Ενώ στις αυξήσεις των μισθών αποτυπώνεται ο εμπαιγμός που υφίσταται η εργατική τάξη, τα κέρδη των επιχειρήσεων εκτοξεύονται όλο και σε μεγαλύτερα επίπεδα. «Ολα δείχνουν ότι υπάρχουν δυνατότητες να γίνει αυτό που λέει το ΠΑΜΕ, να πάει ο βασικός μισθός στα 1.300 ευρώ», υπογραμμίζει ο Λευτέρης, 25χρονος εργάτης σε αλουμινάδικο.

«Για παράδειγμα, η τεχνολογία συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας κι αυτό φαίνεται απ' την κερδοφορία των επιχειρήσεων». Τα κέρδη όμως που αυγαταίνουν τα καρπώνονται οι εργοδότες. «Αφού ο εργαζόμενος τα παράγει, αυτός δε θα έπρεπε να τα πάρει;».

Οι μισθοί μένουν καθηλωμένοι, απ' την άλλη όμως τα πάντα εμπορευματοποιούνται, η ακρίβεια μαστίζει: «Μόνο για να πάω να παίξω μια ώρα μπάλα με τους φίλους μου, πρέπει να πληρώσω 30-35 ευρώ την ώρα... Εχουμε φτάσει να παρακαλάμε για καμιά υπερωρία...» τονίζει ο νέος εργάτης. Με το μεροκάματο να κυμαίνεται μόλις στα 29-30 ευρώ, η δημιουργία οικογένειας - ακόμα κι αν είναι επιθυμία για ένα νέο άνθρωπο - γίνεται άπιαστο όνειρο. «Οχι, δε σκέφτομαι να κάνω οικογένεια. Ζορίζομαι να τα βγάλω πέρα μόνος μου, πώς να τα βγάλω πέρα με μια οικογένεια;».

Ακούγοντας τον Λευτέρη να μιλά, ο Λεωνίδας, 45χρονος εργαζόμενος σε φαρμακαποθήκη, σχολιάζει: «Τώρα ένας νέος που παίρνει το βασικό μισθό των περίπου 600 ευρώ, πώς να κάνει οικογένεια; Αυτή η κατάσταση σε κάνει να βλέπεις τη ζωή διαφορετικά, να μην κοιτάζεις μπροστά...».

Μετά από 25 χρόνια δουλιάς, ο Λεωνίδας συγκεντρώνει μαζί με τη γυναίκα του 2.000 ευρώ συνολικά έσοδα, καλύπτοντας τα έξοδα ίσα-ίσα. Οταν ο γιος του ήταν μαθητής, η οικογένεια χρειαζόταν 500 ευρώ κάθε μήνα μόνο για τα φροντιστήρια. «Ευτυχώς που πέρασε εδώ, φαντάσου να ήταν στην επαρχία, να ήθελε έναν ολόκληρο μισθό... Ερχονται στιγμές που ένας γονιός λέει είναι λάθος που έκανα παιδιά. Γιατί το θέμα είναι να μπορείς να τους προσφέρεις κάτι...».

Τα περιθώρια διαρκώς στενεύουν, όλο και περισσότερες ανάγκες προστίθενται στη λίστα με τις «απαραίτητες περικοπές». «Παλιά πήγαινα εκδρομές, τώρα πηγαίνουμε μια φορά το χρόνο κι αυτό γίνεται σα να είναι κανένα κατόρθωμα». «Δωρεάν υγεία δεν υπάρχει. Αν σου τύχει κάτι σοβαρό, πρέπει να βάλεις το χέρι βαθιά στην τσέπη για να πληρώσεις. "Υγεία" είναι να μη σου τύχει τίποτα...».

Οι δυο εργαζόμενοι εστιάζουν στις συνέπειες της ανταγωνιστικότητας. «Υπάρχει κι η αντίληψη ότι στις μικρές βιοτεχνίες δεν υπάρχουν άλλες δυνατότητες», εξηγεί ο Λευτέρης αναφορικά με τις αυξήσεις των μισθών. Η ουσία βέβαια είναι πως στην κούρσα του ανταγωνισμού για την επιβίωση στην «ελεύθερη αγορά», ο χαμένος είναι πάντα ο εργαζόμενος... Απ' την άλλη, προσθέτει ο Λεωνίδας, «όσο μεγαλώνει η ανεργία, μεγαλώνει κι η πίεση. Σου τσαμπουνάνε συνέχεια αυτό το παραμύθι, ότι αυτά δίνουμε, άμα δε σ' αρέσει υπάρχουν κι άλλοι...». Ο ανταγωνισμός μεγαλώνει την πίεση κι οι επιχειρήσεις «πρέπει να κόψουν κι από πού θα κόψουν; Απ' τον εργαζόμενο», σημειώνει με μια πικρή ειρωνεία.

Στις 14 του μήνα, δεν αρκεί κάποιος να απεργήσει. «Είναι βασικό να 'ναι ο κόσμος με το ΠΑΜΕ, γιατί οι ίδιοι που λένε ότι τίποτα δε γίνεται, δείχνουν ότι πιστεύουν ακριβώς το αντίθετο. Κι αυτό φαίνεται απ' τη στάση τους, απ' αυτό π.χ. που έγινε πρόσφατα, όταν ασφαλίτες παρακολουθούσαν σύσκεψη του ΠΑΜΕ. Είναι καταδικαστέα σαν κίνηση, αλλά είναι "χρήσιμη" για κάποια συμπεράσματα...» καταλήγει ο Λευτέρης.