...Με τα λόγια αυτά, τα τελευταία λόγια του Τσε, πριν φύγει από την Κούβα για τη Βολιβία το 1966, υποδέχτηκε η κόρη του, Αλέιδα Γκεβάρα Μαρτς, τη σορό του πατέρα της, που κατέφτασε το απόγευμα της Κυριακής στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Αβάνας.

Η σορός του Τσε και των τεσσάρων Κουβανών συντρόφων του, έγινε δεκτή με στρατιωτικές τιμές, παρόντος του ηγέτη της Κούβας και συντρόφου του Τσε, Φιντέλ Κάστρο, καθώς επίσης και της υπόλοιπης κουβανικής ηγεσίας, των παλιών συντρόφων του Τσε και της οικογένειας του θρυλικού επαναστάτη.

Η Αλέιδα Γκεβάρα Μαρτς, υποδεχόμενη τη σορό του πατέρα της και με φανερή την έντονη συγκίνησή της, μιλώντας προς το συγκεντρωμένο πλήθος των Κουβανών, είπε ότι ο πατέρας της δολοφονήθηκε από τους ιμπεριαλιστές υπερασπιζόμενος "το όραμα και τα ιδανικά του Χοσέ Μαρτί και του Σιμόν Μπολιβάρ, για μία ενωμένη και ανεξάρτητη αμερικανική ήπειρο" και υπενθύμισε τα λόγια του: "Οι μεγάλες νίκες απαιτούν και μεγάλες θυσίες". Και κατέληξε ότι "δεν υποδεχόμαστε σήμερα τη σορό που συμβολίζει μία ήττα, αλλά αυτή που μετέτρεψε τους ήρωες, σε αιώνια νέους". Η τελετή ήταν απλή, όπως πραγματικά θα επιθυμούσε και ίδιος ο Τσε, που πάντα ένιωθε αποστροφή προς τις μεγαλόσχημες και λαμπρές τελετές. Μαζί με τη σορό του Τσε, μεταφέρθηκαν και οι σοροί των Αλμπέρτο Φερνάντες Μόνες δε Οκα,Ρενέ Μαρτίνες Ταμάγιο,Ορλάντο Παντόγια Ταμάκι και Κάρλος Κοέλο.

Στη συνέχεια η σορός του μεταφέρθηκε σε κτίριο του υπουργείου Αμυνας, όπου θα φιλοξενηθεί προσωρινά μέχρι την τελική και οριστική του μεταφορά στο μαυσωλείο, που θα κατασκευαστεί ειδικά γι' αυτό το σκοπό στη Σάντα Κλάρα, μία πόλη - σύμβολο, όπου ο Τσε με τα στρατεύματά του μπήκε νικηφόρα το 1958 και αποτέλεσε το σταθμό για την τελική νίκη των επαναστατικών δυνάμεων. Οι Κουβανοί αξιωματούχοι προγραμματίζουν την επίσημη τελετή της ταφής για τις 8 Οκτώβρη, ημερομηνία κατά την οποία συμπληρώνονται 30 χρόνια από τη δολοφονία του.Η ημέρα αυτή θα είναι και το αποκορύφωμα όλων των τιμητικών εκδηλώσεων και η απότιση του φόρου τιμής των Κουβανών πολιτών. Το 1997 έχει κηρυχτεί "Ετος Τσε Γκεβάρα" και πλήθος εκδηλώσεων έχουν προγραμματιστεί για να τιμηθεί η τριακοστή επέτειος από την εκτέλεσή του.

Το λείψανο του Τσε είχε βρεθεί το προηγούμενο δεκαήμερο από ομάδα ερευνητών από τρεις διαφορετικές χώρες, τη Βολιβία, την Αργεντινή και φυσικά την Κούβα, που ήταν και επικεφαλής της αποστολής. Τα οστά του Τσε και των συντρόφων του που βρέθηκαν σε κοινό τάφο στην πόλη Βιγιακάντε, κοντά στην πόλη Σάντα Κρουζ, όπου είχαν ταφεί με απόλυτη μυστικότητα το 1967, μετά την άνανδρη δολοφονία.

Οι ειδικοί εμπειρογνώμονες χρειάστηκαν να διεξάγουν μία σειρά από ειδικές εξετάσεις, ώστε να αποφανθούν με σιγουριά, ότι ένα εξ αυτών ανήκει στον Τσε. Η επιβεβαίωση ήρθε σχετικά καθυστερημένα, καθώς μία τέτοια διαδικασία απαιτεί χρόνο και πολλή προσοχή, και υπήρξαν μεταξύ των επιστημόνων αντικρουόμενες απόψεις. Τελικά, οι σοροί μεταφέρθηκαν από την πόλη Σάντα Κρουζ στην Αβάνα με κουβανικό στρατιωτικό αεροπλάνο, που αποχαιρέτησαν Βολιβιανοί που είχαν συγκεντρωθεί γι' αυτό το σκοπό. Ο Τσε είναι θρύλος για τους κατοίκους της Βολιβίας, αφού πολλοί από τους ιθαγενείς και όχι μόνο είχαν συνδέσει την τύχη και το μέλλον τους με το θρυλικό επαναστάτη και υποστηρίζουν ότι θα επιστρέψει. Η κυβέρνηση της Βολιβίας, μετά από σχετική έκκληση της κουβανικής κυβέρνησης, είχε δώσει την εντολή, πριν από δύο χρόνια, να αρχίσουν οι έρευνες για την ανεύρεση του τάφου και να σταλούν πίσω στη γενέθλια γη τα οστά των επαναστατών ανταρτών. Η ίδια θέλησε να καταστήσει σαφές ότι η μεγάλη καθυστέρηση στην ανακάλυψη του τάφου δεν είχε κανένα πολιτικό κίνητρο. "Κάναμε πράξη την υπόσχεσή μας, να βρούμε, να εξακριβώσουμε την ταυτότητα και να επιστρέψουμε τις σορούς των ανταρτών στις οικογένειές τους, για ανθρωπιστικούς λόγους", δήλωσε κατά την αναχώρηση ο υπουργός για τις ανθρωπιστικές υποθέσεις της Βολιβίας, Φράνκλιν Ανάγια.

Ο Ερνέστο "Τσε" Γκεβάρα, γεννήθηκε στις 14 Ιούνη του 1928 στην πόλη Ροζάριο της Αργεντινής. Το άσθμα, από το οποίο υπέφερε σχεδόν εκ γενετής, τον οδήγησε στην απόφασή του να σπουδάσει Ιατρική, κάτι που πραγματοποίησε με απόλυτη επιτυχία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, έκανε ένα πολύ μεγάλο ταξίδι σε όλη τη Νότια και Κεντρική Αμερική, όπου δούλευε εθελοντικά για την ανακούφιση και την περίθαλψη των κατοίκων όλων των λατινοαμερικανικών κρατών. Αυτό το ταξίδι ήταν και η μεγάλη αποκάλυψη στη ζωή του επαναστάτη, καθώς τον έφερε σε επαφή με τα μεγάλα προβλήματα των λαών και την αναζήτηση των πραγματικών αιτίων γι' αυτή την ελεεινή κατάσταση.

Δεν άργησε να συνειδητοποιήσει ότι η επανάσταση και ο ένοπλος αγώνας είναι μονόδρομος για να μπορέσει ο λαός, ο κάθε λαός, να πάρει τις τύχες στα δικά του τα χέρια. Από εκείνη τη στιγμή εγκαταλείπει την Αργεντινή και αρχίζει το μεγάλο οδοιπορικό, κόντρα σε όλους και όλα, ακόμα και τους νόμους της φύσης. Τα βήματά του τον φέρνουν στο Μεξικό, όπου συναντά τον Ραούλ και τον Φιντέλ Κάστρο. Η προοπτική νίκης της επανάστασης τον έφερε κοντά τους και μετά από πολύμηνη εκπαίδευση ξεκίνησαν με το πλοίο "Γκράνμα" για την Κούβα. Η επανάσταση ήταν νικηφόρα και αφού διατέλεσε υπουργός Οικονομικών και διευθυντής της Κεντρικής Τράπεζας της Κούβας, προώθησε άμεσα την κρατικοποίηση όλων των αμερικανικών εταιριών που καταλήστευαν τον κουβανικό λαό.

Η ανήσυχη φύση του όμως, δεν του επέτρεψε να σταθεί και να μην πραγματοποιήσει το όνειρό του, που δεν ήταν άλλο από την απελευθέρωση όλης της ηπείρου, αλλά και όλων των καταπιεσμένων λαών, σε όλο τον πλανήτη. Συνέχισε την επαναστατική του δράση, οργανώνοντας τα απελευθερωτικά κινήματα στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Τελευταίος σταθμός έμελλε να είναι η Βολιβία, όπου κυκλωμένος από τις ειδικά εκπαιδευμένες δυνάμεις της CΙΑ, τραυματίστηκε βαριά σε μάχη, που έγινε η "τελευταία του μάχη" και αιχμαλωτίστηκε. Λίγο αργότερα, δολοφονήθηκε από έναν Βολιβιανό αξιωματικό. Το όνομά του, η ζωή του και η δράση του, όμως είναι και θα παραμείνουν ζωντανές και επίκαιρες όσο υπάρχει αδικία και εκμετάλλευση στον πλανήτη. "Να γίνετε ρεαλιστές, να ζητάτε το αδύνατο" έλεγε, και αυτά τα λόγια θα φλογίζουν πάντα τις καρδιές των ανθρώπων.