Κυριακή 20 Απρίλη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 14
Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ ΗΓΕΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Διακηρύξεις, δηλώσεις και πραγματικότητα

Με αφορμή τη Σύνοδο των ηγετών της ΕΕ για την υπογραφή της συνθήκης προσχώρησης 10 νέων κρατών - μελών, περίσσεψαν δηλώσεις πολιτικών, άρθρα και συζητήσεις, με αναφορές όπως «Ευρώπη της ελπίδας», «νέα εποχή», «ιστορική σύνοδος» κ.ά., που ωραιοποιούν όχι μόνο την κατάσταση στην ίδια την Ενωση, αλλά και το χαρακτήρα της και το ρόλο που επιδιώκουν να διαδραματίσει.

Ανάμεσα στα άλλα και λόγω της εισβολής και κατοχής των ΗΠΑ - Βρετανίας στο Ιράκ και των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν με Γαλλία - Γερμανία, υπάρχουν τοποθετήσεις όχι μόνο κυβερνητικών παραγόντων και της ΝΔ, αλλά και του ΣΥΝ, που για το καλό τάχα των λαών και της ειρήνης, σαν αντίβαρο στις ΗΠΑ, προτρέπουν να μπει στη γρήγορη ολοκλήρωση και ανάπτυξη της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής Ασφάλειας και Αμυνας.

Το ΚΚΕ έχει με σαφήνεια τοποθετηθεί ενάντια σ' αυτές τις επιδιώξεις, στη συγκρότηση του Ευρωστρατού.

Για να αποκαλυφθούν οι πραγματικές επιδιώξεις, οι στόχοι όσων επιδιώκουν και στηρίζουν, προπαγανδίζουν και προωθούν τις πολιτικές της ΕΕ για Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Αμυνα, παραθέτω εκτιμήσεις και σημεία από την αιτιολογική έκθεση και την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με ημερομηνία 27 Μάρτη 2003.


Eurokinissi

«* Το νέο στρατηγικό περιβάλλον στον τομέα της ασφάλειας χαρακτηρίζεται αφ' ενός από τις διάφορες πτυχές της διεθνούς τρομοκρατίας, από τον πολλαπλασιασμό των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και στην Κεντρική Ασία, από την κατάρρευση των σημερινών συστημάτων ελέγχου των εξοπλισμών και από τους κινδύνους διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και, αφ' ετέρου, από την εξέλιξη μιας Αμερικής, της οποίας τα στρατηγικά συμφέροντα εντοπίζονται πλέον περισσότερο στην Ασία, παρά στην Ευρώπη και που αρκείται στο να θέτει το 8% των δυνάμεών της στη διάθεση του ΝΑΤΟ.

* Ολα αυτά απαιτούν μεγαλύτερες στρατιωτικές προσπάθειες εκ μέρους των Ευρωπαίων, εάν θέλει η Ευρωπαϊκή Ενωση να γίνει ένας αξιόπιστος πρωταγωνιστής στη διεθνή σκηνή και ελεύθερος συνεταίρος των ΗΠΑ στο πλαίσιο μιας Ατλαντικής Συμμαχίας, της οποίας θα χρειαστεί μια μέρα να αναλάβει την ηγεσία, αποδεχόμενη να μοιραστεί με τους Αμερικανούς το βάρος της προάσπισης των κοινών τους αξιών και να γίνει, με άλλα λόγια, αδέσμευτος σύμμαχος.

* Εάν της λείψει αυτή η θέληση, εάν οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών συνεχίσουν να αφήνουν στους Αμερικανούς το βάρος της διεξαγωγής των ενδεχομένων πολέμων, περιοριζόμενες στο να αναλαμβάνουν οι ίδιες μόνο τις ειρηνευτικές υποθέσεις, τότε θα πρέπει η Ενωση να αρκεστεί στο να παίξει το ρόλο των Αθηναίων της ρωμαϊκής εποχής, αποδεχόμενη να υποταχτεί τελικά στη βούληση μιας νέας αυτοκρατορίας.

* Λυπάται βαθέως για την πρόσφατη διάσπαση μεταξύ των κρατών -μελών σε σχέση με κρίσιμης σημασίας ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, η οποία επηρεάζει σοβαρά την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Τονίζει ότι μόνον εφόσον η Ενωση ακολουθεί την ίδια γραμμή και μιλάει με μια φωνή, θα λαμβάνεται υπόψη ως σοβαρός διεθνής παράγοντας.

* Εκτιμά ότι μόνον μια Ενωση που θα διαθέτει ένα ολόκληρο φάσμα μηχανισμών πρόληψης και διαχείρισης των κρίσεων, καθώς και σαφώς καθορισμένων στόχων και συμφερόντων, όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, συμπεριλαμβανομένων και αποτελεσματικών στρατιωτικών ικανοτήτων, θα μπορέσει να λειτουργήσει ως ανεξάρτητος παράγοντας στη διεθνή σκηνή και θα παραμείνει αξιόπιστος εταίρος στο πλαίσιο της διατλαντικής σχέσης.

* Πιστεύει ότι περιοχές, όπως τα Βαλκάνια, η Μέση Ανατολή, η περιοχή του Καυκάσου, η Κεντρική Ασία και η Αφρική, θα παραμείνουν κατά τα επόμενα έτη ζώνες πιθανής ανασφάλειας, τονίζει όμως ότι μετά την 11η Σεπτεμβρίου η τρομοκρατία κατέστη πρόκληση για τη διεθνή ασφάλεια, ιδίως όταν φορείς που δεν αποτελούν κράτη προσπαθούν να κατασκευάσουν ή να αποκτήσουν όπλα μαζικής καταστροφής.

* Αναγνωρίζει ότι ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας όχι μόνο κατέστησε απαρχαιωμένη την έννοια των γεωγραφικών ορίων στην ανάληψη στρατιωτικών δράσεων, αλλά και δημιούργησε σύγχυση ως προς την παραδοσιακή διάκριση ανάμεσα σε πολιτική εξωτερικής ασφάλειας και σε πολιτική εσωτερικής ασφάλειας.

* Στηρίζει την απόφαση της ΕΕ να αναλάβει την επιχείρηση "Allied Harmony" του ΝΑΤΟ στην ΠΓΔΜ, καθώς και την πρόθεσή της να αναλάβει τη διοίκηση της SFOR στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Καλεί, ενόψει του μελλοντικού ρόλου του Κοινοβουλίου στην παρακολούθηση και τον έλεγχο παρόμοιων δράσεων, την Προεδρία και τον Υπατο Εκπρόσωπο να ενημερώνουν πλήρως, με εμπιστευτικό τρόπο εάν χρειάζεται, τα αρμόδια όργανα του Κοινοβουλίου για τις αποστολές αυτές μετά από κάθε συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, ειδικότερα σε ό,τι αφορά την εντολή, τις αναγκαίες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων της ενδεχόμενης πρόσβασης στις δομές του ΝΑΤΟ, και τις δημοσιονομικές επιπτώσεις.

* Λαμβάνει με μεγάλο ενδιαφέρον γνώση των δυνατοτήτων μετατροπής της αποστολής ISAF στο Αφγανιστάν σε επιχείρηση του ΝΑΤΟ, υπό ευρωπαϊκή διοίκηση, πράγμα που θα συνιστούσε σημαντικό προηγούμενο για μια επιχείρηση αμοιβαίας ενίσχυσης ΝΑΤΟ - ΕΕ, δεδομένου ότι η ΕΕ είναι ένας από τους κυριότερους δωρητές για την ανασυγκρότηση της χώρας και οι περισσότερες από τις δυνάμεις ISAF που έχουν αναπτυχθεί στη χώρα είναι ευρωπαϊκές.

* Είναι πεπεισμένο ότι μακροπρόθεσμα η Ατλαντική Συμμαχία θα διατηρηθεί, μόνον εφόσον δημιουργηθεί μια πραγματικά ευρωπαϊκή αμυντική ταυτότητα.

* Εκτιμά ότι η ανάπτυξη της ΚΕΠΑΑ δε θα είναι δυνατή χωρίς την ενίσχυση των διαθέσιμων στρατιωτικών ικανοτήτων της Ενωσης, αυτό θα απαιτήσει την καλλιέργεια μιας ευρωπαϊκής νοοτροπίας επί θεμάτων ασφαλείας, μια καλύτερη κατανομή των πόρων, καθώς και την κατάλληλη χρηματοδότηση.

* Τονίζει ότι κάθε επιχείρηση διαχείρισης κρίσεων απαιτεί αποτελεσματικότητα και συνοχή και είναι επομένως υπέρ της ενίσχυσης του ρόλου του Υπατου Εκπροσώπου, ο οποίος θα πρέπει να διαθέτει δικαίωμα πρωτοβουλίας στον τομέα της διαχείρισης των κρίσεων και να διασφαλίζει τη συνοχή ανάμεσα στη στρατιωτική και τη μη στρατιωτική πτυχή των επιχειρήσεων, υπό την επιφύλαξη του πολιτικού ελέγχου και της στρατηγικής διοίκησης της Πολιτικής Επιτροπής, επί όλων των υπό κοινοτική ηγεσία επιχειρήσεων διαχείρισης των κρίσεων.

* Πιστεύει ότι η μελλοντική συνταγματική συνθήκη θα πρέπει να θεσπίσει ειδική συνεργασία για την άμυνα και είναι υπέρ μιας κάποιας ευελιξίας ως προς την ανάληψη και διεξαγωγή επιχειρήσεων διαχείρισης κρίσεων, χάρη κυρίως στην εφαρμογή της αρχής της "εποικοδομητικής αποχής", που θα διευκολύνει την ευελιξία στη λήψη αποφάσεων και στην ανάληψη δράσεων και θα καταστήσει επίσης δυνατές παρόμοιες ενισχυμένες συνεργασίες εντός της θεσμικής δομής της Ενωσης. Σκοπός πρέπει, ωστόσο, να είναι η εξασφάλιση της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης εντός της ΕΕ, για κάθε επιχείρηση διαχείρισης κρίσεων.

* Εκτιμά ότι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ ενισχύονται αμοιβαίως και τάσσεται υπέρ της στενής συνεργασίας τους.

* Εκτιμά ότι, όσον αφορά τη συλλογική άμυνα, το ΝΑΤΟ παραμένει ο απαραίτητος δεσμός που συνδέει τις ΗΠΑ με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα στον τομέα της ασφάλειας, εξακολουθεί να αποδίδει μεγάλη σημασία στη διατήρηση καλών διατλαντικών σχέσεων.

* Επικροτεί συνεπώς τη συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης που συνήφθη στις 16 Δεκεμβρίου 2002 μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ και κατοχυρώνει την πρόσβαση της ΕΕ στους πόρους και τις δομές του ΝΑΤΟ, επιτρέποντας έτσι στην ΕΕ να χρησιμοποιεί τις ικανότητες επιχειρησιακού στρατιωτικού σχεδιασμού του ΝΑΤΟ, καθώς και τις διοικητικές δομές του, για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων που αναλαμβάνει η ίδια.

* Επικροτεί τους όρους που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Βρυξελλών στις 24 και 25 Οκτωβρίου 2002, όσον αφορά τη συμμετοχή Ευρωπαίων συμμάχων μη μελών της ΕΕ σε επιχειρήσεις που αναλαμβάνονται από την ΕΕ και απαιτούν τη χρησιμοποίηση στοιχείων και στρατιωτικών ικανοτήτων του ΝΑΤΟ, επικροτεί τη διαβεβαίωση ότι δεν πρόκειται να αναληφθεί καμιά δράση που θα είναι αντίθετη προς τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

* Λαμβάνει υπό σημείωση την απόφαση που έλαβε το ΝΑΤΟ στη Διάσκεψη Κορυφής της Πράγας περί δημιουργίας μιας διεθνούς δύναμης ταχείας αντίδρασης με δυναμικό 21.000 ανδρών και ικανής να αναπτύσσεται ταχύτατα σε σοβαρές συγκρούσεις, ως συμπλήρωμα της δύναμης ταχείας αντίδρασης της ΕΕ, εκτιμά όμως ότι η απόφαση αυτή πρέπει να συνοδευτεί από έναν σαφή προσδιορισμό των σχέσεων μεταξύ των δύο αυτών δυνάμεων».

Μελετώντας τα όσα πιο πάνω καταγράφηκαν, μπορεί ασφαλώς να υπάρξουν διάφορες εκτιμήσεις, π.χ. αν είναι σωστό ή όχι ότι τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ εντοπίζονται περισσότερο στην Ασία παρά στην Ευρώπη ή αν κλείσει το ρήγμα στις σχέσεις Γαλλίας - Γερμανίας με τις ΗΠΑ και μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων, αν τελικά συγκροτηθεί ο ευρωστρατός με βάση τον αρχικό σχεδιασμό ή μόνο από έναν ορισμένο αριθμό κρατών κλπ.

Ομως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι: Οι Ευρωπαίοι πανομοιότυπα με τους Αμερικανούς μιλάνε για κινδύνους από την τρομοκρατία και τα όπλα μαζικής καταστροφής που προσπαθεί να αποκτήσει. Προωθούν δράση Ενόπλων Δυνάμεων εκτός συνόρων της ΕΕ και αύξηση κονδυλίων για εξοπλισμούς, σχεδιάζουν ενίσχυση αρμοδιοτήτων του Σολάνα, στρατιωτικές επεμβάσεις στα εσωτερικά κρατών - μελών και ταυτόχρονα σε όλους τους τόνους δηλώνουν πίστη στο ΝΑΤΟ και τις ευρωατλαντικές σχέσεις.

- Είναι εντελώς καθαρό ότι η ΕΕ ενιαία ή ο λεγόμενος γαλλο-γερμανικός άξονας με τους όποιους συμμάχους του δεν επιδιώκουν πλήρη αντιπαράθεση και ρήξη με τις ΗΠΑ, υπάρχουν βέβαια σε περιπτώσεις αντιπαλότητες λόγω συμφερόντων των δικών τους μονοπωλίων, οι οποίες μπορεί και να οξύνονται, να δημιουργούνται και διάφορες άτυπες ή όχι συμμαχίες, όμως αυτές δε θα είναι ένα αντίπαλο στρατόπεδο, πολύ περισσότερο δε θα είναι ένα μπλοκ Ειρήνης και οι λαοί δεν πρέπει να ξεγελαστούν και να πέσουν από τη «Σκύλλα στη Χάρυβδη».

Το φιλειρηνικό, αντιπολεμικό κίνημα που αναπτύχθηκε και αναπτύσσεται μπορεί να παίρνει υπόψη του και να αξιοποιεί τις διαφορές και τις αντιθέσεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, μα ταυτόχρονα για να παίξει το ρόλο του, οφείλει να αποφύγει το «μανατζάρισμα της ενσωμάτωσης» στην υποστήριξη του ενός ή του άλλου ιμπεριαλιστικού μπλοκ.

Η απάντηση του αντιπολεμικού κινήματος σ' αυτές τις θεωρίες μπορεί να είναι η διεύρυνση των γραμμών του, με ένταξη νέων δυναμικών τμημάτων από τη νεολαία, την εργατική τάξη, τα άλλα λαϊκά στρώματα και τους επιστήμονες. Η οργανωτική του ισχυροποίηση μέσα και από την απόρριψη του καπελώματος των διαφόρων φόρουμ και ο σαφής ιδεολογικο-πολιτικός του προσανατολισμός ενάντια στον ιμπεριαλισμό, που γεννά τον πόλεμο, και τους υποτακτικούς του, είναι προϋπόθεση και όρος για την αποτελεσματική δράση.

Οι κομματικές οργανώσεις του ΚΚΕ, ταυτόχρονα με την πολιτική του δράση και την προσπάθεια απεγκλωβισμού δυνάμεων από ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΣΥΝ, θα πρέπει να δυναμώσουν τις προσπάθειές τους να οργανώσουν το κίνημα στο χώρο τους, να βοηθήσουν να αναπτυχθεί και να πιάσει ρίζες, πετυχαίνοντας μια συνέχεια στη δράση του μέχρι να γίνει «ξαστεριά».


Του
Βασίλη ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ