Κυριακή 18 Απρίλη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 19
ΠΑΙΔΕΙΑ
Πλήρης μόνιμη και σταθερή εργασία για όλους

Η απάντηση στις προωθούμενες ελαστικές εργασιακές σχέσεις και των εκπαιδευτικών

Η επίθεση στις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών εντάσσεται βέβαια στη γενικότερη στρατηγική για τη μείωση του μισθού τους, του μισθολογικού κόστους, όπως λέει το «Μάαστριχτ». (Ο εργασιακά ευέλικτος εκπαιδευτικός είναι φθηνός). Ομως, το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του επιλέγουν τον εργασιακά ευέλικτο φθηνό εκπαιδευτικό κατά κύριο λόγο, γιατί είναι το καλύτερο χειραγωγήσιμο «εργαλείο», για να «παράγει» φθηνούς, παραγωγικούς και εργασιακά ευέλικτους μαθητές - αυριανούς εργάτες. Ο συλλογικός καπιταλιστής, το κράτος, ιδιαίτερα σήμερα, δίνει μεγαλύτερη σημασία στο περιεχόμενο της Παιδείας. Δε θέλει μια Παιδεία της ολόπλευρης μόρφωσης, που θα αμφισβητεί την εξουσία του κεφαλαίου. Θέλει μια Παιδεία της κατάρτισης, που θα εκπαιδεύει μαθητές - αυριανούς εργάτες, που θα αποδίδουν μεγαλύτερα υπερκέρδη για το κεφάλαιο.

Το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου της ΕΕ στις 25 -26 Μάρτη, λέει, επί λέξει, ότι το σχολείο και ο εκπαιδευτικός πρέπει να κρίνονται από τη συμβολή τους στην προώθηση της προσαρμοστικότητας του μαθητή στην οικονομία της αγοράς. Η απόδοση του δασκάλου σε μια τέτοια συμβολή θα συνδέεται με το μισθό του και σύμφωνα και με το νέο μισθολόγιο, αλλά θα συνδέεται και με το δικαίωμα στην εργασία του εργασιακά ευέλικτου εκπαιδευτικού. Ο εργασιακά προσαρμόσιμος εκπαιδευτικός θα είναι το πρότυπο του προσαρμόσιμου μαθητή. Αυτόν τον προσαρμόσιμο στην υπηρεσία της υπερκερδοφορίας του κεφαλαίου εκπαιδευτικό, τον θέλει το κράτος θύμα του. Αλλά τον θέλει και θύτη στην άλωση, στη φθορά, στην ιδιόμορφη κατοχή της συνείδησης του μαθητή, ώστε αυτός ο μαθητής, ως αυριανός εργάτης, να 'ναι «λάστιχο», άμορφη μάζα, εύκολη λεία στα αδηφάγα σαγόνια του κεφαλαίου.

Για όλα αυτά καλείται και ανακαλείται ο εκπαιδευτικός στην τάξη της Νέας Τάξης, της νεοταξίτικης παγκοσμιοποιημένης ασυδοσίας της οικονομίας της αγοράς, των ολίγων, των εχόντων και κατεχόντων. Αυτοί οι έχοντες και κατέχοντες φτιάχνουν το σχολείο που τους συμφέρει και καλούν τον εκπαιδευτικό να εργαστεί με ένα εργασιακό καθεστώς απόλυτης ευελιξίας και αβεβαιότητας και έναν εργάσιμο χρόνο, που θα αξιολογείται και θα αποτιμάται σε σχέση πάντα με την αποδοτικότητά του στους στόχους της οικονομίας της αγοράς.

Αυτήν την κατάσταση καλείται να υπηρετήσει και το σχολείο και μέσα στο σχολείο και ο δάσκαλος. Προς χάριν της μείωσης του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, οι κρατικές δαπάνες για την Παιδεία όλο και συρρικνώνονται, το σχολείο γίνεται ανταποδοτικό, δηλαδή παίρνει χαρακτηριστικά ιδιωτικοποίησης. Ολο και συρρικνώνεται το δημόσιο και δωρεάν σχολείο, που με αυτήν του τη μορφή επιστρέφει στον εργαζόμενο ένα μέρος από την υπεραξία του εργάσιμου χρόνου του, που σφετερίζεται ο ατομικός και συλλογικός καπιταλιστής.

Αυτές οι επιλογές θέλουν τον εκπαιδευτικό και οριακά αμειβόμενο, αλλά και χειραγωγήσιμο στις επιλογές των ισχυρών του χρήματος. Τον θέλουν ωρομίσθιο ή αναπληρωτή, μερικώς απασχολούμενο και μερικώς αμειβόμενο, σε μια διαρκή, δηλαδή, αβεβαιότητα, ούτως ώστε να πειθαναγκάζεται στην απόλυτη τήρηση του προγράμματος της καταρτισιμότητας - προσαρμοστικότητας του μαθητή, να πειθαναγκάζεται στο να διαμορφώνει στο πρόσωπο του μαθητή τον αυριανό διά βίου καταρτίσιμο, απασχολήσιμο, ασφαλίσιμο και επιβιώσιμο εργαζόμενο - τον εργαζόμενο αναλώσιμο είδος. Θέλουν έναν τέτοιον εκπαιδευτικό, που να διαμορφώνει στο πρόσωπο του μαθητή τον αυριανό εργαζόμενο - γρανάζι, που πειθήνια και υπάκουα θα προσαρμόζεται σ' όλες τις μηχανές της εργοδοσίας. Θέλουν έναν τέτοιον εκπαιδευτικό δουλόφρονα, που θα ενσταλάζει τη δουλοφροσύνη του στη συνείδηση του μαθητή και θα του διαμορφώνει τη συνείδηση του Ευρωπαίου πολίτη της υποταγής και της συναίνεσης, πετώντας στα αζήτητα τις αξίες της συλλογικότητας, της αγωνιστικότητας, της αλληλεγγύης, της δημιουργικής αμφισβήτησης. Ετσι, το όποιο ουμανιστικό εκπαιδευτικό έργο του σχολείου, ουσιαστικά, εξαφανίζεται.

Κοντά όμως σ' αυτές και σε άλλες επιμέρους άμεσες αρνητικές συνέπειες σε βάρος του εκπαιδευτικού έργου, που έχουν οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, συνυπάρχουν και άλλες συνέπειες, που αφορούν άμεσα και στο σύνολο των εκπαιδευτικών και έμμεσα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Τέτοιες συνέπειες είναι η αναπαραγωγή των πελατειακών σχέσεων και της πολιτικής ομηρίας, το «διαίρει και βασίλευε» ανάμεσα στους εργαζόμενους, η πίεση που ασκούν οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις στη μονιμότητα και στα άλλα δικαιώματα των μόνιμων εκπαιδευτικών, αλλά και στις διεκδικήσεις τους για εργασιακά, οικονομικά και κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα. Αλλη συνέπεια είναι επίσης το γεγονός ότι η επισφαλής ευέλικτη εργασία, ως πιο ευάλωτη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως απεργοσπαστικός μηχανισμός.

Με τέτοιους εκπαιδευτικούς και μαθητές - αυριανούς εργαζόμενους, άπραγους και μοιραίους, ενσωματωμένους στη λογική της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και της «νέας τάξης πραγμάτων», επιδιώκουν οι ισχυροί του χρήματος να διασφαλίσουν τα υπερκέρδη τους και τα άμεσα και μακροπρόθεσμα συμφέροντά τους, επιδιώκουν να σταματήσουν την εξέλιξη της κοινωνίας και την κίνηση της ιστορίας.

Οι μεσαιωνικές εργασιακές σχέσεις του ωρομίσθιου, της μερικής απασχόλησης με ό,τι αρνητικό αυτές συνεπάγονται για το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων, είναι αναγκαίες για την υπερκερδοφορία του κεφαλαίου, δηλ. για τους ελάχιστους, τους έχοντες και κατέχοντες. Οι πολλοί, οι εργαζόμενοι και μαζί τους και οι εκπαιδευτικοί, που δημιουργούν όλον τον πλούτο, την κίνηση και εξέλιξη της κοινωνίας, δεν έχουν δικαίωμα να αποδεχτούν αυτόν τον εργασιακό μεσαίωνα, που τους οδηγεί σε μια σύγχρονη δουλεία. Αντίθετα, έχουν υποχρέωση να αγωνιστούν και να συγκρουστούν για κατάκτηση νέων εργασιακών δικαιωμάτων, αντίστοιχων με τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων. Είναι μια ιστορική υποχρέωσή τους, απέναντι στον εαυτό τους, απέναντι στον εξελικτικό κοινωνικό τους ρόλο, απέναντι και σ' όλες τις προηγούμενες γενιές που αγωνίστηκαν, κατάκτησαν και μας παράδωσαν εργασιακά δικαιώματα, αλλά και απέναντι στις νέες γενιές, που δίκαια απαιτούν σύγχρονα πλήρη εργασιακά δικαιώματα.

Ιδιαίτερα οι εκπαιδευτικοί, μέσα από ένα δυναμικό, ταξικό μέτωπο Παιδείας, θα πρέπει ν' αποδυθούν σε έντονους αγώνες, για να ανατραπούν οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις του ωρομίσθιου και της μερικής απασχόλησης στην εκπαίδευση, όχι μόνο γιατί θίγουν τα δικαιώματα του εκπαιδευτικού, αλλά και γιατί, προς χάρη της μεγαλύτερης κερδοφορίας του κεφαλαίου, επιδρούν αρνητικότατα στο εκπαιδευτικό λειτούργημα και στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του μαθητή - αυριανού εργαζόμενου.

Επειδή, όμως, οι όροι του εργάσιμου χρόνου του εκπαιδευτικού έχουν και άμεση σχέση με τον εργάσιμο χρόνο και με την κατάσταση του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης, ο εκπαιδευτικός μαζί με όλους τους εργαζόμενους έχει χρέος να συγκρουστεί με τις πολιτικοοικονομικές δυνάμεις του κεφαλαίου, που λεηλατούν τον εργάσιμο χρόνο του εργαζόμενου, αποσπώντας όλο και περισσότερη απόλυτη, σχετική και έκτακτη υπεραξία μέσα απ' αυτόν τον εργάσιμο χρόνο. Εχει χρέος ο εκπαιδευτικός να αντιπαλέψει την πολιτική του σχολείου της αγοράς και κόντρα στις αντιεκπαιδευτικές πολιτικές επιλογές, να αποκαλύψει στους μαθητές τους νόμους κίνησης και εξέλιξης της κοινωνίας. Εχει χρέος να διαπαιδαγωγήσει τους μαθητές με τις αξίες της αγωνιστικότητας, της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, των αγωνιστικών παραδόσεων.

Μέρος αυτού του αγώνα επιβάλλεται να είναι και το αίτημα για πλήρη, μόνιμη και με πλήρη δικαιώματα εργασία στον εκπαιδευτικό. Η μονιμότητα στην εργασία, όχι μόνο καλύπτει ουσιαστικά το δικαίωμα στην εργασία που θα πρέπει να έχει ο κάθε εργαζόμενος, αλλά στην περίπτωση του εκπαιδευτικού ανταποκρίνεται και στην κυρίαρχη ανάγκη για την απερίσπαστη επιτέλεση του εκπαιδευτικού λειτουργήματος της ολόπλευρης μόρφωσης και διαπαιδαγώγησης του μαθητή, μέσα, βέβαια, σε ένα σχολείο των λαϊκών αναγκών.

Στη σημερινή φάση ολομέτωπης επίθεσης του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκπροσώπων, στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων, ο αγώνας για τη μονιμότητα όλων των εκπαιδευτικών θα είναι ατελής, αναποτελεσματικός και ατελέσφορος, αν αποσπαστεί από τον αγώνα για τη συνολική ανατροπή των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων και κυρίως αν αποσπαστεί από τον αγώνα ενάντια στην πολιτική, που γεννά τέτοιες βάρβαρες εργασιακές σχέσεις και θρέφεται από αυτές.

Το δικαίωμα στην εργασία δεν είναι δικαίωμα, όταν δεν υπάρχει εργασιακή μονιμότητα. Για να γίνει πράξη η μονιμότητα στην εργασία και για τους εκπαιδευτικούς, απαιτούνται μετωπικές μαζικές συγκρούσεις με το σύνολο της πολιτικής των κυβερνήσεων, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και όλων των άλλων οργανισμών του κεφαλαίου. Σήμερα είναι εφικτό να υπάρξει εργάσιμος χρόνος συνεχούς ημερήσιου 7ωρου σε συνεχές εβδομαδιαίο 5ήμερο, 35ωρο και με αύξηση των αποδοχών για όλους τους εργαζόμενους, αφού υπάρχει αμύθητος πλούτος και υψηλότατη τεχνολογία, που έχει δημιουργήσει η διαχρονικά συσσωρευμένη εργασία.

Οι συγκρούσεις, όμως, που απαιτούνται θα αποδίδουν θετικούς καρπούς για τους εργαζόμενους, τόσο πιο σταθερούς και ασφαλείς, όσο αυτοί θα επενδύονται σε μιαν άλλη κοινωνικοοικονομική κατάσταση, της λαϊκής οικονομίας και της λαϊκής εξουσίας. Σε μια τέτοια κατάσταση, θα ανοίγονται οι προοπτικές για τη μετατροπή της εργασίας από βιοποριστική ανάγκη σε βιολογική ανάγκη. Ενα πρώτο αναγκαίο βήμα σ' αυτήν την κατεύθυνση είναι ο παραμερισμός των συναινετικών συνδικαλιστικών ηγεσιών, η απόρριψη των αντιλαϊκών ευρωμονοδρόμων, η συμπαράταξη με το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, με το ΠΑΜΕ και οι αποφασιστικοί ταξικοί αγώνες.


Δημήτρης ΑΓΚΑΒΑΝΑΚΗΣ, μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ
Το άρθρο αποτελεί μέρος ομιλίας του Δ. Αγκαβανάκη, στην ημερίδα που πραγματοποίησε η ΔΟΕ στο Βόλο, στις 22 Μάρτη, με θέμα «Εργασιακές Σχέσεις των Εκπαιδευτικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Επιπτώσεις στο εκπαιδευτικό έργο»

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Με το σταγονόμετρο οι μεταθέσεις παρά τα χιλιάδες κενά εκπαιδευτικών(2014-07-24 00:00:00.0)
Θέλουν να διασπάσουν τον ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης(2011-02-26 00:00:00.0)
Κοντά στα προβλήματα του νέου εκπαιδευτικού(2009-02-15 00:00:00.0)
«Επιχειρηματικότητα» για το ...δημοτικό!(2005-09-28 00:00:00.0)
Κόντρα στο συμβιβασμό, μαχητικά στους αγώνες(2000-09-17 00:00:00.0)
Συντονισμένη δράση κατά του αντιεκπαιδευτικού νόμου(1998-02-24 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ