Μέρος τρίτο

Υπάρχει και το πολιτικό ζήτημα με το λεγόμενο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΘΗΣΕΑΣ, με βάση το οποίο διαμορφώθηκε και σχετικός νόμος. Πρόκειται για ένα κρατικό πρόγραμμα επιλογής των δημοτικών έργων που θα χρηματοδοτηθούν τα χρόνια 2005-2009 και με παράταση μέχρι το 2011. Αφορά το σύνολο σχεδόν των χρηματοδοτήσεων δημοτικών έργων.

Οι όροι ένταξης στο πρόγραμμα (επιλεξιμότητα), οι στόχοι του προγράμματος, οι διαδικασίες χρηματοδότησης κάνουν θρύψαλα τις πολιτικές πεποιθήσεις που προβάλλουν δημοσίως τοπικά στελέχη της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ. Αποκαλύπτουν την ακατάσχετη ιδεολογική φλυαρία και διπλοπροσωπία αυτών των «τοπικών» παραγόντων που εμφανίζονται ως υπερκομματικοί υπερασπιστές της «αυτοδιοικητικής πολιτική», των «τοπικών κοινωνιών», του «σεβασμού της περιφέρειας», του «αυτο-διοικητικού χαρακτήρα των εκλογών», της «ακομμάτιστης Τοπικής Αυτοδιοίκησης» και κατακριτές της «αυτοδιοικητικής νοοτροπίας», του «αθηνοκεντρικού αδυσώπητου κράτους» κλπ.

Είναι αποκαλυπτικά και μόνον ενδεικτικά:

α) Το 63% των πόρων του προγράμματος δεσμεύεται και αφαιρείται από τους ήδη ισχνούς θεσμοθετημένους πόρους των Δήμων και μόνο το 37% προσθέτει η κυβέρνηση.

β) Ολα τα υποψήφια προς χρηματοδότηση δημοτικά έργα, μικρής ή μεγαλύτερης σημασίας, τίθενται στη μέγκενη της καπιταλιστικής - ευρω-ενωσιακής επιλεξιμότητας.

γ) Τα κριτήρια που αναφέρονται: Η εύρυθμη λειτουργία του οικείου ΟΤΑ, η εξασφάλιση ενός ελαχίστου επιπέδου κοινωνικών και τεχνικών υποδομών σαν στόχος, ο βαθμός προώθησης της απασχολησιμότητας με βάση τη στρατηγική της Λισαβόνας, η συμπληρωματικότητα του υποψήφιου δημοτικού έργου προς γειτνιάζον γεωγραφικά έργο συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ενωση και προπαντός η εξασφάλιση σύμπραξης με ιδιώτες επιχειρηματίες σε όλες τις φάσεις προετοιμασίας, μελέτης, υλοποίησης, ολοκλήρωσης και μετέπειτα λειτουργίας ενός έργου ή μιας υποδομής σε κάθε Δήμο.

δ) Την όλη καθοδήγηση και εποπτεία για το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ την αναλαμβάνει ένας πολυδαίδαλος κρατικός μηχανισμός.

Γίνεται φανερό ότι πρόκειται για κρατική στήριξη της καπιταλιστικής δραστηριότητας στο μικρόκοσμο του κάθε Δήμου και Νομαρχίας.

ε) Το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ με κλαψουρίσματα και τεχνοκρατικές παρατηρήσεις υποστηρίχτηκε από τους εκπροσώπους των κομμάτων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ στην ΚΕΔΚΕ, ΤΕΔΚΝΑ, ΤΕΔΚ, ΕΝΑΕ.

Το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ (ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ) αναφέρεται στα εξής «κοινωνικά προβλήματα και δημοτικά έργα»:

Μελέτες οργάνωσης των συμπράξεων των ΟΤΑ με ιδιώτες. Προβλήματα ύδρευσης, αποχέτευσης, διαχείρισης απορριμμάτων, εγγειοβελτιωτικά, αντιπλημμυρικά έργα αναπλάσεις οικισμών, πλατειών, συγκοινωνιακά έργα, υποστήριξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των ΟΤΑ, μηχανοργάνωση υπηρεσιών και διοικητικών δομών. Υποδομές αθλητισμού, πολιτισμού, εκπαίδευσης, υγείας, πρόνοιας. Αμοιβές συμβούλων και προσωπικού του προγράμματος, συμπληρωματική χρηματοδότηση ευρωενωσιακών προγραμμάτων κλπ.

Κρίκος πολιτικής αντιπαράθεσης με τους ευρωενωσίτες αναδεικνύεται: «Η αξιολόγηση της συμβατότητας των έργων με τις προτεραιότητες του προγράμματος ΘΗΣΕΑΣ και την εξειδίκευση της ωριμότητάς τους, ώστε να διασφαλίζεται η επιλεξιμότητά τους για ένταξη και χρηματοδότησή τους».

Το κράτος, ενώ προσδιορίζει το ύψος του προγράμματος στα 3 δισ. ευρώ, δεν προσδιορίζει το ύψος της προσδοκώμενης συμμετοχής των διαφόρων επιχειρηματικών ομίλων, αλλά διατυπώνει ως υποχρεωτική τη σύμπραξη με ιδιώτες.

Ενα παράδειγμα από το μικρόκοσμο ενός Δήμου: Χρειάζεται ανακαίνιση - αναδιαρύθμιση η κεντρική πλατεία του Δήμου; Τι είδους ανακαίνιση; Με ποιο σκοπό; Τι ύψους προϋπολογισμό θα έχει το έργο; Γιατί να γίνει σύμπραξη με επιχειρηματία; Γιατί να έχει κριτήριο την εμπορευσιμότητα της πλατείας; Τι συνεπάγεται για τη λειτουργία της πλατείας η σύμπραξη; Με τι κριτήρια προσδιορίζεται η προτεραιότητα του έργου, όταν υπάρχουν άλλες ζωτικές αναγκαιότητες που δεν είναι επιλέξιμες γιατί «δεν αποδεικνύουν τη σύνδεσή τους με την τουριστική και την εν γένει οικονομική ανάπτυξη»; Ποια θα είναι η συμμετοχή των διαφόρων επιχειρηματικών ομίλων στην προεκλογική πολιτική δραστηριότητα των τοπικών εκλογών του 2006;

Ο νόμος 1828/89 έγινε μετά από πολιτική συμφωνία ΠΑΣΟΚ - ΝΔ στο Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στη Μυτιλήνη (Οκτώβρης 1988), μεταξύ των κ.κ. Εβερτ - Τσοχατζόπουλου. Με το νόμο αυτό το σύνολο των δαπανών μισθοδοσίας, συντήρησης και ανανέωσης του μηχανολογικού εξοπλισμού της καθαριότητας, της διάθεσης των απορριμμάτων, της συντήρησης και ανανέωσης και της μισθοδοσίας του ηλεκτροφωτισμού, οι σχετικές προμήθειες αναλωσίμων -ανταλλακτικών, η προμήθεια της ΔΕΗ για την έκδοση των λογαριασμών δημοτικών τελών, έγιναν πλήρως ανταποδοτικά. Δηλαδή η εκάστοτε κυβέρνηση δεν πληρώνει ούτε δεκάρα. Το συνολικό κόστος μετακυλίστηκε στις λαϊκές οικογένειες.

Πρόκειται για το 26%-36% των πραγματοποιούμενων εσόδων του κάθε Δήμου και το 45%-55% των πραγματοποιούμενων δαπανών ετησίως. Δεν αναφερόμαστε καθόλου και στη γενικευμένη σχεδόν πρακτική να γίνονται διάφορες λογιστικές «ζαβολιές», εν γνώσει της Περιφέρειας και του ΥΠΕΣΔΑ, για συμπληρωματικό άρμεγμα του λαϊκού εισοδήματος από τους «κωδικούς» της καθαριότητας - ηλεκτροφωτισμού, για την κάλυψη άλλων λειτουργικών δαπανών του κάθε Δήμου, που δεν είναι αμελητέες.

* * * * *

Αναδημοσιεύεται από άρθρο που έχει δημοσιευτεί στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση», τεύχος 5 του 2005

Συνεχίζεται