Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία της μελέτης του ΚΕΠΕ για τις απαιτήσεις και υποχρεώσεις που παρουσίαζε στο τέλος του 1995 μια σειρά άλλων δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών. Αναλυτικότερα:

Οι συνολικές απαιτήσεις του ΟΣΕ, οι οποίες ανήλθαν την 31-12-1995 στα 241 δισ. δρχ. έναντι 209,7 δισ. δρχ. στο τέλος του '94, προέρχονται κυρίως από τη μη καταβολή των επιχορηγήσεων, οι οποίες προβλέπονται από την οικονομική συμφωνία ανάμεσα στον ΟΣΕ και το δημόσιο, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία. Σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτή, το δημόσιο θα πρέπει να καλύπτει πλήρως το ετήσιο έλλειμμα διαχείρισης που παρουσιάζει ο ΟΣΕ κατά την εκτέλεση του προγράμματός του.Η μη εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης έχει δημιουργήσει σωρευτική απαίτηση του ΟΣΕ έναντι του δημοσίου, η οποία το 1995 ανερχόταν στα 240 δισ. δρχ. Επίσης, ένα μικρό μέρος των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων του ΟΣΕ προέρχεται από την εξυπηρέτηση ξένων δικτύων και από εργασίες που πραγματοποιεί ο Οργανισμός για λογαριασμό τρίτων και οι οποίες από τη φύση τους δεν μπορούν να εκτελεστούν από άλλους.

Ερχόμενοι τώρα στις υποχρεώσεις του ΟΣΕ διαπιστώνουμε ότι στη διάρκεια του 1995 οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 5,8% και έφτασαν τα 51,3 δισ. δρχ. Στη μεταβολή αυτή συνέβαλε κυρίως η εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο (αύξηση 46,9%) που δημιουργήθηκε από αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων κατόπιν κατάπτωσης εγγυήσεων. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, από παρακράτηση και μη απόδοση εισφορών των εργαζόμενων και εργοδότη, εξελίχτηκαν ικανοποιητικά, αφού παρουσίασαν μείωση κατά 55,8% και περιορίστηκαν στα 8,2 δισ. δρχ., λόγω συμψηφισμού με ισόποση επιστροφή ΦΠΑ από το δημόσιο προς τον ΟΣΕ. Οπως διαπιστώνεται στη μελέτη, οι εξελίξεις που εμφανίζονται στις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Οργανισμού, φανερώνουν τη δεινή χρηματοοικονομική θέση στην οποία έχει περιέλθει και ο ΟΣΕ.

Στο ποσό των 19 δισ. δραχμών έφταναν οι συνολικές ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις της ΕΥΔΑΠ στο τέλος του 1995. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΚΕΠΕ, οι ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις της ΕΥΔΑΠ δημιουργήθηκαν από την εφαρμογή του καλούμενου ειδικού τιμολογίου, με βάση το οποίο σταμάτησαν οι διακοπές υδροληψίας το διάστημα 1992-1993. Από το 1994 όμως μέχρι σήμερα έγιναν σημαντικές προσπάθειες ρευστοποίησης των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από υδροληψία. Οι συνολικές ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις της ΕΥΔΑΠ μειώθηκαν κατά τη διάρκεια του 1995, λόγω της μείωσης κατά 17,6% των οφειλών του ευρύτερου δημοσίου τομέα (κυρίως όμως λόγω της μείωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών των δήμων και κοινοτήτων προς την ΕΥΔΑΠ κατά 4 δισ. δρχ.). Ο ρυθμός μείωσης των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων της ΕΥΔΑΠ επηρεάστηκε αρνητικά από την εξέλιξη των οφειλών των ιδιωτών από υδροληψία, οι οποίες σχεδόν διπλασιάστηκαν κατά το 1995 και ανήλθαν στις 31-12-95 στα 4,5 δισ. δρχ. έναντι 1,6 δισ. δρχ. στις 31-12-94.

Σε υψηλά επίπεδα βρίσκονται όμως και οι υποχρεώσεις της ΕΥΔΑΠ, οι οποίες στο τέλος του 1995 έφταναν σε 38 δισ. δρχ. έναντι 142 δισ. δρχ. το 1994. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι υποχρεώσεις της ΕΥΔΑΠ προέρχονται κυρίως από δάνεια που κατά καιρούς είχε συνάψει η Εταιρεία, προκειμένου να εκτελέσει το πρόγραμμά της, λόγω ανεπάρκειας ιδίων χρηματοδοτικών μέσων. Τέλος, οι άληκτες υποχρεώσεις της επιχείρησης μειώθηκαν μέσα στο 1995, πράγμα που υποδηλώνει τη σχετικά καλή της οικονομική διαχείριση, τα τελευταία χρόνια.

Οι συνολικές ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του ΟΤΕ από την παροχή τηλεφωνικών υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 50% κατά τη διάρκεια του 1995 και έφτασαν τα 28,5 δισ. δρχ. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των υπουργείων προς τον ΟΤΕ σχεδόν διπλασιάστηκαν μεταξύ '94-'95 και το ποσοστό συμμετοχής τους στις συνολικές απαιτήσεις του ΟΤΕ ανήλθε στο 38,4% από 28,5%, που ήταν στο τέλος του 1994. Οι απαιτήσεις του ΟΤΕ έναντι των ιδιωτών αυξήθηκαν κατά 40,4%, δηλαδή με ρυθμό κατώτερο των συνολικών ληξιπρόθεσμων και, επομένως, η συμμετοχή τους στο σύνολο των απαιτήσεων του ΟΤΕ μειώθηκε από 34,1% σε 31,9%. Σημειώνεται ότι η αύξηση αυτή των απαιτήσεων του ΟΤΕ έναντι των ιδιωτών συνδέεται αφ' ενός με την αύξηση των τιμολογίων και αφ' ετέρου με την ελαστική πολιτική που εφαρμόστηκε την περίοδο 1994-1995 στο θέμα της διακοπής της σύνδεσης, λόγω καθυστέρησης στην εξόφληση των λογαριασμών. Τέλος, σημειώνεται ότι ο ΟΤΕ είχε εξοφλήσει πλήρως τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του την 31-12-95.

Β. Μπ.