Κυριακή 16 Ιούλη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ «G8» ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ
«Χοντραίνει» το ενδοϊμπεριαλιστικό παζάρι
  • Νευρικότητα προκαλεί στις ΗΠΑ η ενίσχυση της διεθνούς θέσης της Ρωσίας
  • Επεξεργασία αντίμετρων ελέγχου της κατάστασης

Το σήμα της συνάντησης
Το σήμα της συνάντησης
Σ' ένα πρώην τσαρικό παλάτι, που βρίσκεται πάνω σ' ένα από τα νησάκια της Αγίας Πετρούπολης, όπως... «καπιταλιστικά» λέγεται το Λένινγκραντ, συναντιούνται, από χτες μέχρι αύριο Δευτέρα 17 Ιούλη, οι ηγέτες των 8 ισχυρότερων καπιταλιστικών χωρών («G8» - «Γκρουπ 8»). Για πρώτη φορά αυτή η σύνοδος του «G8» γίνεται στη Ρωσία, 15 χρόνια από τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Δεν πρόκειται για κάποιο ιδιαίτερο συμβολισμό, αλλά για την αναγνώριση πως η καπιταλιστική Ρωσία «ωρίμασε» πλέον αρκετά, για να μπορεί να συνομιλεί με την κορφή της «πυραμίδας» του ιμπεριαλιστικού συστήματος. Το γεγονός αυτό το παραδέχτηκε και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χ. Κίσινγκερ, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Βλ. Πούτιν, στις 6 Ιούνη στη Μόσχα, λέγοντας πως: «Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο "G8" δεν είναι δυνατόν να ληφθούν χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας».

Οι ρωσικές «προετοιμασίες»

Η Ρωσία του Πούτιν σταθερά και μεθοδικά προετοιμάστηκε για κάτι τέτοιο. Οχι μόνο γιατί διέθεσε 1 δισ. ρούβλια για τις πολυποίκιλες απαραίτητες εργασίες στην Πετρούπολη, από το «φρεσκάρισμα» των πεζοδρομίων και της ασφάλτου, έως και την εξόντωση των αρουραίων της πόλης. Μάλιστα τα ρωσικά ΜΜΕ έγραψαν πως εξοντώθηκαν συνολικά 2 τόνοι (!) αρουραίων, για να μπορέσουν να νιώσουν άνετα τα «μεγάλα», τα G «τρωκτικά», ή καλύτερα «αρπακτικά», της ιμπεριαλιστικής «νέας τάξης».

Σκίτσο σε ρωσική εφημερίδα που δείχνει τον κόσμο να «κατρακυλά» στα κελεύσματα του «G8»
Σκίτσο σε ρωσική εφημερίδα που δείχνει τον κόσμο να «κατρακυλά» στα κελεύσματα του «G8»
Ομως η βασική προετοιμασία της Ρωσίας γι' αυτήν τη συνάντηση ήταν άλλη, κι είχε σαφή στόχο να δείξει πως είναι σε θέση να κάτσει στο οβάλ τραπέζι των συνομιλιών ως «ίση μεταξύ ίσων». Ετσι:

  • Ενα μήνα πριν, τον Ιούνη, σύσφιξε ακόμη περισσότερο τις σχέσεις της με την Κίνα και τις άλλες χώρες, στα πλαίσια της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ). Δεν αποκλείεται μάλιστα να θέσει το ζήτημα της διεύρυνσης του «G8» και με την Κίνα.
  • Εδειξε τη στρατιωτική ισχύ της με τα μεγάλα στρατιωτικά γυμνάσια του Οργανισμού του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) στη Λευκορωσία.
  • Αρνήθηκε πεισματικά να συνηγορήσει στην καταδίκη του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα και της ΛΔ της Κορέας για τη δοκιμαστική εκτόξευση πυραύλων, ζητώντας από τη «διεθνή κοινότητα» να δείξει «νηφαλιότητα» και ν' αποφύγει «βιασύνες».
  • Με ειδικό νόμο επιτράπηκε στον Πρόεδρό της να στέλνει, όπου αυτός νομίσει, αυτοβούλως (χωρίς καν την άδεια του Κοινοβουλίου), τις ειδικές δυνάμεις και το στρατό, βέβαια πάντα για τις ανάγκες του «αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία». Μάλιστα λίγες μέρες αργότερα, ο υπουργός Αμυνας, Σ. Ιβανόφ, διευκρίνισε πως η Ρωσία θα καταφέρει «προληπτικά» χτυπήματα σε όποια γωνιά του κόσμου θεωρεί ότι κινδυνεύουν πολίτες της από τους «τρομοκράτες», χρησιμοποιώντας όλο το οπλοστάσιό της, με εξαίρεση τα πυρηνικά.
  • Η Ρωσία από την 1η Ιούλη έκανε μετατρέψιμο νόμισμα το ρούβλι και προχώρησε στην απόφαση πρόωρης εξόφλησης των παλιών χρεών της σε ξένους οργανισμούς.
  • Ο πρόεδρος Πούτιν απείλησε πως η χώρα του θα σταματήσει να τηρεί τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), αν οι ΗΠΑ δεν άρουν τα εμπόδια και δεν επιτρέψουν την άμεση ένταξη της Ρωσίας στον ΠΟΕ. (Ορισμένες πληροφορίες αναφέρουν πως πιθανόν με κάτι τέτοιο θα ξεκινήσει η σύνοδος του «G8»).
  • Στην Ουκρανία έγινε «ανατροπή» του πολιτικού σκηνικού, αφού διαλύθηκε η «πορτοκαλί» συμμαχία, που απειλούσε, εδώ και 100 μέρες, να σχηματίσει κυβέρνηση και να ακυρώσει τις προηγούμενες συμφωνίες φυσικού αερίου με τη Μόσχα, θέτοντας σε αμφισβήτηση και την τροφοδότηση των χωρών της ΕΕ με ρωσικό φυσικό αέριο.
  • Οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας προχώρησαν στη φυσική εξολόθρευση του Σ. Μπασάεφ, που ευθυνόταν για τις πιο απεχθείς και πολύνεκρες επιχειρήσεις των Τσετσένων αποσχιστών. Κι εδώ, όχι τυχαία, οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας διέρρευσαν πως η επιχείρησή τους ξεκίνησε (!) από τη χώρα από την οποία ο Μπασάεφ είχε προμηθευτεί τα όπλα που μετέφερε. Αφήνοντας έτσι υπονοούμενα για χώρες που στηρίζουν την «τρομοκρατία».
  • Τέλος, ο Πούτιν όλο το τελευταίο διάστημα αύξησε τη ρητορική επίθεση προς τις ΗΠΑ, που τις κατηγόρησε, μεταξύ των άλλων, ότι επιδιώκουν νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών, γι' αυτό και δεν ενδιαφέρονται για την υπογραφή νέας σχετικής Συνθήκης με τη Ρωσία (αυτή που ισχύει σήμερα λήγει το 2009). Κατηγόρησε επίσης τις ΗΠΑ ότι εξαπέλυσαν αντιρωσική υστερία στη Δύση για το ζήτημα της Ουκρανίας, αλλά και των ΜΚΟ. Ακόμη είπε ότι οι ΗΠΑ έχουν σοβαρό μερίδιο ευθύνης για το θάνατο των Ρώσων διπλωματών στο Ιράκ, από τη στιγμή που, ως κατοχική δύναμη, έχουν αναλάβει την προστασία της ζωής των ανθρώπων εκεί.

Το παλάτι που θα γίνουν οι εργασίες της συνόδου
Το παλάτι που θα γίνουν οι εργασίες της συνόδου
Η ρωσική ηγεσία, λοιπόν, πολύπλευρα έδειξε το τελευταίο δίμηνο, πως θα πρέπει να την υπολογίζουν.

Στο επίκεντρο της συνάντησης σημαντικά θέματα

Σύμφωνα με την ατζέντα των συνομιλιών, που έχει προτείνει η Ρωσία, το ζήτημα της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας θα είναι το κεντρικό. Εδώ αναμένονται σκληρά παζάρια, τόσο κατά τη διάρκεια των πολυμερών, όσο και των διμερών επαφών.

Κοντά σ' αυτό θα συζητηθεί η αντιμετώπιση μολυσματικών ασθενειών (κυρίως του AIDS και της «Γρίπης των πτηνών»), όπως και τα ζητήματα της εκπαίδευσης. Κι εδώ, για άλλη μια φορά, παρουσιάζεται η στρατηγική ταύτισή τους στις αντιλαϊκές κατευθύνσεις. Ετσι, στην επίσημη ιστοσελίδα του ο Πούτιν διαπιστώνει ότι υπάρχει «αδύναμη σύνδεση των εκπαιδευτικών συστημάτων και των αγορών εργασίας» κι αναφέρει πως «έχει έρθει η ώρα να επικεντρωθούμε σε τρόπους για τη βελτίωση της ποιότητας κι αποτελεσματικότητας των εθνικών συστημάτων εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης (;) να βρούμε εργαλεία για την ενθάρρυνση της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας να αυξήσει τις επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα», δηλαδή εντείνοντας την ιδιωτικοποίηση κι εμπορευματοποίηση της Παιδείας.

Το ίδιο και στο ζήτημα της «πάλης κατά της τρομοκρατίας». Εκεί οι βαθύτεροι κοινοί στόχοι τους, όπως σημειώνεται και στην πρόσφατη Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, είναι «το χτύπημα των δυνάμεων που αντιστέκονται, η χειραγώγηση λαών, το χτύπημα του επαναστατικού κινήματος, των Κομμουνιστικών Κομμάτων, με κάθε τρόπο και μέσο ως "φυσική" συνέχεια του δόγματος της "παγκόσμιας απειλής της τρομοκρατίας", ως αόρατου εχθρού που βρίσκεται παντού και του "προληπτικού χτυπήματος"».

Βέβαια θα υπάρξουν και πιο σύνθετα ζητήματα, όπου ήδη έχουν εκδηλωθεί σοβαρές διαφωνίες, όπως το ζήτημα της «διασποράς των όπλων μαζικής καταστροφής», που συνδέεται με την κατάσταση γύρω από το Ιράν και τη ΛΔ της Κορέας. Της «διευθέτησης» των περιφερειακών συγκρούσεων (ο ρόλος του ΝΑΤΟ, η κατάσταση σε Μέση Ανατολή, Ιράκ, Αφγανιστάν, Σουδάν, αλλά και το Κόσοβο, η Αμπχαζία, η Ν. Οσετία, η Υπερδνειστερία κ.ά.).

Επίσης το ζήτημα της «ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και του εμπορίου», που σαφώς συνδέεται και με την προσπάθεια της Ρωσίας να ενταχθεί στον ΠΟΕ, κάτι που σήμερα προσκρούει στη στάση των ΗΠΑ.

Από τη μεριά τους οι ΗΠΑ, αλλά και χώρες της ΕΕ είναι πιθανόν να αναδείξουν το ζήτημα των λεγόμενων δημοκρατικών δικαιωμάτων και πιθανόν να μην αρκεστούν να χτυπήσουν «το σαμάρι για ν' ακούσει το γαϊδούρι». Δηλαδή να μην αρκεστούν στην επίθεση κατά της Λευκορωσίας (συμμάχου της Ρωσίας), αλλά ακόμη να στρέψουν τα «βέλη» τους και κατά της ίδιας της Ρωσίας στο ζήτημα αυτό.

Αντικειμενικά, από όλα αυτά τα θέματα που αναμένεται να συζητηθούν, το ενδιαφέρον δεν το συγκεντρώνουν αυτά στα οποία οι ηγέτες του «G8» έτσι κι αλλιώς θα επιβεβαιώσουν τη σταθερή επιθετική γραμμή τους κατά των δικαιωμάτων και κατακτήσεων των εργαζομένων. Οχι ότι αυτά τα ζητήματα δεν έχουν τη σημασία τους, αλλά εκεί εκδηλώνεται η ταξική ομοφωνία. Ετσι το ενδιαφέρον εστιάζεται στα ζητήματα που θα εκδηλωθούν οι διαφωνίες τους.

Αγώνας για αγορές και συμμαχίες

Πέρα από τους κοινούς στόχους, που έχουν οι ηγέτες του «G8», υπάρχουν σοβαρά ζητήματα, όπου εκδηλώνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί τους. Ετσι, όπως εκτίμησε η ΚΕ του ΚΚΕ, την περίοδο αυτή οι ΗΠΑ επιδιώκουν «να μην προωθηθεί παραπέρα, μέχρι και να σπάσει τελείως η προσέγγιση Κίνας - Ρωσίας - Ινδίας (γενικότερα η συνεργασία της Σαγκάης), όπως και η προσέγγιση χωρών της ΕΕ με Ρωσία, Κίνα κλπ.». Ταυτόχρονα προσανατολίζονται στην «εξεύρεση εναλλακτικών πηγών και αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, στο πλαίσιο και της ονομαζόμενης «ενεργειακής ασφάλειας» των ΗΠΑ και «απεξάρτησης» κρατών από τη Ρωσία, αλλά και ως παρεμπόδιση της «επέκτασης» της Κίνας, μέσω των ενεργειακών διασυνδέσεων, είτε προς τη Ρωσία, προς δυσμάς, είτε και προς την Αφρική».

Σαφώς επιμέρους στόχους βάζουν κι άλλες δυνάμεις. Ο Σ. Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, σε συνέντευξή του στην «Ροσίσκαγια Γκαζέτα», στις 7 Ιούλη σημείωνε τα εξής, σχετικά με το θέμα της ενέργειας: «Η Δύση ενδιαφέρεται να έχει πρόσβαση στην υποδομή μας που αφορά την εξόρυξη και μεταφορά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, που είναι ένας κλάδος «κλειδί» για τη ρωσική οικονομία. Είμαστε έτοιμοι να το κουβεντιάσουμε. Αλλά αρχικά θα πρέπει να καταλάβουμε το τι θα πάρουμε ως αντάλλαγμα και μάλιστα αυτό θα πρέπει να είναι επίσης σε σφαίρες «κλειδιά» των εταίρων μας. Οπως φαίνεται, λόγος γίνεται για την ανάπτυξη της αμοιβαίας συνεργασίας στους τομείς της υψηλής τεχνολογίας, όπως και για την ελεύθερη πρόσβαση των ρωσικών εταιριών στην αγορά ενέργειας των εταίρων». Μάλιστα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών δεν παρέλειψε στην ίδια συνέντευξη να δώσει παραδείγματα: «Σ' όλες σχεδόν τις πετρελαϊκές εταιρίες μας υπάρχει ξένη συμμετοχή. Το γερμανικό κεφάλαιο εκπροσωπείται στην «Γκαζπρόμ» - είπε ο Λαβρόφ και πρόσθεσε: «Είμαστε έτοιμοι να ψάξουμε δρόμους συνεργασίας σε ισότιμη βάση»...

Οπως φαίνεται κι από τα παραπάνω, σαφής στόχος της Ρωσίας είναι η παραπέρα ενσωμάτωσή της στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η διεκδίκηση νέων αγορών. Κι εδώ προκύπτουν ερωτήματα: Ενσωμάτωση, αλλά από ποια θέση; Νέες αγορές, αλλά ποιες; Συγχώνευση εταιρειών και κεφαλαίων, αλλά με ποιους όρους; Σε καθένα από αυτά τα ερωτήματα οι «εταίροι», οι υπόλοιποι δηλαδή της «παρέας» του «G8», αλλά κι άλλες μεγάλες χώρες, όπως η Κίνα κι η Ινδία, απαντούν διαφορετικά! Ετσι οξύνουν τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς, δημιουργώντας κάθε φόρα νέους «άξονες» και συμμαχίες.

Το «δόλωμα» της αγοράς ατομικής ενέργειας

Φαίνεται πως σ' αυτή τη συνάντηση και κυρίως στο περιθώριό της, οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να προσεταιριστούν τη Ρωσία, με το «χαρτί» της παγκόσμιας αγοράς ατομικής ενέργειας. Σύμφωνα με πληροφορίες των ΜΜΕ κατά τη διάρκεια της αναμενόμενης διμερούς συνάντησης των Πούτιν - Μπους στην Πετρούπολη, θα υπογραφεί συμφωνία συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα της ατομικής ενέργειας. Με τη συγκεκριμένη συμφωνία, θα επιτρέπεται στη Ρωσία η επεξεργασία των πυρηνικών αποβλήτων, αλλά κι ο εμπλουτισμός και πώληση του ουρανίου προς τρίτους, με τους οποίους συνεργάζονται οι ΗΠΑ. Πρόκειται, σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές εκτιμήσεις, για μια ιδιαίτερα προσοδοφόρα αγορά, στην οποία οι ΗΠΑ προτίθενται να επιτρέψουν την είσοδο της Ρωσίας, με κάποια, βέβαια, ανταλλάγματα, όπως η στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ στο ζήτημα του Ιράν, έως και της αθέτησης της δέσμευσης της Μόσχας να κατασκευάσει στο Ιράν σταθμό ατομικής ενέργειας.

Θα μπορέσουν άραγε οι ΗΠΑ με αυτό το «δόλωμα» να κερδίσουν την ανοχή ή και τη συνδρομή της Ρωσίας στα σχέδιά τους; Θα καταφέρουν να τη μετατρέψουν σε δικό τους «τσοπανόπουλο»; (Οπως είχε χαρακτηρίσει τη Ρωσία σ' έναν τέτοιο πιθανό ρόλο ο Ρώσος κομμουνιστής φιλόσοφος Ρίτσαρντ Κοσολάποφ, σε παλαιότερη συνέντευξή του στο «Ρ»). Θα μπορέσουν να «φρενάρουν» ή και να αναστείλουν την κατεύθυνση της συνεργασίας στα πλαίσια της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης;

«Καραμέλες δε θα πάρουμε!»

Οταν οι ηγέτες της σημερινής Ρωσίας σε όλους τους τόνους δηλώνουν πως δεν επιθυμούν να επιστρέψει η χώρα τους στην εποχή του «ψυχρού πολέμου» της ΕΣΣΔ με τις ΗΠΑ, λένε την αλήθεια! Κι αυτό γιατί την καπιταλιστική Ρωσία τη χωρίζει πραγματικά «άβυσσος», σ' ό,τι αφορά τα σημερινά κυρίαρχα κοινωνικο-οικονομικά συμφέροντα μιας χούφτας μεγαλοκαπιταλιστών, που κυβερνούν, σε αντίθεση πάντα με τη σοβιετική περίοδο. Αυτά τα συμφέροντα καθορίζουν τόσο τις προτεραιότητες της εσωτερικής πολιτικής, όσο και της εξωτερικής. Από αυτήν την άποψη οι κινήσεις της Ρωσίας είναι ενδεικτικές της επιδίωξής της να αναλάβει έναν πιο αναβαθμισμένο ρόλο στα πλαίσια του ιμπεριαλιστικού συστήματος και τα μονοπώλιά της να διεισδύσουν σε άλλες χώρες, όπως και το αντίστροφο.

Οπως είπε ο Πούτιν στις 12/7: «Εάν εμείς επιτρέψουμε στους εταίρους μας να διεισδύσουν στην καρδιά της οικονομίας μας, θα πρέπει κι οι εταίροι να μας επιτρέψουν να διεισδύσουμε στην καρδιά της δικής τους οικονομίας, για να είναι αυτή η συνεργασία ισότιμη». Στην ίδια συνέντευξη, ο Πρόεδρος της Ρωσίας, μιλώντας σε Γερμανούς δημοσιογράφους, στις παραμονές της συνόδου του «G8», δήλωσε χαρακτηριστικά πως «καραμέλες δε θα πάρουμε από κανέναν», δίνοντας το «στίγμα» των σοβαρών ανταλλαγμάτων που διεκδικεί πλέον η Ρωσία. Αφήνοντας έτσι να νοηθεί πως οι ΗΠΑ δε θα μπορέσουν εύκολα με «χάντρες και καθρεφτάκια» να εντάξουν τη Ρωσία στους δικούς τους σχεδιασμούς.

Γίνεται φανερό πως σήμερα και στο άμεσο μέλλον οι επιδιώξεις της Ρωσίας, αλλά και άλλων δυνάμεων, για ένα καλύτερο «κομμάτι» της παγκόσμιας «πίτας», μπορεί να έρθουν σε σοβαρή αντιπαράθεση με τις επιδιώξεις των ΗΠΑ και να δημιουργήσουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις, τόσο για την ειρήνη, όσο και για το ίδιο το ιμπεριαλιστικό σύστημα, όπως έδειξαν στο παρελθόν οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι κι οι επαναστατικές διαδικασίες που ακολούθησαν σε μια σειρά χώρες.

Οπως δήλωσε ο Σ. Ρογκόφ, διευθυντής του Ινστιτούτου ΗΠΑ και Καναδά της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, η κατάσταση στις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις είναι ιδιαίτερα σύνθετη και με βάση διάφορα σημεία, κινείται σε σοβαρή αντιπαράθεση σε μια σειρά ζητημάτων. Ο ίδιος βέβαια εξέφρασε την ελπίδα πως η διμερής συνάντηση Πούτιν - Μπους θα βοηθήσει στην άμβλυνση των διαφορών. Ομως διμερείς συναντήσεις δε θα έχουν μόνον αυτοί. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι δύο αυτοί ηγέτες προγραμματίζουν διμερείς συναντήσεις και με τον Πρόεδρο της Κίνας, Χου Ζιντάο, που έχει προσκληθεί στην Πετρούπολη, μαζί με ηγέτες άλλων μεγάλων χωρών.

Πίσω λοιπόν από τα χαμόγελα και τις φιλοφροσύνες, που θα «πλημμυρίσουν» αυτές τις μέρες τις οθόνες των τηλεοράσεών μας, κρύβονται οι σοβαρές και συχνά έντονες αντιθέσεις τους. Μόνο οι λαοί, τα αντιιμπεριαλιστικά κινήματα κι οι αγώνες τους, είναι σε θέση να βάλουν τέλος στους επικίνδυνους σχεδιασμούς κι ανταγωνισμούς τους!


Του Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ