Σε έναν σπουδαίο Ελληνα ζωγράφο, από τους πιο δημοφιλείς δασκάλους της ΑΣΚΤ, τον Νίκο Νικολάου (1909 - 1986), είναι αφιερωμένη η έκθεση που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στο Μουσείο Μπενάκη (κεντρικό κτίριο). Σε συνεργασία με το Ιδρυμα Νίκου και Αγγέλας Νικολάου, παρουσιάζονται αντιπροσωπευτικές δημιουργίες, που σηματοδοτούν όλα τα στάδια των εκφραστικών του αναζητήσεων. Η έκθεση αποτελεί φόρο τιμής στο σημαντικό αυτό καλλιτέχνη και διοργανώνεται με την ευκαιρία της ένταξης πολλών έργων του στο Μουσείο Μπενάκη. Εβδομήντα πίνακες ζωγραφικής, 15 μεγάλες ζωγραφισμένες πέτρες, περισσότερα από 200 μαυρόασπρα σχέδια, και το μεγαλύτερο μέρος της δουλιάς του στο θέατρο, θα εκτίθενται μόνιμα, μαζί με άλλους σημαντικούς καλλιτέχνες της γενιάς του '30, στο υπό ανάπλαση ακίνητο της οδού Κριεζώτου, που δώρισε ο Ν. Χατζηκυριάκος - Γκίκας στο Μουσείο Μπενάκη.

Από τη δεκαετία του 1930 και τα πρώτα του βήματα στην απόδοση της μορφής και του τόπου, στη δεκαετία του 1980 με την επιβολή πλαστικών τύπων και την τόσο ιδιαίτερη τοποθέτηση των σωμάτων στο χώρο, ο Νίκος Νικολάου ολοκλήρωσε μια διαδρομή παράλληλη με αυτήν των συνοδοιπόρων της γενιάς του. Το πλούσιο έργο του είναι ευρύτατα γνωστό, με πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις που έκανε στην Ελλάδα και το εξωτερικό και με τις πολλές τοιχογραφίες του σε δημόσιους χώρους, μεταξύ των οποίων και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Πρόκειται για μία δημιουργία, που συνδυάζει τις ανησυχίες και εμπειρίες της μοντέρνας τέχνης με την κληρονομιά της αρχαιοελληνικής, της ελληνιστικής και της βυζαντινής τέχνης, μ' έναν τρόπο ιδιαίτερα προσωπικό, έχοντας κυρίαρχο θέμα τη γυναικεία φιγούρα.

Ο Ν. Νικολάου γεννήθηκε το 1909 στην Υδρα. Υλικό των πρώτων αναμνήσεων και των παιδικών ζωγραφιών του, η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του τόπου του, που χάραξε ανεξίτηλα την ψυχή και τη δημιουργία του. Ο πατέρας του πέθανε νωρίς και μεγάλωσε με τη μητέρα του, με την οποία, μετά τον Α` Παγκόσμιο, εγκαταστάθηκε στην Πλάκα. Το 1929 πέρασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας, που αμέσως τον ενθουσίασε. Δάσκαλοί του στη ζωγραφική, ο Ουμβέρτος Αργυρός και ο Κωνσταντίνος Παρθένης. Στη Σχολή, γνώρισε και τον Γιάννη Μόραλη, που έγινε φίλος ζωής. Αποφοιτώντας, έφυγε το 1937 για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Παρίσι και τη Ρώμη, όπου είχε τη δυνατότητα να μελετήσει την παλιότερη και σύγχρονη ευρωπαϊκή τέχνη. Το ξέσπασμα του Β` Παγκοσμίου Πολέμου, τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Ελλάδα και να εργαστεί ως εκτιμητής έργων τέχνης, ανοίγοντας δικό του μαγαζί, που έγινε τόπος συνάντησης ανθρώπων των Γραμμάτων και της Τέχνης.

Μετά τον πόλεμο αφοσιώθηκε στη ζωγραφική. Τα πρώτα του έργα ήταν κυρίως προσωπογραφίες και τοπία σε λάδι ή αυγοτέμπερα. Στο κλίμα της αναζήτησης της «ελληνικότητας» των καλλιτεχνών της Γενιάς του '30, έχοντας αποκρυσταλλώσει μέσα του το ενδιαφέρον για την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία, άρχισε να μελετά συστηματικά την τέχνη των αρχαίων αγαλμάτων και αγγείων, των τοιχογραφιών της Πομπηίας και των πορτρέτων του Φαγιούμ, των βυζαντινών εκκλησιών. Το 1948 έκανε την πρώτη ατομική του έκθεση, ενώ ένα χρόνο αργότερα ανέλαβε τις τοιχογραφίες στη Σχολή της Παντείου.

Στη δεκαετία του '50, ξεκίνησε η ενασχόληση του Ν. Νικολάου με τη σκηνογραφία, με σχέδια για σκηνικά και κοστούμια για το σύγχρονο θέατρο και το αρχαίο δράμα. Από τα μέσα αυτής της δεκαετίας, μπήκε πρωταγωνιστικά στη ζωγραφική του το θέμα της συκιάς, ενώ η «έκρηξη» της αφηρημένης τέχνης τον οδήγησε να πειραματιστεί με τη νέα τάση στο διάστημα 1957-58. Το 1960 ο Ν. Νικολάου «ανακάλυψε» την Αίγινα, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα από το 1964 και την ίδια χρονιά εκλέχτηκε καθηγητής στην ΑΣΚΤ. Από τους ιδρυτές της ομάδας «Αρμός», εκπροσώπησε την Ελλάδα το 1936 και το 1964 στην Μπιενάλε της Βενετίας.