Παρασκευή 31 Μάρτη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 40
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Ιστορίες τρέλας

Οταν ζει κανείς μονίμως μέσα σ' ένα τρελοκομείο, καταντά να θεωρεί την τρέλα φυσιολογική κατάσταση. Αυτό νομίζω ότι κάπου έχει αρχίσει να συμβαίνει και με μας, τους ανθρώπους της εποχής του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας. Πες πες, έχουμε φτάσει να δεχόμαστε σαν φυσιολογικά και τελείως λογικά τα όσα τρελά προβάλλονται κατά κόρον από οικονομολόγους, εκπροσώπους διεθνών χρηματοοικονομικών οργανισμών και οικονομικούς αναλυτές ως απαράβατες αρχές της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Αρχές, που, σε άλλες εποχές, θα οδηγούσαν άσφαλτα τον εμπνευστή τους στο πλησιέστερο τρελοκομείο, σήμερα, που τρελοκομείο έχει γίνει ολόκληρη η Γη, θεωρούνται ως η τελευταία λέξη της οικονομικής επιστήμης.

Τι λένε, δηλαδή; Οτι, π.χ., σκοπός της παραγωγής δεν είναι να παράγει αγαθά προς κατανάλωση, παρά εμπορεύματα προς εξαγωγή (και μόνο στο άκουσμα των λέξεων αυτοκατανάλωση και αυτάρκεια οι φωστήρες του νεοφιλελευθερισμού παθαίνουν ένας είδος υστερίας). Γιατί, σύμφωνα με τους σοφούς κανόνες τους, η βάση του εμπορίου δεν είναι - όπως πολλοί από εμάς αφελώς πιστεύαμε - να πουλάς αυτό που έχεις σε περίσσευμα και να αγοράζεις εκείνο που σου λείπει. Οχι, γνώμονας των ανταλλαγών δεν είναι πια οι συγκεκριμένες ανάγκες της μιας ή της άλλης χώρας, παρά οι ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς. Κανένας περιορισμός της ελεύθερης διακίνησης των εμπορευμάτων δεν είναι επιτρεπτός.

Τι θα πρέπει να πράξει, λοιπόν, μια χώρα, που αντιμετωπίζει, ας πούμε, κίνδυνο λιμού, λόγω έλλειψης βασικών ειδών διατροφής; Προπαντός να μη διανοηθεί να λύσει το πρόβλημά της, παράγοντας η ίδια τα είδη που χρειάζεται. Κάτι τέτοιο θα ήταν άκρως επιζήμιο για την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας και, ως εκ τούτου, ασυζητητί απορριπτέο. Η συνταγή είναι σαφής. Χρειάζεσαι σιτάρι ή πατάτες; Αυτό που έχεις να κάνεις είναι να παραγάγεις βαμβάκι ή καφέ. Οχι για δική σου χρήση βέβαια, αλλά για τη χρήση των κατοίκων κάποιων άλλων, συχνά απόμακρων χωρών. Αφού πουλήσεις, λοιπόν, σ' αυτούς την παραγωγή σου, του βαμβακιού ή του καφέ, με τα λεφτά που θα πάρεις μπορείς να αγοράσεις το σιτάρι ή τις πατάτες, που χρειάζεται για να τραφεί ο πληθυσμός σου, από κάποιες άλλες πάλι χώρες, συνήθως το ίδιο απόμακρες. Αυτό πάει να πει υγιής οικονομική συμπεριφορά. Ζήτω ο ορθολογισμός!

Ετσι λοιπόν, ένα αγαθό που θα μπορούσε να έχει παραχθεί φυσιολογικότατα απευθείας από εκείνον που το χρειάζεται, επιφορτίζεται με χιλιάδες χιλιόμετρα οδικών και θαλάσσιων μετακινήσεων, με έξοδα συσκευασίας, συντήρησης, αποθήκευσης, μισθούς υπαλλήλων και εργατών κ.ά., που επιβαρύνουν, όχι μόνο την παγκόσμια οικονομία με περιττά έξοδα, παρά και το φυσικό περιβάλλον με μια αναίτια μόλυνση. Και όλα αυτά, για ποιο λόγο; Επειδή το παράλογο τούτο αλισβερίσι αποτελεί πηγή τεράστιων κερδών, μεταξύ άλλων, για τους κατόχους των μέσων μεταφοράς και για τους κερδοσκόπους των διεθνών Χρηματιστηρίων των εμπορευμάτων (είναι γνωστό, π.χ., ότι ένα φορτίο στη διάρκεια της μεταφοράς του από τον τόπο παραγωγής του προς τον τόπο κατανάλωσης μπορεί να πουληθεί και να αγοραστεί έως και δέκα φορές). Εν ολίγοις, οι άνθρωποι δεν είναι τρελοί, σε μας μόνο πουλάνε τρέλα...


Ορέστης ΗΛΙΑΝΟΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ