Μέσα στην προσπάθεια διαστρέβλωσης της αλήθειας για τον αντιφασιστικό πόλεμο, συμπεριλαμβάνεται και ο ψευδής ισχυρισμός των αστών καλαμαράδων ότι, τάχα, το Κομμουνιστικό Κόμμα και οι Ελληνες κομμουνιστές ξεκίνησαν και οργάνωσαν το αντιφασιστικό κίνημα της Εθνικής Αντίστασης, μόνον όταν δέχτηκε τη χιτλερική επίθεση η Σοβιετική Ενωση. Ομως, η μικρή αγωνιστική μου ιστορία τους διαψεύδει...

Η επίθεση των Ιταλών φασιστών στις 28 Οκτώβρη 1940 με βρήκε μαθητή στο Γυμνάσιο Τσαριτσάνης. Δε με βρήκε, όμως, απροετοίμαστο αυτή η επίθεση. Από το '38, είχα προσχωρήσει στην κομμουνιστική νεολαία, την ΟΚΝΕ. Το κόμμα μας εκείνη την εποχή το έλεγε καθαρά ότι συνέχεια πύκνωναν τα σύννεφα πολέμου και ότι ο ελληνικός λαός πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει επίθεση του ιταλικού φασισμού. Το καθήκον, λοιπόν, ημών των κομμουνιστών ήταν να οργανώσουμε και να χτίσουμε, τότε, το αντιφασιστικό μέτωπο και να ανεβάσουμε το πατριωτικό φρόνημα. Το δικό μου ιδιαίτερο καθήκον ήταν να χτίσουμε το μέτωπο μέσα στους συμμαθητές, αλλά και τους χωριανούς της Τσαριτσάνης, όπως και τους κατοίκους του χωριού μου. Για το σκοπό αυτό, στις 25.3.1939, έβγαλα στο χωριό μου ένα φλογερό πατριωτικό λόγο και καταχειροκροτήθηκα, όταν, καταλήγοντας, είπα: Πατριώτες μου, να είμαστε έτοιμοι, γιατί μπορεί να χρειαστεί να αναστήσουμε το '21.

Ετσι, όταν έγινε η επίθεση, οι Τσαριτσανιώτες βρέθηκαν ψυχολογικά προετοιμασμένοι και το αντιφασιστικό πνεύμα που προσπαθούσαν να εμπνεύσουν οι κομμουνιστές εκδηλώθηκε έντονα στις εκδηλώσεις που έγιναν αμέσως μόλις ανακοινώθηκε η φασιστική επίθεση. Λαός και μαθητές βγήκαν στην πλατεία και έκαναν διαδήλωση, φωνάζοντας συνθήματα κατά του φασισμού. Μπροστάρηδες οι κομμουνιστές, μπροστάρης κι εγώ. Και δεν ταλαντεύτηκα ούτε στιγμή ποιο είναι το καθήκον κάθε κομμουνιστή. Και αισθάνομαι περήφανος, γιατί έβαλα κι εγώ ένα μικρό λιθαράκι στη διαμόρφωση αυτού του αντιφασιστικού πνεύματος και της έξαρσης του πατριωτισμού που εκδηλώθηκε.

Γι' αυτό δε με ξάφνιασε καθόλου, όταν, ύστερα από 2-3 μέρες, διάβασα σε αθηναϊκή εφημερίδα το γράμμα που έγραψε ο αρχηγός μας Νίκος Ζαχαριάδης κι ούτε στιγμή δεν πέρασε από το μυαλό μου ότι μπορεί να ήταν πλαστό... Το γράμμα μιλούσε στην καρδιά κάθε κομμουνιστή και του κάθε Ελληνα πατριώτη. Το γράμμα του Ζαχαριάδη ήταν η «γραμμή», έδινε την κατεύθυνση του αγώνα μας. Μέσα από τις γραμμές αυτού του γράμματος, διαγραφόταν καθαρά η προοπτική για τη συνέχιση του αγώνα με την Εθνική μας Αντίσταση. Γιατί, τι άλλο μπορούσε να σημαίνει αυτό που γραφόταν: Δίπλα στο κύριο Μέτωπο, ο κάθε βράχος, η κάθε ρεματιά, το κάθε χωριό, καλύβα με καλύβα, κάθε πόλη, σπίτι με σπίτι, πρέπει να γίνει φρούριο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα;

Αυτό το αντιφασιστικό πάθος δημιούργησε μιαν ενότητα λαού και στρατού ακατάβλητη, έναν ενθουσιασμό ακράτητο. Μπροστά στα μάτια μου είδα να γίνονται πραγματικότητα τα παραπάνω... Πραγματικά, όλοι συμμετείχαν στον αγώνα, ο καθένας με τον τρόπο του, και δεν άργησαν να έρθουν και οι νίκες... Οι Ελληνες στρατιώτες έδειξαν απαράμιλλο ηρωισμό, που έκανε τον Τσόρτσιλ να πει: «Μέχρι τώρα λέγαμε ότι οι Ελληνες πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Ελληνες».

Αυτό το αντιφασιστικό πάθος και ο πατριωτικός ενθουσιασμός συνεχίστηκε και μετά την επιβολή της στυγνής κατοχής. Στο Γυμνάσιο, οι μικροί πυρήνες της ΟΚΝΕ μετατράπηκαν σε μεγάλους αντιφασιστικούς πυρήνες. Μαθητές, που πριν δεν τολμούσαμε να τους πλησιάσουμε, τώρα τους πλησιάζαμε με τη μεγαλύτερη ευκολία σα να μας περίμεναν. Ετσι και γενικότερα ο ελληνικός λαός σα να περίμενε τους κομμουνιστές και τους άλλους πατριώτες να οργανώσουν το κίνημα της Εθνικής Αντίστασης. Και μαζικά προσχώρησαν σ' αυτό. Αυτή είναι η μόνη αλήθεια...

Με συντροφικούς χαιρετισμούς

ΘΩΜΑΣ ΚΟΥΓΙΑΓΚΑΣ

γιατρός - αντιστασιακός