Στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια έφτασε χθες το κλιμάκιο της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) του ΟΗΕ, εν μέσω βομβαρδισμών στην περιοχή, αλλά και σε εγκαταστάσεις του σταθμού, και αλληλοκατηγοριών μεταξύ των δύο πλευρών.

Ο πυρηνικός σταθμός και ευρύτερα η περιοχή της Ζαπορίζια είναι από τα μέτωπα που βρίσκονται στο επίκεντρο της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, όπως και συνολικά οι νότιες και ανατολικές περιοχές της χώρας, με τη Μόσχα και το Κίεβο να αλληλοκατηγορούνται για επικίνδυνα χτυπήματα στον σταθμό και στη γύρω περιοχή, που ελέγχονται από ρωσικές δυνάμεις.

Η ΙΑΕΑ σχεδιάζει να εγκαταστήσει μόνιμη παρουσία στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, δήλωσε νωρίτερα από το Κίεβο ο γενικός διευθυντής της, Ρ. Γκρόσι. Δεν είναι σαφές υπό ποιες συνθήκες η ΙΑΕΑ θα εγκαταστήσει προσωπικό στις εγκαταστάσεις, οι οποίες ελέγχονται από τον ρωσικό στρατό αλλά λειτουργούν με Ουκρανούς εργαζόμενους.

Στόχος της αποστολής είναι «να αποτρέψει ένα πυρηνικό δυστύχημα», δήλωσε ο Γκρόσι, ενώ σχετικά με το ζήτημα μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης γύρω από τον σταθμό είπε πως «αυτό είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης», ενώ η αποστολή της ΙΑΕΑ είναι «τεχνική», για να προστατεύσει τον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης.

Τις τελευταίες 24 ώρες το πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι παρακείμενες περιοχές και η πόλη Ενεργκοντάρ, όπου βρίσκεται το εργοστάσιο, «έχουν υποστεί πάνω από 60 επιθέσεις από μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα και πυροβολικό», κατήγγειλε χθες η φιλορωσική διοίκηση της πόλης, προσθέτοντας ότι δεν παρατηρήθηκαν αυξημένες τιμές ραδιενέργειας.

Επίσης, φιλορώσος αξιωματούχος της Ζαπορίζια ανακοίνωσε χθες ότι συνελήφθη στην Ενεργκοντάρ ομάδα ένοπλων σαμποτέρ, που σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση στον πυρηνικό σταθμό η οποία «χρονικά θα συνέπιπτε με την αποστολή της ΙΑΕΑ». Σύμφωνα με τον ίδιο οι συλληφθέντες είχαν πλήρη πληροφόρηση για την εγκατάσταση και τα τρωτά σημεία της και διέθεταν μεγάλη ποσότητα εκρηκτικών, όπλα και εκτοξευτές χειροβομβίδων.

Σύμφωνα με τη Μόσχα, στόχος των επιθέσεων του Κιέβου είναι «να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η διαδικασία είναι εκτός ελέγχου, η ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων δεν είναι εγγυημένη και είναι απαραίτητο να τεθεί υπό εξωτερικό έλεγχο με ειρηνευτικές δυνάμεις».

Από την πλευρά τους οι ουκρανικές δυνάμεις κατηγόρησαν και χθες τη Ρωσία ότι βομβάρδισε την Ενεργκοντάρ, κάνοντας λόγο για «επικίνδυνες προκλήσεις». Ισχυρίστηκαν πως οι Ρώσοι, που ελέγχουν την Ενεργκοντάρ και τον πυρηνικό σταθμό, βομβάρδισαν την πόλη ώστε να επιρρίψουν την ευθύνη στις ουκρανικές δυνάμεις και «να προκαλέσουν μια αντίστοιχη εικόνα για την αποστολή του ΙΑΕΑ».

ΗΠΑ, Ουκρανία και ΝΑΤΟ πιέζουν για μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη γύρω από τον πυρηνικό σταθμό, με απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων.

Παράλληλα συνεχίζονται οι επιθέσεις των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων στον νότο, σε Χερσώνα, Ζαπορίζια και έξω από το Μικολάιφ, με στόχο την ανακατάληψή τους και την παρεμπόδιση δημοψηφισμάτων στις περιοχές αυτές, που ελέγχονται από τον ρωσικό στρατό, για ένταξη στη Ρωσία.

Οι ουκρανικές δυνάμεις βομβαρδίζουν τοποθεσίες στην περιοχή της Χερσώνας από το βράδυ της Κυριακής, με σχολεία, κοινωνικές υποδομές και οικιστικά συγκροτήματα να έχουν υποστεί ζημιές, ενώ συνέχισαν να βομβαρδίζουν τον υδροηλεκτρικό σταθμό Kakhovskaya, ανέφερε χθες ο φιλορώσος επικεφαλής της τοπικής διοίκησης.

Στο μεταξύ, στη Ζαπορίζια ετοιμάζονται κανονιστικές νομικές πράξεις για να γίνει η περιοχή μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σύμφωνα με το ρωσικό Δίκαιο και Σύνταγμα, δήλωσε ο πρόεδρος της φιλορωσικής διοίκησης της περιφέρειας, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι αυτή η εξέλιξη θα επικυρωθεί και σε επερχόμενο δημοψήφισμα.

Με το Κίεβο να προσπαθεί να εμποδίσει τέτοιους σχεδιασμούς, την περασμένη Κυριακή βρέθηκε δολοφονημένος στο σπίτι του στη Χερσώνα ο Ουκρανός πρώην βουλευτής Αλ. Κοβάλεφ, που είχε εκλεγεί με το κόμμα του Προέδρου Β. Ζελένσκι αλλά στη συνέχεια στήριξε τις ρωσικές δυνάμεις που κατέλαβαν την περιοχή και είχε τοποθετηθεί αναπληρωτής επικεφαλής της φιλορωσικής πολιτικοστρατιωτικής διοίκησης, αρμόδιος για αγροτικά θέματα. Δολοφονημένη από σφαίρες βρέθηκε και μια νεαρή γυναίκα που ζούσε μαζί του. Ο Ζελένσκι έχει απειλήσει επανειλημμένα ότι «προδότες που τάχθηκαν με τον εχθρό» θα έχουν «την τύχη που τους αξίζει».

Ορισμένοι πύραυλοι για τα αμερικανικά συστήματα HIMARS, με βεληνεκές έως και 300 χιλιόμετρα, έχουν ήδη παραδοθεί στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον ηγέτη των φιλορώσων αυτονομιστών του Ντονέτσκ, Ντ. Πουσίλιν, ο οποίος πρόσθεσε ότι «οι συμμαχικές δυνάμεις κάνουν προσπάθειες να καταστρέψουν αυτά τα όπλα».

Υπενθυμίζεται ότι αρχικά η αμερικανική κυβέρνηση είχε δηλώσει πως το βεληνεκές των πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων HIMARS που στέλνει στην Ουκρανία δεν θα υπερβαίνει τα 80 χλμ., ώστε να μη χρησιμοποιηθούν για χτυπήματα σε ρωσικό έδαφος και να αποφευχθεί μια απευθείας σύγκρουση ΗΠΑ - Ρωσίας. Μάλιστα η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν είχε ισχυριστεί πως είχε διαβεβαιώσεις του Κιέβου ότι δεν θα χτυπήσει στόχους στη Ρωσία με αυτά τα συστήματα.

Στο μεταξύ, μετά τα πρόσφατα χτυπήματα σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Κριμαία, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία το 2014, το σύστημα αεράμυνας στην Κριμαία αναδιαρθρώνεται ώστε να μπορεί να εξουδετερώνει τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ουκρανίας, δήλωσε ο πρόεδρος του κοινοβουλίου της περιοχής Βλ. Κονσταντίνοφ.

Η Σουηδία παρέδωσε στην Ουκρανία νέο πακέτο αμυντικής βοήθειας, στο οποίο περιλαμβάνονται και βλήματα πυροβολικού.

Οι ΗΠΑ θα ανακοινώσουν νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας για το Κίεβο, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, «για να διασφαλίσουμε ότι οι Ουκρανοί θα έχουν τα μέσα προκειμένου να κερδίσουν τη μάχη επί του πεδίου».

Την ώρα δε που ο Γερμανός καγκελάριος ανακοίνωσε νέα στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, ύψους 500 εκατ. ευρώ, μέρος της οποίας θα παραδοθεί το 2023, και διακηρύσσει στήριξη «για όσο καιρό χρειαστεί», η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας Κριστίνε Λάμπρεχτ (από το SPD) βλέπει «μικρά περιθώρια» να σταλούν άλλα όπλα από τα αποθέματα των γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων.

«Πρέπει να ομολογήσω ως υπουργός Αμυνας (...) ότι φτάνουμε στα όρια του τι μπορούμε να δώσουμε από την Μπούντεσβερ», είπε προχθές, στη συνεδρίαση του γερμανικού υπουργικού συμβουλίου.

Ταυτόχρονα δήλωσε «πολύ αισιόδοξη» για το ενδεχόμενο συμφωνίας με την Ελλάδα ώστε να σταλούν εξοπλισμοί στην Ουκρανία και να αντικατασταθούν με γερμανικούς εξοπλισμούς, ενώ και η Πολωνία δέχτηκε να συνεχιστούν οι αντίστοιχες διαπραγματεύσεις. Η Γερμανία έχει ήδη συνάψει τέτοιες συμφωνίες με την Τσεχία και την Σλοβακία.

Στο μεταξύ συνεχίζεται η αντιπαράθεση στο εσωτερικό του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας (SPD), με τρία ακόμα στελέχη του να δηλώνουν πρόσφατα ότι η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να παραδίδει όπλα στην Ουκρανία και να αρχίσει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου.

Σε δημοσκόπηση του ινστιτούτου «Forsa» στη Γερμανία, το 77% των ερωτηθέντων ζητά από τη Δύση να επιδιώξει ενεργά την έναρξη διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών, ενώ το 62% τάσσεται κατά της παράδοσης βαρέων όπλων στην Ουκρανία.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας ζήτησε από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες (BfV) να ερευνήσουν δύο υψηλόβαθμους αξιωματούχους του, λόγω υποψίας για πιθανούς δεσμούς με τη Ρωσία, αναφέρει δημοσίευμα της «Zeit». Οι αξιωματούχοι φέρονται να έχουν φιλορωσική στάση σε θέματα όπως η «διάσωση» του ομίλου «Uniper» (ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου στη Γερμανία) ή η κρατική παρέμβαση στην «Gazprom Germania».

Τα περιφερειακά αεροδρόμια της Βρετανίας ετοιμάζονται να φιλοξενήσουν μαχητικά αεροσκάφη της βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF) για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς εξελίσσεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και εντείνεται η ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ με τη Ρωσία στην Ευρώπη.

Συνολικά οι βρετανικές Ενοπλες Δυνάμεις προετοιμάζονται για μια μελλοντική διευρυμένη σύγκρουση με τη Ρωσία, αυξάνοντας τις στρατιωτικές δαπάνες και αγοράζοντας νέους εξοπλισμούς, ενώ έντονες είναι οι προειδοποιήσεις στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων για το ενδεχόμενο ενός μεγάλου πολέμου στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με δημοσίευση της «Express», είναι η πρώτη φορά από το 1939 που η Βρετανία έχει εκπονήσει σχέδια για τη διασπορά μαχητικών αεροσκαφών σε διάφορες περιοχές της χώρας, με στόχο να διασφαλιστεί ότι εξοπλισμός και αεροσκάφη της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης της RAF θα διασωθούν μετά από άμεσες επιθέσεις στις βάσεις τους.

Τον Σεπτέμβρη θα γίνει μια δοκιμή όπου τα Typhoons και τα F-35, με έδρα το Νόρφολκ, το Λινκολνσάιρ και τη Σκοτία, θα διασκορπιστούν σε ορισμένα περιφερειακά αεροδρόμια, τα οποία θα πρέπει να είναι εξοπλισμένα με αρκετά καύσιμα και προμήθειες έτσι ώστε να επιτρέψουν στα μαχητικά αεροσκάφη να ανατροφοδοτούνται.

Εξετάζεται επίσης το ενδεχόμενο ορισμένα πολιτικά - εμπορικά περιφερειακά αεροδρόμια σε περιόδους κρίσης να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ανεφοδιασμό καυσίμων.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ κατέληξαν, μετά τις χθεσινές διαπραγματεύσεις στην άτυπη σύνοδό τους, να αναστείλουν πλήρως μια συμφωνία διευκόλυνσης θεωρήσεων εισόδου με τη Ρωσία, καθιστώντας πιο δύσκολη και πιο ακριβή την είσοδο Ρώσων πολιτών στην ΕΕ.

Οπως σημείωσε ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ Ζ. Μπορέλ, η απόφαση «θα μειώσει σημαντικά τον αριθμό των νέων θεωρήσεων εισόδου που εκδίδονται από τις χώρες - μέλη της ΕΕ. Θα είναι πιο δύσκολο, θα παίρνει περισσότερο χρόνο».

Ορισμένα κράτη, όπως αυτά της Βαλτικής, η Φινλανδία, η Πολωνία και η Ολλανδία, ζητούσαν καθολική απαγόρευση εισόδου και ταξιδιωτικών θεωρήσεων για τους Ρώσους, ωστόσο η θέση αυτή δεν υιοθετήθηκε.

Πάντως οι γειτονικές με τη Ρωσία χώρες «μπορούν να λάβουν μέτρα σε εθνικό επίπεδο για να περιορίσουν την είσοδο στην ΕΕ», είπε ο Μπορέλ, προσθέτοντας ότι έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση των συνοριακών διελεύσεων από τη Ρωσία προς τις γειτονικές της χώρες από τα μέσα Ιούλη και ότι «υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλεια αυτών των χωρών».

Διευκρίνισε πάντως ότι τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνάδουν με τους κανόνες του χώρου Σένγκεν, και ότι είναι σημαντικό οι Ρώσοι - μέλη της «κοινωνίας των πολιτών» να μπορούν να συνεχίσουν να έρχονται στην ΕΕ.

Σύμφωνα με τη Frontex, τουλάχιστον 1 εκατ. Ρώσοι πολίτες εισήλθαν στην ΕΕ μέσω των χερσαίων συνόρων αφότου ξεκίνησε η εισβολή στην Ουκρανία, οι περισσότεροι μέσω Φινλανδίας και Εσθονίας.

Στο περιθώριο της συνόδου η Γερμανίδα ΥΠΕΞ Αναλένα Μπέρμποκ συναντήθηκε με τον Ουκρανό ομόλογό της, Ντμ. Κουλέμπα, και συζήτησαν για ενδεχόμενο όγδοο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, για το θέμα της βίζας και για περαιτέρω παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία.