ΒΗΡΥΤΟΣ - ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΡΑΜΑΛΑ.--

Υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας αρχίζει, σήμερα, στη λιβανική πρωτεύουσα η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου, στην οποία αναμένεται να κυριαρχήσει η σαουδαραβική πρόταση ειρήνευσης για το Παλαιστινιακό. Παρ' όλα αυτά, μέχρι αργά χτες, η ισραηλινή ηγεσία εμφανιζόταν απρόθυμη να επιτρέψει στον Παλαιστίνιο ηγέτη να μεταβεί στη Βηρυτό, παρά τις έντονες αμερικανικές πιέσεις, ενώ ο Αριέλ Σαρόν ζητούσε από την Ουάσινγκτον να εγγυηθεί το δικαίωμα του Ισραήλ να απαγορεύσει, αν χρειαστεί, στον Γιάσερ Αραφάτ να επιστρέψει στα αυτόνομα. Παράλληλα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, με δηλώσεις του, μάλλον έριχνε λάδι στη φωτιά παρά αποκλιμάκωνε την ένταση, τονίζοντας ότι «λυπάται που δεσμεύτηκε να μη βλάψει βιολογικά τον Αραφάτ».

Με απαγορεύσεις κυκλοφορίας και περισσότερους από 8.000 στρατιώτες στους δρόμους, και άλλους 6.000 σε επιφυλακή, η λιβανική πρωτεύουσα υποδέχεται σήμερα τη διήμερη σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου. Στη σύνοδο θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 2.000 εκπρόσωποι από 22 αραβικές χώρες, ενώ προσκεκλημένοι είναι ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Χαβιέ Σολάνα και ο προεδρεύων της ΕΕ, Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Μαρία Αθνάρ, ο οποίος θα απευθύνει και την εναρκτήρια ομιλία. Τις εργασίες θα καλύψουν περισσότεροι από 1.600 δημοσιογράφοι.

Αργά χτες, στο Κάιρο, ανακοινώθηκε ότι έκτακτες υποχρεώσεις δε θα επιτρέψουν στον Αιγύπτιο Πρόεδρο να μεταβεί στη Βηρυτό και ότι επικεφαλής της αιγυπτιακής αντιπροσωπείας θα είναι ο πρωθυπουργός. Αβέβαιη, φυσικά, παρέμενε και η συμμετοχή του Παλαιστινίου ηγέτη παρά τις έντονες αμερικανικές και ευρωπαϊκές πιέσεις προς την ισραηλινή ηγεσία που εντάθηκαν, ιδιαιτέρως, χτες, μετά και από την τηλεφωνική συνομιλία του Σαουδάραβα Πρίγκιπα διάδοχου, Αμπντουλάχ, με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Ντικ Τσένεϊ.

Ο Αρι Φλάισερ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, επανέλαβε ότι για την Ουάσινγκτον είναι εξαιρετικά σημαντική η συμμετοχή του Γιάσερ Αραφάτ στη σύνοδο αν και εκτίμησε ότι, ούτως ή άλλως, «οι εργασίες θα πρέπει να είναι παραγωγικές». Επίσης, μετέφερε την παραίνεση του Αμερικανού Προέδρου προς τους Αραβες ηγέτες να «αδράξουν την ευκαιρία, για να ανοίξει ο δρόμος της ειρήνης» ακόμη και χωρίς την παρουσία του Αραφάτ.

Οι αραβικές ηγεσίες επαναλάμβαναν, χτες, ότι η συμμετοχή του Αραφάτ είναι υψίστης σημασίας, αν και ήδη είχε αρχίσει να ακούγεται και η πρόταση της εγκατάστασης διαρκούς τηλεοπτικής σύνδεσης του συνεδριακού κέντρου με τα γραφεία του Παλαιστινίου ηγέτη. Η μοναδική διαφορετική φωνή αρθρώθηκε από τον Αιγύπτιο Πρόεδρο, ο οποίος συμβούλευε, μέσω της εφημερίδας «Αλ Ναχάρ», τον Γιάσερ Αραφάτ να μη μεταβεί στη Βηρυτό, ακόμη και αν δοθεί η ισραηλινή άδεια, γιατί «ουδείς μπορεί να προβλέψει την ισραηλινή αντίδραση και κάλλιστα μπορεί να μην του επιτρέψουν να επιστρέψει στα παλαιστινιακά εδάφη».

Ο ίδιος ο Αραφάτ δήλωνε ότι επιθυμεί να μεταβεί στη Βηρυτό, αλλά συνεργάτες του διέρρεαν ότι θα προτιμήσει να μην το κάνει, προκειμένου να μην αναγκαστεί να αποδεχτεί τους απαράδεκτους όρους που θέτει το Ισραήλ. Επίσης, ο Παλαιστίνιος ηγέτης τόνιζε ότι καταβάλλει 100% των προσπαθειών του για ηρεμία «αλλά κανείς δεν είναι Θεός». Ο εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης, Αβι Παζνέρ, τόνιζε, χθες το πρωί, ότι «δεν έχει ληφθεί συγκεκριμένη απόφαση, αλλά ο Γιάσερ Αραφάτ δεν έχει πράξει τίποτε για να επικρατήσει εκεχειρία». Επιβεβαίωνε ότι βρίσκεται σε ισχύ απαγόρευση μετακίνησής του και εκτιμούσε ότι «μέχρι την Τετάρτη υπάρχει πάντα χρόνος».

Ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας εκτιμούσε ότι «συμφέρει ιδιαίτερα το Ισραήλ και τη διεθνή εικόνα του, να απελευθερωθεί ο Γιάσερ Αραφάτ και να μεταβεί στη Βηρυτό, γιατί πλέον δε θα έχει κανένα πρόσχημα ότι δήθεν δεν μπορεί να πατάξει την τρομοκρατία». Ο Σιμόν Πέρες, από το Πεκίνο, τόνιζε ότι το Ισραήλ επιθυμεί πολιτική και όχι στρατιωτική λύση, και καλούσε τον Αραφάτ να εφαρμόσει την εκεχειρία, για να μεταβεί στη Βηρυτό. Ο Ρώσος Πρόεδρος, τέλος, απηύθυνε δημόσια έκκληση στο Ισραήλ να αποχωρήσει από όλα τα κατεχόμενα αραβικά εδάφη, ενώ σε επιστολή του προς την Αραβική Σύνοδο υπογραμμίζει ότι η αρχή «της ανταλλαγής γης για την ειρήνη είναι μονόδρομος για την επίτευξη ειρήνης».

Το κύριο, αν όχι το μοναδικό, θέμα συζήτησης στη Βηρυτό θα είναι η σαουδαραβική πρόταση που τόσες συζητήσεις έχει, ήδη, προκαλέσει τις τελευταίες βδομάδες. Το σύνολο, σχεδόν, του αραβικού κόσμου μοιάζει να συντάσσεται με το σχέδιο, το οποίο έχουν επικροτήσει οι ΗΠΑ, η ΕΕ, ο ΟΗΕ και η Ρωσία. Σύμφωνα με όσα στοιχεία έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, η πρόταση προβλέπει την άμεση αποχώρηση του Ισραήλ από τα υψώματα του Γκολάν, από τα αγροκτήματα Σεμπάα στο Νότιο Λίβανο, από τα εδάφη που κατέκτησε το 1967 (Δυτική Οχθη, Λωρίδα της Γάζας, Ανατολική Ιερουσαλήμ), την ισραηλινή συναίνεση σε μια λύση ευνοϊκή για τους Παλαιστινίους πρόσφυγες και στην ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Σε αντάλλαγμα τα αραβικά κράτη θα θεωρήσουν λήξασα την εμπόλεμη κατάσταση με το Ισραήλ, θα αποδεχτούν συμφωνία ειρήνης και θα αποκαταστήσουν τις διπλωματικές σχέσεις με το ισραηλινό κράτος. Δε λείπουν, βέβαια, αυτοί που ανησυχούν ότι το Ισραήλ θα προσπαθήσει να επιβάλει στους Παλαιστινίους διάφορες υποχωρήσεις χωρίς αντάλλαγμα και προτείνουν να μην προσφερθεί πλήρης εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων αλλά σταδιακή αναθεώρησή τους.

Το σύνολο του αραβικού Τύπου ασχολείται αποκλειστικά με τη Σύνοδο, τονίζοντας ότι έχουν επενδυθεί «όλες οι ελπίδες της αραβικής κοινή γνώμης, που αναμένει από τους Αραβες ηγέτες να σταθούν στο ύψος τους και να καταλήξουν σε μια συγκεκριμένη πρόταση ειρήνης, που μπορούν να την επιβάλουν είτε αρέσει στο Ισραήλ είτε όχι». Επίσης, ο αραβικός Τύπος εκτιμά ότι ο Αριέλ Σαρόν θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την κατάσταση «καθώς είναι το τελευταίο χαρτί της επιβίωσής του».

Αν και αναβλήθηκε η προγραμματισμένη για τη Δευτέρα, συνάντηση Ισραηλινών και Παλαιστινίων αξιωματούχων ασφαλείας, το ισραηλινό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε, χτες, ότι το Ισραήλ «αποδέχτηκε τις αμερικανικές προτάσεις αν και αρκετές από αυτές καθιστούν ιδιαίτερα επιφυλακτική την ισραηλινή ηγεσία». Σύμφωνα με τις προτάσεις Ζίνι, η ισραηλινή πλευρά καλείται να απομακρύνει τα στρατεύματά της από τα κεντρικά σημεία των αυτόνομων περιοχών, ενώ η παλαιστινιακή καλείται να περισυλλέξει όλα τα όπλα και να συλλάβει εκατοντάδες μαχητές. Μέχρι χτες βράδυ, παρά τις ασφυκτικές αμερικανικές πιέσεις, η παλαιστινιακή πλευρά δεν είχε συγκατατεθεί απαιτώντας να υπάρξουν εγγυήσεις για περαιτέρω διάλογο που θα οδηγήσει σε τερματισμό της κατοχής.

Την ίδια στιγμή, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, σύμφωνα με προδημοσιεύσεις συνέντευξής του, που φιλοξενεί σήμερα η «Γιεντότ Αχρονότ» εκφράζει «λύπη γιατί δέχτηκε να δεσμευτεί προς την Ουάσινγκτον ότι δε θα βλάψει φυσικά τον ίδιο τον Αραφάτ». Παράλληλα, με δηλώσεις του στη «Μααρίβ», ο Σαρόν τονίζει ότι «έκανε λάθος που δε ζήτησε από τους Αμερικανούς να αποδεχτούν την πρόταση απομάκρυνσης του Γιάσερ Αραφάτ». Ο Σαρόν, πάντως, εξέφρασε την επιθυμία να απευθύνει λόγο στην Αραβική Σύνοδο, δηλώνοντας θετικός απέναντι στη σαουδαραβική πρόταση, παρά το γεγονός ότι η υιοθέτησή της θα σηματοδοτήσει στροφή 180 μοιρών στη θέση του για μη ολική ισραηλινή αποχώρηση από τα κατεχόμενα. Η επιθυμία του Σαρόν δεν έγινε δεκτή, οπότε φαίνεται ότι θα αρκεστεί στην πρώτη συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο «Αλ Τζαζίρα» του Κατάρ, χτες το βράδυ.

Τέλος, χτες, 2 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν όταν εξερράγη το παγιδευμένο αυτοκίνητό τους, πλησιάζοντας σε σημείο ισραηλινού στρατιωτικού ελέγχου κοντά σε ένα πολυσύχναστο εμπορικό κέντρο της Ιερουσαλήμ.