Μήπως μας εντυπωσίασε τελικά περισσότερο από όσο έπρεπε η υπόθεση της εγκυκλίου του συμβούλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Λάρισας, με την οποία καταγγέλθηκαν ως αιρετικά τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη; Το ερώτημα δεν αφορά βέβαια τον Ν. Ευαγγελάτο επί παραδείγματι, ο οποίος στο προχτεσινό δελτίο του ΣΚΑΪ δήλωνε "έκπληκτος" και "κατάπληκτος" που τέτοια πράγματα "σκοταδιστικά" συμβαίνουν στη σημερινή εποχή. Το 'χει η μοίρα του αυτού του ανθρώπου - όπως και άλλων που κάνουν την ίδια δουλιά - να αισθάνεται έκπληκτος, να "απορεί και να εξίσταται" κάθε βράδυ στις 8.00 με τα - πάντα - συνταρακτικά, αποκαλυπτικά, τρομερά, συγκλονιστικά και αποκλειστικά θέματα που προβάλλει κάθε βράδυ το κανάλι του. Το ερώτημα αφορά όσους, όχι λόγω επαγγέλματος, αλλά λόγω συνείδησης, ένιωσαν άβολα στο άκουσμα αυτής της είδησης κι όλου του σχετικού παρασκηνίου...

Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι πέρασε πολύς καιρός από τότε που "στίφη ευσεβών χριστιανών" διαδήλωναν και εισέβαλλαν σε κινηματογράφους της ΑΘήνας και της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να απαγορευτεί η προβολή της ταινίας "Ο τελευταίος πειρασμός", που βασιζόταν σε έργο του ίδιου λογοτέχνη, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι ξεχάστηκαν οι βίαιες συγκρούσεις άλλων "ευσεβών" στη Μητρόπολη της Λάρισας, που έκαναν τις εξέδρες των φανατικών φιλάθλων της Λίβερπουλ να μοιάζουν με... "συγκέντρωση κυριών για τσάι", κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δε γνωρίζει, ποιες... "σκοτεινές δυνάμεις" (για να δανειστούμε τον όρο) ζουν, υπάρχουν κι επιδιώκουν να αναπτυχθούν σε κάποιες γωνιές της ελληνικής κοινωνίας. Δυνάμεις τυφλού θρησκευτικού φανατισμού, δυνάμεις αντίδρασης σε οτιδήποτε προοδευτικό, δυνάμεις προσκολλημένες σε αντιλήψεις, που οι πρωταρχικές πηγές τους βρίσκονται βαθιά στις πλέον σκοταδιστικές περιόδους της ελληνικής ιστορίας και σήμερα σπρώχνουν την ελληνική κοινωνία ένα βήμα πιο πίσω. Δυνάμεις που διατηρούν τις οργανωμένες μορφές τους, όχι μέσα αλλά "παρά", στο πλάι της επίσημης, επιχορηγούμενης από το κράτος, Εκκλησίας, δεμένες μαζί της σε σχέσεις αλληλεπίδρασης. Δυνάμεις που διατηρούν και σχέσεις συγκοινωνούντων δοχείων με άλλους χώρους προαγωγής ακραίων εθνικιστικών και άλλων οπισθοδρομικών απόψεων. Δυνάμεις, τέλος, που έθρεψε και θρέφει το κλίμα σοβινισμού, το οποίο δημιούργησαν τα τελευταία χρόνια όσοι κυβέρνησαν τη χώρα, με αφορμή και τα λεγόμενα "εθνικά θέματα". Αλλωστε, μόνο τους τελευταίους δύο μήνες είχαμε κι άλλα έμπρακτα δείγματα της δράσης όλων αυτών. Τα... εικονίσματα, για παράδειγμα, στην αίθουσα του Κοινοβουλίου.

Και βέβαια, δεν είναι να απορεί κανείς για τη σχέση όλων των προαναφερθέντων χώρων με την εκπαίδευση. Εναν χώρο που ανέκαθεν προσέλκυε την προσοχή τους για ευνόητους λόγους, που έχουν να κάνουν με τη διαμόρφωση συνειδήσεων. Οσο για το - εύλογο - ερώτημα πώς ένας άνθρωπος με τέτοιες απόψεις, μα κυρίως τέτοια πρακτική, κατέληξε να βρει μια θέση ανάμεσα σ' αυτούς που διαμορφώνουν τα προγράμματα εκπαίδευσης, στους υπεύθυνους για την εφαρμογή και αναβάθμιση των συστημάτων διδασκαλίας, αυτό πρέπει να μας το απαντήσουν όσοι έχουν διαμορφώσει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, όσοι καθορίζουν τους συσχετισμούς για την ανάδειξη των εκπαιδευτικών στελεχών. Συγκεκριμένα, αυτοί που "πίνουν νερό" στο όνομα της "προόδου", της "αντικειμενικότητας", της "αξιοκρατίας" και της εκπαίδευσης με "δημοκρατικό ήθος"...