Μετά από πολύμηνα παζάρια, όπου ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Ρωσία έθεταν τους δικούς τους όρους για την περιβόητη «αρχιτεκτονική ασφαλείας» στην Ανατολική Ευρώπη, με εκατέρωθεν απειλές, συγκέντρωση μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων γύρω από την Ουκρανία και μετά από αναζωπύρωση συγκρούσεων στο Ντονμπάς, τα ξημερώματα της 24ης Φλεβάρη ξεκίνησε η εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, με χτυπήματα από ρωσικό και λευκορωσικό έδαφος.

Οπως σε κάθε περίπτωση, δεν έλειψαν τα προσχήματα της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης, «ντυμένα» με «ιδεολογία» και επιλεκτικό «ανθρωπισμό».

Ετσι, σκοπός της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», σύμφωνα με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλ. Πούτιν, είναι να προστατευτεί ο ρωσόφωνος πληθυσμός «από τη γενοκτονία από το καθεστώς του Κιέβου», αλλά και η «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας. Αμέσως πριν την εισβολή, είχε προηγηθεί η αναγνώριση των «δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ από το Κρεμλίνο, ενώ ακολούθησε γενικευμένη επίθεση στην Ουκρανία, πολύ πέρα από το Ντονμπάς.

Οι δυνάμεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ ισχυρίζονται από την πλευρά τους ότι υπερασπίζονται τον ουκρανικό λαό από την «αδικαιολόγητη ρωσική επιθετικότητα», υπερασπίζονται τον «ελεύθερο, δημοκρατικό κόσμο» έναντι του «αυταρχισμού του Κρεμλίνου».

Από την πρώτη στιγμή της εισβολής, το ΝΑΤΟικό στρατόπεδο, παρά τη διάσταση συμφερόντων και τα «μπρος - πίσω», έκανε ξεκάθαρο πως θα εξοπλίσει το Κίεβο για να αντιμετωπίσει τη Ρωσία.

Τεράστιες ποσότητες όπλων και στρατιωτικού υλικού άρχισαν να διοχετεύονται από τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, από μαχητικά αεροσκάφη σοβιετικού τύπου, αντιαρματικούς πυραύλους, συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, μέχρι πυρομαχικά, οβιδοβόλα, «αδειάζοντας» τα δυτικά οπλοστάσια.

Το Κίεβο, εξασφαλίζοντας δεσμεύσεις από το ΝΑΤΟ πως θα λάβει ό,τι χρειάζεται για να «νικήσει» τη Ρωσία και να διαπραγματευτεί από τις καλύτερες δυνατές θέσεις, στα τέλη Μάρτη εγκαταλείπει το τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα, που είχε στηθεί στη Λευκορωσία και την Κωνσταντινούπολη.

Εκείνη την περίοδο, πριν διακόψει τις διαπραγματεύσεις, η ουκρανική ηγεσία έκανε λόγο ακόμη και για αμφισβητούμενα εδάφη στο Ντονμπάς και την Κριμαία, ενώ ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, είχε «παραδεχτεί» ότι η Ουκρανία δεν θα μπορέσει να προσχωρήσει στο ΝΑΤΟ, ικανοποιώντας ορισμένους από τους όρους της Μόσχας. Αντίστοιχα το Κίεβο έκανε λόγο για νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας και ανάμεσα στις «εγγυήτριες δυνάμεις» περιλαμβάνονταν - σε επίπεδο διαπραγματεύσεων πάντα - η Ρωσία και η Λευκορωσία. Επίσης φερόταν να αποδέχεται ότι δεν θα φιλοξενήσει πυρηνικά όπλα.

Η Ρωσία ζητούσε να δεσμευτεί νομικά η Ουκρανία σε καθεστώς ουδετερότητας και απαιτούσε να αναγνωρίσει τις «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, όπως και να πάψει να ζητά επιστροφή της Κριμαίας.

Σήμερα και οι δυο πλευρές έχουν σκληρύνει τη στάση τους, με την Ουκρανία να κάνει λόγο για απελευθέρωση όλων των ουκρανικών εδαφών - συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας - και να ζητά εξοπλισμούς και εγγυήσεις ΝΑΤΟικού τύπου. Η «φόρμουλα ειρήνης» που παρουσίασε ο Ουκρανός Πρόεδρος είναι ένα ΝΑΤΟικής έμπνευσης σχέδιο, που είναι βέβαιο ότι θα οξύνει την αντιπαράθεση.

Αμέσως μετά, ΕΕ και ΝΑΤΟ αρχίζουν να διαμηνύουν πως η Ουκρανία «δεν επιτρέπεται» να χάσει τον πόλεμο, επιταχύνεται και πολλαπλασιάζεται η αποστολή όλο και πιο επιθετικών όπλων προς το Κίεβο.

Τόσο πριν την έναρξη της ρωσικής εισβολής όσο και μετά, οι ΗΠΑ έχουν κάνει ξεκάθαρο ότι η ηγεσία του πολέμου στην Ουκρανία είναι δική τους υπόθεση, ενισχύοντας το Κίεβο με κάθε τρόπο, στέλνοντας στρατιωτικά πακέτα σχεδόν κάθε βδομάδα.

Από τα τεράστια κεφάλαια που διοχετεύονται για στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν 45 δισ. δολάρια, ενώ η ΕΕ και οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών έχουν στείλει στο Κίεβο όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας 12 δισ. ευρώ. Η ΕΕ και τα κράτη - μέλη έχουν δαπανήσει σε στρατιωτική, οικονομική και προσφυγική βοήθεια τους τελευταίους δώδεκα μήνες συνολικά 67 δισ. ευρώ.

Στον αμερικανικό προϋπολογισμό του 2023 ορίζονται σχεδόν 50 δισ. δολάρια για στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας και των ΝΑΤΟικών δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη.

Η στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία έχει αποκτήσει τους τελευταίους 9 μήνες πιο συγκροτημένη μορφή και οι ΗΠΑ πρωτοστατούν στη λεγόμενη «Ομάδα Επαφής» για την ενίσχυση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Το εν λόγω σχήμα συνεδριάζει κάθε μήνα και συντονίζει τα ουκρανικά αιτήματα για εξοπλισμούς, μεταξύ των κρατών του ΝΑΤΟ, αλλά και «εταίρων» από τον υπόλοιπο κόσμο.

Περαιτέρω, ΝΑΤΟ - ΗΠΑ φέρεται να έχουν στρατιωτικούς διοικητές - «συμβούλους» στην εμπόλεμη Ουκρανία, ενώ συνδράμουν το Κίεβο και με την παροχή πληροφοριών μέσω μυστικών υπηρεσιών, δορυφόρων και άλλων συστημάτων.

Επιπλέον, χιλιάδες μισθοφόροι «εθελοντές» από ΗΠΑ, Καναδά, Βρετανία, Πολωνία και αλλού έχουν βρεθεί στην πρώτη γραμμή του μετώπου, πολεμώντας τον ρωσικό στρατό.

Σημαντικός σταθμός είναι το κολοσσιαίο στρατιωτικό πακέτο σχεδόν 40 δισ. δολαρίων που ενέκρινε τον Μάη η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ. Εκτός από τη γενναία στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, το πακέτο χρηματοδοτεί επίσης κράτη του ΝΑΤΟ που δίνουν βαρύ εξοπλισμό στην Ουκρανία, για αντικατάστασή του με αμερικανικούς εξοπλισμούς, καθώς και δαπάνες για την ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη.

Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στα τέλη Ιούνη η Σουηδία και η Φινλανδία έλαβαν επίσημη πρόσκληση για ένταξη, με την απόφαση για νέα διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς τα σύνορα με τη Ρωσία να αλλάζει τον «γεωπολιτικό χάρτη» της Ευρώπης. Επιπλέον, πάρθηκαν αποφάσεις για μακροπρόθεσμη στρατιωτική ενίσχυση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και σταδιακό μετασχηματισμό τους σύμφωνα με τα ΝΑΤΟικά πρότυπα.

Επίσης αποφασίστηκε να «μεταμορφωθεί» η Δύναμη Ταχείας Αντίδρασης του ΝΑΤΟ (με ισχύ περίπου 40.000 προσωπικό σήμερα) και να αυξηθεί ο αριθμός των δυνάμεων υψηλής ετοιμότητας σε τουλάχιστον 300.000.

Το καλοκαίρι η Ουκρανία υπέβαλε αίτημα για ένταξη στην ΕΕ και έκτοτε έχουν πραγματοποιηθεί δυο Σύνοδοι Κορυφής ΕΕ - Ουκρανίας, όπως και διεθνείς διασκέψεις για να συγκεντρωθούν κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Πολύ καθοριστική είναι η εκπαίδευση Ουκρανών στρατιωτών σε χώρες της ΕΕ, στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, που προσφέρει μακροπρόθεσμη ενίσχυση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, τόσο κατά τη διάρκεια του πολέμου όσο και μετά τη λήξη του.

Πρόσφατα η ΕΕ ανακοίνωσε πως θα διπλασιάσει τον αριθμό των Ουκρανών στρατιωτών που εκπαιδεύονται σε κράτη - μέλη, κυρίως στην Πολωνία και τη Γερμανία, από 15.000 σε 30.000.

Στη Βρετανία ήδη έχουν εκπαιδευτεί 10.000 Ουκρανοί στρατιώτες τους τελευταίους έξι μήνες και φέτος θα εκπαιδευτούν άλλοι 20.000. Εξάλλου η Βρετανία θα ξεκινήσει ένα νέο πρόγραμμα για την εκπαίδευση πεζοναυτών, καθώς και εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων για σύγχρονα ΝΑΤΟικά μαχητικά αεροσκάφη.

Χιλιάδες στρατιώτες έχουν εκπαιδευτεί και στις ΗΠΑ.

Στα τέλη Σεπτέμβρη ο Ζελένσκι υπέβαλε αίτημα «ταχείας ένταξης» της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, αμέσως μετά το διάγγελμα του Ρώσου Προέδρου για μερική επιστράτευση 300.000 στρατιωτών και για την προσάρτηση ουκρανικών εδαφών σε Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια, που βρίσκονται υπό μερική ή πλήρη ρωσική κατοχή.

Η Ρωσία διοργάνωσε δημοψηφίσματα και προσάρτησε τα εδάφη που ελέγχει σε αυτές τις περιοχές, παρά τα αρχικά διαγγέλματα του Κρεμλίνου ότι σκοπός της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» δεν είναι η κατάκτηση ουκρανικών εδαφών.

Στο μεταξύ, μετά τα χτυπήματα σε στρατιωτικές βάσεις στην Κριμαία, στη γέφυρα του Κερτς, αλλά και σε αεροπορικές βάσεις στην ενδοχώρα, η Μόσχα βομβαρδίζει ασταμάτητα από τον Οκτώβρη ενεργειακές και κρίσιμες στρατιωτικές υποδομές της Ουκρανίας.

Η Μόσχα εντείνει και τις πυρηνικές απειλές και όπως δήλωσε πριν λίγους μήνες ο αναπληρωτής πρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμ. Μεντβέντεφ, τονίζοντας την αποφασιστικότητα της Ρωσίας να τραβήξει «μέχρι τέλους» τον πόλεμο, «πυρηνικές δυνάμεις ποτέ δεν έχασαν μεγάλες συγκρούσεις από τις οποίες εξαρτάται η τύχη τους».

«Η ήττα πυρηνικής δύναμης σε συμβατικό πόλεμο ίσως πυροδοτήσει πυρηνικό πόλεμο», προειδοποίησε. Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής, οι ρωσικές πυρηνικές και στρατηγικές δυνάμεις έχουν τεθεί σε ετοιμότητα, ενώ η Μόσχα προειδοποιεί κατά καιρούς πως τα χτυπήματα στο έδαφός της μπορούν να πυροδοτήσουν πυρηνική απάντηση.

Από την αρχή του πολέμου, τα «ταμπού» και οι «κόκκινες γραμμές» για την αποστολή στο Κίεβο πιο σύγχρονων και επιθετικών ΝΑΤΟικών εξοπλισμών καταργούνται το ένα μετά το άλλο.

Σήμερα πολλοί Ουκρανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ανοιχτά πως δεν υπάρχει είδος εξοπλισμού το οποίο δεν θα τους προμηθεύσει η Δύση.

Κομβικό σημείο κλιμάκωσης αποτέλεσε και η επίσκεψη του Ουκρανού Προέδρου στην Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν, και πριν λίγες μέρες στο Λονδίνο, όπου συναντήθηκε με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Ρίσι Σούνακ.

Στις ΗΠΑ ανακοινώθηκε πως θα παραδοθούν στο Κίεβο πυραυλικά συστήματα αεράμυνας «Patriot», ενώ αντίστοιχη απόφαση έλαβε στη συνέχεια και η Γερμανία.

Στη συνέχεια, Γερμανία, ΗΠΑ και Βρετανία ανακοίνωσαν πως θα στείλουν σύγχρονα κύρια άρματα μάχης - Leopard, Abrams, Challenger - ξεπερνώντας ακόμη μια «κόκκινη γραμμή». Επιπλέον οι ΗΠΑ και η Βρετανία ανακοίνωσαν πως θα στείλουν πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς για χτυπήματα στα μετόπισθεν των ρωσικών δυνάμεων, σε υποδομές καίριες για τον ανεφοδιασμό τους.

Μάλιστα, αμέσως μετά τα άρματα μάχης άνοιξε η συζήτηση για δυτικά μαχητικά αεροσκάφη, όπως F-16 κ.ά. Η Βρετανία θα εκπαιδεύσει Ουκρανούς πιλότους σε σύγχρονα δυτικά μαχητικά αεροσκάφη ως μια «επένδυση για το μέλλον», όπως εκπαίδευε τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις από το 2014 βλέποντας «μπροστά».

Οπως τονίζει ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Μπεν Γουάλας, η εκπαίδευση των πιλότων - που θα διαρκέσει πολλούς μήνες ή και χρόνια - στοχεύει περισσότερο στη «μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα» της Ουκρανίας παρά στην τρέχουσα ρωσική εισβολή.

Οπως φροντίζει να επισημαίνει όλο και πιο έντονα το τελευταίο διάστημα η Μόσχα, η Ουκρανία είναι πλέον de facto «μέλος» του ΝΑΤΟ, με σύγχρονους ΝΑΤΟικούς εξοπλισμούς και εκπαιδευμένο στρατό, που αξιοποιείται ως «μοχλός» κατά της Ρωσίας. Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης ΝΑΤΟ - Ρωσίας στο μέλλον, ακόμη και μετά από έναν ενδεχόμενο τερματισμό του πολέμου.

Μάλιστα, σύμφωνα με αναφορές σε ΜΜΕ, η Ουκρανία εξετάζει το ενδεχόμενο να οργανώσει κοινή άδεια παραγωγής βλημάτων και άλλων όπλων με τη Βρετανία και να δημιουργήσει παρόμοιες στρατιωτικές επιχειρήσεις με άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, για μακροπρόθεσμο εξοπλισμό της.