Πέμπτη 15 Αυγούστου 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
50 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΑΡΜΑ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΑΤΛΑΝΤΙΚΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ
Η ΝΑΤΟική περιπέτεια του Αιγαίου

Ο επιχειρησιακός έλεγχος της περιοχής του Αιγαίου, περιλαμβανομένων και των νησιών, θα υπάγεται κατευθείαν στο ΝΑΤΟικό στρατηγείο της Νάπολης, το οποίο κατά περίπτωση θα αναθέτει την ευθύνη σε Ελλάδα και Τουρκία

Eurokinissi

Σε νέα φάση πέρασε η εξάρτηση της χώρας, με την πλήρη και ασφυκτική υποταγή της στα ΝΑΤΟικά σχέδια, που οδηγούν στην κατάργηση κάθε έννοιας εθνικής ανεξαρτησίας. Η βήμα προς βήμα προσαρμογή, στη διάρκεια της δεκαετίας του '90, στο νέο δόγμα για το ρόλο και την αποστολή του ΝΑΤΟ και η αναδιάρθρωση όλου του πλέγματος εξάρτησης, με βάση τα δεδομένα της «νέας τάξης πραγμάτων», οδηγεί σε μια άνευ όρων παράδοση της χώρας.

Η εκκρεμότητα σε σχέση με την πλήρη και ενεργό συμμετοχή της χώρας στο ΝΑΤΟ, που υπήρχε πριν από την εφαρμογή, το 1999, της νέας δομής του, δεν αποτέλεσε εμπόδιο στη λειτουργία του αφού, ούτως ή άλλως, η Ελλάδα παρέμεινε πάντα ενταγμένη στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και το Αιγαίο αποτελούσε και αποτελεί ΝΑΤΟική λίμνη. Με την εφαρμογή όμως της νέας δομής, η υποτέλεια της χώρας στο ΝΑΤΟ και τον ιμπεριαλισμό αναβαθμίζεται ποιοτικά.

Το νέο δόγμα

Το κλειδί της όλης αναδιάρθρωσης της εξάρτησης είναι το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ. Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία δημιούργησαν νέες «απειλές» και αναζήτησαν νέους ρόλους, που επιβάλλουν ταυτόχρονα νέα δομή και νέο δόγμα επιχειρησιακής λειτουργίας. Η «αναπροσαρμογή» αυτή σήμερα εκφράζεται με την κήρυξη εκ μέρους του ΝΑΤΟ του πολέμου κατά της διεθνούς τρομοκρατίας κατά παραγγελία βέβαια των Αμερικανών.

Ο «εκσυγχρονισμός» του ΝΑΤΟ άρχισε το Δεκέμβρη 1992, όταν η επιτροπή αμυντικού σχεδιασμού, αποφάσισε την κατάργηση της παλιάς δομής. Με βάση τη νέα δομή που προωθήθηκε τα επόμενα χρόνια, συγκροτούνται πολυεθνικές, ευέλικτες δυνάμεις ταχείας επέμβασης στις τρεις πτέρυγες της «συμμαχίας» και καταργούνται οι επιμέρους εθνικές περιοχές επιχειρησιακής ευθύνης, με τη δημιουργία ενός «εύκαμπτου» οργανωτικού σχήματος.

Την κύρια ευθύνη την έχει ο Ανώτατος ΝΑΤΟικός Διοικητής της περιοχής -στην περίπτωση της νότιας πτέρυγας ο Αμερικανός ή Ιταλός διοικητής της Νάπολης της Ιταλίας- ενώ στους διοικητές των υποστρατηγείων, όπως της Λάρισας, μένουν περιορισμένες αρμοδιότητες, στα πλαίσια πάντα της ενιαίας περιοχής του διοικητή της Νάπολης. Ο διοικητής αυτός μπορεί να μεταβιβάζει τον επιχειρησιακό έλεγχο σε αέρα και θάλασσα, κατά περίπτωση σε Ιταλό, Ελληνα και Τούρκο αξιωματικό. Αυτό σημαίνει ενιαίο αμυντικό χώρο Ελλάδας - Τουρκίας!

Το στρατηγείο της Λάρισας

Η λειτουργία του στρατηγείου της Λάρισας έχει προϊστορία. Ξεκίνησε τον Οκτώβρη του 1980, όταν η Ελλάδα, με τη συμφωνία Ρότζερς, επανεντάχθηκε στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, απ' όπου είχε αποχωρήσει το 1974, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Το στρατηγείο της Λάρισας από τότε έμεινε ανενεργό, επειδή δεν καθορίστηκαν τα όρια ευθύνης του στο Αιγαίο, εξαιτίας των τουρκικών διεκδικήσεων.

Πάγια ελληνική θέση, στα πλαίσια, βέβαια, της εξάρτησης και της υποταγής στα ξένα κέντρα, ήταν η κάλυψη όλου του ελληνικού εθνικού χώρου από το ΝΑΤΟικό στρατηγείο της Λάρισας. Είναι σαφές πως το πρόβλημα αυτό υπάρχει και υπάρχει μόνο στα πλαίσια της «συμμαχίας». Γιατί, θα ήταν αδιανόητο εκτός ΝΑΤΟ μια χώρα, να διεκδικεί, να έχει την ευθύνη του εναέριου χώρου πάνω από τα νησιά και τη θάλασσα μιας άλλης χώρας.

Διαμάχη χωρίς αντικείμενο

Αντί, λοιπόν, οι κυβερνήσεις, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, να ακολουθήσουν μια πολιτική απεμπλοκής από το φαύλο κύκλο αυτής της καταστροφικής λογικής, παγιδεύτηκαν στη δρομολόγηση διαδικασιών, με στόχο τη λειτουργία των στρατηγείων. Οι διαδικασίες αυτές, τα τελευταία χρόνια, πέρασαν διάφορες φάσεις. Εξάλλου, με την τελική υλοποίηση της νέας δομής του ΝΑΤΟ και την υποβάθμιση των υποστρατηγείων -συζητήθηκε επίσημα στην τελευταία σύνοδο των υπουργών Αμυνας- υπέρ του στρατηγείου της Νάπολης η διαμάχη θα είναι πλέον χωρίς αντικείμενο.

Στο μεταξύ η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί έχει ήδη φέρει τα αποτελέσματά της. Δεν έχουν συμπληρωθεί τρία χρόνια από την έναρξη της επίσημης λειτουργίας του ΝΑΤΟικού στρατηγείου της Λάρισας, ιδιαίτερα του αεροπορικού του σκέλους, και επιβεβαιώνονται πανηγυρικά όλες οι εκτιμήσεις για το ρόλο του και τι σηματοδοτεί η λειτουργία του για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο.

Ο αποχρωματισμός του Αιγαίου και η συνεχής έκπτωση, στο βωμό του ΝΑΤΟ, των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων είναι μια πραγματικότητα. Είναι πλέον κοινός τόπος η διαπίστωση ότι, μέσω της συμμετοχής της Ελλάδας στη νέα δομή του ΝΑΤΟ και στην όποια λειτουργία των ΝΑΤΟικών στρατηγείων στη χώρα μας, έχει δρομολογηθεί η διχοτόμηση του Αιγαίου και ο περιορισμός των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η λειτουργία της νέας δομής αποτελεί την πύλη μέσα από την οποία περνάνε και γίνονται, ακόμα και από την Ελλάδα, αποδεκτές οι τουρκικές διεκδικήσεις.

Η όλη συζήτηση, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, για τις «λεπτομέρειες» των ρυθμίσεων που αφορούν στη νέα δομή του ΝΑΤΟ και στην εφαρμογή της στο Αιγαίο, αποτέλεσε και αποτελεί έναν άτυπο ελληνοτουρκικό διάλογο, με τη διαμεσολάβηση των Αμερικανών, επί των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Το σημαντικότερο είναι πως οι ρυθμίσεις αυτές, που υποτίθεται ότι αφορούν μόνο στην εσωτερική λειτουργία του ΝΑΤΟ, είναι ο πρόδρομος του νέου καθεστώτος στο Αιγαίο. Ενός καθεστώτος ελληνοτουρκικής συγκυριαρχίας υπό την επικυριαρχία των Αμερικανών.

Οι τουρκικές διεκδικήσεις
βρήκαν έδαφος

Βρήκαν τρόπο έκφρασης αλλά και εφαρμογής, ως ένα βαθμό, οι σημαντικότερες τουρκικές απαιτήσεις, ενάντια στο δικαίωμα επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια από τα 6 που είναι σήμερα, για περιορισμό του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου στα 6 από τα 10 μίλια που είναι σήμερα, η μη αναγνώριση από την Τουρκία της αρμοδιότητας ελέγχου των πτήσεων πάνω από το μισό Αιγαίο (FIR Αθηνών), εκ μέρους της Ελλάδας, η απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Λήμνου. Ολα αυτά δρομολογήθηκαν με την εφαρμογή της νέας δομής του ΝΑΤΟ και εν γένει στα πλαίσια της ελληνικής συμμετοχής στο ΝΑΤΟ.

Αρκεί να αναφέρουμε μόνο τις ΝΑΤΟικές ασκήσεις που έγιναν από το 1999 και μετά εκατέρωθεν του Αιγαίου και οι οποίες πήραν χαρακτήρα γενικής εφαρμογής του νέου καθεστώτος στο Αιγαίο. Στα πλαίσια της άσκησης «Dynamic Mix», που διεξήχθη στην Ελλάδα υπό τη διοίκηση του ΝΑΤΟικού στρατηγείου της Λάρισας, εξαιρέθηκε το Αιγαίο, ενώ στη διάρκεια της άσκησης «Destined Glory», που έγινε στην Τουρκία υπό τη διοίκηση του στρατηγείου της Σμύρνης, οι Τούρκοι απαγόρευσαν στα ελληνικά μαχητικά, που κατευθύνονταν στο χώρο της άσκησης επί τουρκικού εδάφους, να πετάξουν πάνω από τα ελληνικά νησιά, γιατί δήθεν είναι αποστρατιωτικοποιημένα και μάλιστα έφτασαν στο σημείο να επιχειρήσουν την αναχαίτισή τους.

H κατάργηση των ορίων επιχειρησιακής ευθύνης στο Αιγαίο σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη ανατροπή στο «στάτους κβο», που έφεραν η Συνθήκη της Λωζάνης και άλλες συμφωνίες, οι οποίες διαμόρφωσαν το υπάρχον καθεστώς των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η κυβέρνηση Σημίτη έκανε πράξη ό,τι δεν είχε τολμήσει καμία άλλη, τουλάχιστον από το 1974 και μετά. Εγκαταλείπει το δικαίωμα άμυνας του Αιγαίου και το υποκαθιστά με ένα δυνητικό «βέτο» που, υποτίθεται, όπως υποστηρίζει, ότι θα ασκήσει στα όργανα του ΝΑΤΟ αν και όποτε κρίνει ότι θίγονται κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή. Η λειτουργία του στρατηγείου της Λάρισας, χωρίς προκαθορισμένα όρια επιχειρησιακής ευθύνης σημαίνει ότι το Αιγαίο, θαλάσσιος και εναέριος χώρος, μετατρέπεται σε μια «γκρίζα περιοχή» και τίθεται εκτός ελληνικής αρμοδιότητας.

Το παλιό και το νέο καθεστώς

Για να είναι σαφές τι ακριβώς συμβαίνει στο Αιγαίο, πρέπει να αναφέρουμε ποιο είναι το νόμιμο, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, καθεστώς του Αιγαίου και πάνω σε ποιο αντικείμενο εκφράζονται οι τουρκικές απαιτήσεις και γίνονται οι αμερικανοΝΑΤΟικές «διευθετήσεις».

Με δεδομένη τη διαμόρφωση του γεωγραφικού χάρτη της περιοχής, περισσότερο από τα 4/5 του συνολικού θαλάσσιου και εναέριου χώρου του Αιγαίου είναι περιοχή είτε ελληνικής εθνικής κυριαρχίας (χωρικά ύδατα και εναέριος χώρος) είτε περιοχή που ανήκει στην αρμοδιότητα των οργάνων του ελληνικού κράτους, όσον αφορά στον έλεγχο των πτήσεων (FIR). Ο έλεγχος του FIR αφορά και στο διεθνή εναέριο χώρο του Αιγαίου, πέρα από τον εθνικό των 10 μιλίων.

Λόγω, λοιπόν, της διασποράς των ελληνικών νησιών στο σύνολο του αιγαιακού χώρου, ο διεθνής θαλάσσιος και εναέριος χώρος του Αιγαίου, που είναι περίπου το 50% του συνόλου του, ως αρμοδιότητα ελέγχου FIR, έχει δοθεί από τους διεθνείς οργανισμούς στην Ελλάδα. Το υπόλοιπο 50% του Αιγαίου, αυτό που δεν είναι διεθνής χώρος, κατά τα 4/5 ανήκει στην Ελλάδα ως χωρικά ύδατα και εναέριος χώρος και ένα μικρό ποσοστό ανήκει στην Τουρκία, η οποία από την άλλη δεν έχει αρμοδιότητα για τον έλεγχο του FIR στο διεθνή εναέριο χώρο.

Εδώ ακριβώς είναι και το κρίσιμο σημείο. Το ζήτημα του FIR συνδέεται με τον επιχειρησιακό έλεγχο της περιοχής και τα όριά του αποτελούν και όρια της εθνικής ασφάλειας. Πολύ περισσότερο όταν όλοι οι δρόμοι επικοινωνίας των ελληνικών νησιών, θαλάσσιοι και αεροπορικοί, κυρίως αυτών του Ανατολικού Αιγαίου, διέρχονται από το διεθνή χώρο του Αιγαίου, που η αρμοδιότητα ελέγχου του FIR ανήκει, με βάση τα ισχύοντα διεθνώς, στην Ελλάδα. Πάνω, λοιπόν, σε αυτό το θέμα εκδηλώνεται η τουρκική αμφισβήτηση, που χρησιμοποιεί το θέμα του ελέγχου του FIR και γενικότερα της ανάθεσης από τα ΝΑΤΟικά όργανα της επιχειρησιακής ευθύνης στο Αιγαίο, ως όχημα της γενικότερης επεκτατικής πολιτικής της Αγκυρας.

Με βάση το νέο καθεστώς λειτουργίας του ΝΑΤΟ, την περιβόητη νέα δομή του, το Αιγαίο είναι χωρίς ταυτότητα εθνικής κυριαρχίας. Η ασάφεια αυτή εδραιώνεται και μάλιστα νομιμοποιείται και από ελληνικής πλευράς, με τη λειτουργία των ΝΑΤΟικών στρατηγείων και ειδικότερα αυτών της Λάρισας και της Σμύρνης, στα οποία υπάγονται αντίστοιχα τα δύο ΝΑΤΟικά Κέντρα Αεροπορικών Επιχειρήσεων, το 7ο CAOC στη Λάρισα και το 6ο CAOC στο Εσκί Σεχίρ της Τουρκίας.

(Το Σάββατο η συνέχεια)


Κυριάκος ΖΗΛΑΚΟΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ