Σάββατο 13 Ιούλη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η Οδύσσεια της Ελληνικής Αγροτικής Βιοποικιλότητας

Συλλογικό έργο. Επιμέλεια: Βαγγέλης Στογιάννης - Παρασκευή Δηλανά

Η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση που συντελείται με γοργούς ρυθμούς στις μέρες μας φέρνει τον καπιταλισμό στο τέλος του, μια και θα έχει πλέον αναπτύξει όλες τις δυνατότητές του αλλά και θα έχει εξαντλήσει πλέον τα όρια και τις δυνατότητές του, όπως έχει αναλύσει ο Καρλ Μαρξ. Στον αγροτικό τομέα, αυτό εκφράζεται με τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση των κεφαλαίων στη γεωργία και κατά συνέπεια την εκβιομηχάνιση και γιγάντωση των αγροτικών επιχειρήσεων. Αμεσο αποτέλεσμα είναι η επιβολή των αγροτικών στοιχείων (σπόρων, φυτών, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων κλπ.) από τη βιομηχανία αυτή σε όλον τον κόσμο και η καταστροφή των τοπικών ποικιλιών. Η μεγάλη αγροτική βιομηχανία στοχεύει στην καταστροφή κάθε άλλου είδους εκτός από αυτό που πουλάει η ίδια, και όχι μόνο σπόρους και φυτά αλλά ολόκληρο το «πακέτο», φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα, λιπάσματα, που είναι τα μόνα - κατά τις εξαγγελίες της - για τα φυτά και τους σπόρους που πουλάει, σπόρους και φυτά μάλιστα υβριδικά, που είναι «μιας χρήσεως», και τελικά την πλήρη εξάρτηση της αγροτικής παραγωγής από τις βιομηχανίες αυτές.

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται μια σειρά άρθρων χωρισμένων σε τρεις ενότητες. Η μία αφορά σε γενικά στοιχεία, για τη γεωργία, τον πολιτισμό και τη βιοποικιλότητα στη Μεσόγειο και στην Ελλάδα. Στη δεύτερη αναλύονται μια σειρά τοπικών ποικιλιών σε φυτά (μονοετή και πολυετή) και κτηνοτροφικά ζώα. Στην τρίτη, το τι πρέπει να γίνει και τι έως τώρα έχει επιτευχθεί στη χώρα μας σε ανάπτυξη αγροτικών και κτηνοτροφικών μονάδων με τοπικές ποικιλίες και τη διάσωση και διατήρηση του τοπικού γενετικού υλικού.

Βασική αρχή του «Δικτύου Οδύσσεια» είναι ότι τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονομικά είναι επιβεβλημένο να περάσουμε από την ποσότητα στην ποιότητα.

Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν έχουμε ανάγκη αύξησης του μεγέθους παραγωγής, το μέγεθος αυτό μπορεί να επιτευχθεί αφ' ενός με τοπικές ποικιλίες οι οποίες έχουν εγκλιματιστεί με επιτυχία εδώ και χιλιάδες χρόνια στον συγκεκριμένο τόπο, και αφ' ετέρου αυτή η παραγωγή μπορεί να επιτευχθεί με πολύ λιγότερη «επέμβαση» από τις εξοντωτικές υπερλιπάνσεις και φυτοπροστασίες των πολυεθνικών.

Αυτό είναι μια προϋπόθεση που μπορεί να συμβάλει στην επιβίωση του αγροτικού τομέα, στην αναγέννησή του στη χώρα, στο ξαναζωντάνεμα του αγροτικού χώρου σε οικονομικά βιώσιμο αλλά ταυτόχρονα και περιβαλλοντικά σωτήριο. Το κυνήγι της ποσότητας στα πλαίσια που καθορίζουν οι πολυεθνικές ωφελεί μόνον τα μονοπώλια που αυξάνουν την παραγωγή με αντιπεριβαλλοντικές μεθόδους, καταστροφικές και για τον αγροτικό χώρο αλλά και για τη δημόσια υγεία, και οι οποίες τελικά δε διασώζουν την αγροτιά των μικρών χωρών, μια και ο ανταγωνισμός στη βάση της ποσότητας με τις γιγαντιαίες αγροβιομηχανικές επιχειρήσεις είναι ουτοπία.

Τα μονοπώλια θα μας έχουν μονίμως στο χέρι υποχρεώνοντας τους αγρότες και κτηνοτρόφους να αγοράζουν και να χρησιμοποιούν τα δικά τους «πακέτα» χωρίς προοπτική, λόγω του ανταγωνισμού με τις μεγάλες αμερικανικές και ευρωπαϊκές φάρμες, ενώ παράλληλα θα μας υποχρεώνουν να μειώνουμε συνεχώς την παραγωγή: Ξεριζώνουμε τα αμπέλια, τις ελιές, στέλνουμε στις χωματερές τα ροδάκινα και τα πορτοκάλια, αντικαθιστούμε ελληνικές ράτσες βοοειδών με «τρελές αγελάδες» και τόσα άλλα. Η λύση είναι να ξαναβρεί η αγροτική παραγωγή τον φυσικό της ρόλο στο περιβάλλον και να αναπτύξει τα τοπικά προϊόντα και τις ποικιλίες οι οποίες εξελίχτηκαν επί χιλιετίες σε συγκεκριμένους χώρους, και που μπορούν να καλλιεργηθούν ή να εκτραφούν με φυσικές μεθόδους και τροφές, δίνοντας προϊόντα τα οποία και λόγω ποιότητας είναι ωφέλημα, σε αντίθεση με τη λαίλαπα της παραγωγής που στέλνεται με επιδοτήσεις στις χωματερές και που μας γεμίζει με καρκινογόνες ουσίες, ενώ παράλληλα μολύνει το περιβάλλον και καταστρέφει τη μοναδικότητά του μετατρέποντάς το σε βιομηχανική περιοχή υβριδικής μονοειδικής χλωρίδας και πανίδας, εξαρτημένης από τα συνοδευτικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα των συγκεκριμένων μονοπωλίων. Βέβαια, δεν έχουμε αυταπάτες. Ετσι κι αλλιώς δεν πρόκειται να λυθεί το αγροτικό ή το διατροφικό πρόβλημα στον καπιταλισμό, αυτό είναι γνωστό, αλλά από την άλλη ούτε μπορούμε αμαχητί να δεχτούμε τις επιταγές του, ούτε και να αφήσουμε να καταστρέφεται η αγροτιά, το περιβάλλον και η δημόσια υγεία. Μέχρι να ανατρέψουμε το σύστημα αυτό, η πάλη είναι συνεχής σε όλα τα επίπεδα.

Είναι ένα βιβλίο που πρέπει να το μελετήσουμε, για να φύγουμε επιτέλους από τον φαύλο κύκλο του κυνηγιού της «εξέλιξης» όπως αυτήν τη θέλουν για δικό τους όφελος τα μονοπώλια.


Γεώργιος Μ. ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΗΣ
Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ