Ορισμένες από τις ρυθμίσεις που περιέχονται στις «άλλες διατάξεις», οι πλέον σοβαρές, έρχονται να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένες σκοπιμότητες γύρω από την επικείμενη δίκη των φερομένων ως μελών της «17Ν».

Η κυβέρνηση δε θα μπορούσε εντός των πλαισίων της νομιμότητας να προχωρήσει σε ad hoc ρυθμίσεις για τη συγκεκριμένη δίκη. Ετσι, αξιοποιεί τη δίκη για να προχωρήσει σε μια σειρά από εξαιρετικά αρνητικές ρυθμίσεις, που θίγουν και φαλκιδεύουν βασικές αρχές και κατακτήσεις του δικονομικού μας συστήματος, όπως τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της μη αφαίρεσης του φυσικού δικαστή, η οποία κατοχυρώνεται με τον καλύτερο τρόπο μέσω της κλήρωσης των συνθέσεων των δικαστηρίων (που δικάζουν τις υποθέσεις) και την αρχή της δημοσιότητας της δίκης, εν ευρεία έννοια, η οποία διασφαλίζεται και με τη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση των δικών. Οπως ακριβώς έγινε με την εγκληματική δράση της «17Ν», η οποία έδωσε το πρόσχημα στις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις να θεσμοθετήσουν ένα αντιδημοκρατικό και αυταρχικό πλαίσιο, που θίγει τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών (βλ. π.χ. τρομονόμος, νόμος για το ηλεκτρονικό φακέλωμα κ.ά.). Παρόμοια είναι η κατάσταση και στις ΗΠΑ (νομοθεσία για την ασφάλεια και τη δικαιοσύνη) και στην ΕΕ (ευρωτρομονόμος, ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, συνθήκη Σένγκεν).

Ειδικότερα:

• Με το άρθρο 11 του ν/σ προβλέπεται, σε υποθέσεις που έχουν παραπεμφθεί να εκδικαστούν στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων και λόγω της σοβαρότητας και του αντικειμένου τους πρόκειται να διαρκέσουν επί μακρό χρόνο, η Ολομέλεια του Δικαστηρίου των Εφετών να ορίζει από τα μέλη του δικαστηρίου αριθμό δικαστών δεκαπενταπλάσιο από τον απαιτούμενο για τη συγκρότηση του δικαστηρίου, μεταξύ των οποίων θα κληρώνονται ο πρόεδρος και τα σύνεδρα μέλη, οι οποίοι θα συγκροτούν το δικαστήριο του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων.

α) Πρόκειται στην ουσία για ορισμό εν ευρεία έννοια και όχι για κλήρωση, αφού από τα 200 μέλη της Ολομέλειας Εφετών αποκλείονται τα 155 και προεπιλέγονται τα 45, από τα οποία θα κληρώνονται τρία για να δικάσουν και τρία ως αναπληρωματικά. Ο ορισμός στην ουσία αυτός επεκτείνεται και στον εισαγγελέα της έδρας για τις συγκεκριμένες υποθέσεις, όπου και εδώ γίνεται μια προεπιλογή μικρού αριθμού εισαγγελέων Εφετών, από τους οποίους θα κληρώνεται ο εισαγγελέας της έδρας.

β) Η ρύθμιση για κατ' ουσίαν ορισμό των συνθέσεων επιτείνεται ακόμα περισσότερο, αφού η ίδια διαδικασία θα ισχύει και για τη συγκρότηση του Β'βάθμιου δικαστηρίου, σε περίπτωση που θα εισαχθούν οι υποθέσεις ενώπιόν του και οι έτσι «ορισθέντες», στην ουσία, δικαστές συμμετέχουν σε κάθε τυχόν επόμενη μετ' αναβολή δικάσιμο, εκτός αν πάψουν να ανήκουν στη δύναμη του δικαστηρίου, οπότε σ' αυτή την περίπτωση, τη θέση τους καταλαμβάνουν τα με τον παραπάνω τρόπο «ορισμένα» αναπληρωματικά μέλη.

γ) Είναι ένας στραγγαλισμός της αρχής «της μη στέρησης του φυσικού δικαστή», η οποία εξυπηρετείται με τον καλύτερο τρόπο μέσω της κλήρωσης των συνθέσεων, από το σύνολο των υπηρετούντων στο δικαστήριο δικαστών.

δ) Κατακρεουργείται μια ρύθμιση (η κλήρωση των συνθέσεων από όλα τα μέλη του δικαστηρίου), που αποτέλεσε για δεκαετίες αίτημα του νομικού κόσμου (και όχι μόνο) της χώρας μας και που κατακτήθηκε με το Ν. 1868/89 (επί κυβέρνησης Τζαννετάκη) και διατηρήθηκε με το Ν. 2172/1993.

ε) Ταυτόχρονα, ο αποκλεισμός της μεγάλης πλειοψηφίας των δικαστών από την εκδίκαση των πιο σοβαρών υποθέσεων, που εκδικάζονται στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, δημιουργεί δικαστές δυο ταχυτήτων, θεωρώντας την πλειοψηφία τους ως εκ προοιμίου ανίκανους να δικάσουν αυτές τις υποθέσεις. Είναι σαφές ότι μια τέτοια ρύθμιση θίγει το κύρος του συνόλου του δικαστικού Σώματος και θα δημιουργήσει και προβλήματα στις μεταξύ τους σχέσεις, ενώ θα έχει και πρακτικές συνέπειες κατά τις κρίσεις για προαγωγές και τοποθετήσεις, όπου ασφαλώς θα προτιμώνται οι λίγοι και «εκλεκτοί».

στ) Είναι μια προσπάθεια να ελεγχθεί το πλαίσιο και το όλο κλίμα δικών με σημαντικές κοινωνικές προεκτάσεις, πράγμα που θα θέσει σε δοκιμασία την αμεροληψία και αντικειμενικότητα με την οποία πρέπει να γίνεται η απονομή της δικαιοσύνης.

ζ) Αν ανοίξει ο δρόμος για τη συρρίκνωση του θεσμού των κληρώσεων των συνθέσεων των δικαστηρίων, τίποτα δεν αποκλείει το μέτρο να επεκταθεί και να γενικευτεί και να γυρίσουμε και πάλι στον ορισμό των συνθέσεων.

Ηδη ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας έχει εκδώσει μια απόφαση που απορρίπτει τη ρύθμιση.

• Αρθρο 8, Παρ. 1 3,4

α) Εδώ επιχειρείται ουσιαστικά η απαγόρευση της μετάδοσης (ολικής ή μερικής) από την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, καθώς και η κινηματογράφηση και μαγνητοφώνηση των δικών σε όλες τις διαδικασίες (ενώπιον ποινικών, πολιτικών ή διοικητικών δικαστηρίων). Και τούτο γιατί οι προϋποθέσεις που θέτει η ρύθμιση, προκειμένου κατ' εξαίρεση να επιτραπεί η μετάδοση, κινηματογράφηση, μαγνητοφώνηση, είναι τέτοιες (συναίνεση εισαγγελέα, διαδίκων και ύπαρξη ουσιώδους δημοσίου συμφέροντος), που δύσκολα έως απίθανα μπορεί να συντρέξουν.

β) Πρόκειται για μια σοβαρή ανατροπή της διάταξης που ισχύει σήμερα και που εξασφαλίζει στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων τη μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα των δικών, πράγμα που και τον κατηγορούμενο προστατεύει επαρκώς και το δημόσιο συμφέρον και την ανάγκη της μεγαλύτερης ενημέρωσης του λαού. Πράγματι, με την ισχύουσα διάταξη, μόνο κατ' εξαίρεση και με αιτιολογημένη απόφαση του δικαστηρίου μπορεί να απαγορευτεί η μετάδοση κλπ. της δίκης και μόνο για προστασία της προσωπικότητας και των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου και του παθόντος, πάντα ύστερα από αίτημά τους και μόνο αν η δίκη δε συνδέεται με τη δημοσία ζωή.

γ) Τι φοβάται αλήθεια η κυβέρνηση; Ο λαός δε θα βγει χαμένος από τη μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα, ιδιαίτερα δικών με μεγάλο και γενικότερο κοινωνικό ενδιαφέρον. Ο λαός πρέπει να είναι και ο τελικός κριτής για όλη την τηρηθείσα διαδικασία και για το αμερόληπτο της κρίσης του δικαστηρίου, στο όνομα του οποίου εκδίδονται οι δικαστικές αποφάσεις.

δ) Η μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα μιας δίκης με μεγάλο ενδιαφέρον μπορεί εξάλλου μακροπρόθεσμα να ευνοήσει την καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης, αφού μπορεί να συντελέσει στην εμπέδωση της εμπιστοσύνης του πολίτη σ' αυτήν.

ε) Και ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, η κυβέρνηση, με σαθρά και υποκριτικά επιχειρήματα προσπαθεί να καταργήσει τη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση και βιντεοσκόπηση των δικών σε όλες τις διαδικασίες.

-- Επικαλείται ότι η ραδιοτηλεοπτική μετάδοση των δικών καταστρατηγεί την απαγόρευση της επικοινωνίας των μαρτύρων(!!!!) (άρθρο 350 Κ. Ποιν. Δ.).

Λες και αγνοεί ότι είναι απαγόρευση στα χαρτιά, αφού καθόλου δεν εμποδίζονται οι μάρτυρες από την ανάγνωση των εφημερίδων και την παρακολούθηση των ρεπορτάζ, σε σοβαρές ιδιαίτερα δίκες, να πληροφορηθούν το περιεχόμενο της διαδικασίας.

Λες και αγνοεί ότι, ειδικά σε δίκες που διαρκούν επί μακρόν, είναι αδύνατη η απαγόρευση της επικοινωνίας των μαρτύρων εκτός δικαστηρίου.

-- Επικαλείται ότι συντελεί στην ψυχική φόρτιση των μαρτύρων και των διαδίκων.

Παραγνωρίζει ότι οι ειλικρινείς μάρτυρες δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα από τη δημοσιότητα της δίκης. Αντίθετα οι «στημένοι» μάρτυρες έχουν λόγο να μην καταλαβαίνει ο λαός το παιχνίδι που παίζουν.

-- Επικαλείται ότι δε συνάδει με την αισθητική του χώρου και του επιτελούμενου έργου(!!!).

Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στη θλιβερή εικόνα που παρουσιάζουν πολλά δικαστήρια της χώρας μας (από κτιριολογική, από άποψη καθαριότητας κλπ), για να αντιληφθεί το αστείο του επιχειρήματος.

-- Οτι συνιστά προσβολή της προσωπικότητας του κατηγορουμένου και προσβάλλει την αρχή της δίκαιης δίκης.

Ισα - ίσα η ισχύουσα και όχι η προτεινόμενη ρύθμιση προστατεύει τον κατηγορούμενο. Εξάλλου, το αν μια δίκη διεξάγεται δίκαια, εξαρτάται πρώτα και κύρια από τη συμπεριφορά και τη στάση όλων των παραγόντων της δίκης (κύρια των δικαστών και των διαδίκων), την οποία πρέπει να έχει ευκαιρία να κρίνει ο λαός, αφού έχει δυνατότητα της μεγαλύτερης δυνατής ενημέρωσης, την οποία εξασφαλίζει η μετάδοση της δίκης.

Ούτε η ιδιαίτερα αρνητική συμπεριφορά μερίδας των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για την απαγόρευση, ουσιαστικά, της μετάδοσης σημαντικών για τη δημόσια ζωή δικών.

Υπάρχουν νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως εκείνη του άρθρου 330 Κ. Ποιν. Δ, που ορίζει ότι σε δίκες όπου η δημοσιότητα θα είναι επιβλαβής στα χρηστά ήθη ή συντρέχουν ειδικοί λόγοι να προστατευτεί ο ιδιωτικός ή οικογενειακός βίος των διαδίκων, το δικαστήριο μπορεί (τώρα μάλιστα, με άλλη διάταξη του συγκεκριμένου ν/σ που κριτικάρουμε, το δικαστήριο υποχρεούται) να διατάξει τη διεξαγωγή της ή μέρους της χωρίς δημοσιότητα, αλλά και οι ρυθμίσεις της νομοθεσίας για τη λειτουργία των ΜΜΕ και το ρυθμιστικό ρόλο του ΕΣΡ, όταν υπάρχει παραβίαση των σχετικών κανόνων, οι οποίες, αν εφαρμοστούν, μπορούν να περιορίσουν σημαντικά τις παρενέργειες της αρνητικής συμπεριφοράς μερίδας των ΜΜΕ.