Κυριακή 8 Φλεβάρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
«ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ»
Μια επικίνδυνη για το λαό «καινοτομία»

«Συμμετοχική Δημοκρατία». Είναι το νέο προπαγανδιστικό εφεύρημα του Γ. Παπανδρέου, το οποίο προβάλλεται ως θεμέλιο των αλλαγών που επαγγέλλεται. Προβάλλεται ως μέσο, προκειμένου ο λαός και η νεολαία να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη τους στην πολιτική και τους πολιτικούς. Ως βασική αρχή των αναγκαίων και απαιτούμενων από την κοινωνία αλλαγών, προκειμένου να αλλάξει η ζωή των λαϊκών στρωμάτων. Ετσι προπαγανδίζεται. Και προκειμένου να επιβληθεί στις λαϊκές και νεολαιίστικες συνειδήσεις ως το νέο, το ανατρεπτικό, που σηματοδοτεί δήθεν τις προθέσεις, αλλά και τις διαθέσεις ο νέος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ να πορευτεί μαζί με το λαό, για το λαό, ξεπερνώντας το παλιό, που ξεπεράστηκε, και ως πολιτικός οργανισμός και ως μορφή άσκησης της πολιτικής (το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή), δείχνει και δείγματα γραφής. Θα εκλεγεί ο ίδιος από τα μέλη και τους φίλους του ΠΑΣΟΚ, ενώ καλεί ανοιχτά το λαό να συμμετέχει σ' αυτήν τη διαδικασία. Πρωτοφανής στα χρονικά της νεότερης πολιτικής ζωής διαδικασία, που δείχνει ότι προτρέπει το λαό να παρεμβαίνει στις εσωκομματικές διαδικασίες ενός κόμματος. Προπαγανδίζει, ταυτόχρονα, ότι, σε διάλογο με το λαό, ο ίδιος θα διαμορφώνει την πολιτική του. Και, θα επιβάλει στο πολιτικό γίγνεσθαι τη διαφάνεια και την ηθική, ώστε να μην υπάρχει ίχνος υπόνοιας ότι η πολιτική του δράση, και της κυβέρνησης κατ' επέκταση, δεν είναι τίμια, ότι υπάρχει διαπλοκή με τους μεγαλοεπιχειρηματίες, το μεγάλο κεφάλαιο, απαλλάσσοντας την κοινωνία από τέτοιας μορφής «παρασιτικά» φαινόμενα. Και για να δώσει δείγμα γραφής και ως προς αυτό, απάλλαξε τον Πάχτα από τα υφυπουργικά του καθήκοντα και μαζί μ' αυτόν «έκοψε» από τα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ τους εννέα βουλευτές, που υπέγραψαν την τροπολογία παράδοσης της τεράστιας δασικής έκτασης στη Σιθωνία σε μεγαλοεπιχειρηματία, ο οποίος φημολογείται ότι είχε υπαγορεύσει και την τροπολογία. Πήρε, λοιπόν, με αστραπιαίο τρόπο δραστικά μέτρα, που φανερώνουν την αντίληψή του για τον τρόπο διακυβέρνησης. Ετσι θέλησε να σηματοδοτήσει το «τέρμα οι κρυφές συναλλαγές με το μεγάλο κεφάλαιο».

Δείγματα γραφής, λοιπόν, για αλλαγές στο κόμμα, στον τρόπο διακυβέρνησης, στη συμμετοχή του λαού στην πολιτική. Και όλα αυτά τα ονομάζει «Συμμετοχική Δημοκρατία». Η οποία, όμως, στο ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε από τα πάνω. Από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ως αλλαγή του αρχηγού και ως δήθεν αρχή σηματοδότησης γενικότερων ανατροπών στο ΠΑΣΟΚ. Πρόβλημα, βεβαίως, που είναι του ίδιου του ΠΑΣΟΚ. Αλλά επιδιώκει να κάνει δήθεν υπόθεση του λαού τη λύση που δίνει με την άμεση εκλογή του αρχηγού. Προκειμένου να εκπληρώσει ένα συγκεκριμένο σκοπό. Αυτόν, που πάντα τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα υπηρετούσαν ως μέρος του αστικού πολιτικού συστήματος: Την ανανέωση της χαμένης ικανότητας ενσωμάτωσης λαϊκών δυνάμεων στο σύστημα, μέσα από μια άμεση εκλογή του αρχηγού από το λαό, ως μέσο που θα λειτουργήσει αποτρεπτικά στον απεγκλωβισμό δυνάμεων απ' αυτό, δημιουργώντας συνθήκες υποταγής ή ανοχής στην αντιλαϊκή πολιτική. Κάνοντάς τον συνένοχο εκ των προτέρων, για μια πολιτική, που θα είναι κατά των συμφερόντων του. Στόχος, λοιπόν, η δημιουργία των όρων συνενοχής του λαού. Σκοπός η ενσωμάτωσή του στην πολιτική του μεγάλου κεφαλαίου.

Ετσι υποτάσσουν τη μορφή (συμμετοχική δημοκρατία) στο περιεχόμενο (αντιλαϊκή πολιτική), συγκαλύπτοντας, όμως, το περιεχόμενο, δηλαδή, το ποιες ταξικές δυνάμεις υπηρετεί και για ποιο σκοπό.

Η μορφή απατά

Φαντάζει προοδευτική, φιλολαϊκή τομή στο πολιτικό σύστημα η διαδικασία ανάθεσης στο λαό να παρεμβαίνει στα εσωκομματικά ζητήματα ενός κόμματος. Η μορφή, επίσης, παρέμβασης δεν είναι τυχαία. Ψηφίζει ο λαός για την ανάδειξη ηγέτη του κόμματος. Ψηφίζει. Χρησιμοποιούν το γεγονός ότι είναι βαθιά ριζωμένη στη λαϊκή συνείδηση η αντίληψη ότι δημοκρατία σημαίνει βασικά μόνο εκλογή. Αλλωστε, το άπαν της αστικής δημοκρατίας είναι η ανά τακτά χρονικά διαστήματα (τέσσερα χρόνια για την Ελλάδα) εκλογή των βουλευτών και, μέσω του κόμματος που πλειοψηφεί, η ανάδειξη κυβέρνησης. Ετσι καλλιεργείται η αυταπάτη ότι ο λαός συμμετέχει ελεύθερα στην πολιτική μέσω της ψήφου. Αυτήν την πραγματικότητα τη μεταφέρει ο Γ. Παπανδρέου στο επίπεδο της σχέσης του ΠΑΣΟΚ με λαϊκές δυνάμεις, μέσω της τυπικά άμεσης εκλογής του απ' αυτές, ως το άπαν της δημοκρατίας. Δηλαδή, της συμμετοχής του λαού ακόμη και στα εσωκομματικά ζητήματα.

Η συγκεκριμένη διαδικασία εκλογής του ηγέτη ενός κόμματος από τμήματα των λαϊκών μαζών, προπαγανδίζεται ως το πλέον καινοτόμο μέτρο, που ανοίγει το δρόμο της λαϊκής συμμετοχής. Αυτό επιδιώκεται να αποτυπωθεί ως συνείδηση, ως ψυχολογία. Και να εδραιωθεί ως πεποίθηση ότι, αφού ανοίγουν το δρόμο της λαϊκής παρέμβασης στα εσωκομματικά ζητήματα, δημιουργούνται προϋποθέσεις και συνθήκες συμμετοχής του λαού και στην άσκηση της εξουσίας. Και καλεί, παράλληλα, και τα άλλα κόμματα να ακολουθήσουν το παράδειγμα του ΠΑΣΟΚ, να αλλάξουν, αφού αλλάζει η κοινωνία, αλλάζουν τα πάντα, προτρέποντας να επιβληθούν αυτές οι αλλαγές από τα κάτω, από τον ίδιο το λαό, τη νεολαία.

Η συγκρότηση και λειτουργία των πολιτικών κομμάτων, είναι μια κατάκτηση του πολιτικού συστήματος. Οπως βεβαίως κατάκτηση είναι η λειτουργία του κάθε κόμματος να αποτελεί υπόθεση του ίδιου του κόμματος. Αλλά o Γ. Παπανδρέου προτρέπει σε παρόμοιες αλλαγές και τ' άλλα κόμματα. Μόνο που αυτό είναι μια μορφή παρέμβασης του ίδιου στ' άλλα κόμματα. Πολύ περισσότερο που προτρέπει για άμεση συμμετοχή λαϊκών στρωμάτων στις εσωκομματικές διαδικασίες, όπως αυτή που επέλεξε ο ίδιος για την εκλογή του. Τα Κομμουνιστικά Κόμματα, έχουν πολύχρονη εμπειρία στα θέματα συγκρότησης, από το 19ο αιώνα ακόμη, και λειτουργίας και οι αρχές συγκρότησης και λειτουργίας για τα ίδια είναι θεμελιακό ζήτημα. Το μέλη του Κόμματος ξεχωρίζουν από την υπόλοιπη εργατική τάξη, σαν τα πιο συνειδητοποιημένα, πολιτικοϊδεολογικά μέλη της τάξης, ως προς τα πραγματικά ταξικά συμφέροντα της τάξης, αλλά και ως προς την αναγκαιότητα της οργανωμένης πολιτικής πάλης για την πραγματοποίησή τους, που είναι η κατάχτηση της εξουσίας. Είναι έτοιμα να αγωνιστούν, οργανωμένα στο Κόμμα, με κάθε θυσία, για την εκπλήρωση των σκοπών της τάξης, που το πολιτικό κόμμα αποτελεί την οργανωμένη πολιτική της πρωτοπορία και τον καθοδηγητή της τάξης για την πραγματοποίηση αυτών των σκοπών. Γι' αυτό, «μέλος του Κόμματος θεωρείται ο καθένας που παραδέχεται το πρόγραμμά του και υποστηρίζει το Κόμμα, τόσο με υλικά μέσα, όσο και με την προσωπική του συμμετοχή σε μια από τις κομματικές οργανώσεις».

Το μέλος του Κόμματος έχει υποχρεώσεις (δρα οργανωμένα για την εφαρμογή της πολιτικής του Κόμματος, του προγράμματός του, πληρώνει συνδρομή), και δικαιώματα (συμμετοχή στη διαμόρφωση της πολιτικής του Κόμματος και στην εκλογή των οργάνων). «Το κάθε μέλος του Κόμματος είναι υπεύθυνο για το Κόμμα, και το Κόμμα είναι υπεύθυνο για το κάθε μέλος του».

Η συμμετοχή οπαδών στην εσωκομματική διαδικασία, πολύ περισσότερο λαϊκών δυνάμεων έξω από τα οργανωμένα μέλη, ουσιαστικά εξισώνει το δικαίωμα του μέλους που έχει υποχρέωση να συμμετέχει στην οργανωμένη δράση, εθελοντικά βεβαίως, με το δικαίωμα του μη μέλους που δεν έχει τέτοια υποχρέωση, πάλι εθελοντικά. Δε θέλει να δρα. Από πού ως πού προκύπτει λοιπόν δικαίωμα ισότιμης συμμετοχής στην εκλογή ηγεσίας;

Στην προκειμένη περίπτωση η ίδια η διαδικασία αποτελεί εκφυλιστικό φαινόμενο, αφού διεξάγεται με κάλπη, τηλεφωνικά και ηλεκτρονικά. Αντικειμενικά διαβλητή, αφού κανείς δεν μπορεί να την ελέγξει. Επίσης ο ηγέτης, ο εκλεγμένος μ' αυτή τη διαδικασία, δεν υποχρεώνεται να ελέγχεται και να απολογείται στο κόμμα. Είναι υπόλογος στους εκλογείς του. Αλλά δεν υπάρχει διαδικασία ελέγχου του, ανακλητότητάς του, από τους εκλογείς του. Επομένως ηγείται ενός κόμματος, ανεξέλεγκτος από το ίδιο το κόμμα, αφού τέτοια δυνατότητα δεν υπάρχει για τα μέλη και τα στελέχη του, λόγω του τρόπου εκλογής του. Μόνο που αυτό όχι μόνο δεν είναι δημοκρατία, αλλά καταλήγει στην «αρχή ενός ανδρός».

Μαζική αντιδραστική ψυχολογία

Στοχεύει πολύ μακριά αυτή η τακτική, που προωθείται μ' αυτήν τη μεθοδολογία, βουτώντας βαθιά στη λαϊκή συνείδηση για να την υποτάξει. Αυτό επιδιώκει.

Πρώτ' απ' όλα, με την ανάδειξη του ηγέτη απευθείας από το λαό, όπως θέλει να την εμφανίσει, προσωποποιεί την πολιτική και την άσκησή της. Ανάμεσα στον ηγέτη και τη λαϊκή μάζα, δεν παρεμβάλλεται καμιά μορφή οργάνωσης, αν και υπαρκτή. Το κόμμα θα είναι υποταγμένο στις διαθέσεις του αρχηγού, αφού ο ίδιος έχει εγκριθεί από το λαό. Αυτή η χυδαία εξατομίκευση της πολιτικής και της άσκησής της, που πατά στη διαμορφωμένη ψυχολογία του ατομικισμού, γνώρισμα του καπιταλισμού, το οποίο στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο αποκτά υπερβολικές διαστάσεις, αντικειμενικά οδηγεί στην αντιστοίχιση της πιο ακραίας αντιδραστικής υποταγής της θέλησης των λαϊκών δυνάμεων στη θέληση του αρχηγού. Η δήθεν συμμετοχή υποτάσσει την έκφραση αυτών που συμμετέχουν στην πολιτική έκφραση και δράση του αρχηγού. Και εδώ η συνενοχή, συνειδητή ή ασυνείδητη δεν έχει σημασία, αποκτά τη δύναμη της επιβολής της θέλησης του αρχηγού, της προσωπικότητας, πάνω στην κοινωνία. Αλλά αυτό όχι μόνο δεν είναι δημοκρατία, αλλά βαδίζει στην ακραία αντίδραση. Και βεβαίως, από κάποιο σημείο και μετά, χάνονται και αυτά τα όρια ανάμεσα στη συνειδητή και ασυνείδητη συνενοχή. Γιατί χάνεται η συνείδηση των ταξικών συμφερόντων.

Η μαζική ψυχολογία της έκφρασης της λαϊκής θέλησης από την πολιτική του αρχηγού δημιουργεί ψευδή συνείδηση συμφερόντων και δύναμη επιβολής τους, κόντρα στα πραγματικά ταξικά συμφέροντα των λαϊκών δυνάμεων. Στην ουσία, θέλουν να δημιουργήσουν συνθήκες, όχι απλά αποδοχής, αλλά ενεργητικής υποστήριξης της αντιλαϊκής πολιτικής, ακόμη και κόντρα στο οργανωμένο ταξικό λαϊκό κίνημα. Τέτοιο αστικό πολιτικό σύστημα πάνε να διαμορφώσουν. Τόσο σε σχέση με το κόμμα, όσο και στην αντανάκλαση αυτής της υπόθεσης στη διακυβέρνηση. Και εδώ το κόμμα αποτελεί συστατικό στοιχείο διαμόρφωσης, εφαρμογής, ελέγχου της πολιτικής του ηγέτη, μόνο που δε θα μπορεί να το κάνει. Και φαίνεται ότι αυτό επιδιώκουν. Οχι πως αυτό που υπάρχει τώρα είναι καλύτερο για το λαό. Αλλά επιδιώκεται να αντιδραστικοποιηθεί ακόμη παραπέρα. Για να διαιωνίζουν, διευρυνόμενες, τις κοινωνικές ανισότητες. Για να προχωρήσουν τη νέα επέλαση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων. Για να τσακίσουν τις όποιες εστίες αντίστασης, τις όποιες διαθέσεις αντιιμπεριαλιστικής αντιμονοπωλιακής πάλης υπάρχουν στο λαό, σε δυνάμεις που συνεχίζουν να ακολουθούν το ΠΑΣΟΚ. Ανεξέλεγκτα, αφού ο εκλεγμένος, δήθεν, από το λαό αρχηγός δε θα δίνει λόγο πουθενά, θα είναι ανεξέλεγκτος, αφού δεν εκλέγεται από συλλογικές εσωκομματικές διαδικασίες. Και όταν τμήματα του λαού διεκδικούν, ο ίδιος μπορεί να επικαλείται την εφαρμογή αντιδραστικής πολιτικής, στο όνομα της άμεσης εκλογής του.

Οσο για την ανακλητότητα, βασικό γνώρισμα της δημοκρατίας, αυτή που πιθανά να υπήρχε στο κόμμα, γιατί στους άλλους αστικούς θεσμούς δεν υπάρχει, τώρα πλέον είναι ανύπαρκτη. Τα προσχήματα δημοκρατίας, όμως, κυριαρχούν. Αμεση εκλογή ενός ηγέτη, που έδωσε δείγματα μέσω της υπόθεσης Πάχτα ότι θα κάνει τίμια την πολιτική. Και ας χάνεται εδώ η ουσία. Τίμια πολιτική, που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους μπορεί να υπάρξει; Δηλαδή, το πρόβλημα δεν είναι η ενίσχυση των καπιταλιστικών συμφερόντων, αλλά ο τρόπος που γίνεται αυτή; Το γεγονός ότι καλεί και τα άλλα κόμματα να αλλάξουν κατά τα πρότυπα που ο ίδιος προωθεί, δηλαδή την άμεση παρέμβαση τμημάτων των λαϊκών μαζών στο εσωτερικό των κομμάτων, ουσιαστικά προτρέπει τη, μέσω αυτής της παρέμβασης, προσαρμογή των κομμάτων στο αστικό πολιτικό σύστημα, το οποίο φαίνεται να επιδιώκει να διαμορφώσει. Δηλαδή, τη με βίαιο τρόπο επέμβαση στα εσωτερικά των κομμάτων έξω από τη θέληση των ίδιων των κομμάτων.

Να λοιπόν, γιατί αυτή η ιστορία της «Συμμετοχικής Δημοκρατίας» πάει πολύ μακριά, με στόχευση και συγκεκριμένο ταξικό υπέρ του κεφαλαίου σκοπό. Ενα ακόμη δείγμα της αναγκαιότητας ανατροπής της εξουσία του από το λαό.

Συνεχίζεται


Στέφανος ΚΡΗΤΙΚΟΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ