Associated Press

Μεταφορά τραυματισμένου κατοχικού Αμερικάνου στρατιώτη

Ο υπάλληλος του ΟΗΕ συμβάλλει στην πληθυσμιακή απογραφή πριν διενεργηθούν οι εκλογές στο Αφγανιστάν, που πλέον αναβλήθηκαν για το φθινόπωρο. Τους τελευταίους μήνες, λέει ανώνυμα στον δημοσιογράφο Σέιμουρ Χερς, άρχισαν να φτάνουν νέα αμερικανικά κεφάλαια στη χώρα: «Μας παρουσιάζεται μια χρυσή ευκαιρία», εκτιμά, «έως τις 2 Νοεμβρίου» - όταν θα αρχίζουν οι εκλογές στις ΗΠΑ. Το Αφγανιστάν πρέπει να «συμμαζευτεί» ως τότε. Για ευνόητους λόγους. Η ακολουθούμενη πολιτική ισορροπιών, ώστε να επιτευχθεί αυτό, είναι εξαιρετικά «κυνική», προσθέτει: Για να γίνουν εκλογές, πρέπει να συμφωνήσουν και οι ισχυροί έμποροι ναρκωτικών, εξηγεί ο εργαζόμενος στον ΟΗΕ. Του διαβιβάστηκε το «μήνυμα» πως αν οι ΗΠΑ επιχειρήσουν να πλήξουν την καλλιέργεια παπαρούνας και το εμπόριο οπίου και ηρωίνης, οι πολέμαρχοι θα εμποδίσουν τη διεξαγωγή εκλογών. Ο στρατός των ΗΠΑ μάλλον δε θα 'χει πρόβλημα να συμβιβαστεί με την ιδέα. «Ολοι ξέρουν ότι οι έμποροι ναρκωτικών είναι στο μισθολόγιο του στρατού των ΗΠΑ», δηλώνει ξερά στον Χερς υψηλόβαθμο στέλεχος μη κυβερνητικής οργάνωσης στο Αφγανιστάν, που προτιμά επίσης να παραμείνει ανώνυμο. «Εμείς τους ξαναφέραμε στην εξουσία». Υπάρχουν, βέβαια, πάντοτε, «παράπλευρες απώλειες». Στη βάση Μπαγκράμ, φαντάροι της επιμελητείας, οδηγοί και πεζοναύτες κάνουν χρήση ηρωίνης, εκμυστηρεύεται στέλεχος των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών - ανώνυμα, επίσης - και η ηγεσία του Πενταγώνου «προτιμά το να χώνει το κεφάλι της στην άμμο» από το να έρθει το ζήτημα στη δημοσιότητα. Το Πεντάγωνο διαψεύδει: «Ορισμένοι» πεζοναύτες απομακρύνθηκαν απ' το Αφγανιστάν και αντιμετωπίζουν πειθαρχικές ποινές, παραδέχτηκε στον Χερς εκπρόσωπός του, αλλά λόγω κατάχρησης «απλώς» αλκοόλ και μαριχουάνας.

Ο Χερς γράφει στο περιοδικό «New Yorker», ότι, παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς της κυβέρνησης Μπους, η «νίκη» που κατήγαγαν οι ΗΠΑ το 2001 στο Αφγανιστάν κάθε άλλο παρά «αποφασιστική» ήταν. Παραθέτει την άποψη του Ρίτσαρντ Κλαρκ, πρώην συμβούλου για θέματα τρομοκρατίας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ. Ο Κλαρκ πιστεύει ότι ο Πρόεδρος Μπους και οι άνθρωποί του είδαν το Αφγανιστάν ως «παράκαμψη στο δρόμο για τον πόλεμο εναντίον του Ιράκ, που πραγματικά ήθελαν». Στο νέο του βιβλίο με τον τίτλο «Against All Enemies», ο Κλαρκ εκφέρει την άποψη πως οι κύριοι λόγοι που οι ΗΠΑ δεν ενέπλεξαν σημαντικές χερσαίες δυνάμεις στο Αφγανιστάν ήταν τρεις: «Πρώτον, δεν ήθελαν να εμπλακούν στο Αφγανιστάν όπως η Ρωσία. Δεύτερον, φύλαγαν δυνάμεις για τον πόλεμο στο Ιράκ. Και τρίτον, ο (υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ντόναλντ) Ράμσφελντ ήθελε ένα εργαστήριο για την επαλήθευση της θεωρίας του για την ικανότητα μικρών αριθμών χερσαίων δυνάμεων, σε συνδυασμό με την αεροπορική ισχύ, να κερδίζουν αποφασιστικές μάχες». Το αποτέλεσμα είναι ότι ως τώρα «οι ΗΠΑ πέτυχαν να σταθεροποιήσουν μόνο δύο ή τρεις πόλεις. Ο Πρόεδρος του Αφγανιστάν είναι απλώς δήμαρχος της Καμπούλ». Ο συνταγματάρχης ε.α. Χάι Ροθστάιν, ειδικός στον ανορθόδοξο πόλεμο, στον οποίο ανατέθηκε από το Πεντάγωνο μια μελέτη της κατάστασης στο Αφγανιστάν, την οποία παρέδωσε το Γενάρη του 2004, υπήρξε ακόμη πιο επικριτικός: Η στρατιωτική μεθοδολογία των αεροπορικών βομβαρδισμών ήταν εσφαλμένη, έγραψε μεταξύ άλλων, και αντίθετα έπρεπε «να δοθεί έμφαση» σε επιχειρήσεις ειδικών δυνάμεων και διπλωματικές κινήσεις προσεταιρισμού των διχασμένων Ταλιμπάν. Η νίκη στο Αφγανιστάν μακροπρόθεσμα ίσως αποδειχθεί ότι δεν ήταν καν νίκη, τόνισε. Το να κερδίσεις έναν πόλεμο, δε σημαίνει μόνο να τον νικήσεις στο πεδίο της μάχης, έγραψε ο Ροθστάιν, θυμίζοντας ότι το 1975, ο Χάρι Τζ. Σάμερς, ένας συνταγματάρχης που πολέμησε στο Βιετνάμ, είπε σε ένα Βιετναμέζο ομόβαθμό του πως «ποτέ δε μας νικήσατε στο πεδίο της μάχης» κι αυτός απάντησε: «Μπορεί και να 'ναι έτσι, αλλά αυτό είναι άσχετο». Η αναφορά Ροθστάιν «ενόχλησε» πολύ το Πεντάγωνο και την κυβέρνηση Μπους, είπε στον Χερς πρώην στέλεχος των μυστικών υπηρεσιών.

Η αδυναμία «καθυπόταξης» του Ιράκ πιέζει επίσης την Ουάσιγκτον. Αυτή την εβδομάδα, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ δήλωσε στο BBC από την Καμπούλ πως οι «σύμμαχοι» οφείλουν να βοηθήσουν να αντιμετωπιστεί η «έλλειψη πόρων» στο Αφγανιστάν: «Το ΝΑΤΟ πρέπει να επιταχύνει την ανάπτυξη στρατευμάτων στο Αφγανιστάν». Οι συνεχείς επιθέσεις στο Αφγανιστάν, ο παρανοϊκός φόβος της «τρομοκρατίας», καθώς και η μη απόλυτη συνταύτιση των συμφερόντων τους με την Ουάσιγκτον, όμως, κάνουν τους «συμμάχους» να διστάζουν.

Πέραν της συνεχιζόμενης - κι άκαρπης μέχρι στιγμής - αναζήτησης αριθμητικά σημαντικών «συμμαχικών» ενισχύσεων στην κατοχή του Αφγανιστάν, οι ΗΠΑ κινούνται και σ' άλλες κατευθύνσεις. Αμερικανοί πράκτορες φέρονται αναμεμειγμένοι στην αποτυχημένη προσπάθεια εξόντωσης του Ισμαήλ Καν, που κόστισε τη ζωή του γιου του κυβερνήτη της Χεράτ και οδήγησε στο ξέσπασμα συγκρούσεων με τουλάχιστον 100 νεκρούς. Ο λόγος ήταν ότι «απειλούσε» την εξουσία του Καρζάι, που λέγεται ότι είχε ζητήσει από τον Ράμσφελντ να τον «ξεφορτωθεί». Τα πράγματα δεν πήγαν κατά το σχέδιο. Αυτή την εβδομάδα, στην περιοχή κοντά στη μεθόριο με το Πακιστάν, ο αμερικανικός στρατός έκτισε μέσα σε τέσσερα 24ωρα μια νέα αεροπορική βάση για τη μετακίνηση ειδικών δυνάμεων για να συμμετάσχουν στο «κυνήγι» για στελέχη της αλ Κάιντα, περιλαμβανομένου του πρώην συνεργάτη της CIA Οσάμα μπιν Λάντεν. Οι αναλυτές «προβληματίζονται» για το αν τα πολιτικά οφέλη για τον Μπους από τη σύλληψη ή την εκτέλεση του Σαουδάραβα εξισορροπούν την πιθανολογούμενη «έκρηξη» οργής σε τμήματα του αραβικού κόσμου. Στο μεταξύ, αυτός ο «καλός άνθρωπος», ο Πρόεδρος Χάμιντ Καρζάι, επαναφέρει το σύστημα απονομής «δικαιοσύνης» των Ταλιμπάν: Ενέκρινε την εκτέλεση με πυροβολισμό στο κεφάλι ενός ανίσχυρου πρώην πολέμαρχου, κάποιου Αμπντουλάχ Σαχ, που είχε καταδικαστεί για κάπου 20 φόνους, μεταξύ αυτών και μιας συζύγου του. Ηταν μια βολική υπόθεση. Αντιθέτως, αυτή του Αμπντούλ Ρασίντ Ντόστουμ, που σφαγίασε κάπου 2.000 Ταλιμπάν αιχμαλώτους μονομιάς το 2001, δε μοιάζει και τόσο βολική, λόγω του ισχυρού ιδιωτικού στρατού του.