«Ηουσία των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων είναι η αύξηση της εκμετάλλευσης και της κερδοφορίας, κύρια μέσω της μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης, με την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, την επιβάρυνση της εργατικής οικογένειας», τόνισε στην ομιλία της η Αιμιλία Αγκαβανάκη, από το Συνδικαλιστικό Τμήμα της ΚΕ του Κόμματος, η οποία ανάμεσα στα άλλα είπε:

«Αγαπητοί προσκαλεσμένοι, αγαπητοί σύντροφοι,

Η ελληνική οικονομία και οι προοπτικές ανάπτυξής της απασχολούν και άμεσα και έμμεσα και την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα της χώρας μας. Οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, που αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις, τις εργασιακές σχέσεις και την κοινωνική ασφάλιση, έχουν σοβαρά επιδεινώσει τη θέση των εργαζομένων την τελευταία δεκαετία ιδιαίτερα.

Παράλληλα, η προσωρινή οπισθοχώρηση του διεθνούς επαναστατικού κινήματος έδωσε την ευκαιρία στις δυνάμεις του κεφαλαίου να πάρουν πίσω όσα υποχρεώθηκαν να παραχωρήσουν, κάτω από την πίεση της ταξικής πάλης και κάτω από την επίδραση των επιτευγμάτων του παγκόσμιου σοσιαλιστικού συστήματος.

Οι συσσωρευμένες αντιθέσεις και ο ανταγωνισμός για επικράτηση στο μοίρασμα των αγορών και των ζωνών επιρροής εξελίσσονται οξύτατοι. Ακόμα, η χρησιμοποίηση νέων τεχνολογιών και η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας εντείνουν την πτωτική τάση του μέσου καπιταλιστικού κέρδους. Ετσι, οι μεταρρυθμίσεις και οι αναδιαρθρώσεις του καπιταλιστικού συστήματος θεωρούνται από το κεφάλαιο αναγκαίες, ώστε ν' αμβλυνθεί η πολύπλευρη κρίση του, για να συσσωρευτούν όλο και περισσότερα κέρδη και για να διατηρηθεί και ισχυροποιηθεί η οικονομική και πολιτική του εξουσία.

Ηουσία συνεπώς των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων είναι η αύξηση της εκμετάλλευσης και της κερδοφορίας, κύρια μέσω της μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης, με την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, την επιβάρυνση της εργατικής οικογένειας, αλλά και της οικογένειας των άλλων λαϊκών στρωμάτων και εργαζομένων της πόλης και της υπαίθρου, με όλο το βάρος της αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, με την παιδεία δηλαδή, την υγεία, την πρόνοια, την ασφάλιση, τη συνταξιοδότηση. Και την επέκταση του ιδιωτικού κεφαλαίου, σε οικονομικούς τομείς που αναπτύχθηκαν από το συλλογικό καπιταλιστή, όπως η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές και άλλα.

Νέες μορφές εκμετάλλευσης

Καινούριες μορφές εκμετάλλευσης εφαρμόζονται με την ελαστικοποίηση της εργασίας. Το φαινόμενο της μαζικής ανεργίας, αποτέλεσμα των όλο και μεγαλύτερων κερδών για το κεφάλαιο, χρησιμοποιείται ακριβώς για να εντατικοποιείται η εργασία. Να πιέζονται προς τα κάτω τα μεροκάματα και να καταπατιούνται τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Θα θέλαμε ν' αναφερθούμε, πολύ περιληπτικά βέβαια, σε εκείνα τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη της ταξικής συνείδησης της εργατικής τάξης, γιατί ακριβώς είναι από τους βασικούς παράγοντες απόκρουσης αυτών των αναδιαρθρώσεων και δημιουργίας των προϋποθέσεων, συνολικής αντίστασης και ρήξης με το καπιταλιστικό σύστημα.

Και αυτό γιατί με διάφορους τρόπους συγκαλύπτεται η ουσία του εκμεταλλευτικού συστήματος από την κυρίαρχη τάξη, για να κρατηθούν οι εργαζόμενοι μακριά από τις συνθήκες διαμόρφωσης της ταξικής τους συνείδησης.

Από τη δεκαετία του '80, η σύμπραξη του ελληνικού και ξένου κεφαλαίου γίνεται όλο και πιο στενή. Μεγαλώνει η σύμφυση του κράτους με τα μονοπώλια και οξύνονται οι ταξικές διαφορές. Δημιουργούνται έτσι προϋποθέσεις για μεγαλύτερη εκμετάλλευση των εργαζόμενων. Η ανεργία, η φτώχεια και η εξαθλίωση παίρνουν τεράστιες διαστάσεις. Τότε το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση χρησιμοποιεί κάθε μέσο για να ενσωματώσει και καθυποτάξει το συνδικαλιστικό κίνημα. Οι διώξεις και οι απροκάλυπτες κρατικές παρεμβάσεις, μαζί με το ρουσφέτι και την εξαγορά συνδικαλιστικών στελεχών, κυριαρχούν.

Στη σημερινή φάση προσπαθεί να διαφοροποιηθεί από τη Νέα Δημοκρατία, αν και ακολουθεί νεοφιλελεύθερη διαχείριση, με στόχο την αποθάρρυνση ή και τη ματαίωση κινήσεων, προς μια συνεπή αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση στο λαό και στο εργατικό Κίνημα ιδιαίτερα.

Θεωρίες αποπροσανατολισμού και συσκότισης

Η αντίληψη της «κοινωνικής συναίνεσης» εμφανίζεται ως πανάκεια για όλα τα κακά που ταλανίζουν τους εργαζόμενους. Βγαίνουν στην επιφάνεια όλες οι αναπαλαιωμένες θεωρίες για τη διαιώνιση του σύγχρονου καπιταλισμού, της κοινωνίας της γενικής ευημερίας, του λαϊκού καπιταλισμού, της ανυπαρξίας των διαχωριστικών γραμμών ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις. Εμφανίζονται θεωρίες ότι δεν υπάρχουν σήμερα παρά κοινωνικά στρώματα, τα οποία διαφέρουν μεταξύ τους από άποψη ύψους εισοδήματος, ειδίκευσης κλπ. Στον υψηλόμισθο ειδικευμένο πιάνει εύκολα η αντίληψη ότι ανήκει σε άλλη κοινωνική τάξη από ό,τι ο χαμηλόμισθος ανειδίκευτος, για παράδειγμα.

Αν δεν έχει κανείς υπόψη του τα κριτήρια της διαφοράς ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, μπερδεύεται και στρέφει τον αγώνα του μόνο στην κατεύθυνση του υψηλότερου μισθού. Αν όμως ξέρει ότι το κυριότερο κριτήριο διάκρισης είναι η σχέση τους με τα μέσα παραγωγής, ξεχωρίζει πια πού ανήκει.

Υπάρχουν όμως και θεωρίες της διάχυσης της μιας τάξης στην άλλη, καθώς και του ανεμπόδιστου περάσματος των κατώτερων προς τους ανώτερους κοινωνικά, δηλαδή κοινωνική ρευστότητα, συνεπώς συνεργασία των κάποτε αντίπαλων τάξεων.

Ολα αυτά αποδείχτηκαν πολύ διαβρωτικά για την ταξική συνείδηση της εργατικής τάξης. Ακόμα η παρατεταμένη κρίση δημιουργεί συνθήκες εξαθλίωσης, που μαζί με τη μοιρολατρία, που συνήθως αναπτύσσεται πολύ πιο δύσκολα, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη συνειδητοποίηση της ανάγκης της συνολικής αντίστασης και ρήξης με το σύστημα.

Ο πλέον σοβαρός όμως αρνητικός παράγοντας συνειδητοποίησης της εργατικής τάξης είναι η διαμορφωμένη κατάσταση στο εργατικό συνδικαλιστικό Κίνημα. Η πλειοψηφία της συνδικαλιστικής ηγεσίας έχει στην κυριολεξία αφοπλίσει το συνδικαλιστικό κίνημα, όντας η ίδια διαβρωμένη και εξαρτημένη από το κεφάλαιο.

Η αναγκαιότητα ισχυροποίησης των ταξικών δυνάμεων σε μια περίοδο ολομέτωπης και παρατεταμένης επίθεσης στα δικαιώματα και στις κατακτήσεις των εργαζόμενων είναι προϋπόθεση για την ύπαρξη του συνδικαλιστικού κινήματος. Μέσα από τη δράση αυτών των δυνάμεων θα ξεκαθαρίζονται οι συγχύσεις και βαθμιαία θ' αναπτύσσεται η ταξική συνείδηση.

Οι δυνάμεις του κεφαλαίου δεν είναι ανίκητες. Είμαστε αισιόδοξοι ότι οι επαναστατικές δυνάμεις θ' ανασυνταχθούν στον αιώνα που έρχεται. Το μέτωπο ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τα μονοπώλια μπορεί να γίνει πράξη με την κοινή δράση των λαϊκών δυνάμεων, για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης που έχει ανάγκη ο τόπος και ο λαός μας. Απαιτείται η ανάλογη προετοιμασία, ώστε η εργατική τάξη να κάνει πράξη την ιστορική της αποστολή, να μπει μπροστά στην πάλη για την κατάργηση του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Βασικό παράγοντα θεωρούμε την ισχυροποίηση του εργατικού κινήματος για να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία.

Ευχαριστώ πολύ».