MotionTeam

Χαρακτηριστικό είναι ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι θάνατοι που συνδέονται με την εργασία στην Ελλάδα ξεπερνούν τους 700 κάθε χρόνο, χωρίς σε αυτούς να συμπεριλαμβάνονται τα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα».

Πρόκειται για τη λεγόμενη «επαγγελματική νοσηρότητα», που αποτελεί μια ακόμα πλευρά της έντασης της εκμετάλλευσης, της αντιμετώπισης της υγείας και της ζωής των εργαζομένων για τους εργοδότες και το κράτος ως κόστους και βαριδιού.

Κι όμως, η «επαγγελματική νοσηρότητα» παραμένει ουσιαστικά «ένας θαμμένος κίνδυνος», με χιλιάδες επαγγελματικές ασθένειες να κουκουλώνονται κάτω από τη «διάγνωση» της «κοινής νόσου», αλλά και λόγω της παντελούς έλλειψης μηχανισμών και διαδικασιών αναγνώρισης, καταγραφής και μελέτης της, ώστε να μπορεί να αντιμετωπιστεί ο επαγγελματικός κίνδυνος.

Τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν και στην εκδήλωση με θέμα «Επαγγελματική νοσηρότητα, ένας θαμμένος κίνδυνος», που διοργανώθηκε στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Μέρας για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, στις 28 Απρίλη. Ενα ακόμα συμπέρασμα είναι ότι «βγάζει μάτι» η ασυλία στους επιχειρηματικούς ομίλους, αφού παρότι υπάρχει νομοθεσία για την καταγραφή και αναγνώριση των επαγγελματικών ασθενειών, παρότι υπάρχει και κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών, δεν εφαρμόστηκαν ποτέ! Χαρακτηριστικό είναι ότι από το 2010, με βάση τα επίσημα στοιχεία, τα περιστατικά επαγγελματικών ασθενειών στην Ελλάδα είναι μηδενικά!

Στην εκδήλωση μίλησαν οι Χρήστος Παπάζογλου, ιατρός Εργασίας στο ΠΓΝ «Αττικόν», Σπυρίδων Δρίβας, ιατρός Εργασίας, Ευάγγελος Μπακέας, καθηγητής Περιβαλλοντικής Ανάλυσης, διευθυντής Εργαστηρίου Χημείας Περιβάλλοντος, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ, Αννα Καρακατσάνη, καθηγήτρια ΕΚΠΑ, πνευμονολόγος, Β' Πνευμονολογική Κλινική ΠΓΝ «Αττικόν», Αριστοτέλης Μπάμιας, καθηγητής ΕΚΠΑ, παθολόγος - ογκολόγος Β' ΠΠΚ ΠΓΝ «Αττικόν», Αρης Καλτσάς, MD, PhD επιμελητής Β' Ουρολογίας, Γ' Ουρολογική κλινική ΠΓΝ «Αττικόν», Αλέξανδρος Χαραλαμπίδης, ιατρός Εργασίας, Δημήτριος Κούλαλης, αναπληρωτής καθηγητής Ορθοπαιδικής, 1η Ορθοπαιδική κλινική ΕΚΠΑ, ΓΠΝ «Αττικόν», Αικατερίνη Βαρδονικολάκη, ωτορινολαρυγγολόγος, MD, PhD% PAMA cert.

Από τις τοποθετήσεις των ομιλητών μεταξύ άλλων αναδείχθηκε ότι στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις χώρες, οι θάνατοι από εργατικά «ατυχήματα» αποτελούν μόνο την «κορυφή του παγόβουνου». Και αυτό γιατί οι θάνατοι από επαγγελματικές νόσους υπολογίζεται ότι είναι 5 έως 7 φορές περισσότεροι, παρόλο που δεν καταγράφονται ως τέτοιοι. Ακόμα περισσότερα είναι τα περιστατικά πρόσκαιρης ή μόνιμης αναπηρίας. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη EUROSTAT, στη χώρα μας καταγράφεται μόλις το 30% - 40% των εργατικών «ατυχημάτων». Οπότε για κάθε εργατικό «ατύχημα» που καταγράφεται υπάρχουν τουλάχιστον άλλα δύο που παραμένουν στα «αζήτητα», αλλά και πολύ περισσότεροι εργαζόμενοι που σακατεύονται, χάνουν ακόμα και τη ζωή τους από επαγγελματικές ασθένειες.

Ενδεικτικό είναι ότι από τους θανάτους που συνδέονται με την εργασία το 52% έχουν αιτία τον καρκίνο, το 24% τα καρδιαγγειακά νοσήματα και μόλις το 2% τα εργατικά «ατυχήματα»! Ακόμα χειρότερα, η πενιχρή καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών που υπήρξε από το ΙΚΑ μέχρι το 2009 και η μηδενική καταγραφή από το 2010 και μετά είναι ένα γεγονός που υπονομεύει κάθε μεθοδολογία πρόγνωσης αλλά και ασφαλιστικής κάλυψης του επαγγελματικού κινδύνου.

Συνολικότερα, σύμφωνα με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO), οι θάνατοι από επαγγελματικές ασθένειες κάθε χρόνο υπολογίζονται σε 2,3 εκατομμύρια παγκοσμίως, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε περίπου 200.000.

Ομως, η κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων είναι αυτή που μπαίνει εμπόδιο στην καταγραφή και μελέτη των επαγγελματικών ασθενειών. Σε μελέτη που έγινε στην Ιταλία το 2008 υπολογίστηκε ότι το κόστος της επαγγελματικής νοσηρότητας είναι 50.000 ευρώ ανά εργατικό «ατύχημα» ή το 2,79% του ΑΕΠ της Ιταλίας. Παγκοσμίως το ILO υπολογίζει ότι το κόστος αυτό ανέρχεται στο 4% του Ακαθάριστου Παγκόσμιου Προϊόντος. Επίσης, σε ανακοίνωση στη Βουλή το 2015 το κόστος μόνο των εργατικών «ατυχημάτων» υπολογίζεται σε 51.000 ευρώ ή 3,6% - 3,8% του ΑΕΠ.

Ωστόσο οι θάνατοι από επαγγελματικές ασθένειες, οι χιλιάδες χρόνιες παθήσεις, με σημαντική αναπηρία, χαρακτηρίζονται κοινή νόσος. Είναι προφανές ότι για την έκθεση στον επαγγελματικό κίνδυνο υπεύθυνος είναι ο εργοδότης, αυτός οφείλει να διασφαλίζει τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα και αυτός πρέπει να πληρώσει και για την ασφαλιστική κάλυψη του επαγγελματικού κινδύνου. Ομως, την ώρα που το αστικό κράτος θεωρεί εύλογο να πληρώνουν τα λαϊκά στρώματα για την αντιπλημμυρική προστασία του διαμερίσματος ακόμα και σε ορόφους που ο κίνδυνος πλημμύρας δεν είναι ορατός, την ίδια ώρα απαλλάσσει την εργοδοσία από την ασφαλιστική κάλυψη του επαγγελματικού κινδύνου.

Ετσι, οι εργαζόμενοι - θύματα δεν παίρνουν καμία αποζημίωση και επιπλέον επιβαρύνονται με τις συνέπειες της έκθεσής τους στον επαγγελματικό κίνδυνο. Από την άλλη, οι εργοδότες δεν πληρώνουν τίποτα, απολαμβάνοντας κυριολεκτικά την απουσία ασφαλιστικής κάλυψης ως ένα διαχρονικό δώρο από το αστικό κράτος.

Τα παραπάνω επιβεβαίωσε και η παρουσίαση, στην εκδήλωση, περιστατικών τεκμηριωμένων επιστημονικά επαγγελματικών ασθενειών, καρκίνων, πνευμονοπαθειών, νόσου Covid-19 (σε υγειονομικούς), τα οποία όμως δεν αναγνωρίστηκαν ως τέτοια και χαρακτηρίστηκαν κοινή νόσος.