Τη μετατροπή των χώρων δουλειάς σε αμέτρητες «Κοιλάδες των Τεμπών», όπου σακατεύουν ή και ακόμα χάνουν τη ζωή τους καθημερινά οι εργαζόμενοι, δείχνουν τα απανωτά εργατικά «ατυχήματα» και «δυστυχήματα».

Σημειώνεται ότι ήδη από την αρχή του χρόνου, 10 τουλάχιστον εργαζόμενοι έχουν χάσει τη ζωή τους την ώρα της δουλειάς, ενώ άλλοι τόσοι είναι εκείνοι που τραυματίστηκαν, σύμφωνα μόνο με τα όσα έχει καταγράψει ο «Ριζοσπάστης». Αυτή η μαύρη λίστα είναι κατά πολύ μεγαλύτερη καθώς δεν έχουν συμπεριληφθεί οι σιδηροδρομικοί, εργαζόμενοι στη «Hellenic Train», που έχασαν τη ζωή τους στο δυστύχημα στα Τέμπη, ενώ υπάρχουν θανατηφόρα «ατυχήματα» που δεν έχουν γίνει γνωστά αλλά και εργαζόμενοι που πέθαναν ή υποφέρουν από χρόνια νοσήματα εξαιτίας «επαγγελματικών» ασθενειών που δεν καταγράφονται στη χώρα μας. Μιλάμε δηλαδή για τουλάχιστον έναν νεκρό εργάτη τη βδομάδα, κάτι που αποδεικνύει ότι δεν φταίει ούτε η «κακιά η ώρα» ούτε ο «εργαζόμενος που δεν φόρεσε το κράνος του», όπως προκλητικά λένε τα παπαγαλάκια της εργοδοσίας και των κυβερνήσεων.

Σύμφωνα μάλιστα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία που έχουν δοθεί, η εργατική τάξη, το 2020, δηλαδή σε συνθήκες λοκντάουν, θρήνησε 66 νεκρούς, αφού, σύμφωνα με την Επιθεώρηση Εργασίας, συνέβησαν 6.610 εργατικά «ατυχήματα», εκ των οποίων το 1% ήταν θανατηφόρα.

Ενοχος και αυτήν τη φορά το κυνήγι του κέρδους από τους ομίλους. Είναι αυτό που ορίζει αν και σε ποιο βαθμό θα ληφθούν μέτρα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία ή, με άλλα λόγια, κανείς εργοδότης δεν παίρνει μέτρα που θα μειώσουν ή θα σταθούν εμπόδια στην κερδοφόρα δράση της επιχείρησής του, ειδικά όταν ξέρει ότι απολαμβάνει της «ασυλίας» ενός νομικού πλαισίου που έχει διαμορφωθεί από τις κυβερνήσεις ειδικά των τελευταίων χρόνων.

Πρόκειται για ένα σκηνικό που έχει φαρδιές - πλατιές τις υπογραφές των ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ. Οι τραγικές ελλείψεις σε μέτρα ασφάλειας και οι ανύπαρκτοι έλεγχοι «πάνε πακέτο» με την εντατικοποίηση, τη δουλειά - λάστιχο, τη γενικευμένη εργολαβοποίηση αλλά και τα αυξημένα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, που φέρνουν τους εργαζόμενους αντιμέτωπους με ολοένα και μεγαλύτερους κινδύνους για την ασφάλεια και την ίδια τη ζωή τους.

Στο κριτήριο του κέρδους υπακούει και η πολιτική όλων των κυβερνήσεων που φροντίζουν συστηματικά για την υποστελέχωση των Επιθεωρήσεων Εργασίας και τις επίσης μεγάλες ελλείψεις τους σε υλικοτεχνική υποδομή. Με άλλα λόγια, φροντίζουν για την αποδυνάμωση μιας υπηρεσίας που είναι επιφορτισμένη με τον έλεγχο της τήρησης των μέτρων για την Υγεία και Ασφάλεια και των συνθηκών εργασίας.

Ο αριθμός των ελέγχων - επανελέγχων από τον κρατικό μηχανισμό παραμένει στον πάτο. Ενδεικτικά, το 2021 έγιναν περίπου 31.000 έλεγχοι - επανέλεγχοι από τις Επιθεωρήσεις Εργασιακών Σχέσεων και σχεδόν 26.000 έλεγχοι - επανέλεγχοι από τις Επιθεωρήσεις για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία. Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 346.000 επιχειρήσεις μαζί με τα παραρτήματά τους (στοιχεία Ετήσιας Εκθεσης ΕΡΓΑΝΗ 2022), η Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων θα χρειαστεί σχεδόν 11 χρόνια για να ελέγξει κάθε χώρο δουλειάς. Ενώ η Επιθεώρηση για την Υγεία και την Ασφάλεια θα χρειαστεί 13 ολόκληρα χρόνια! Πρακτικά, αυτό που εξασφαλίζεται μέσα από τη διαχρονική και συνειδητή υποστελέχωση και υποβάθμιση της Επιθεώρησης, απ' όλες τις κυβερνήσεις, είναι το περιβάλλον εκείνο ώστε η εργοδοσία να ξεσαλώνει, αφού ξέρει ότι είναι σχεδόν απίθανο να ελεγχθεί. Και αν ελεγχθεί, θα αναλάβει το κόστος μιας ποινής, έχοντας ήδη κάνει πολλαπλάσια «εξοικονόμηση» όλο το προηγούμενο διάστημα.

Τελευταίο «βήμα» προς την εξασφάλιση αυτής της ασυλίας είναι το φιρμάνι που έβγαλε η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, ύστερα από αίτημα του διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας, λέγοντας ότι δεν χρειάζεται να συντάσσεται έκθεση έρευνας για εργατικά «ατυχήματα» «ήσσονος σοβαρότητας»!

Η κατεύθυνση αυτή, που έρχεται λίγο καιρό μετά τη μετατροπή της Επιθεώρησης σε «Ανεξάρτητη Αρχή» (νόμος Χατζηδάκη), προκειμένου να απαλλάσσονται οι κυβερνήσεις από τις πολιτικές τους ευθύνες, γεννά το εξής ερώτημα: Αν στα «ήσσονος σοβαρότητας ατυχήματα» - πέρα από το αν θα συνταχθεί έκθεση ή όχι - δεν γίνεται ουσιαστικός έλεγχος, πώς μπορεί να διαπιστωθεί αν οι αιτίες που το προκάλεσαν δεν υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν ένα σοβαρότερο εργατικό «ατύχημα» στο μέλλον; Αλλωστε, πολλά μικροατυχήματα σε χώρους δουλειάς είναι ενδείξεις για μη τήρηση μέτρων ασφάλειας, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σοβαρότερα μέχρι και θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα». Ετσι, ο έλεγχος των συνθηκών «ήσσονος σοβαρότητας ατυχήματος» είναι ουσιαστικά και ένας προληπτικός έλεγχος, που με βάση τις κρατικές κατευθύνσεις «παύει» να υπάρχει, γιγαντώνοντας τους κινδύνους για τους εργαζόμενους.