Βέβαια, δεν είναι λίγοι όσοι ισχυρίζονται ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα οφείλονται στο καταναλωτικό πρότυπο των Ευρωπαίων, φέρνοντας και τις σχετικές «αποδείξεις», όπως τη συνεχή μεγέθυνση των πόλεων, τη συνεχή αύξηση της αγοράς και χρήσης των ΙΧ αυτοκινήτων κλπ. Ας μας επιτρέψουν να σημειώσουμε, λοιπόν, ότι η ανάλυσή τους είναι ρηχή κι επιφανειακή. Το όποιο καταναλωτικό πρότυπο δε φτιάχνεται από μόνο του, ούτε οφείλεται σε κάποιους άγνωστους, εξωπραγματικούς παράγοντες και δυνάμεις. Το σημερινό καταναλωτικό πρότυπο των Ευρωπαίων είναι προϊόν του κοινωνικού συστήματος, μέσα στο οποίο δουλεύουν και ζουν, δηλαδή του σύγχρονου καπιταλισμού. Θέλουν να δούμε πώς εκφράστηκαν τα παραπάνω στη δημιουργία του καταναλωτικού προτύπου του Ελληνα στις τελευταίες δεκαετίες, π.χ. στην αγορά και χρήση ΙΧ; ΄Η τους αρκούν δυο από τους σχετικούς παράγοντες, όπως η ολοφάνερα τραγική εικόνα των αστικών μέσων μαζικής μεταφοράς και το γεγονός ότι ο ελληνικός σιδηρόδρομος βρίσκεται ακόμη στις αρχές του περασμένου αιώνα; Για να μη μιλήσουμε για τους τομείς της διαχείρισης των υδάτων και των αποβλήτων ή της χρήσης γης, όπου ακόμη και η έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος σημειώνει τη μεγάλη υστέρηση της χώρας μας.