Οι εξελίξεις μετά το 1990,με την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων της Ευρώπης και τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, δημιούργησαν νέα δεδομένα, όσον αφορά το συσχετισμό δύναμης στον πλανήτη. Και ενώ η αρνητική αυτή εξέλιξη αφαιρούσε και το τελευταίο πρόσχημα ύπαρξης του ΝΑΤΟ ως αμυντικού οργανισμού - όπως έλεγαν οι εμπνευστές του - και "ασπίδας, για τη διαφύλαξη της ανθρωπότητας από τον κομμουνιστικό κίνδυνο και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας", βλέπουμε να συμβαίνει το αντίθετο ακριβώς.

Το ΝΑΤΟ διευρύνει τη δράση του και προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα που προκάλεσαν οι παγκόσμιες εξελίξεις, ενώ, ταυτόχρονα, έρχονται στο προσκήνιο, με ακόμα πιο έκδηλο τρόπο, οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, τόσο στο εσωτερικό του, όσο και σε σχέση με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Στόχος πλέον του ΝΑΤΟ είναι η στήριξη, προώθηση και υπεράσπιση της νέας, μεγάλης, αποικιοκρατικής εξόρμησης του πολυεθνικού κεφαλαίου σε νέους "παρθένους χώρους", πρώτα και κύρια στο πρώην σοσιαλιστικό τμήμα της Ευρώπης, αλλά και στην Ασία, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Β. Αφρική.

Στα παραπάνω πλαίσια δεν έχει πλέον κανέναν ενδοιασμό να προχωρά σε ολοκαυτώματα τύπου Περσικού και Βοσνίας, κάνοντας χρήση του μανδύα του ΟΗΕ, ο οποίος όλο και περισσότερο χρησιμοποιείται ως "φύλλο συκής", κατά τη διάρκεια της άσκησης του ρόλου του παγκόσμιου χωροφύλακα από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Παράλληλα, επιδίδεται στην ανάληψη "ειρηνευτικών πρωτοβουλιών" και στην καθιέρωση του ρόλου του ως "επιδιαιτητή" των διαφορών σε κάθε πλευρά του πλανήτη (παλαιστινιακό ζήτημα, ιρλανδικό, πρώην Γιουγκοσλαβία, Κύπρος, Αιγαίο κτλ.).

Οι προσαρμογές του ΝΑΤΟ, μετά το 1990 έγκεινται, κατ' αρχάς, στην πρακτική επέκταση και διεύρυνση των ορίων δράσης του τόσο γενικά, όσο και ειδικά στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.Ηδη με τον γνωστό "Συνεταιρισμό για την Ειρήνη",που υπογράφηκε το 1994 στις Βρυξέλλες, προωθείται η στρατιωτικοπολιτική διείσδυση του ΝΑΤΟ στις παραπάνω χώρες. Το τέχνασμα για τη ΝΑΤΟποίηση των χωρών της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Εθνών (ΚΑΕ) δεν είναι άλλο από την εναπόθεση της... προστασίας τους στα όμορα με αυτές κράτη - μέλη του Βορειο-Ατλαντικού Συμφώνου. Στις προθέσεις του ΝΑΤΟ είναι η αποδυνάμωση της Ρωσίας,η οποία συνεχίζει να διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος του στρατιωτικού, οικονομικού και ανθρώπινου δυναμικού της πρώην ΕΣΣΔ. Στον παραπάνω στόχο υποτάσσονται οι τακτικές στήριξης της καπιταλιστικοποίησης της Ρωσίας, υποβοήθησης χωριστικών τάσεων στη Ρωσική Ομοσπονδία, εξασφάλισης ελέγχου της Ουκρανίας που σημαίνει κυριαρχία στο 50% των φυσικών πόρων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, διείσδυσης της Τουρκίας στους τουρκμένικους - μουσουλμανικούς πληθυσμούς, με στόχο τα πετρέλαια της περιοχής στο "μαλακό υπογάστριο της πρώην ΕΣΣΔ" (σ. σ.: άρθρα ειδικού συνεργάτη του "Ρ" στις 28-29 του Οκτώβρη 1995).

Ομως πέρα από την προσέλκυση νέων μελών, το ΝΑΤΟ επιδιώκει την αναδιάρθρωση της στρατιωτικής του δομής στις νέες συνθήκες. Στόχος του είναι να αποκτήσει "ευελιξία" και "αποτελεσματικότητα δράσης" όσον αφορά τις στρατιωτικές επιχειρησιακές του δραστηριότητες στις "ενδιαφέρουσες" περιοχές. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, παράλληλα με τον έλεγχό του στους εθνικούς στρατούς των κρατών - μελών του και την ενισχυόμενη τάση "επαγγελματοποίησής" τους, δίνει προτεραιότητα στη διαμόρφωση πολυεθνικών, αυτοτελών στρατιωτικών δυνάμεων, που θα βρίσκονται υπό την άμεση εποπτεία του και με τέτοιες δυνατότητες επέμβασης που θα εξασφαλίζουν την ταχύτητα στην εκτέλεση των πολεμικών επιχειρήσεων. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, για τη συγκρότηση πολυεθνικών, ευέλικτων μονάδων ταχείας επέμβασης και στις τρεις πτέρυγες της Συμμαχίας, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί την αποκέντρωση των επιτελείων του, με την ίδρυση των επιμέρους στρατηγείων.

Σε ό,τι αφορά τη Νοτιοανατολική Πτέρυγα, οι δυνάμεις θα προέρχονται από Ελλάδα, Τουρκία και Ιταλία, οι οποίες θα συντονίζονται από το Στρατηγείο της Νάπολης, ενώ σημαντικό ρόλο καλούνται να παίξουν τα ιδρυόμενα στρατηγεία της Θεσσαλονίκης και της Σμύρνης.

Για ποιο λόγο γίνονται όλα αυτά; Να τι λέει κάποιος που μόνο ως "εχθρός της Δύσης" δεν μπορεί να κατηγορηθεί, ο Α. Ανδριανόπουλος: "Η λύση (στο πρόβλημα της επερχόμενης έλλειψης ή εξάντλησης των σημερινών πηγών πετρελαίου, σε συνδυασμό με την αύξηση της ζήτησης) βρίσκεται στα πετρέλαια της Κασπίας Θάλασσας, που θα αποτελέσουν και την "καυτή" περιοχή ελέγχου της ενεργειακής παροχής τον 21ο αιώνα. Ο Περσικός Κόλπος του επόμενου αιώνα βρίσκεται στην Κασπία, δεδομένου ότι τα ρώσικα αποθέματα θα αργήσουν να αξιοποιηθούν..."!("Οικονομικός Ταχυδρόμος", Φλεβάρης 1996, άρθρο Π. Βασιλόπουλου). Και ο Α. Ανδριανόπουλος συνεχίζει: "Μεσοπρόθεσμα οι ΗΠΑ (η κυβέρνηση Κλίντον φημολογείται ότι έχει δημιουργήσει ειδική δύναμη ταχείας επέμβασης με επικεφαλής τον υφυπουργό Τάλμποτ για το πρόβλημα "πετρέλαια Κασπίας") και οι άλλες δυτικές ευρωπαϊκές χώρες ενδιαφέρονται να κρατήσουν την ενδιάμεση ζώνη που ξεκινά από τον Καύκασο και την Κασπία ως τα σύνορα της Κίνας μακριά από την επιρροή της Ρωσίας. Κεντρική βάση στήριξης για μια... ελεύθερη δυτική πρόσβαση στα πετρέλαια της περιοχής αποτελεί η Τουρκία...".

Ο Περσικός Κόλπος του μέλλοντος, δηλαδή το νέο πεδίο ΝΑΤΟικής επέμβασης, βρίσκεται στην Κασπία, λοιπόν. Αν είναι έτσι, δεν παρέχεται μια ακόμα εξήγηση για το διαγκωνισμό των ιμπεριαλιστών - μέσα από την τακτική του "διαίρει και βασίλευε" - στο ποιος θα ελέγχει τα περάσματα στο Αιγαίο και το Βόσπορο, ποιος θα κάνει "κουμάντο" στη Βαλκανική, ποιος θα πρωτοστηρίξει την Τουρκία, ως προγεφύρωμα για τη δράση του πολυεθνικού κεφαλαίου στις "χρυσοφόρες" περιοχές; Σε κάθε περίπτωση παρέχεται μια ασφαλής απόδειξη για τον ολέθριο χαρακτήρα που εγκυμονεί για τη χώρα μας η προσκόλλησή της σε αυτό τον πολεμοχαρή συνασπισμό - στρατιωτικό βραχίονα προώθησης των συμφερόντων των πολυεθνικών.

Στόχος πλέον του ΝΑΤΟ είναι η στήριξη, προώθηση και υπεράσπιση της νέας, μεγάλης, αποικιοκρατικής εξόρμησης του πολυεθνικού κεφαλαίου σε νέους "παρθένους χώρους", πρώτα και κύρια στο πρώην σοσιαλιστικό τμήμα της Ευρώπης, αλλά και στην Ασία, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Β. Αφρική