Σε μια κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία σε όλα τα «ευαίσθητα» μέτωπα που κυκλώνουν τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και φλέγονται, την περασμένη Τετάρτη και Πέμπτη έγινε στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη η νέα άτυπη Διάσκεψη «5+1» που συγκάλεσε ο γγ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, με τη συμμετοχή του Κύπριου Προέδρου, του ηγέτη του ψευδοκράτους και εκπροσώπων από τα ΥΠΕΞ των «εγγυητριών δυνάμεων», Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας.

Χαρακτηριστικό ήταν ότι η νέα συνάντηση έγινε μαζί με την ανανέωση της εξαίρεσης της Κύπρου από το «εμπάργκο όπλων» που οι ΗΠΑ είχαν επιβάλει πριν χρόνια, υπό άλλες ιστορικές συνθήκες, που μάλιστα αυτήν τη φορά προτάθηκε να εγκριθεί όχι για έναν χρόνο (όπως γινόταν από το 2019) αλλά για πέντε χρόνια. Το νομοσχέδιο - που ουσιαστικά καταργεί την εξαίρεση της Κύπρου από την πρόσβαση σε μια σειρά εξοπλιστικά συστήματα - το κατέθεσαν μαζί Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές στο αμερικανικό Κογκρέσο, με το επιχείρημα ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένας απαραίτητος εταίρος για τη διασφάλιση της περιφερειακής ασφάλειας» και «η μείωση της συχνότητας των ελέγχων για την αποστολή αμυντικής βοήθειας προς την Κύπρο θα επιτρέψει (...) να συνεχίζεται η στήριξη των αμερικανικών συμφερόντων ασφαλείας στο εξωτερικό».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες συνήλθε και η Διάσκεψη για το Κυπριακό, την οποία ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες χαρακτήρισε «εποικοδομητική». Ανακοινώθηκε ότι το φθινόπωρο, στη διάρκεια της ΓΣ του ΟΗΕ θα γίνει νέα συνάντηση του Γκουτέρες με Χριστοδουλίδη και Τατάρ, ενώ επόμενη Διάσκεψη «5+1» θα ακολουθήσει μετά την «εκλογική διαδικασία» που αναμένεται στις κατεχόμενες περιοχές τον Οκτώβρη. Ακόμα, διαπιστώθηκε πρόοδος σε συνολικά 4 Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), ανάμεσά τους και ορισμένα για «περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες για την κλιματική αλλαγή και περιοχές εξόρυξης», ενώ συνεχίζεται η συζήτηση «για το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης και την εισαγωγή ηλιακής ενέργειας στην ουδέτερη ζώνη». Πρόσθεσε δε ο Γκουτέρες ότι «συμφωνήθηκαν νέες πρωτοβουλίες» που «δεν είναι συμβολικές», αλλά «διαμορφώνονται συνθήκες για ουσιαστικές ενέργειες προς όφελος του κυπριακού λαού», καταλήγοντας ότι «πρόκειται για μια πολύπλοκη διαδικασία», για την οποία όμως υπάρχει συναίνεση ότι «πρέπει να συνεχιστεί».

Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης είπε ότι «με τα δεδομένα που είχαμε ενώπιόν μας, θεωρώ σημαντικά τα αποτελέσματα», αν και δεν διευκρινίστηκαν επαρκώς αυτά τα «σημαντικά αποτελέσματα».

Ο Ελληνας ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης μίλησε για «μια εξαιρετικά παραγωγική συζήτηση».

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Οντζού Κετσέλι δήλωσε ότι «η Τουρκία συμμετείχε στη συνάντηση της Νέας Υόρκης και προηγουμένως της Γενεύης για να διασφαλιστεί ότι μπορούν να γίνουν σημαντικά βήματα προς την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας μεταξύ των δύο κρατών στο νησί», μιλώντας για «συμφωνία σε τέσσερις νέους τομείς συνεργασίας» η οποία «χρησιμεύει ούτως ώστε να θέσει τις βάσεις για τη συνεργασία που θα ακολουθήσουν τα δύο γειτονικά κράτη στο νησί στο μέλλον, ακόμα και μετά από μια λύση».