Σε καταστροφή οδηγείται η Ανω Πόλη τη στιγμή που ο Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και ο Δήμος Θεσσαλονίκης υποστηρίζουν ότι άρχισε το μεγάλο έργο ανάπλασης της περιοχής και υπογράφουν συμβάσεις αξίας δισεκατομμυρίων δραχμών για το σκοπό αυτό. Ενα από τα έντονα και άμεσα να αντιμετωπιστούν προβλήματα είναι κι αυτό της ανεξέλεγκτης εγκατάστασης λειτουργιών στην περιοχή, με αποτέλεσμα να διαλύεται αντί να ενισχύεται ο κοινωνικός ιστός αυτού ιστορικού τμήματος της πόλης. Για το πρόβλημα πολλές φορές η "Δημοτική Αγωνιστική Κίνηση" ζήτησε από το Δημοτικό Συμβούλιο τη λήψη άμεσων μέτρων πριν δημιουργηθούν τετελεσμένα. Εστω και αργά, το Δημοτικό Συμβούλιο στην τελευταία του συνεδρίαση εδέησε και αποφάσισε την αναστολή για 40 μέρες χορήγησης αδειών εγκατάστασης καταστημάτων κλπ.

Ωστόσο, φαίνεται ότι και αυτή τη φορά, η διοίκηση του δήμου επιχειρεί να λύσει τελείως πρόχειρα το τεράστιο πρόβλημα της Ανω Πόλης. Οπως επισημαίνει ο Σύλλογος Κατοίκων της Ανω Πόλης σε υπόμνημα του προς τους φορείς της Θεσσαλονίκης, η μελέτη του 1978 - όπως και το Προεδρικό Διάταγμα που προέκυψε από αυτή - είναι αναχρονιστική και καταστροφική για το ιστορικό αυτό κομμάτι της πόλης. Γιατί:

• Γίνονται διανοίξεις δρόμων που έχουν σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση μνημείων και του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, έτσι που η καταστροφή του πολεοδομικού ιστού της Ανω Πόλης θεωρείται μη αντιστρέψιμη.
• Δημιουργούνται τεράστιες οδικές διασταυρώσεις με νησίδες δυσανάλογες με την κλίμακα της περιοχής.
• Προβλέπονται υψηλοί συντελεστές δόμησης έτσι που σε δρόμους τριών και τεσσάρων μέτρων να κτίζονται τετραώροφα και πενταώροφα σε ανήλιες συνοικίες χαμηλής ποιότητας.
Δεν καθορίζονται οι χρήσεις γης. Αποτέλεσμα, η τεβαρνοποίηση ορισμένων περιοχών της Ανω Πόλης έχει καταντήσει τη ζωή των κατοίκων εκεί ανυπόφορη. Στόχος κερδοσκόπων

Κι ενώ όλοι αναγνωρίζουν τις αδυναμίες της παραπάνω μελέτης, μεγάλα συμφέροντα που θα πρέπει να αναζητηθούν κατά πρώτο λόγο ανάμεσα στις τελευταίες διοικήσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης, εμποδίζουν την αναθεώρησή της και προωθούν τη σιωπηρή εφαρμογή της. Ο γραμματέας του Συλλόγου Κατοίκων Ανω Πόλης, Οδ. Παπαϊωάννου, περιγράφει ως εξής την κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή: "Αδίστακτοι εργολάβοι καταστρατηγούν κι αυτήν ακόμη την καταστροφική, για το ιστορικό αυτό κομμάτι της πόλης, μελέτη του 1978. Αποτελεί αίσχος να επιτρέπει το ΠΔ να γίνονται πράγματα εδώ, που ο ΓΟΚ απαγορεύει στην υπόλοιπη πόλη. Εποχούμενοι επιχειρηματίες κατακλύζουν την Ανω Πόλη, ενδιαφερόμενοι για την αγορά κτισμάτων καθώς αναμένουν στα αμέσως επόμενα χρόνια να εκτιναχτεί η τιμή της γης στα ύψη - όπως συνέβη στα Λαδάδικα. Προτείνουμε την αναστολή κάθε διάνοιξης και κατεδάφισης, έως ότου ολοκληρωθούν οι μελέτες που δόθηκαν για την Ανω Πόλη και αφορούν την ανάπλαση της περιοχής και το κυκλοφοριακό. Ζητάμε, επίσης, την επανεξέταση της ζώνης πρασίνου πέριξ των τειχών για τη διάσωση της προσφυγικής φάσης της πόλης".

Θεωρείται ότι το σπουδαιότερο από τα έργα που προγραμματίζονται στη Θεσσαλονίκη ενόψει της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, είναι αυτά που αφορούν την Ανω Πόλη, αλλά που γίνονται με την καταστροφική για το χώρο μελέτη του 1978. Αυτό βολεύει κάποιους στο δήμο και την "Πολιτιστική", οι οποίοι ισχυρίζονται ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και δεν μπορεί να γίνει αναθεώρηση στο ΠΔ. Τα χρήματα για απαλλοτριώσεις, διανοίξεις δρόμων και την απομάκρυνση των κατοικιών γύρω από τα βυζαντινά τείχη που είναι 8,5 δισ. δραχμές τα δίνει ο Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, αλλά τη διαχείριση των κονδυλίων την έχει ο Δήμος Θεσσαλονίκης. Οπως τονίζεται στο υπόμνημα του Συλλόγου Κατοίκων Ανω Πόλης "η διάθεση των χρηματικών κονδυλίων με οποιονδήποτε τρόπο δεν πρέπει να αποτελεί αυτοσκοπό". Επισημαίνεται ακόμη ότι "συνεχίζεται η απαράδεκτη τακτική, να παίρνονται αποφάσεις, όπως στην προκειμένη περίπτωση, να γίνονται μελέτες για την περιοχή, δίχως τη συμμετοχή των κατοίκων".

Ωστόσο, δεν ακολουθούνται μόνο αυτές οι πρακτικές. Οπως κατάγγειλε στο Δημοτικό Συμβούλιο η "Δημοτική Αγωνιστική Κίνηση", οι κάτοικοι της Ανω Πόλης εκβιάζονται να δεχτούν τον τρόπο απαλλοτρίωσης των σπιτιών τους που υποδεικνύει ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ο οποίος τους βάζει το δίλημμα "ή δέχεστε την αποζημίωση που σας δίνουμε ή σας πάμε στα δικαστήρια". Ακόμη, τους απειλεί ότι αυτοί θα βγουν χαμένοι με μια τέτοια εξέλιξη, αφού στα δικαστήρια θα πάρουν τη μισή αποζημίωση από αυτή που τους δίνει ο δήμος.

Τα παραπάνω οι κάτοικοι δεν τα μαθαίνουν απευθείας από στελέχη του δήμου, αλλά μέσω δικηγορικών γραφείων. Παρουσιάζονται άγνωστοι σ' αυτούς δικηγόροι, οι οποίοι τους πληροφορούν ότι μέσα στο Μάη θα εκδικαστούν οι υποθέσεις. Μάλιστα, τους ζητάνε να αναλάβουν τις υποθέσεις τους ενώπιον των δικαστηρίων. Οπως δηλώνει στο "Ρ" ο δημοτικός σύμβουλος Α. Σαχίνης, "οι κάτοικοι δε θα υποκύψουν σ' αυτό τον εκβιασμό. Η παράταξή μας θα τους καλέσει να εναντιωθούν στις παραπάνω πρακτικές. Εμείς δε θα συναινέσουμε ποτέ οι άνθρωποι αυτοί να γίνουν πρόσφυγες για δεύτερη φορά. Ο δήμος τους αποζημιώνει με μικρά ποσά, που δεν μπορούν να λύσουν το στεγαστικό τους πρόβλημα".

Απόστολος ΝΙΚΟΛΑΟΥ