Η εφημερίδα «ΠΟΛΙΤΗΣ» αποκάλυψε χτες τα δώδεκα σημεία που προτείνει ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς επί της πτυχής της ασφάλειας. Σύμφωνα με την εφημερίδα, τα 12 σημεία αποκάλυψε ο «υφυπουργός προεδρίας» του ψευδοκράτους Εργκιούν Ολγκιούν, στη διάρκεια συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που συνδιοργάνωσε το Europe Turkey Foundation και το Turkish Economic and Social Studies Foundation (TESEY), το οποίο είναι τουρκικό Think - Tank και εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη.

Οπως γράφει ο «ΠΟΛΙΤΗΣ», από τα δώδεκα σημεία, τα οποία συνθέτουν το έγγραφο που κατέθεσε ο Ρ. Ντενκτάς στις απευθείας συνομιλίες, καθίσταται σαφές ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά αναφέρεται ουσιαστικά σε λύση δύο χωριστών κρατών, τα οποία θα εκχωρήσουν ανύπαρκτη εξουσία, σε μια κεντρική κυβέρνηση «φάντασμα», ενώ εμμένει στο μονομερές δικαίωμα επέμβασης της Τουρκίας, στη βάση της συνθήκης εγγυήσεως του 1960.

Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης ακόμη και μετά τη λύση του Κυπριακού, δεν αποδέχεται τη συμμετοχή της Κύπρου στον Ευρωστρατό ή σε οποιαδήποτε άλλη συμμαχία (παράγραφος 10). Εισηγείται επίσης όπως οι δύο εγγυήτριες δυνάμεις Τουρκία και Ελλάδα διατηρήσουν τον κυρίαρχο ρόλο στην εγγύηση του νέου «Συνεταιρικού κράτους» και των δύο «Συνιδρυτικών κρατών» (Co-founder States) με τη σύσταση υπουργικής επιτροπής στην οποία θα συμμετάσχουν οι δύο χώρες για συντονισμό και επίβλεψη της τάξης (παράγραφος 12).

Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης περιορίζει το ρόλο της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη συμμετοχή σε μια «Επιτροπή Επιτήρησης», μαζί με τις εγγυήτριες δυνάμεις, το «Συνεταιρικό κράτος» και τα δύο «Συνιδρυτικά κράτη» για επίβλεψη των προνοιών της ασφάλειας (παράγραφος 11).

Οσον αφορά στην αστυνόμευση, ο Ρ. Ντενκτάς προτείνει όπως το κάθε «Συνιδρυτικό κράτος» έχει τη δική του αστυνομία (παράγραφος 6), ενώ το «Συνεταιρικό κράτος» να βοηθά «όταν κρίνεται αναγκαίο» μέσω ενός «Γραφείου Ερευνών».

Στο έγγραφό της, η τουρκοκυπριακή πλευρά προτείνει:

1. «Κάτω από τη Συνθήκη Εγγυήσεως (1960), οι τρεις Εγγυήτριες Δυνάμεις, Τουρκία Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο, να είναι εγγυήτριες της ανεξαρτησίας, εδαφικής ακεραιότητας και ασφάλειας του νέου "Συνεταιρικού Κράτους" και επίσης της νέας κατάστασης πραγμάτων, η οποία θα δημιουργηθεί μετά τη συνολική διευθέτηση που θα υπογραφεί από τα δύο Συνιδρυτικά κράτη.

2. Κάτω από τη Συνθήκη Εγγυήσεως, οι τρεις Εγγυητές να επεκτείνουν την εγγύησή τους στην εδαφική ακεραιότητα, στη συνταγματική τάξη και στην ασφάλεια των δύο Συνιδρυτικών κρατών.

3. Μια συμφωνημένη, ίση σε αριθμό και εξοπλισμούς τουρκική και ελληνική δύναμη να σταθμεύσει στο τουρκοκυπριακό Συνιδρυτικό Κράτος και στο Ελληνοκυπριακό Συνιδρυτικό κράτος, αντιστοίχως κάτω από τη συνθήκη Συμμαχίας.

4. Διάλυση των Τουρκοκυπριακών και ελληνοκυπριακών στρατιωτικών δυνάμεων συμπεριλαμβανομένων των εφέδρων και η απόσυρση των όπλων και του εξοπλισμού τους.

5. Αποστρατιωτικοποίηση του Συνεταιρικού κράτους χωρίς προκατάληψη στη Συνθήκη Εγγυήσεως και (στη Συνθήκη) συμμαχίας.

6. Τα δύο Συνιδρυτικά κράτη να έχουν εσωτερική ασφάλεια/ αστυνομική δύναμη η οποία να είναι υπεύθυνη για την προστασία και την εφαρμογή της εσωτερικής ασφάλειας, στις αντίστοιχες περιοχές τους.

7. Το Συνεταιρικό κράτος να έχει ένα κοινό Γραφείο Ερευνών, η σύνθεση του οποίου θα αποτελείται από αστυνομικά στοιχεία για διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ των δύο δυνάμεων ασφάλεια / αστυνομία και να βοηθά στη διερεύνηση παραβιάσεων, όπου αυτό είναι αναγκαίο.

8. Να ανατεθούν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ νέοι όροι εντολής, από το Συμβούλιο Ασφαλείας με τη συγκατάθεση του "Συνεταιρικού κράτους" και των συνιδρυτικών κρατών για επιτήρηση και εξακρίβωση της συμμόρφωσης με τις πρόνοιες ασφάλειας της συνολικής διευθέτησης".

9. Οι πρόνοιες ασφάλειας της συνολικής διευθέτησης να εφαρμοστούν σε συμφωνημένα στάδια (τακτά χρονικά διαστήματα) να κατευθύνονται από την αρχή της αποφυγής ενδεχόμενων αποσταθεροποιητικών ανισορροπιών.

10. Το "Συνεταιρικό κράτος" και τα συνιδρυτικά κράτη να μην γίνουν μέρη οποιασδήποτε διεθνούς στρατιωτικής συμφωνίας ή συμμαχίας, ή να γίνουν μέρος οποιασδήποτε στρατιωτικής επιχείρησης.

11. Να δημιουργηθεί μια επιτροπή Επιτήρησης, την οποία να συνθέτουν οι αντιπρόσωποι των τριών Εγγυητριών Δυνάμεων, το "Συνεταιρικό κράτος", τα Συνιδρυτικά κράτη και η ΟΥΝΦΙΚΥΠ (με σκοπό) να συντονίζει και να επιβλέπει τις λειτουργίες που αφορούν στην επιτήρηση και συμμόρφωση όσον αφορά τις πρόνοιες για την ασφάλεια, στην τελική διευθέτηση.

12. Να συσταθεί μια υπουργική επιτροπή, την οποία να συνθέτουν οι σχετικοί υπουργοί της Τουρκίας, της Ελλάδας, του νέου "Συνεταιρικού κράτους" της Κύπρου και των συνιδρυτικών κρατών να συναντώνται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να συμβουλεύουν και να συνεργάζονται για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας, στο πλαίσιο της συνολικής διευθέτησης».

Ο συντονιστής στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών Τόμας Γουέστον, μετά τις επισκέψεις του στην Αγκυρα και την Αθήνα, είχε συνάντηση χτες με τον πρόεδρο Κληρίδη για συζήτηση, όπως ανακοινώθηκε, τρόπων προώθησης της διαδικασίας των απευθείας συνομιλιών, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματική στα χρονικά περιθώρια που απομένουν για συμφωνία.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μιχάλης Παπαπέτρου δήλωσε ότι από αμερικανικής πλευράς δεν υπήρξαν αρνητικά σχόλια ή παρατηρήσεις αναφορικά με τη στάση που τηρεί ο πρόεδρος Κληρίδης στις συνομιλίες.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν ζητήματα ουσίας του Κυπριακού με έμφαση στο ελάχιστο που πρέπει να γίνει για να αρθεί το αδιέξοδο. Ο πρόεδρος Κληρίδης επισήμανε στο συνομιλητή του ότι συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις όχι για λόγους τακτικής που σχετίζονται με άλλα θέματα, όπως η ένταξη στην ΕΕ. Παρ' όλα αυτά, τόνισε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε περίπτωση που δεν υπάρξει λύση, τίποτε δεν μπορεί να παρεμποδίσει την ένταξη της Κύπρου, κατά την ενεργοποίηση της απόφασης του Ελσίνκι.

Ο κ. Παπαπέτρου ανέφερε ότι η αμερικανική πλευρά, όπως και άλλοι μεσολαβητές, κατανοούν πλήρως το γεγονός αυτό.

Ο Βρετανός απεσταλμένος για το Κυπριακό Ντέιβιντ Χάνεϊ, εκτιμά πως θα επιτευχθεί επίλυση του προβλήματος μέσα στο φθινόπωρο.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο λόρδος Χάνεϊ μετέφερε στη Λευκωσία τη διαπίστωσή του από τις επαφές του στην Αγκυρα, σημειώνοντας ότι θα υπάρξει κίνηση από τουρκικής πλευράς στο Κυπριακό τον Οκτώβρη ή Νοέμβρη, που θα οδηγήσει στην επίτευξη συμφωνίας.

Παρά το γεγονός ότι ο κ. Χάνεϊ δεν ήταν συγκεκριμένος, ωστόσο, υποστήριξε ότι οι διαπιστώσεις αυτές προκύπτουν από την εκτίμηση πως στην Τουρκία υιοθετούν τη στρατηγική επιλογή.

Οι διαπιστώσεις του Βρετανού απεσταλμένου καθορίζουν και τα επόμενα βήματα σε ό,τι αφορά τη διαδικασία των απευθείας συνομιλιών, που αναμένεται ότι θα εντατικοποιηθεί το καλοκαίρι και θα κορυφωθεί μέσα στο φθινόπωρο. Η αναπροσαρμογή των χρονοδιαγραμμάτων διαφοροποιούν και τα σχέδια των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία προβληματίζονται κατά πόσο θα πρέπει να υποβληθεί έκθεση του ΓΓ στα τέλη Ιούνη, όπου θα πρέπει να γίνει καταμερισμός ευθυνών για τη μη επίτευξη προόδου.