Σαν σήμερα, δεκαπέντε χρόνια πριν (11/11/1990), τα μάτια και οι καρδιές των συντρόφων του πλημμύρισαν από δάκρυα και πόνο, γιατί ήξεραν ότι ο θάνατος του Γιάννη Ρίτσου θα ήταν μια τεράστια απώλεια όχι μόνο για τους ίδιους και το κόμμα του, το ΚΚΕ, αλλά για το λαό μας και τον πολιτισμό μας. Οτι το κενό που άφηνε θα έμενε για πάντα. Πλημμύρισαν, όμως, και από περηφάνια, γιατί ήξεραν ότι ο μέγας ποιητής ήταν «σπλάχνο των σπλάχνων» τους.

Δεκαπέντε χρόνια μας λείπει, μα δεν τον ξεχνούμε και πάντα τον τιμούμε στις επετείους της γέννησης και του θανάτου του. Το φετινό μας αφιέρωμα για την επέτειο του θανάτου είναι η εισήγηση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μιχάλη Μερακλή, στο διεθνές συνέδριο του Μουσείου Μπενάκη για τον Γ. Ρίτσο. Λόγω, όμως, της δημοσίευσης αφιερώματος στον Χαρίλαο Φλωράκη, στο ένθετο του «Ρ» την προσεχή Κυριακή (13/11), το κείμενο του Μ. Μερακλή για τον ποιητή θα δημοσιευτεί στο ένθετο της 20/11/2005.

Σήμερα, όμως, θα τον θυμηθούμε μέσα από την περιγραφή - από τον ίδιο - μιας καθημερινής εικόνας του. Εικόνα, που αντικρίζαμε όταν τον επισκεπτόμαστε στο σπίτι του.

«Κάθουμαι, λοιπόν, εδώ, αντίκρυ στην μπαλκονόπορτα, ανοιχτή προς την Πάρνηθα, μ' ένα σανίδι στα γόνατά μου, και πάνω στο σανίδι τ' άσπρα χαρτιά, ένας γέροντας με τους χαρταετούς, και θυμάμαι, ονειρεύουμαι, στοχάζομαι, φαντάζομαι, μαντεύω, προφητεύω (ναι, προφητεύω, κι ας είναι φουσκωμένη απ' την κακοπάθεια τούτη η λέξη), σωπαίνω και γράφω, γράφω, όχι μονάχα για σένα και για μένα, κι ούτε ξέρω για ποιους και πόσους ανθρώπους, για ποιους και πόσους αιώνες, γράφω, καλλιγραφώ με προσοχή και κατάνυξη παλιού ερημίτη, γράφω ο "πολυγράφος", ο ακόρεστος, που μόλις τώρα τις προφέρει τις πρώτες του λέξεις και τις ακούει και θαυμάζει τι κόσμοι κρύβονται πίσω τους, τι θησαυρούς του ανοίγουν, - κι αχ, με πονάει η γλώσσα μου απ' την ευτυχία της γ λ ώ σ σ α ς, μελώνει το πικρό μου σάλιο, το καταπίνω, τρέφομαι, μα ποτέ ποτέ δε χορταίνω. Ε υ χ α ρ ι σ τ ώ, είπα».