Κυριακή 6 Απρίλη 1997
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 44
ΔΙΕΘΝΗ
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Ανησυχητική όξυνση της κατάστασης

Συνέντευξη με τους Φε'ϊζ Ζλαχίλ, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ Συρίας και Γιακούμπ Καρού, μέλος της ΚΕ του κόμματος

Τα δύο στελέχη του ΚΚ της Συρίας, ο Φεϊζ Ζλαχίλ, μέλος του ΠΓ της ΚΕ και ο Γιακούμπ Καρού, μέλος της ΚΕ, βρέθηκαν στη χώρα μας για να συμμετάσχουν στη Διάσκεψη των Κομμουνιστικών Κομμάτων των χωρών της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, που πραγματοποιήθηκε μετά από πρωτοβουλία του ΚΚΕ. Στα πλαίσια αυτής της Διάσκεψης, δόθηκε η αφορμή για μια συνάντηση με το "Ρ", όπου μπορέσαμε να συζητήσουμε αρκετά ζητήματα που αφορούν τη χώρα τους, αλλά και τη Μέση Ανατολή.

- Η περιοχή της Μέσης Ανατολής, για πολλά χρόνια, έχει απασχολήσει τα πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα του παγκόσμιου Τύπου. Η "ειρηνευτική διαδικασία", που είχε ξεκινήσει, είχε κάνει πολλούς να πιστέψουν ότι το πρόβλημα στην περιοχή οδεύει σε μια ειρηνική λύση. Ποια είναι η κατάσταση, που έχει διαμορφωθεί μετά τις πρόσφατες εξελίξεις και ποια τα νέα δεδομένα;

- Γ. Καρού: Αυτό που έχει να παρατηρήσει κανείς είναι ότι η κατάσταση στην περιοχή έχει οξυνθεί. Η διαδικασία ειρήνευσης, που είχε δρομολογηθεί μετά από πολύχρονες προσπάθειες, αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον επίσημα, έχει διακοπεί. Την κατάσταση οξύνει ακόμα περισσότερο ο φόβος εκδήλωσης μίας επιθετικής ενέργειας εκ μέρους του Ισραήλ, κάτι που είναι πολύ πιθανό. Η ευθύνη για το αδιέξοδο και την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, βαραίνει εξ ολοκλήρου το Ισραήλ και την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση του Μπένζαμιν Νετανιάχου.

Η πολιτική που ακολουθεί το Ισραήλ, αυτής του εποικισμού και της άρνησης να εφαρμόσει τη συμφωνία που έχει υπογράψει, ενθαρρύνεται από τις ΗΠΑ, μια χώρα που θα μπορούσε να πιέσει και να πείσει το Ισραήλ να σεβαστεί και να εκτελέσει την υπάρχουσα συμφωνία με τους Παλαιστίνιους. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι ΗΠΑ είναι συνυπεύθυνες για την κατάσταση που επικρατεί. Ο ιμπεριαλισμός και οι ΗΠΑ, διά μέσου του Ισραήλ, που αποτελεί τον κύριο εκφραστή της πολιτικής τους στη Μέση Ανατολή, θέλουν την ηγεμονία όλης αυτής της σημαντικής περιοχής. Μια περιοχή, που είναι πολύ σημαντική, λόγω των μεγάλων αποθεμάτων του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά και τη στρατηγική σημασία που μπορεί να διαδραματίσει για το παιχνίδι της κυριαρχίας. Ο διαιωνισμός της οξυμένης κατάστασης βοηθά στο να ελεγχθούν οι εξελίξεις και να διαμορφωθεί μία κατάσταση κυριαρχίας. Νομίζουμε ότι η αναταραχή που επικρατεί και στη Βαλκανική δεν είναι ανεξάρτητη από την κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή και υποθάλπεται από τις ΗΠΑ, ώστε να ηγεμονεύσουν σε όλη την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου.

Η πολιτική του Ισραήλ

- Αναφέρατε ότι την αποκλειστική ευθύνη για την όξυνση στη Μέση Ανατολή τη φέρει ακέραια το Ισραήλ. Ποια είναι η πολιτική του Ισραήλ, που επισύρει αυτές τις ευθύνες και ποιες οι επιπτώσεις της εφαρμογής της στην ευαίσθητη αυτή περιοχή και για τις υπόλοιπες χώρες;

- Φ. Ζλαχίλ: Οπως θα ξέρετε, οι διαπραγματεύσεις για την ειρήνευση στην περιοχή, που ξεκίνησαν το 1991 στη Μαδρίτη μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, της Παλαιστίνης, του Ισραήλ, της Συρίας και της Ιορδανίας, διήρκεσαν χρόνια και κατέληξαν σε κάποιες συμφωνίες, όπως τη Συμφωνία του Οσλο με τους Παλαιστίνιους και τη διμερή συμφωνία του Ισραήλ με την Ιορδανία. Με τη Συρία, υπήρξε κατ' αρχήν συμφωνία, με διαμεσολαβητή τις ΗΠΑ, που αφορούσε την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τα υψίπεδα του Γκολάν. Δεν υπογράφτηκε, αλλά υπήρχε η δέσμευση και των δύο πλευρών για τη συνέχιση των συνομιλιών, σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και υπό αυτούς τους όρους για την τελική επίτευξη συμφωνίας. Οταν ο Νετανιάχου ανέλαβε τη διακυβέρνηση στο Ισραήλ, αρνήθηκε να εκπληρώσει πολλά ιδιαίτερα σημεία της συμφωνίας, που είχε υπογράψει με τους Παλαιστινίους, αλλά και με την Ιορδανία. Από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση ξεκίνησε η ανέγερση νέων οικισμών στον αραβικό τομέα της Ιερουσαλήμ, ένα μέρος που πάντα ζούσε ο αραβικός πληθυσμός και καταλήφθηκε από τα ισραηλινά στρατεύματα στον πόλεμο των έξι ημερών, τον Ιούνη του 1967. Επίσης αρνήθηκε την ύπαρξη της κατ' αρχήν συμφωνίας με τη Συρία για την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τα συριακά εδάφη. Αυτή η νέα πολιτική, η πολιτική της αδιαλλαξίας που ακολουθεί το Ισραήλ, έχει δημιουργήσει μία επικίνδυνη ένταση και έχει μεταβάλει, δραματικά, το επίπεδο των σχέσεων των όμορων χωρών. Θα αποτολμούσαμε να χαρακτηρίσουμε τη νέα αυτή κατάσταση σαν τη "χαραυγή ενός πολέμου". Είναι σαν την απαρχή ενός πολέμου...

Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν αυτή την πολιτική. Επίσημα εμφανίζονται ότι δε δέχονται την εποικιστική πολιτική, αλλά έκαναν χρήση του δικαιώματος της Αρνησικυρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, προκειμένου να αποτρέψουν μια καταδικαστική απόφαση εναντίον του Ισραήλ. Σήμερα, η κατάσταση είναι και σοβαρή και πολύ επικίνδυνη. Δεν αρνούμαστε την πολύ σοβαρή πιθανότητα του ξεσπάσματος ενός πολέμου στην περιοχή. Εκείνο, όμως, που ελπίζουμε και αγωνιζόμαστε είναι η συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την τελική επίτευξη της ειρήνης.

- Γ. Καρού: Οσο η κυβέρνηση του Ισραήλ αρνείται να συνειδητοποιήσει και να εκτελέσει την υπάρχουσα συμφωνία που έχει υπογράψει με τους Παλαιστίνιους, τόσο η ειρηνευτική διαδικασία θα βρίσκεται σε σημείο μηδέν και η κατάσταση θα παραμένει σοβαρή και επικίνδυνη. Το Ισραήλ εμφανίζεται αδιάλλακτο, παρότι έχουν επισημανθεί πολλές φορές τα σημεία της συμφωνίας που πρέπει να εκτελέσει. Η κυβέρνηση του Λικούντ και οι σιωνιστικές δυνάμεις, που δρουν στο πλάι, είναι αυτές που αρνούνται να εκτελέσουν τη Συμφωνία.

Το ίδιο ισχύει και για τα μέρη της συμφωνίας που αφορούσαν τη Συρία και τα υψίπεδα του Γκολάν, που τώρα το Ισραήλ αρνείται τη συνέχιση των συνομιλιών με δεδομένες τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει ο Γιτζάκ Ράμπιν και ο Σιμόν Πέρες, ώστε με την πρόοδο των συνομιλιών να υπάρξει μια τελική συμφωνία. Η κυβέρνηση του Ισραήλ αρνείται κάθε συνομιλία, σύμφωνα με τις προηγούμενες δεσμεύσεις, γιατί είναι μία κυβέρνηση που τα δείγματα γραφής της είναι η άρνηση των ευθυνών της και η αδιαλλαξία της να παραδώσει ό,τι με πολύ βίαιο τρόπο είχε αποσπάσει. Ετσι, οι διαπραγματεύσεις έχουν φτάσει σε σημείο μηδέν και θα παραμείνουν σ' αυτό, όσο το Ισραήλ συνεχίζει να εφαρμόζει την πολιτική της κατοχής και του εποικισμού.

Οι θέσεις της Συρίας

- Ποιες είναι οι θέσεις της συριακής κυβέρνησης και ποιος ο ρόλος, που μπορεί να διαδραματίσει η Συρία για την επίτευξη της ειρήνης;

- Φ. Ζλαχίλ: Η Συρία, αλλά και ο Λίβανος, δύο χώρες που έχουν στενές και καλές σχέσεις, έχουν συμφωνήσει κατ' αρχάς να αντισταθούν στη σημερινή ισραηλινή πολιτική. Ιδιαίτερα, η κυβέρνηση της Συρίας, που έχει κρατήσει εξαρχής μία σταθερή εθνική πολιτική, αρνείται τη συμμετοχή σε μία ειρηνευτική διαδικασία και συμφωνία, αν δεν υπάρξει η δέσμευση του Ισραήλ για επιστροφή όλων των κατεχομένων αραβικών εδαφών. Η συριακή, όπως και η λιβανική κυβέρνηση αποζητούν μία συνολική λύση ειρήνης και δικαιοσύνης για όλη την περιοχή που θα είναι και οριστική.

Η συριακή κυβέρνηση έχει θέσει έναν όρο: Δεν προχωρούμε στις διαπραγματεύσεις, αν αυτές δεν έχουν σαν βάση την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε με την κυβέρνηση του Σιμόν Πέρες και αφορά τη δέσμευση του Ισραήλ για την αποχώρηση των στρατευμάτων του από τα συριακά εδάφη. Το κύριο που ζητά η Συρία, σας επαναλαμβάνουμε, είναι η ειρήνη σε όλη την περιοχή και γι' αυτό καταβάλλουμε όλες τις προσπάθειές μας. Αυτή ήταν και η πρόταση της κυβέρνησής μας και στην Αραβική Διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο, τον περασμένο χρόνο. Ολες οι χώρες που έλαβαν μέρος, με εξαίρεση την Ιορδανία που έχει επιτύχει διμερή συμφωνία με το Ισραήλ, συμφώνησαν να μην προχωρήσουν στη διαδικασία ειρήνευσης, αν δεν υπάρξει σαν απαράβατος και δεσμευτικός όρος, η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από όλα τα αραβικά εδάφη. Εξέδωσαν, μάλιστα, απόφαση ότι "δεν πρόκειται να υπάρξει καμία συμφωνία, αν αυτή δεν αφορά όλη τη Μέση Ανατολή και αν αυτή δεν επιτευχθεί με επίδειξη καλής θέλησης από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη".

Η Συρία αναπτύσσει μία πολυποίκιλη δραστηριότητα για τη συσπείρωση των αραβικών κρατών και έχει πολύ καλές σχέσεις με τις περισσότερες χώρες. Μόλις τον προηγούμενο μήνα, ο αντιπρόεδρος της Συρίας Χαλίντ Χαντάμ, επισκέφθηκε πολλές αραβικές χώρες και συναντήθηκε με τους ηγέτες τους, ώστε να γίνει πραγματικότητα ένα κοινό μέτωπο των αραβικών χωρών. Οι περισσότεροι συμφώνησαν με τις συριακές θέσεις, παρά τις επιμέρους διαφορές που μπορούν να υπάρχουν στην πολιτική που ακολουθούν σε κάποια ζητήματα.

Γ. Καρού: Η Συρία, όπως και ο υπόλοιπος αραβικός κόσμος επιμένουν στην απόδοση της δικαιοσύνης και την τήρηση των δεσμεύσεων για να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις και να εξευρεθεί μία οριστική λύση, αποδεκτή από όλες τις πλευρές. Αντίθετα, οι Ισραηλινοί επιμένουν στην πολιτική της κατοχής, του εποικισμού σε βάρος των παλαιστινιακών εδαφών, αλλά και των υπολοίπων αραβικών χωρών. Γι' αυτό, και εμείς επιμένουμε στην πατριωτική και εθνική θέση μας, η οποία υποστηρίζεται από τις αποφάσεις του ΟΗΕ 242, 338, 425, που αφορούν το Λίβανο. Προσπαθούμε να πετύχουμε μια ευρεία αραβική αλληλεγγύη, καθώς όλοι οι Αραβες πιστεύουν ότι η συριακή θέση είναι σωστή και συμφωνούν ότι κανενός είδους διαπραγμάτευση δεν μπορεί να αρχίσει, αν δεν αναγνωριστούν οι συμφωνίες που είχαν επιτευχθεί. Ορισμένες αραβικές χώρες είχαν προχωρήσει σε κάποια βήματα ομαλοποίησης των σχέσεών τους με το Ισραήλ. Εμείς τασσόμαστε κατά της ομαλοποίησης με το Ισραήλ, πριν να απελευθερωθούν τα κατεχόμενα αραβικά εδάφη. Μετά μπορούμε να δούμε τα ζητήματα της ομαλοποίησης. Σήμερα, οι αραβικές χώρες, με αφορμή τη στάση του Ισραήλ που αρνείται να αποχωρήσει από τα κατεχόμενα εδάφη, αρνείται να εφαρμόσει τις αποφάσεις του ΟΗΕ, είναι έτοιμες να σταματήσουν κάθε ενέργεια ομαλοποίησης, μέχρις ότου το Ισραήλ αναθεωρήσει τη θέση τους. Γι' αυτό και πιστεύω ότι η αλληλεγγύη και η συνεργασία ανάμεσα στις αραβικές χώρες βρίσκεται σε πολύ καλό επίπεδο και εμείς δουλεύουμε στην κατεύθυνση της εμβάθυνσης της παναραβικής αυτής αλληλεγγύης, τόσο σε επίσημο διπλωματικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο λαών. Επιπλέον, εμείς θέλουμε η Ευρώπη να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία, γιατί βρίσκεται κοντά στη Μέση Ανατολή και οι όποιες εξελίξεις εδώ θα την επηρεάσουν πολύ. Τασσόμαστε, λοιπόν, υπέρ ενός ενεργότερου πολιτικού ρόλου της Ευρώπης στην ειρηνευτική διαδικασία, ρόλου που είναι σαφές ότι τόσο το Ισραήλ όσο και οι ΗΠΑ θέλησαν να απομακρύνουν. Ελπίζουμε ότι όλες οι προοδευτικές, δημοκρατικές, φιλειρηνικές δυνάμεις θα μας υποστηρίξουν, θα υποστηρίξουν τα αιτήματα του παλαιστινιακού λαού ενάντια στην επιθετική, εποικιστική πολιτική του Ισραήλ, που στηρίζεται από τις ΗΠΑ.

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ