Κυριακή 10 Αυγούστου 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Πνοή» χαρακτικής σε Κύμη και Σύρο

Εργο του Γ. Βαρλάμου
Εργο του Γ. Βαρλάμου
Δύο σημαντικές εκθέσεις χαρακτικής πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες στην Κύμη και τη Σύρο. Η πρώτη φιλοξενείται στο Λαογραφικό Μουσείο Κύμης και περιλαμβάνει έργα χαρακτικής του μεγάλου μας χαράκτη και ζωγράφου Γιώργη Βαρλάμου. Η δεύτερη, παρουσιάζεται στο δημαρχειακό μέγαρο Ποσειδωνίας στη Σύρο, όπου εκτίθεται η χαρακτική δημιουργία ενός κατεξοχήν ζωγράφου, του Σαράντη Καραβούζη.

Η έκθεση χαρακτικής του Γ. Βαρλάμου, διοργανώνεται από το Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τράπεζας σε συνεργασία με τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Κύμης. Παρουσιάζονται αντιπροσωπευτικά έργα της μακρόχρονης χαρακτικής πορείας του καλλιτέχνη. Ενός δημιουργού που, με γνώση, σεμνότητα και ήθος, υπηρετεί την τέχνη του χαράγματος και των χρωμάτων.

Ο Γ. Βαρλάμος είναι εξίσου γνωστός ως ζωγράφος και ως χαράκτης. Γεννήθηκε στην Πάρο και σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ, με δασκάλους τον Ουμ. Αργυρό και τον Κ. Παρθένη. Τη χαρακτική τη διδάχτηκε κοντά στον Γ. Κεφαλληνό, με τον οποίο έζησε συνολικά 14 χρόνια ως συνεργάτης. Στη δεκαετία του 1950 σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού χαρακτική, στο εργαστήρι Καμί, καθώς και την τέχνη του γραμματοσήμου στο Τεχνικό Κολέγιο Εστιέν. Βαθύς γνώστης των μυστικών της κλασικής χαρακτικής, είναι ίσως ο μόνος, εκτός του Γαλάνη, που καλλιέργησε εξίσου όλα τα είδη της, χαλκογραφία, ξυλογραφία, λιθογραφία.

Αναφερόμενος στη μεγάλη του αγάπη, τη χαρακτική, σημειώνει πως είναι «η τέχνη της παραγωγής μιας ζωγραφιάς σε πολλές, απολύτως όμοιες μεταξύ τους ζωγραφιές, σε πολλά "αντίτυπα" όπως λέγονται σ' αυτή την τέχνη. Ετσι, οι κάτοχοι της συγκεκριμένης ζωγραφιάς δεν είναι πια ένας, όπως στην περίπτωση του έργου ζωγραφικής, αλλά πολλοί. Κατά συνέπεια και το αντίτιμό της μοιράζεται, κοστίζει δηλαδή πολύ λιγότερο από το "πρωτότυπο" ζωγραφικό έργο. Θα μπορούσε να πει κανείς, επομένως, πως η χαρακτική είναι το δημοκρατικότερο είδος απ' όλες τις εικαστικές τέχνες, μια και γίνεται εύκολα κτήμα όχι του ενός αλλά των πολλών. Εχει δε, λόγω της τεχνικής διαδικασίας που τη διακρίνει, μια ιδιαιτερότητα στη μορφή της που την κάνει αξιοπρόσεκτη».

Δημιουργία του Γ. Βαρλάμου
Δημιουργία του Γ. Βαρλάμου
«Κατέχει ισάξια θέση με τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Για να πάρουμε τα "αντίτυπα" της ζωγραφιάς κατασκευάζουμε μια μήτρα, από την οποία τυπώνουμε από λίγα έως πολλά, ανάλογα με την αντοχή της μήτρας και τη θέλησή μας. Η χαρακτική έχει κυρίως τρία είδη: Την ξυλογραφία, που είναι και η πιο παλιά μέθοδος, τη χαλκογραφία και την πιο πρόσφατη, τη λιθογραφία. Η καθεμιά απ' αυτές παίρνει το όνομά της από το υλικό από το οποίο κατασκευάζεται η μήτρα: Ξύλο, μέταλλο (κυρίως χαλκό) ή πέτρα. Οσο δε για τις τεχνικές που μεταχειριζόμαστε για την κατασκευή της μήτρας είναι αρκετά πολύπλοκες, άκρως ενδιαφέρουσες και δύσκολες στο να αναλυθούν σ' ένα μικρό σημείωμα σαν το τωρινό».

Ο Γ. Βαρλάμος έχει φιλοτεχνήσει αναρίθμητα ζωγραφικά και χαρακτικά έργα. Επιμελήθηκε καλλιτεχνικά ή έχει εικονογραφήσει με χαρακτικά ή σχέδια πάνω από 200 βιβλία, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της τέχνης του βιβλίου στη χώρα μας. Επίσης, έχει φιλοτεχνήσει δεκάδες αφίσες κοινωνικού περιεχομένου. Από την ογκώδη αυτή παραγωγή, σημαντική θέση κατέχει η μνημειώδης έκδοση «Δέκα Λευκές Λήκυθοι», για την οποία εργάστηκαν ο Γ. Κεφαλληνός και οι μαθητές του Λουίζα Μοντεσάντου, Δαμιανάκης και Βαρλάμος, καθώς και η πολυτελής τρίτομη έκδοση των τραγωδιών του Σοφοκλή, εικονογραφημένη με ακουαρέλες. Μέχρι σήμερα έλαβε μέρος και βραβεύτηκε σε διεθνείς εκθέσεις (Μόσχα, Βελιγράδι, Λιψία, Παρίσι, Λουγκάνο κ.ά.), ενώ για το σύνολο του έργου του τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών (1995). Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 20 Αυγούστου.

Χαρακτική Καραβούζη στη Σύρο

«Αναμονή», μεταξοτυπία του Σ. Καραβούζη
«Αναμονή», μεταξοτυπία του Σ. Καραβούζη
Ξυλογραφίες, χαλκογραφίες, λιθογραφίες και μεταξοτυπίες του ζωγράφου και χαράκτη Σαράντη Καραβούζη, παρουσιάζονται στην έκθεση που εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες στην Ποσειδωνία Σύρου. Ο Σ. Καραβούζης, εικαστικός καλλιτέχνης αναγνωρισμένος στην Ελλάδα και το εξωτερικό, άρχισε να ασχολείται με τη χαρακτική από το 1969. Η πρώτη του ξυλογραφία χαράχτηκε το 1970 στο Παρίσι. Από τότε έως σήμερα, ασχολήθηκε με όλες τις τεχνικές και τις μεθόδους της χαρακτικής. Στα έργα του διασώζει το αναγνωρίσιμο μορφοπλαστικό ιδίωμα της ζωγραφικής του: ένας ήρεμος λυρικός κόσμος ζει μέσα στα μυστικά τοπία, στα σιωπηλά αγάλματα και στα ακινητοποιημένα αντικείμενά του, που υπαινίσσονται πάντα την ανθρώπινη παρουσία. Οπως σημειώνει ο ιστορικός της τέχνης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημήτρης Παυλόπουλος, «Την ακόμα πιο εμφανή σύνδεση της χαρακτικής του Καραβούζη με τη ζωγραφική του στο πεδίο της θεματογραφίας φέρουν οι τσιγκολιθογραφίες του. Εδώ λειτουργεί καθαρά ως ζωγράφος, αφού το λιθογραφικό κραγιόνι επιτρέπει να σχεδιάσει, όχι να χαράξει, πάνω στον τσίγκο, ενώ οι χρωματικές τονικότητες αναδεικνύουν ζωγραφικές αξίες στα τυπώματα».

Στράφηκε προς τη χαρακτική, λόγω της δυνατότητας που του παρέχει να πολλαπλασιάζει με αυτήν το εκάστοτε μοναδικό και ανεπανάληπτο έργο του, ώστε να γίνεται κτήμα περισσότερων ανθρώπων. Από το 1978, στο Παρίσι, επιχειρεί να κάνει χαλκογραφίες με τις μεθόδους της γραμμικής οξυγραφίας και της τονικής οξυγραφίας, καθώς και τσιγκογραφίες. Το 1981 παρουσίασε 15 χαλκογραφίες του, σε έκθεση από κοινού με τον ζωγράφο Χρόνη Μπότσογλου και την χαράκτρια Τόνια Νικολαΐδη, στο Καλλιτεχνικό Πνευματικό Κέντρο «Ωρα». Μέχρι σήμερα έχει παρουσιάσει χαρακτικά του σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ με χαρακτικά του εικονογράφησε πολλά βιβλία. Η έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 25 Αυγούστου, πραγματοποιείται με τη φροντίδα του συλλέκτη Κώστα Ιωαννίδη.


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ