Για την αποκατάσταση των ζημιών στα έργα υποδομής στη Φθιώτιδα και την Ευρυτανία από τις πλημμύρες της προηγούμενης Κυριακής απαιτούνται 20 δισ. δραχμές, έλεγε προχτές, Παρασκευή, στους δημοσιογράφους ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης.Αν συνυπολογιστούν οι ζημιές από τις καταστροφές στις καλλιέργειες, σε σπίτια, επιχειρήσεις κλπ. το ποσό αυτό γίνεται μεγαλύτερο. Στις 6 Νοέμβρη 1995 τριμελής επιτροπή ειδικών του ΠΕΧΩΔΕ, που επισκέφτηκε την περιοχή του Σπερχειού, κατέληξε στο συμπέρασμα και το κατέγραψε στην έκθεση που υπέβαλε, ότι χρειάζονται επειγόντως μέτρα, γιατί κινδυνεύουν ολόκληρα χωριά! Ομως, η ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ, έχοντας προφανώς άλλες προτεραιότητες, εξακολουθούσε και εξακολουθεί να μπλοκάρει τη μελέτη που έχει εκπονηθεί εδώ και χρόνια από το μελετητικό γραφείο "Ε. Δάουλας και ΣΙΑ",για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του προβλήματος. Την ίδια στιγμή υπήρχε "εγκεκριμένο κονδύλι" 3,5 δισ. δραχμών, για την έναρξη των εργασιών. Αν είχαν δοθεί αυτά τα χρήματα, ίσως οι καταστροφές από την τελευταία πλημμύρα να είχαν αποφευχθεί. Τώρα για τα ίδια έργα χρειάζονται τουλάχιστον 7 δισ.

"Η Φθιώτιδα είναι κομβικό σημείο. Από εδώ περνάει ο ΠΑΘΕ (σ.σ. αυτοκινητόδρομος Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Εύζωνοι) και η σιδηροδρομική γραμμή που ενώνουν τη Βόρεια με τη Νότια Ελλάδα. Αν η κυβέρνηση διαφημίζει τα "ιντερσίτι" που πάνε με 300 χιλιόμετρα την ώρα, να την πληροφορήσουμε ότι αν δεν κάνει αντιπλημμυρικά έργα στο Σπερχειό, τα "ιντερσίτι" θα πηγαίνουν με μηδέν χιλιόμετρα", είπε ο νομάρχης Φθιώτιδας Θύμιος Παπαβασιλείου, στη διάρκεια συνάντησης την προηγούμενη Τετάρτη με τον βουλευτή Σταύρο Παναγιώτου και αντιπροσωπεία της ΝΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ.Η χρήση τέτοιου επιχειρήματος με πανελλαδική αναφορά, μοιάζει τραγική ειρωνεία, όταν την ίδια στιγμή ο νομός Φθιώτιδας δοκιμαζόταν σκληρά από τις καταστροφές. Ομολόγησε, όμως, με αυτόν τον τρόπο ο νομάρχης, ότι, τούτη η κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, φέρουν τεράστιες ευθύνες για το συγκεκριμένο πρόβλημα. Γιατί, κανένας κυβερνητικός παράγοντας δεν μπορεί να πει ότι δε γνώριζε, ούτε να ισχυριστεί πως "έγινε ό,τι έπρεπε να γίνει, αλλά οι θεομηνίες τα έχουν αυτά".

Κάθε φορά που στην κοιλάδα του Σπερχειού βρέχει λίγο παραπάνω από το συνηθισμένο, οι κάτοικοι του κάμπου περιμένουν με αγωνία τις πλημμύρες. Η φράση "κατέβασε ο Σπερχειός",ή η Βίστριζα,ή το Μπεκιόρεμα κλπ. ακούγεται πολύ συχνά από αυτούς. Γιατί, δυστυχώς, έχουν μάθει να ζουν με τις πλημμύρες και να πληρώνουν τις συνέπειές τους. H κοιλάδα του Σπερχειού είναι ανοχύρωτη. Οι πλημμύρες είναι φαινόμενο που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, άλλοτε σε μικρή και άλλοτε σε μεγαλύτερη κλίμακα, όπως στο πρόσφατο παρελθόν το 1987,το 1989,το 1994,και μόλις πριν μια βδομάδα, με τις τεράστιες καταστροφές και τα σοβαρότατα προβλήματα από την καταστροφή σημαντικών για την περιοχή έργων υποδομής.

Κι όμως. Ολες οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις είναι υπεύθυνες για το διαρκές έγκλημα, που γίνεται σε βάρος της περιοχής. Τα αντιπλημμυρικά έργα στη λεκάνη του Σπερχειού, έχουν καταντήσει πλέον ένα κακόγουστο παραμύθι.Εχουν γίνει μελέτες και μελέτες, προτάσεις, ημερίδες, συνέδρια, συζητήσεις, συναντήσεις... Η αλληλογραφία των "αρμόδιων υπηρεσιών" τεράστια... Υπομνήματα, διαμαρτυρίες, προτάσεις κλπ. φορέων της περιοχής έχουν "αρχειοθετηθεί καταλλήλως"... Ομως, παρ' όλη την απραξία τους, τα κόμματα που κυβέρνησαν και κυβερνούν, ποτέ δεν έχασαν την ευκαιρία να ψηφοθηρήσουν, τάζοντας λύσεις στο μέγα αυτό πρόβλημα. Σοβαρότατες ευθύνες φέρουν βέβαια και όλοι οι τοπικοί παράγοντες που στηρίζουν το δικομματισμό και υπηρετούν την αντιλαϊκή πολιτική του.

Από τις εκθέσεις του υπουργείου Δημοσίων Εργων για διευθέτηση του κάτω ρου του Σπερχειού, το έτος 1920,στις μελέτες μιας αμερικανικής εταιρίας (TAMS - N. Y. ) το 1957, μια γερμανικής (RHEIN - RUHR) το 1964, μέχρι την τελευταία του γραφείου μελετών "Ε. Δάουλας και ΣΙΑ" υπάρχει ένας τεράστιος όγκος ερευνών, μελετών, προγραμμάτων. Τόμοι ολόκληροι οι κυβερνητικές ανακοινώσεις, δεσμεύσεις, διακηρύξεις, υποσχέσεις.

Το 1981 ανατέθηκε στο γραφείο "Ε. Δάουλας και ΣΙΑ" η εκπόνηση "Οριστικής μελέτης με πληρότητα εφαρμογής αντιπλημμυρικών έργων Σπερχειού". Το 1982 στη Λαμία έγινε σύσκεψη παρουσία του τότε γενικού γραμματέα Δημοσίων Εργων Κ. Γείτονα,τα αποτελέσματα της οποίας έγιναν υπουργική απόφαση που υπογράφτηκε το 1983, με την οποία εγκρίθηκε η Εισαγωγική Εκθεση της Οριστικής Μελέτης και ορίστηκε σαφές χρονοδιάγραμμα για την εκπόνηση οριστικών μελετών.

Τα χρόνια όμως πέρασαν, χωρίς να γίνει τίποτα. Το 1988 έγινε σχετική ημερίδα που διοργάνωσε η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Μετά τις μεγάλες πλημμύρες του 1994, το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα με δραματικό τρόπο. Ετσι, τον Μάη του 1995, πάλι η Περιφέρεια Στερεάς διοργάνωσε άλλη ημερίδα. Είναι προφανές από όλα τα παραπάνω ότι αυτό που έλειψε ήταν η πολιτική βούληση όλων των κυβερνήσεων που έχουν περάσει μέχρι σήμερα. Την ευθύνη για τον Σπερχειό είχε η 2η ΠΥΔΕ Λάρισας μέχρι το 1983. Τότε οι αρμοδιότητες κατανεμήθηκαν στο ΥΠΕΧΩΔΕ και στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών Φθιώτιδας. Από το 1991, όλες τις αρμοδιότητες ανέλαβαν οι κεντρικές υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Οπως έχουν καταγραφεί από το μελετητικό γραφείο "Ε. Δάουλας και ΣΙΑ" τα αντιπλημμυρικά έργα που έχουν γίνει στο πέρασμα των χρόνων είναι μόνο τα εξής:

1) Η Νέα Τεχνητή Κοίτη,στην οποία, μέσω του μεριστή παροχής κατανέμεται ο ποταμός σε δύο. Αυτή έχει μήκος περίπου 9 χιλιόμετρα και ακολουθεί ευθύγραμμη πορεία προς τον Μαλλιακό. Το πλάτος της κοίτης είναι 20 μέτρα και προστατεύεται από δύο αναχώματα, που απέχουν μεταξύ τους 60 μέτρα.

2) Η Τάφρος της Λαμίας,γνωστή και ως Γερμανική Τάφρος.Κατασκευάστηκε από τους κατακτητές που ενδιαφέρονταν για την ασφάλεια της σιδηροδρομικής γραμμής. Ξεκινά από τον Σταθμό Λιανοκλαδίου, ακολουθεί την κατώτερη γραμμή του εδάφους, κινείται παράλληλα με τη Νέα Τεχνητή Κοίτη και εκβάλλει στο Μαλλιακό. Λειτουργεί ως αποστραγγιστική τάφρος και σε αυτήν εκβάλλει η Ξηριάς της Λαμίας.

3) Το τμήμα της κοίτης του Σπερχειού από τη σιδηροδρομική γέφυρα μέχρι τον μεριστή βρίσκεται ανάμεσα σε δύο αναχώματα, το ένα συνεχές και το άλλο διακοπτόμενο, στη συμβολή με το Γοργοπόταμο.

4) Ορισμένα σποραδικά προστατευτικά αναχώματα, που έχουν τοπική σημασία και κάποια περιορισμένα έργα ορεινής υδρονομίας.

5) Ο εγκιβωτισμός της Βίστριζας,σε όλο το μήκος από τον Αγ. Σώστη μέχρι το Καστρί, ανάμεσα σε αναχώματα.

Το σχέδιο, που προτάθηκε τελικά από το γραφείο "Ε. Δάουλας και ΣΙΑ" και υιοθετήθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ, περιλαμβάνει τα εξής έργα:

1) Στην ορεινή λεκάνη: Κατασκευή έργων ορεινής υδρονομίας για περιορισμό της στερεοπαροχής και αύξηση της δασοκάλυψης, έτσι ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες από απόψεως διαβρώσεων και στην απαλλαγή των πεδινών περιοχών από τα φερτά υλικά. Οι επεμβάσεις αυτές πρέπει να γίνουν κυρίως στη Βίστριζα και στον Ξηριά Υπάτης και σε δεύτερη φάση στον Βιτωλιώτη, στον Ασωπό, στον Ξηριά Λαμίας και στο συγκρότημα των χειμάρρων Τυμφρηστού.

2) Στον Ανω Ρου (πάνω από τη σιδηροδρομική γραμμή): Τοπικές επεμβάσεις και συμπλήρωμα των αναχωμάτων της τεχνητής κοίτης Βίστριζας, για την προστασία των χωριών Αγιου Σώστη και Καλλιθέας.

3) Στον Κάτω Ρου (κάτω από τη σιδηροδρομική γραμμή): Διευθέτηση της κοίτης του Σπερχειού, των παραχειμάρρων Γοργοπόταμου, Βαρδατών, Ασωπού, Μπεκιόρεμα, Ξηριά Λαμίας, αλλά και διευθέτηση της Τάφρου, με παράλληλα έργα διάνοιξης κοίτης, ελεγχόμενης υπερχείλισης, αναχώματα κλπ.

Στο ίδιο μελετητικό γραφείο, σε συνεργασία με το γραφείο "Παρασκευόπουλος Γεωργιάδης ΕΠΕ - Σύμβουλοι Περιβαλλοντικών Μελετών" ανατέθηκε το 1994 και η εκπόνηση της απαραίτητης (από το 1990 και μετά) Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Ο φάκελος με τα απαραίτητα στοιχεία προέγκρισης χωροθέτησης των έργων υποβλήθηκε αρχές του 1995. "Κόλλησε", όμως, έκτοτε στα συρτάρια του ΥΠΕΧΩΔΕ.