Κυριακή 23 Μάη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ
Λεξιλόγιο του αθλητισμού

Η καθιέρωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην αρχαία Ελλάδα δε συνοδεύτηκε μόνο με «απαθανάτιση» αθλητών, αθλημάτων, αθλητικών χώρων από όλες τις μορφές τέχνης (γλυπτική, ζωγραφική, ποίηση, κλπ.) αλλά και από την «ανώτερη τέχνη» του ανθρώπινου πολιτισμού, τη γλώσσα. Πλήθος λέξεων δημιουργήθηκαν για τα αθλήματα, τους αθλητικούς χώρους, τα όργανα διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων και άλλες συναφείς με αυτούς έννοιες, καθιερώνοντας έτσι μια πανελλήνια σχετική ορολογία. Με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η Εφορευτική Επιτροπή του Κέντρου Ερεύνης Επιστημονικών Ορων και Νεολογισμών της Ακαδημίας Αθηνών, με επικεφαλής τον διευθυντή του, πολυγραφότατο ερευνητή της γλωσσολογίας και λαογραφίας μας, Τίτο Γιοχάλα, σε συνεργασία με ελληνικές αθλητικές ομοσπονδίες και τεχνικούς τους, συνέταξε και εξέδωσε ένα λεξικό βασικής ελληνικής ορολογίας για κάθε ολυμπιακό άθλημα, αναδεικνύοντας και τη σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας και την ιστορία της, συνδυάζοντας όμως το κοινό γλωσσικό αίσθημα και τις νεολογίες του. Αποτέλεσμα αυτού του συγκερασμού είναι η δημιουργία νέων ελληνικών όρων, οι οποίοι, όμως, δεν αποκόβονται από τη γλώσσα μας. Λ.χ., το χόκεϊ στα ελληνικά ορίστηκε ως «ραβδοσφαίριση», το μπέιζμπολ ως «ροπαλοσφαίριση», οι αγώνες με κανό καγιάκ ως «υδατοδρομία». Να και μερικοί άλλοι νέοι όροι - λέξεις, οι οποίες εξελληνίζουν ξενικούς όρους: ευθύβολο, παλαμιαίο, ανάστροφο, γυριστή μετάβαση, δέκτης, ρίπτης, κ.ά.

Το λεξικό (434 σελ.), με υπέρτιτλο «Δελτίο Επιστημονικής Ορολογίας και Νεολογισμών, 8» και τίτλο «Ελληνική Ορολογία Ολυμπιακών Αθλημάτων», με την κωδικοποιημένη αθλητική ορολογία του, είναι χρήσιμο για όλους τους ασχολούμενους με τον αθλητισμό (αθλητές, δημοσιογράφους, καθηγητές των ΤΕΦΑΑ), αλλά και για όσους διδάσκουν την ελληνική γλώσσα. Το λεξικό, το οποίο περιλαμβάνει βιβλιογραφικές πηγές, αγγλικό και γαλλικό γλωσσάρι αθλημάτων, αρχαίες παραστάσεις, προλογίζεται από τον Τ. Γιοχάλα, ο οποίος επικαλείται φιλολογικές και αρχαιολογικές «πηγές», μεταξύ άλλων και του Παυσανία, σύμφωνα με τον οποίο τους Αγώνες καθιέρωσε ο Ολύμπιος Δίας (προς τιμήν του Κρόνου, της Ρέας, της Γέας, του Ιδαίου Ηρακλή). Αναφέρεται στη σύνδεση των Αγώνων με τις λατρείες προς τιμή των νεκρών. Ιστορεί τη μετεξέλιξή τους στα ιστορικά χρόνια, και δίνοντας παραδείγματα, επισημαίνει ότι δεν ήταν «μόνο στενά δεμένοι με την τέχνη, αλλά και με την ελληνική γλώσσα. Πλήθος ελληνικών λέξεων πλάστηκαν και καθιερώθηκαν ως ένα είδος αθλητικής πανελλήνιας ορολογίας, που με νοηματική ακρίβεια και σαφήνεια προσδιόρισε όλο το εύρος της παιδευτικής άθλησης».


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ