμβαίνουν αυτή τη στιγμή και θα συμβούν και αργότερα στον οργανισμό. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά λέει και ο Θ. Κακαβάς,ένας από τους εκπροσώπους της ΓΣΕΕ στο ΔΣ του ΟΑΕΔ: "Λίγα είναι τα περιθώρια να κινηθεί σε διαφορετική κατεύθυνση το διοικητικό συμβούλιο, ιδιαίτερα σήμερα με τη συμφωνία των δυο μεγαλύτερων κομμάτων, αλλά και των ηγεσιών των συνδικαλιστικών παρατάξεων. Σε ζητήματα, όπως η επιδότηση της ανεργίας, και οι εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ, ουσιαστικά, συμφωνούν με τις κυβερνητικές θέσεις. Για μικρά ζητήματα μπορεί να γίνει κάτι, κάτι να αλλάξει, αλλιώς δε γίνεται καμιά αλλαγή στις αρχικές εισηγήσεις. Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων πρέπει να συμμετέχουν σε αυτά τα όργανα, αλλά η συμμετοχή τους είναι αποτελεσματική, μόνο όταν υπάρχει πίεση από τα συνδικάτα.Οσο για την τριμερή αντιπροσώπευση και την αναβάθμιση της συμμετοχής μας στο ΔΣ του ΟΑΕΔ και σήμερα ένας από τους αντιπροέδρους είναι εκπρόσωπος των εργαζομένων". Να προσθέσουμε ότι, αν και το νομοσχέδιο το επεξεργάστηκε ομάδα εργασίας του ΟΑΕΔ, στο ΔΣ του δεν έγινε καν ενημέρωση!

Η κριτική που ασκείται στο νομοσχέδιο εστιάζεται στο ότι τα μέτρα που προβλέπει δε θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας - το είχε πει άλλωστε και ο διοικητής του ΟΑΕΔ Ρ. Σπυρόπουλος,σε σύσκεψη στη ΓΣΕΕ πριν μερικούς μήνες με την παρουσία και των άλλων διοικητών οργανισμών του υπουργείου Εργασίας - και ότι θα δώσουν στους εργοδότες 220 δισ. δραχμές από τον ΟΑΕΔ. Ο Θ. Κακαβάς προσθέτει ακόμα ότι "πρέπει να αναδειχθούν και οι ευθύνες της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ. Ξέρουν τώρα πια, από την προηγούμενη εμπειρία των προγραμμάτων, ότι στόχος του νομοσχεδίου είναι να πάνε όλα στους εργοδότες και η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων".

Πάντως, αν και το νομοσχέδιο προβλέπει τη - λειψή έστω - κρατική ενίσχυση του ΟΑΕΔ, την περασμένη Τρίτη, το ΔΣ του Οργανισμού συζήτησε την αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού του 1996, επειδή το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, αντί να δώσει τα αναμενόμενα 83 δισ. δραχμές, θα δώσει 57 δισ. δραχμές.

"Δούρειος Ιππος"

Η δεύτερη αυτή διάσταση, η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων δηλαδή, διέπει τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου και έχει δηλωθεί ξεκάθαρα από τους εμπνευστές του. Στην προκειμένη περίπτωση, για τη φιλοσοφία των νέων μέτρων, έχει μιλήσει ο ίδιος ο διοικητής του ΟΑΕΔ Ρ. Σπυρόπουλος,όταν πρόσφατα σε άρθρο του έγραφε: "Στα πλαίσια αυτά, που σκιαγραφήθηκαν και στη "Λευκή Βίβλο" της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ...σημαντικός είναι και ο ρόλος των επονομαζόμενων πολιτικών απασχόλησης, που ενεργοποιούν οι χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι πολιτικές αυτές στοχεύουν στη διεύρυνση της ευελιξίας των αγορών εργασίας".

"Ευελιξία", λοιπόν, η οποία για να προωθηθεί χρειάζεται σύστημα και οργάνωση, χρειάζεται το μηχανισμό του ΟΑΕΔ, ενός διαφορετικού όμως ΟΑΕΔ. Το πολυετές πρόγραμμα απασχόλησης, εξάλλου, αναφερόταν και στη μείωση του μη μισθολογικού κόστους,μετά από συζήτηση στα πλαίσια της ΟΚΕ. Αναφερόταν επίσης στη "γεφύρωση" των διαφορών εργοδοτών - εργαζομένων.

Το παράδειγμα που ακολουθεί είναι αποκαλυπτικό για το ρόλο που καλείται να παίξει ο ΟΑΕΔ, το ρόλο του οδοστρωτήρα των εργασιακών σχέσεων. Στο άρθρο 13 του νομοσχεδίου, προβλέπεται η σύσταση "Γραφείων Ενημέρωσης και Απασχόλησης".Τα γραφεία αυτά θα μπορούν να τα συστήσουν Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Βιομηχανικά και Βιοτεχνικά Επιμελητήρια, καθώς και συνδικαλιστικοί φορείς εργαζομένων και εργοδοτών.

Σε πρώτη ανάγνωση, φαίνεται ότι ανοίγει ο δρόμος για τα ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας, μια και - πολύ απλά - ένας δήμος μπορεί να αναθέσει σε ιδιωτική εταιρία να διαχειριστεί αυτόν τον τομέα. Τίθεται ένα ακόμα ζήτημα για τους σκοπούς που θα εξυπηρετήσει ένα τέτοιο γραφείο "ενημέρωσης" των ανέργων, όταν θα ελέγχεται από τους εργοδότες. Πέρα από αυτά, όλα τα έξοδα λειτουργίας αυτών των γραφείων θα βαρύνουν τον ΟΑΕΔ.

Αυτά, όμως, δεν είναι από τα πλέον σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με το θέμα των "γραφείων απασχόλησης".Στο πολυετές πρόγραμμα απασχόλησης, αναφέρεται η δημιουργία "Κέντρων Προώθησης της Απασχόλησης".Αυτά στο νομοσχέδιο διαχωρίζονται και μετονομάζονται σε "Γραφεία Ενημέρωσης Εργαζομένων" και "Γραφεία Ενημέρωσης Επιχειρήσεων". Ασχετα από την ονομασία τους, η διατύπωση του προγράμματος είναι αποκαλυπτική: "...Τα κέντρα αυτά θα λειτουργούν υπό την εποπτεία του ΟΑΕΔ, υλοποιώντας εξειδικευμένους στόχους προώθησης της απασχόλησης". Ποιοι μπορεί να είναι αυτοί οι "εξειδικευμένοι στόχοι", με δεδομένη την επιδίωξη "ευελιξίας"; Το αναφέρει αμέσως μετά: "Γενικά, την αύξηση των δυνατοτήτων απασχόλησης που προσφέρει η ανάπτυξη, διευκολύνουν και τα ακόλουθα ληφθέντα μέτρα:

α. Η δυνατότητα καθιέρωσης της μερικής απασχόλησης, με έγγραφη συμφωνία εργοδοτών και εργαζομένων.

β. Η δυνατότητα εφαρμογής τεσσάρων ομάδων εργασίας από επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας.

γ. Η παροχή δυνατότητας σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας ...εφόσον για τη λειτουργία τους κατά το Σάββατο και την Κυριακή ή την Κυριακή και τη Δευτέρα, προσλάβουν επιπλέον προσωπικό για να απασχολείται κατ' εναλλαγή σε δυο ομάδες επί δώδεκα ώρες την ημέρα.

δ. Η καθιέρωση συστήματος εκ περιτροπής εργασίας".

Τα παραπάνω είναι μια "γεύση" για τους σκοπούς της πολιτικής της κυβέρνησης, που σε αυτή τη φάση εκφράζονται με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, αλλά αποκαλύπτουν χαρακτηριστικά το ρόλο που καλείται να παίξει από εδώ και πέρα ο ΟΑΕΔ. Το ρόλο του "Δούρειου Ιππου" για την αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων.

Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Υποταγμένος στις ανάγκες του κεφαλαίου(2010-01-17 00:00:00.0)
Ανασφάλιστη εργασία και προγράμματα κατάρτισης με τη σέσουλα(2007-01-12 00:00:00.0)
Συμβολική κατάληψη στον ΟΑΕΔ(2001-02-08 00:00:00.0)
Ανώνυμη εταιρία με πελάτες τούς ανέργους!(2000-12-29 00:00:00.0)
Κινητοποίηση και για το άρθρο 11(1996-06-11 00:00:00.0)
Συμφωνεί και επαυξάνει η ΟΚΕ...(1996-05-16 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ