Σ' έναν κυκεώνα πολύμορφων εργασιακών σχέσεων βρίσκονται για αρκετά χρόνια οι εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ) αλλά και γενικότερα. Μόνιμοι (οι υποτιθέμενοι τυχεροί της υπόθεσης), με σύμβαση έργου, 8μηνίτες, με σύμβαση αορίστου χρόνου, κλπ. συνθέτουν το παζλ ενός εργασιακού καθεστώτος που από τη μια μεριά κρατά τους εργαζόμενους ομήρους κυβερνήσεων και δημοτικών αρχών και από την άλλη συντελεί στην καταπάτηση κεκτημένων και δικαιωμάτων αλλά και στη διάσπαση του συνδικαλιστικού κινήματος. Για τους λόγους αυτούς, πρωτεύον αίτημα των εργαζομένων είναι η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού για την κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών. Αντ' αυτού, η κυβέρνηση στηρίζει με όλες της τις δυνάμεις την εργασιακή ομηρία.

Συγκεκριμένα:

• Οι προσλήψεις εγκρίνονται από την Τριμελή Επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών με εξαιρετική φειδώ για το μόνιμο προσωπικό και με χρονοβόρες διαδικασίες.
• Διατηρείται και ενισχύεται το θεσμικό πλαίσιο που δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να αναθέτουν δημοτικές υπηρεσίες ή αρμοδιότητες σε δημοτικές επιχειρήσεις ή απευθείας σε ιδιώτες.
• Μεταφέρονται στους δήμους αρμοδιότητες που καλούνται να ασκήσουν μέσω προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), τα οποία μαζί με τα χρήματα (για περιορισμένο χρονικό διάστημα) που «κουβαλούν», φέρουν και την ετικέτα της απασχολησιμότητας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του προγράμματος φύλαξη στα σχολεία, στο οποίο οι εργαζόμενοι είναι ανασφάλιστοι και δουλεύουν για 125.000 δραχμές το μήνα. Το ίδιο θεσμικό πλαίσιο επιτρέπει στους δήμους τη σύσταση ή συμμετοχή σε ιδιωτικές, αναπτυξιακές και άλλες εταιρίες για τη διαχείριση δημοτικών αρμοδιοτήτων και την προώθηση τοπικών έργων, οι οποίες επιβάλλουν τους δικούς τους εργασιακούς όρους.
• Διατηρείται η πενιχρή κρατική επιχορήγηση προς τους δήμους (με την προοπτική της κατάργησης και υποκατάστασή της από φόρους που θα επιβάλλουν και θα εισπράττουν οι δημοτικές αρχές), εξωθώντας τους οικονομικά αδύναμους αλλά και τις πρόθυμες δημοτικές αρχές σε ιδιωτικοποιήσεις.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση, ενόψει και εκλογών, εμπαίζει τις στρατιές των συμβασιούχων που η μικροκομματική ρουσφετολογική πολιτική της δημιούργησε: Χαρακτηριστικά σημειώνουμε:

• Υπόσχεται μονιμοποίηση των συμβασιούχων με... πριμοδότηση σε νέες εξετάσεις του ΑΣΕΠ.
• Διατυμπανίζει το δήθεν ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων που πρέπει να αναλαμβάνουν οι δημοτικές επιχειρήσεις, χωρίς να έχει καν καταγράψει τον αριθμό τους ανά την Ελλάδα, τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται και τα οικονομικά τους κέρδη ή ζημίες. Στο ίδιο μοτίβο δηλώνεται η αναγκαιότητα για την, επιτέλους, καταγραφή των συμβασιούχων και γενικά των διαφόρων εργασιακών σχέσεων που υπάρχουν στην ΤΑ, όταν η πολιτική ηγεσία του καθ' ύλην αρμόδιου υπουργείου Εσωτερικών, λίγες μέρες μετά τις εξαγγελίες περί δήθεν μονιμοποίησης των συμβασιούχων, δήλωνε ότι δεν έχει ιδέα για πόσους μιλάμε.

Σε εξέλιξη δηλώνει η ηγεσία του υπουργείου ότι βρίσκεται η δημιουργία μητρώου των εργαζομένων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου αυτών, όπως προβλέπεται στο νόμο 2839/2000 και στην υπουργική απόφαση που πάρθηκε πριν από περίπου ένα χρόνο... Για το θέμα υπογράφτηκε σύμβαση ανάμεσα στο υπουργείο Εσωτερικών, την Κεντρική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας, την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στους ΟΤΑ και την Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Πρόκειται ουσιαστικά για τη δημιουργία βάσης δεδομένων σχετικά με το προσωπικό που υπηρετεί στην ΤΑ, το οποίο θα είναι στη διάθεση όλων των συμβαλλόμενων μερών. Το μητρώο πέρα από τις θέσεις, την ειδικότητα, τον κλάδο, κλπ. περιλαμβάνει και τις δαπάνες μισθοδοσίας τους. Σε εξέλιξη βρίσκεται και το μητρώο δημοτικών επιχειρήσεων, οι οποίες σύμφωνα με την κυβέρνηση θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο αρμοδιοτήτων. Αυτές αναμένεται να είναι οι κοινωνικές υπηρεσίες (όπως βρεφονηπιακοί σταθμοί, κλπ.), ο αθλητισμός και ο πολιτισμός και τέλος η πολιτική προστασία.

Το «μπάχαλο» που υπάρχει στις εργασιακές σχέσεις στην ΤΑ παραδέχεται και η ίδια η ηγεσία του υπουργείου. «Σύγχυση» όμως φαίνεται ότι επικρατεί και στις δικές της προθέσεις αφού ακόμα δεν έχει προσδιορίσει το ακριβές περιεχόμενο της νομοθετικής ρύθμισης που ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει και με βάση την οποία πριμοδοτούνται στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ οι έκτακτοι. Συγκεκριμένα, δεν είναι καθαρό αν οι προκηρύξεις θα γίνουν με βάση τις οργανικές θέσεις κάθε φορέα ή με βάση τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες του.

Στο μεταξύ, με ρύθμιση στο νομοσχέδιο για την πολιτική προστασία που κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπεται η απαλλαγή των δήμων από την έγκριση του ΑΣΕΠ (το οποίο ωστόσο εξακολουθεί να έχει τον έλεγχο) και του προσωπικού όλων των άλλων (εκτός από τις ανταποδοτικές υπηρεσίες που ισχύει) κατηγοριών και κλάδων «πλην των κατηγοριών ΠΕ Διοικητικού και ΠΕ Οικονομικού, ΤΕ Διοικητικού - Λογιστικού και ΔΕ Διοικητικού - γραμματέων».

Την ίδια ώρα το υπουργείο Εσωτερικών καλεί τους δήμους να προχωρήσουν σε τριετή προγραμματισμό των προσλήψεων, με την επισήμανση «τα αιτήματά τους για πρόσληψη προσωπικού ορισμένου χρόνου να επικεντρώνονται στην κάλυψη παροδικών και όχι πάγιων αναγκών». Την τελική έγκριση των αιτημάτων των δήμων έχει το υπουργείο Εσωτερικών, μετά από εισηγητική έκθεση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, ο οποίος μπορεί «να εισηγείται περικοπή των αιτούμενων ατόμων». Σε σχετική εγκύκλιο του υπουργείου επισημαίνεται χαρακτηριστικά «η ανάγκη φειδούς στην υποβολή αιτημάτων καθώς και της επαρκούς και συγκεκριμένης τεκμηρίωσης της επικαλούμενης ανάγκης για κατ' εξαίρεση πρόσληψη προσωπικού». Είναι σαφές ότι οι δήμοι εξακολουθούν να στερούνται αυτονομίας στην πρόσληψη προσωπικού, κάτι που με τη σειρά του οδηγεί πιο εύκολα στις γνωστές επιλογές ιδιωτικοποίησης.