Κυριακή 9 Γενάρη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 3
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ
Αποφεύγοντας την ουσία

Κριτική διαχειριστικού τύπου έκανε η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ στην προηγούμενη κυβέρνηση για την Πολιτιστική Ολυμπιάδα - Διατηρεί και ενισχύει τις προηγούμενες δομές ενός πολιτισμού ...ΑΕ

Το Ιερό του Ολυμπίου Διός ως «σκηνικό» της «Μυθωδίας»
Το Ιερό του Ολυμπίου Διός ως «σκηνικό» της «Μυθωδίας»
Εκατόν σαράντα τρία εκατομμύρια ευρώ έξοδα (με τα 115 εκατ. μόνο για εκδηλώσεις), 3,171 εκατομμύρια ευρώ έσοδα, 112 εκδηλώσεις, μπόλικος «κοσμοπολιτισμός», ανούσιος εντυπωσιασμός, σκανδαλώδης κακογουστιά, αποξένωση του λαού και των πολιτιστικών φορέων από τη διοργάνωση, συνεχόμενες παραιτήσεις προέδρων, χαώδης «προγραμματισμός», είναι τα βασικά συστατικά που συνθέτουν αυτό που παρουσιάστηκε κάτω από τη γενική «ταμπέλα» Πολιτιστική Ολυμπιάδα (ΠΟ) 2001-2004.

Ο απολογισμός του έργου του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού (ΟΠΕΠ) ΑΕ, ο οποίος έγινε πρόσφατα από τον πρόεδρό του, Σταμάτη Μαύρο, και τον υφυπουργό Πολιτισμού, Πέτρο Τατούλη, ήταν ευνόητο ότι θα στεκόταν στην κύρια αρμοδιότητα του ΟΠΕΠ το παραπάνω διάστημα, δηλαδή τη διοργάνωση της ΠΟ. Ωστόσο, ο Οργανισμός εξακολουθεί να διαχειρίζεται πολύ σημαντικές αρμοδιότητες, όπως τα πωλητήρια και τα αναψυκτήρια σημαντικών αρχαιολογικών χώρων και την παραγωγή και διανομή αντιγράφων, οι οποίες ανήκαν στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ), που αποτελεί οργανική υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού, δηλαδή του κράτους.

Αυτό το σημειώνουμε συνεχώς, διότι από την πρώτη στιγμή που η διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ παρουσίασε τον ΟΠΕΠ το 1997 (τότε ως ΑΕ προβολής πολιτιστικής κληρονομιάς) ο «Ρ» είχε επισημάνει πως επρόκειτο για βήμα προς την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, κίνδυνο τον οποίο διέβλεπαν και είχαν καταγγείλει όλοι οι συλλογικοί φορείς των ενδιαφερομένων (αρχαιολόγοι, κλπ.).

Διαχειριστική κριτική

«Αθλοι» ενός ακριβοπληρωμένου ...«Ηρακλή»

Eurokinissi

«Αθλοι» ενός ακριβοπληρωμένου ...«Ηρακλή»
Η «σκληρή» κριτική, λοιπόν, της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟ έγινε στο γνωστό πλαίσιο της δικομματικής αντιπαράθεσης, που αγνοεί επιδεικτικά την ουσία και «αρπάζεται» από ζητήματα διαχείρισης. Οχι βέβαια πως τα τελευταία πρέπει να αγνοούνται, πολύ περισσότερο που έχουμε να κάνουμε με δημόσιο χρήμα, αλλά εμφανίζονται εντέχνως από την εξουσία ως «παρεκκλίσεις» του συστήματος, ενώ βέβαια αποτελούν συστατικά του στοιχεία.

Με βάση το παραπάνω κριτήριο, δηλαδή ποιος ωφελήθηκε και ποιος όχι από την ΠΟ αλλά και από την ύπαρξη του ΟΠΕΠ ΑΕ, το συμπέρασμα είναι ότι αυτός που έχασε ήταν ο ελληνικός λαός, που είδε εκατομμύρια ευρώ να σπαταλιούνται για μια διοργάνωση που εξ αρχής δεν τον αφορούσε. Από αυτό προκύπτει η σπατάλη και όχι τόσο από το ποσό που ξοδεύτηκε, αφού μια πολιτιστική πολιτική που δε λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια αλλά με το κριτήριο της ικανοποίησης των πολιτιστικών αναγκών του λαού θα μπορούσε να παρουσιάσει και «παθητικό» οικονομικό απολογισμό, χωρίς αυτό να είναι κατ' ανάγκη κακό. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, η ΠΟ και λειτούργησε με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια (με χρήματα του λαού) και αγνόησε τους λαϊκούς πολιτιστικούς φορείς και τους συλλογικούς καλλιτεχνικούς φορείς (παρά το ότι διένειμε δημόσιο χρήμα) και «χασούρα» οικονομική εμφάνισε τελικά.

Από τη στιγμή, λοιπόν, που η ΝΔ όχι μόνο δεν εγκαταλείπει τη στρατηγική της ιδιωτικοποίησης του πολιτισμού, αλλά, αντίθετα, την ενισχύει και την επεκτείνει, ακόμη και η κριτική του υφυπουργού περί μη συμμετοχής όλου του πολιτιστικού δυναμικού της χώρας στη διαμόρφωση του προγράμματος της ΠΟ αποτελεί κενό γράμμα. Αλλωστε, στα 10 σημεία της κριτικής του, ο υφυπουργός συμπεριέλαβε και την απουσία της «δραστηριοποίησης μιας πολιτικής χορηγιών» και ότι οι εκδηλώσεις της διοργάνωσης έγιναν «ερήμην» των «χορηγών».

Αυτό που «αντι-προτείνει» η ΝΔ είναι, κατά δήλωση του Σ. Μαύρου, «πολιτιστικό μάνατζμεντ και ρεαλισμός». Ως «πολιτιστικό μάνατζμεντ» είναι, σε ό,τι αφορά στον ΟΠΕΠ, «η δημιουργία πολιτικών προβολής του ελληνικού πολιτισμού» μέσω της «αξιοποίησης» των πωλητηρίων και αναψυκτηρίων των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων και μέσω της πώλησης αντιγράφων. Οταν αυτές οι αρμοδιότητες ήταν στο ΤΑΠΑ, τα έσοδά τους πήγαιναν για τη συντήρηση και ανάδειξη της αρχαιολογικής κληρονομιάς. Φέτος, τα έσοδα αυτά πήγαν για να καλυφθούν τα δώρα Χριστουγέννων των υπαλλήλων του ΟΠΕΠ, δεδομένου ότι δεν υπάρχει κωδικός στον κρατικό προϋπολογισμό για τον Οργανισμό και τα ποσά που διαχειρίστηκε για την ΠΟ και για την προηγούμενη λειτουργία του εκταμιεύτηκαν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Αυτό όμως δεν «πτοεί» την κυβέρνηση και ο πρόεδρος του Οργανισμού κάνει λόγο για «εξεύρεση πόρων έξω από τον κρατικό προϋπολογισμό».

Στο δρόμο του ΠΑΣΟΚ

Αυτό σημαίνει εμπλοκή του ιδιωτικού κεφαλαίου (με κάθε μορφή και τρόπο) στην εμπορική πλευρά της διαχείρισης των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων μέσω του ΟΠΕΠ. Είναι αυτό που φοβόταν ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων το 1997 (όταν προετοιμαζόταν ο ΟΠΕΠ) όταν εκτιμούσε ότι «η εκχώρηση αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟ προς άλλους φορείς διασπά τον ενιαίο χαρακτήρα της προστασίας των μνημείων. Πιστεύουμε ότι η αρχαιολογική κληρονομιά δεν ιδιωτικοποιείται». Το πιστεύουν όμως το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ;

Για την ιστορία να θυμίσουμε ότι μια γνωστή «αλχημεία» του ΟΠΕΠ για τη «σύνταξη» του «προγράμματος» της ΠΟ ήταν να θέτει ...υπό την «ομπρέλα» της διοργάνωσης άλλες διοργανώσεις που θα γίνονταν ούτως ή άλλως, όπως το φεστιβάλ μουσικής WOMAD, η συμμετοχή της Ελλάδας στη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ως τιμώμενης χώρας το 2001, κ.ά. Ακόμη όμως και στις «εσωτερικές παραγωγές» (δηλαδή κατευθείαν «παραγγελιές» του ΟΠΕΠ) τα πράγματα ήταν από επικίνδυνα έως κωμικοτραγικά.

Ενα παράδειγμα επικινδυνότητας αποτελεί η «Μυθωδία», το έργο του Βαγγέλη Παπαθανασίου, που ανέβηκε το 2001 στο Ιερό Ολυμπίου Διός ξεσηκώνοντας το αρχαιολογικό «σύμπαν» με τεκμηριωμένη ανησυχία για το μνημείο λόγω της υποδομής «μαμούθ» που απαίτησε αυτή η μαξιμαλιστική παραγωγή. Η παραγωγή στοίχισε 3,5 εκατομμύρια ευρώ και τα μέχρι σήμερα έσοδα δεν ξεπερνούν τα 300.000 ευρώ, παρά τις τότε διαβεβαιώσεις για την εμπορική (βλ. τηλεοπτική) εκμετάλλευση του γεγονότος. Επιπλέον, αυτό το παράδειγμα δείχνει και τη λογική της χρήσης ως «σκηνικού» των μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς όταν το απαιτεί ο πολιτιστικός «μεγαλοϊδεατισμός» των αστών.

Κωμικοτραγικό είναι το παράδειγμα της παραγωγής με τίτλο «Οι άθλοι του Ηρακλή» το Νοέμβρη του 2003 στο στάδιο «Ολυμπίισκι» της Μόσχας. Τραγικό διότι στοίχισε 1,2 εκατομμύρια ευρώ για ένα άθλιο αισθητικά αποτέλεσμα, που προσέβαλε, εκτός των άλλων, και την πολιτιστική κληρονομιά της Ρωσίας, η οποία επίσης αγνοήθηκε. Με πολύ λιγότερα χρήματα, ιστορικά και ποιοτικά μοσχοβίτικα καλλιτεχνικά σχήματα που τώρα φυτοζωούν θα διέσωζαν έστω τα προσχήματα αυτής της συνεργασίας.

Πρόκληση αποτελεί επίσης η διοργάνωση του συνεδρίου με τίτλο «Ξανασκεφτόμαστε τον πολιτισμό» το Σεπτέμβρη του 2001 στο Ζάππειο και στην Ολυμπία, που στοίχισε 1,3 εκατομμύρια ευρώ! Ολα αυτά, για να «φιλοσοφήσουν» και να τραπεζωθούν στη Στοά Αττάλου και στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου της Ολυμπίας τουλάχιστον 50 πολιτικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου από Ελλάδα και εξωτερικό.

Η έκθεση «σύγχρονης τέχνης» Outlook στοίχισε 4,6 εκατομμύρια ευρώ και μάλλον θα περνούσε απαρατήρητη από τους ...«κοινούς θνητούς» (δηλαδή το λαό που πλήρωσε αυτά τα λεφτά) αν δε γινόταν γνωστή λόγω ενός πίνακα και της αντίδρασης που προκάλεσε.


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ