Πέμπτη 6 Γενάρη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΩΝ
Αλεχάντρο Αμενάμπαρ
«Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕΣΑ ΜΟΥ»

«Ενα φιλί πυροδοτεί τη ζωή /Με αστραπές και κεραυνούς /Και με μια μεταμόρφωση /Το σώμα μου δεν είναι πια το σώμα μου /σαν να εισβάλω στο κέντρο του σύμπαντος».

Ο Ραμόν Σαμπέρδο, ο άνθρωπος που έγραψε τον παραπάνω στίχο, ήθελε να πεθάνει! Οχι από απελπισία, αλλά από επιθυμία για αξιοπρέπεια. Είκοσι οχτώ ολόκληρα χρόνια ξαπλωμένος στο κρεβάτι, με ολοκληρωτική παράλυση από το λαιμό και κάτω, επιθυμούσε να φύγει από τη ζωή, αφού δεν μπορούσε, πια, να συμμετέχει κανονικά στις λειτουργίες της. Ηθελε να πεθάνει πριν κουρελιαστεί, από το χρόνο, και ο εσωτερικός του κόσμος. Πριν γίνει και εσωτερικά, όπως ήταν εξωτερικά, ένα ολοκληρωτικά ανίκανο άτομο! Πριν η αναπηρία τον εκμηδενίσει τελείως!

Ο Ραμόν Σαμπέρδο (αληθινό πρόσωπο και αληθινή η ιστορία της ταινίας), στα είκοσι πέντε του χρόνια βούτηξε απρόσεκτα στη θάλασσα. Οταν τον ανέσυραν ήταν, πια, απελπιστικά ανάπηρος. Από την πρώτη στιγμή της αναπηρίας του αποφάσισε να πεθάνει. Η κατάστασή του, όμως, τον εμπόδιζε να πραγματοποιήσει την απόφασή του. Η αναπηρία του δεν του επέτρεπε ούτε καν να πεθάνει! Επρεπε κάποιος άλλος να τον βοηθήσει!

Κανένας, βέβαια, δεν αναλάμβανε (ποιος να αναλάβει;) τέτοια ευθύνη. Ετσι ξεκίνησε τις απαραίτητες νομικές διαδικασίες. Αίτημά του: Η ευθανασία! Αίτημα που υποστηρίχτηκε από τον ισπανικό και διεθνή Τύπο. Αίτημα, όμως, που δεν έφερε κανένα θετικό, για εκείνον, αποτέλεσμα. Η κοινωνία δεν είναι σε θέση να δώσει λύση στο ζήτημα. Να απαντήσει στο δικαίωμα (;) κάποιου που θέλει να πεθάνει. Δεν είναι, βέβαια, ούτε σε θέση να αντιστρέψει, πειστικά, το ερώτημα. Αλλα λέει η λογική της, άλλα τα συναισθήματά της, άλλα οι πρακτικές της.

Το ίδιο δισταχτική και αμήχανη απέναντι στο πρόβλημα, κατά τη γνώμη μου, δείχνει να είναι και η θαυμάσια ταινία του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ, «Η Θάλασσα μέσα μου». Από τη μια φαίνεται να παίρνει σαφώς το μέρος του ήρωα. Να υποστηρίζει το δικαίωμά (;) του. Από την άλλη όμως, είναι τόση και τέτοιας ποιότητας η ζωή που αποπνέει ο ήρωάς της - και η ίδια η ταινία - που, τελικά, μετατρέπεται σε ύμνο για τη ζωή! Αυτό δεν πρέπει κανείς να το εκλάβει σαν αδυναμία της ταινίας. Είναι στις αρετές της. Ο σκηνοθέτης θέλει να ακουστούν όλες οι απόψεις. Θέλει να εκθέσει το θέμα σε όλη του την πολυμορφία. Και αυτό κάνει. Παραθέτει όλες τις συνισταμένες, αισθητικά και καλλιτεχνικά δίκαια μοιρασμένα, και καλεί το θεατή να αποφασίσει. Και έχει δίκιο. Γιατί ο άνθρωπος, τελικά, λύνει τα προβλήματα, όχι η τέχνη. Η τέχνη είναι να τα αποκαλύπτει. Να τα φέρνει στην επιφάνεια. Να βοηθάει τον άνθρωπο να τα κατανοήσει.

Προσωπικά, σε ό,τι με αφορά, κατανοώ τους λόγους που ο Ραμόν επικαλείται. Ομως σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να συναινέσω να βάλουμε την υπογραφή μας να φύγει ένας άνθρωπος. Και πολύ περισσότερο, βέβαια, ένας τέτοιος άνθρωπος! Ενας άνθρωπος με απέραντο χιούμορ. Με τρομερές ευαισθησίες. Ποιητής! Ανθρωπος που ερωτεύεται και τον ερωτεύονται! Ανθρωπος, με άλλα λόγια, ζωντανός!

Στην άποψή μου συνεισφέρει, κατά τη γνώμη μου, και ο ίδιος ο Ραμόν Σαμπέρδο με τη ζωή του! Παρότι ολοκληρωτικά ανάπηρος, κατάφερε τεράστιες επιτυχίες. Γέλαγε, άκουγε μουσική, έγραφε θαυμάσια ποιήματα (με το στόμα!), έδινε και άκουγε συμβουλές, έπαιρνε και έδινε συναισθήματα. Πλούσια συναισθήματα. Γενναιόδωρα! Ακόμα και ο δικαστικός αγώνας που διεξήγαγε, και η επιτυχία του να μπει το ζήτημα στην κοινωνία για συζήτηση, όπως επιθυμούσε, αποδείχνει τη δύναμή του. Τη χρησιμότητά του. Τη συμμετοχή του στη ζωή! Τελικά κανένας δεν είναι ανάπηρος για να έχει δικαίωμα (;) να πεθάνει!

Από την άλλη μεριά, όμως, ο Ραμόν ζητάει ίσες ευκαιρίες! Οπως ο καθένας από εμάς μπορεί, όταν το αποφασίσει (σωστά ή λάθος είναι άλλη ιστορία) να θέσει τέρμα στη ζωή του, να μπορεί και αυτός να κάνει το ίδιο! Αργά ή γρήγορα η κοινωνία, το μέρος αυτό της κοινωνίας που διστάζει, θα πρέπει να απαντήσει οριστικά (ηθικά και νομικά) σε αυτό το δικαίωμα (;). Θα πρέπει να ανοίξει ή να κλείσει οριστικά αυτή τη συζήτηση. 'Η, και το σωστότερο, να την αντιστρέψει τελείως.

Η «Θάλασσα μέσα μου», είναι μια υπέροχη ταινία. Είναι αυτό που πρέπει να είναι ο κινηματογράφος. Ευαίσθητος και ανοιχτομάτης. Με τεντωμένες τις κεραίες του. Με πλούσια συναισθήματα. Με άψογη αισθητική συμπεριφορά. Με ηθοποιούς που έχουν κατανοήσει το ρόλο τους και μεταφέρουν όλες τις αποχρώσεις των ηρώων που υπηρετούν. Με τη μουσική να συνεισφέρει στο τελικό αισθητικό και ιδεολογικό αποτέλεσμα. Με τη φωτογραφία, τα ντεκόρ και τα κοστούμια να αναπαράγουν με τον καλύτερο καλλιτεχνικά τρόπο εσωτερικές και εξωτερικές καταστάσεις.

Η ταινία του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ διαθέτει απόλυτη και μοναδική πληρότητα. Ξεχειλίζει από συναισθήματα και σεβασμό στη ζωή και την αξιοπρέπεια. Δεν μπορώ να φανταστώ άλλον σκηνοθέτη, που θα μπορούσε να χειριστεί το ζήτημα καλύτερα από τον Αμενάμπαρ. Οπως δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερο ηθοποιό για να αναπλάσει με τέτοια ευαισθησία και εσωτερικότητα τον αποφασισμένο (;) να πεθάνει ήρωα. Και στεφτείτε, όλα αυτά, μόνο με τα μάτια, τη φωνή και το πρόσωπο!

Παίζουν: Χαβιέ Μπάρντεμ (Ραμόν Σαμπέδρο), Μπελέν Ρουέδα (Χούλια), Λόλα Ντουένιας (Ρόζα), Μαμπέλ Ριβέρα (Μανουέλα), Θέλσο Βιγκάγιο (Χοσέ), Κλάρα Σεγκούρα (Χενέ), Χοάν Νταλμάου (Χοακίν).


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ