Με νίκη των εφοπλιστών, και ειδικά αυτών που διαθέτουν υπέργηρα φορτηγά πλοία με μονά τοιχώματα, έληξε προς το παρόν χτες η σύγκρουση μεγαλοσυμφερόντων, της οποίας κοινός παρονομαστής είναι το ξέφρενο κυνήγι του υπερκέρδους ανάμεσα στους καπιταλιστές. Εφοπλιστές, που αποτελούν το σκληρό πυρήνα του κεφαλαίου, ναυπηγικές επιχειρήσεις, χαλυβουργικές, ασφαλιστικές και πάει λέγοντας, ο καθένας μέσω των πολιτικών εντολοδόχων του, στο Διευθυντήριο των Βρυξελλών, έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου για την αύξηση των ήδη δυσθεώρητων υπερκερδών τους, με προκάλυμμα τον ...βαρύγδουπο όρο «ποιοτική ναυτιλία».

Αφορμή στάθηκε το βυθισμένο δεξαμενόπλοιο «Πρεστίζ», ανοιχτά στις ακτές της Ισπανίας. Χτες οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν να μην απαγορευτεί προς το παρόν η διέλευση των φορτηγών πλοίων με μονά τοιχώματα. Επαναβεβαίωσαν μόνον παλαιότερη απόφασή τους, που αφορά στα υπέργηρα δεξαμενόπλοια τα οποία μεταφέρουν αργό πετρέλαιο. Η σχετική απαγόρευση για τα δεξαμενόπλοια θα τεθεί σε ισχύ από τον επόμενο μήνα. Το σχετικό πακέτο μέτρων θα περιλαμβάνει τη σταδιακή απαγόρευση χρήσης από το 2010 δεξαμενοπλοίων με μονά τοιχώματα, άνω των 15 ετών (με οποιοδήποτε φορτίο).

Παράλληλα, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να δημιουργήσει «ζώνες ασφαλείας» στις οποίες θα απαγορεύεται η διέλευση «επικίνδυνων πλοίων» και θα συστήσει ταμείο με αρχικό αποθεματικό ένα δισεκατομμύριο ευρώ, το οποίο θα παρέχει βοήθεια στις περιοχές που αντιμετωπίζουν καταστροφές από πετρελαιοκηλίδες. Τέλος, αποφασίστηκε ότι η λίστα 66 «επικίνδυνων πλοίων» (που ήδη υπάρχει) θα αποκτήσει άμεση ισχύ και θα απαγορεύεται στο εξής η είσοδος των πλοίων αυτών σε λιμάνια της ΕΕ.

Το πλοίο της οικογένειας Αλαφούζου, για το οποίο υποτίθεται πως έγινε όλη η φασαρία, το «Ενάλιος Τιτάν», που μεταφέρει 88.000 τόνους αργού πετρελαίου, θα διέλθει κανονικά ως τράνζιτ από το Γιβραλτάρ με κατεύθυνση τη Σιγκαπούρη.

Η επίσημη έναρξη της διαμάχης για τα πλοία με μονά τοιχώματα έγινε το 1999 όταν το δεξαμενόπλοιο «Ερρικα» γέμισε με πετρέλαιο τα γαλλικά παράλια. Στο χτεσινό συμβούλιο υπουργών Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ελλάδα, και για την ακρίβεια η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αρνήθηκε σθεναρά, όπως φαίνεται, να υιοθετήσει προτάσεις, που αφορούν στην απαγόρευση μεταφοράς βαριών πετρελαιοειδών από δεξαμενόπλοια με μονό τοίχωμα, καθώς αυτό σημαίνει πως αυτόματα βγαίνουν εκτός εκατοντάδες πλοία από τον υπερήλικο, άλλωστε, στόλο των Ελλήνων εφοπλιστών. Εξάλλου, όλο το προηγούμενο διάστημα έγιναν μια σειρά από συναντήσεις, μεταξύ της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) και του υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Γ. Ανωμερίτη, για να καθοριστεί η στάση του τελευταίου στο χτεσινό συμβούλιο. Προχτές δε η ΕΕΕ με δελτίο Τύπου εξέφρασε μεν τη λύπη της για το ναυάγιο του «Πρεστίζ» και την οικολογική καταστροφή που προκάλεσε, όμως, από την άλλη, αξίωσε το ναυάγιο αυτό να μη δώσει αφορμή για «παροξυσμό νέων εξοντωτικών μέτρων», καθώς θα έχουν πολύ υψηλό κόστος, και ζήτησε την αυστηρή τήρηση των ήδη υπαρχόντων κανονισμών.

Την ίδια στάση κρατάει η ελληνική κυβέρνηση και στην 76η σύνοδο της Επιτροπής Ασφαλείας του ΙΜΟ, που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η ελληνική μαζί με την ιαπωνική κυβέρνηση είναι οι μόνες που αντιδρούν στην πρόταση που κατατέθηκε στη σύνοδο για ενισχυτικές παρεμβάσεις στα φορτηγά πλοία τύπου «bulk carriers».

Από την άλλη πλευρά, Ισπανία, Γαλλία, Αγγλία και Δανία, χώρες που, ως γνωστόν, έχουν μεγάλα ναυπηγεία - των οποίων να σημειωθεί ότι οι Ελληνες εφοπλιστές είναι οι καλύτεροι πελάτες τους - μυρίστηκαν το «ψητό» και ασκούν ασφυκτικές πιέσεις προκειμένου να αποφασιστεί άμεσα η ανανέωση συνολικά του παγκόσμιου στόλου.

Βέβαια, όλο αυτό το αλισβερίσι, και μάλιστα στο όνομα της ποιοτικής ναυτιλίας, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Ολος αυτός ο συρφετός, εφοπλιστές, μεγαλοβιομήχανοι, μεγαλοεπιχειρηματίες και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι στην ΕΕ, που τώρα κόπτεται για την ποιότητα στη ναυτιλία, δε θα διστάσει αύριο να σκοτώσει αν αυτό απαιτούν τα συμφέροντά του.

Τα στοιχεία είναι σαφέστατα. Το 1999 με αφορμή το ναυάγιο του «Ερρικα», στην ΕΕ αποφασίστηκε το ημίμετρο της κατασκευής δεξαμενοπλοίων με διπλά τοιχώματα. Ομως, την ίδια στιγμή απέρριψαν την πρόταση των ταξικών δυνάμεων των ναυτεργατών, για την άμεση απόσυρση όλων των παλιών δεξαμενοπλοίων και για ουσιαστικούς ελέγχους, με τη συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων, στα λιμάνια και στα πλοία, αποδυναμώνοντας έτσι την ίδια την απόφαση.

Επίσης, τώρα που η υπόθεση της ανανέωσης στόλου έχει τεθεί, όπως όλα δείχνουν, επί τάπητος αναπτύσσεται αυτόματα νέο πεδίο συγκρούσεων, αυτή τη φορά μεταξύ των βιομηχανιών χάλυβα. Ηδη, σύμφωνα με τα σχετικά δημοσιεύματα, έχουν επιδοθεί σε έναν σκληρό ανταγωνισμό για το ποια από αυτές θα προσφέρει πιο... φτηνό προϊόν, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος.