Κύριος στόχος των συζητήσεων που ανακινεί η κυβέρνηση για τον εκλογικό νόμο και τις άλλες «θεσμικές αλλαγές» είναι η περαιτέρω ενίσχυση του αστικού πολιτικού συστήματος, προκειμένου αυτό να γίνει πιο αποτελεσματικό στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου.

Αυτό τονίζει στη συνέντευξή του στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη» ο Αντ. Σκυλλάκος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Κόμματος, με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών.

Η συνέντευξη έχει ως εξής:

- Τι επιδιώκει η κυβέρνηση σε αυτήν τη συγκυρία με την ανακίνηση θέματος αλλαγής του εκλογικού νόμου;

- Η κυβέρνηση επιδιώκει πολλούς ταυτόχρονα στόχους για τον «εκσυγχρονισμό», όπως λέει του πολιτικού μας συστήματος. Ορισμένοι από αυτούς φαίνονται από τις κατά καιρούς προτάσεις του υπουργού Εσωτερικών Κ. Σκανδαλίδη, πρόσφατα του Σ. Κοσμίδη (γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου) αλλά και άλλων στελεχών.

Η μείωση του αριθμού και η γεωγραφική μεγέθυνση των νομαρχιών και των περιφερειών, εντάσσεται στην επιδίωξη που εκπορεύεται από τη λογική της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τη λεγόμενη ολοκλήρωσή της για μια Ευρώπη των περιφερειών με ταυτόχρονη αποδυνάμωση του εθνικού κράτους.

Η μείωση του αριθμού των υπουργών και η αύξηση του αριθμού των εξωκοινοβουλευτικών υπουργών υπηρετεί το στόχο για μια κυβέρνηση πιο αποτελεσματική στην πολιτική της υπέρ του κεφαλαίου, μια κυβέρνηση που θα δέχεται λιγότερες επιδράσεις από τις κοινωνικές πιέσεις και διαμαρτυρίες.

Ολες οι προτάσεις συγκλίνουν σε ένα πολιτικό σύστημα πιο αποτελεσματικό για την ενίσχυση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και για πλήρη ευθυγράμμιση στη νέα τάξη πραγμάτων. Γι' αυτό το σύστημα θα είναι πιο συγκεντρωτικό και γραφειοκρατικό, πιο αντιδημοκρατικό, πιο απομακρυσμένο από τη θέληση και τα συμφέροντα του λαού, πιο απομακρυσμένο από την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, που και τα αστικά συντάγματα την κατοχυρώνουν έστω και τυπικά σαν βασική αρχή.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκονται και σοβαρές αλλαγές σε ό,τι αφορά στις εκλογές.

Κύριος στόχος, κατ' αρχήν, είναι και μέσα από τις εκλογές να στερεωθεί ακόμη περισσότερο ο δικομματισμός, με ταυτόχρονη αποδυνάμωση των μικρότερων κομμάτων και των δυνάμεων που αντιτίθενται στις κυρίαρχες πολιτικές.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό ταυτόχρονα επιδιώκεται από την κυβέρνηση να υπάρξουν αλλαγές που να ωφελούν το ΠΑΣΟΚ στην προσπάθειά του να ξανακερδίσει τις προσεχείς εκλογές ή αν τις χάσεις να κερδίσει τις μεθεπόμενες, που σύμφωνα με τα σενάρια της Χαριλάου Τρικούπη θα γίνουν μέσα στο 2005, λόγω τεχνητού αδιεξόδου που θα δημιουργήσουν στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

- Αρκετά κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές αναφέρονται συχνά στο λεγόμενο γερμανικό σύστημα, ισχυριζόμενοι ότι θα βοηθήσει στην καλύτερη λαϊκή εκπροσώπηση. Ισχύει κάτι τέτοιο;

- Τα τελευταία χρόνια η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προπαγανδίζει και προωθεί το λεγόμενο γερμανικό εκλογικό σύστημα. Υπάρχουν και ηγετικά στελέχη της ΝΔ, που κατά καιρούς έχουν ταχθεί υπέρ ενός τέτοιου συστήματος, άσχετα αν σήμερα η ΝΔ αρνείται αλλαγές στον εκλογικό νόμο, γιατί φοβάται ότι οι όποιες αλλαγές θα βοηθούν τις ιδιαίτερες επιδιώξεις του ΠΑΣΟΚ.

Σύμφωνα με το γερμανικό εκλογικό σύστημα ή τις παραλλαγές που προωθεί το ΠΑΣΟΚ, η χώρα θα μοιραστεί σε 150-200 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες όπου οι βουλευτές θα εκλέγονται με βάση το πλειοψηφικό σύστημα και οι υπόλοιπες 100 έδρες θα μοιράζονται στα κόμματα, με βάση ενιαία λίστα ή λίστες σε ευρύτερες περιφέρειες, όπου θα ισχύει κάποιου είδους αναλογικό σύστημα.

- Ποιες θα είναι οι συνέπειες;

- Με τα σημερινά δεδομένα τα μικρότερα κόμματα δε θα κερδίσουν καμία έδρα από τις μονοεδρικές περιφέρειες, τις οποίες θα μοιραστούν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα και θα περιοριστούν στο πόσες έδρες θα πάρουν από τις λίστες.

Ακόμα και αν ισχύσει η απλή αναλογική στις λίστες το ΚΚΕ για παράδειγμα με το ποσοστό που πήρε στις προηγούμενες εκλογές (5,5%) δε θα πάρει πάνω από πέντε έδρες, όταν σήμερα έχει 11 και εάν ίσχυε η απλή αναλογική θα έπαιρνε 17 έδρες.

Το σύστημα αυτό θα λειτουργήσει περισσότερο καλπονοθευτικά από τα μέχρι σήμερα εφαρμοσθέντα, από τη μεταπολίτευση και μετά, εκλογικά συστήματα.

Ταυτόχρονα, στις μονοεδρικές περιφέρειες θα ενταθεί η ψυχολογική πίεση και ο πολιτικός εκβιασμός των ψηφοφόρων, να ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ ή ΝΔ, διότι «αλλιώς θα πάει χαμένη η ψήφος τους», μια και με το πλειοψηφικό σύστημα, αποκλείεται να εκλεγεί βουλευτής από μικρότερο κόμμα. Από την πίεση αυτή το ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι θα βγει περισσότερο ωφελημένο, αξιοποιώντας τα παλιά γνωστά διλήμματα.

Αν μάλιστα στις μονοεδρικές περιφέρειες, καθιερωθούν δύο γύροι εκλογών (εφ' όσον κανείς από τους υποψήφιους δεν πάρει το 50% των ψήφων από την πρώτη Κυριακή), τότε τα εκβιαστικά διλήμματα (πιστεύει το ΠΑΣΟΚ) θα λειτουργήσουν πιο έντονα υπέρ του.

Βέβαια ο Κ. Σκανδαλίδης και άλλοι, για να χρυσώσουν το χάπι αφήνουν να εννοηθεί ότι θα υπάρχει κάποιος μηχανισμός «εξομάλυνσης» ώστε και τα μικρότερα κόμματα να αναπληρώνουν μέρος των απωλειών τους με βουλευτικές έδρες που θα πάρουν και από μονοεδρικές περιφέρειες.

Ομως είναι γνωστό ότι οι «εξομαλύνσεις» και τα «αναλογικότερα» συστήματα «κόβονται και ράβονται» σύμφωνα με τα συμφέροντα της κυβερνητικής πλειοψηφίας.

Η εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος δε θα βοηθήσει στην καλύτερη λαϊκή εκπροσώπηση αλλά θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο.

Πρέπει, επιπλέον, να προσθέσουμε ότι θα είναι (ακόμα και με βάση τα αστικοδημοκρατικά κριτήρια) αρνητική εξέλιξη οι 200 βουλευτές να εκπροσωπούν το λαό από ένα μικρό τμήμα των σημερινών νομών ή να εκπροσωπούν ένα μικρό αριθμό δήμων στις μεγάλες πόλεις και να ασχολούνται κυρίως με περιορισμένα και τοπικού χαρακτήρα προβλήματα.

- Η σχετική συζήτηση αφορά και το σπάσιμο των εκλογικών περιφερειών των μεγάλων πόλεων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιάς) σε μικρότερες περιφέρειες. Ποια είναι η γνώμη σας για το θέμα και μπορεί αυτό να συζητηθεί ανεξάρτητα από την αλλαγή του εκλογικού νόμου;

- Με τον κατακερματισμό των εκλογικών περιφερειών στα μεγάλα αστικά κέντρα:

• Πλήττεται η ενιαία αντιμετώπιση μιας σειράς μεγάλων προβλημάτων που έχουν ενότητα και αφορούν στο σύνολο των αστικών κέντρων.
• Με το ισχύον εκλογικό σύστημα της λεγόμενης «εξομάλυνσης» τα μικρότερα κόμματα κινδυνεύουν να μείνουν με ελάχιστους ή και καθόλου βουλευτές στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου είναι συγκεντρωμένη κυρίως η εργατική τάξη και το 50% περίπου του πληθυσμού της χώρας.
• Αν στην πορεία επαναφερθούν τα εκλογικά συστήματα του παρελθόντος (α΄ και β΄ κατανομή χωρίς εξομάλυνση) αυτά θα λειτουργήσουν περισσότερο καλπονοθευτικά και θα μειωθεί ακόμη περισσότερο ο αριθμός των βουλευτών των μικρών κομμάτων.

Τέτοια ουσιαστική τροποποίηση του εκλογικού νόμου δεν μπορεί να περάσει από τη Βουλή για τις προσεχείς εκλογές αλλά μόνο για τις μεθεπόμενες, διότι αυτό αντίκειται στο Σύνταγμα, αφού πρόκειται για ουσιαστική παρέμβαση στον εκλογικό νόμο που το υπουργείο Εσωτερικών σκόπιμα τη βαφτίζει «διοικητική μεταρρύθμιση» για να δικαιολογήσει την άμεση εφαρμογή του.

- Ποια είναι η πρόταση του ΚΚΕ για τον εκλογικό νόμο που πρέπει να ισχύει;

- Η πάγια θέση του ΚΚΕ είναι να εφαρμοστεί η απλή και ανόθευτη αναλογική, που ανταποκρίνεται στη δίκαιη (ανάλογα με τις ψήφους του κάθε κόμματος) κοινοβουλευτική εκπροσώπηση όλων.

Για όσους κάθε τόσο επικαλούνται τη δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία, αλλά πράττουν το αντίθετο, ο μόνος χαρακτηρισμός που ταιριάζει είναι: Ντροπή!