Κυριακή 5 Δεκέμβρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 9
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
Ρύθμιση του καπιταλισμού ή ανατροπή του;

Στο προηγούμενο άρθρο έγινε αναφορά στον όρο «οικονομική βάση», εξηγώντας ότι ο μαρξισμός με το συγκεκριμένο όρο εννοεί τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, σε τελευταία ανάλυση μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων κατά τη διαδικασία της κοινωνικής παραγωγής και ότι οι σχέσεις παραγωγής καθορίζουν και τον κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό. Σε τελευταία ανάλυση αυτές οι σχέσεις είναι οι σχέσεις ιδιοκτησίας ως προς τα μέσα παραγωγής.

Πάνω στην οικονομική βάση (σχέσεις παραγωγής) υψώνεται το νομικοπολιτικό και ιδεολογικό εποικοδόμημα που αντιστοιχεί σε αυτήν, αφού οι σχέσεις των κοινωνικών τάξεων αποτυπώνονται με νόμους, υπηρετούνται από την πολιτική και την ιδεολογία και το κράτος. Ολ' αυτά μαζί καθορίζουν σε τελευταία ανάλυση την κυριαρχία της κοινωνικής τάξης που είναι ιδιοκτήτης των μέσων παραγωγής.

Επομένως, η πολιτική συνδέεται διαλεκτικά με την οικονομία. Και η πολιτική που ασκείται σε κάθε κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό, άρα και στον καπιταλισμό, επιδιώκει την αναπαραγωγή της οικονομικής βάσης της κοινωνίας, δηλαδή, στον καπιταλισμό, των σχέσεων εκμετάλλευσης της μισθωτής εργασίας που ενσαρκώνει το κεφάλαιο. Επομένως, η πολιτική που ασκείται από τις κυβερνήσεις και το κράτος δεν είναι πολιτική που ικανοποιεί τα συμφέροντα όλων των κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων, αλλά της κυρίαρχης τάξης, που είναι ιδιοκτήτης των μέσων παραγωγής, προκειμένου να δρουν όσο γίνεται πιο καλά οι αντικειμενικοί νόμοι του καπιταλισμού και να διαιωνίζονται οι σχέσεις εκμετάλλευσης.

Αυτή την πραγματικότητα προσπαθούν να συσκοτίσουν σύγχρονα σοσιαλδημοκρατικά και οπορτουνιστικά ρεύματα συσκοτίζοντας το χαρακτήρα του ιμπεριαλισμού ως μονοπωλιακού καπιταλισμού, του οποίου η ιστορική συνέχεια είναι ο σοσιαλισμός. Προβάλλουν την άποψη ότι με πολιτική ρύθμισης της αγοράς μπορούν να ικανοποιηθούν τα συμφέροντα και των καπιταλιστών και των λαϊκών στρωμάτων. «Στη σημερινή ζοφερή πραγματικότητα αντιπαραθέτουν έναν καπιταλισμό "πιο ηθικό και ανθρώπινο", στον οποίο μπορούν, τάχα, να επωφελούνται, ταυτόχρονα, και οι δυνάμεις του κεφαλαίου και οι δυνάμεις της εργασίας» (Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ στο 17ο Συνέδριο).

Αλλά τέτοια πολιτική ή τέτοια ρύθμιση δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Δεν μπορεί να εφαρμοστεί πολιτική που μειώνει τα κέρδη του κεφαλαίου, την υπεραξία, ο νόμος της οποίας είναι απόλυτος (στον καπιταλισμό), γιατί τέτοια πολιτική υποσκάπτει την εκμεταλλευτική σχέση της μισθωτής εργασίας, άρα και τα θεμέλια της καπιταλιστικής κοινωνίας. Είναι ουτοπία η εναλλακτική πρόταση του ΣΥΝ που εκφράζεται με το σύνθημα «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», ή «ο άνθρωπος πάνω από τα κέρδη». Γιατί ακόμη δε βρέθηκε και ούτε θα βρεθεί στον κόσμο κεφαλαιοκράτης που θα θελήσει να μοιράσει τα κέρδη του στο λαό.

Στις σημερινές συνθήκες, η δυσκολία στην αναπαραγωγή του κεφαλαίου, που εκφράζεται με την πτώση του ποσοστού κέρδους, με την οικονομική κρίση, απαιτεί την πολιτική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, προκειμένου να μπορέσουν να αντισταθμίσουν την πτώση του ποσοστού κέρδους, είτε με φτηνό σταθερό κεφάλαιο μέσω των ιδιωτικοποιήσεων επιχειρήσεων κρατικής ιδιοκτησίας είτε με το φτήνεμα της εργατικής δύναμης, με τις άλλες αναδιαρθρώσεις (ελαστικές εργασιακές σχέσεις, ανατροπές στην Κοινωνική Ασφάλιση, εμπορευματοποίηση της Παιδείας, Υγείας, κλπ.).

Επομένως, η πολιτική αυτή, στρατηγικής σημασίας για το κεφάλαιο, είναι ο πυρήνας του προγράμματος των αστικών κομμάτων, που υπηρετεί την καπιταλιστική οικονομία στις σύγχρονες συνθήκες, χωρίς να μπορεί να εξαλείψει τη βασική του αντίθεση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και στην καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της, που είναι η αιτία των κρίσεων. Αρα, δε ρυθμίζεται ο καπιταλισμός.

Στα προγράμματα των πολιτικών κομμάτων εκφράζεται η σχέση οικονομίας-πολιτικής από τη σκοπιά των ταξικών συμφερόντων που υπηρετούν.

Στο Πρόγραμμα του Κομμουνιστικού Κόμματος εκφράζεται η σχέση οικονομίας-πολιτικής από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Και είναι επεξεργασμένο έτσι που να απαντά στην ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών τους, να αποδεικνύει την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα, από την άποψη των υλικών όρων, κατάργησης των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και της εγκαθίδρυσης των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής, για την οργάνωση και ανάπτυξη της σοσιαλιστικής οικονομίας, αλλά και της εξουσίας που θα ασκεί πολιτική η οποία θα υπηρετεί τις νέες, σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής. Στο Πρόγραμμα του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι επεξεργασμένη και η πολιτική συμμαχιών της εργατικής τάξης (έχει στρατηγική σημασία η πολιτική συμμαχιών, δηλαδή το ΑΑΔΜ για τη λαϊκή εξουσία, που για το ΚΚΕ είναι η δικτατορία του προλεταριάτου, η οποία ασκείται από την εργατική τάξη σε συμμαχία με τ' άλλα λαϊκά στρώματα). Αλλωστε, η συμμαχία ενσαρκώνει τη συγκέντρωση των δυνάμεων για τη σοσιαλιστική επανάσταση για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, αλλά και την ενωμένη δράση του λαού για την οργάνωση και ανάπτυξη της λαϊκής οικονομίας, δηλαδή της σοσιαλιστικής, σε τελευταία ανάλυση για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

«Η διαλεκτική σχέση οικονομίας και πολιτικής εκφράζεται και στην απόφαση του 16ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για την προοπτική που πρέπει να θέσει το Μέτωπο, της λαϊκής οικονομίας και λαϊκής εξουσίας. Η θέση αυτή αποτυπώνει τον αναγκαίο συμβιβασμό στα πλαίσια του Μετώπου, όπου οι σύμμαχες δυνάμεις διατηρούν τις δικές τους αντιλήψεις για το χαρακτήρα της εξουσίας, αφού η συμμαχία δεν μπορεί να συγκροτηθεί στη βάση της συμφωνίας για το σοσιαλισμό και τη δικτατορία του προλεταριάτου. Η θέση μας για τη λαϊκή οικονομία βασίζεται στο γεγονός ότι έχει προχωρήσει η κοινωνικοποίηση της παραγωγής, η ατομική ιδιοκτησία με την εταιρική μορφή, η μεγάλη μεγέθυνση των επιχειρήσεων, ο οξυμένος ανταγωνισμός, όλα αυτά δηλαδή που συνιστούν μονοπωλιακή μορφή. Επομένως, η κοινωνικοποίηση των βασικών και συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής και των πλουτοπαραγωγικών πηγών αποτελεί προϋπόθεση για να ανοίξει ο δρόμος για κοινωνική λαϊκή ευημερία, για ολόπλευρη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας προς όφελος του εργαζόμενου ανθρώπου» (Διάλεξη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» - ΚΟΜΕΠ, τεύχος 2/2002, σελ. 89-90).

Βεβαίως, δε θα κοινωνικοποιηθούν όλα τα μέσα παραγωγής. «Δίπλα στον κοινωνικοποιημένο τομέα της λαϊκής οικονομίας, θα λειτουργεί ο παραγωγικός συνεταιρισμός της μικρομεσαίας αγροτιάς, των μικρών επιχειρηματιών, ιδιαίτερα αυτών που είναι σε κλάδους μεταποίησης, όπου υπάρχει πολύ μικρή συγκέντρωση» (Απόφαση του 16ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για το ΑΑΔΜ).

Η κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, δηλαδή των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, και η αντικατάστασή τους με την κοινωνική ιδιοκτησία, δηλαδή ολόκληρου του λαού, μαζί με τη συνεταιριστική ιδιοκτησία, αποτελούν προϋπόθεση προκειμένου να προάγεται η λαϊκή ευημερία.


Σ. Κ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ