Παρασκευή 29 Απρίλη 2022 - Κυριακή 1 Μάη 2022
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 43
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ
Μεγάλη εκδήλωση για τους αλύγιστους που στάθηκαν μπροστά στο Εκτακτο Στρατοδικείο Βόλου

Το Σάββατο 7 Μάη, στις 7.30 μ.μ., στο κτίριο του Πανεπιστημίου στην παραλία

Συγγενείς πάνω από τους τάφους των εκτελεσμένων
Συγγενείς πάνω από τους τάφους των εκτελεσμένων
Μεγάλη εκδήλωση για τις δίκες στο Εκτακτο Στρατοδικείο Βόλου την περίοδο 1946 - 1951, κατά τη διάρκεια της ένοπλης σύγκρουσης του ΔΣΕ, αλλά και στη συνέχεια, διοργανώνει η Κομματική Οργάνωση Μαγνησίας του ΚΚΕ, το Σάββατο 7 Μάη, στις 7.30 μ.μ., στο κτίριο του Πανεπιστημίου στην παραλία.

Θα μιλήσει ο Κύριλλος Παπασταύρου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα γίνει εντοιχισμός αναθηματικής πλάκας στον εξωτερικό χώρο του κτιρίου. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί με αφήγηση χρονικού, απαγγελία ποιήματος και μαρτυρίες της εποχής.

Στον χώρο της εκδήλωσης θα λειτουργεί έκθεση με αρχειακό υλικό που έχει συλλεχθεί από κομματικά ντοκουμέντα, εφημερίδες, φωτογραφίες. Η έκθεση μάλιστα θα λειτουργεί από την Τρίτη 3 Μάη, με σκοπό να την επισκεφτούν οργανωμένα, εργαζόμενοι, φοιτητές, μαθητές.

Από τη «Λευκή Τρομοκρατία» στο Γ' Ψήφισμα και την ίδρυση των στρατοδικείων

Μετά την Απελευθέρωση της χώρας, τον Οκτώβρη του 1944, από το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, το αστικό κράτος ενίσχυσε όλους τους μηχανισμούς του, με στόχο να τσακίσει το ΕΑΜικό κίνημα και ειδικά τους κομμουνιστές, σε πόλεις και χωριά.

Από τις αρχές του 1945 μέχρι τη γενίκευση του ένοπλου αγώνα του ΔΣΕ, το φθινόπωρο του 1946, η «Λευκή Τρομοκρατία» επιβλήθηκε με αιματηρή βία (δολοφονίες, ξυλοδαρμούς, βασανιστήρια, βιασμούς, εμπρησμούς, κ.τ.λ.).

Εφημερίδα της εποχής, με συλληφθέντες κομμουνιστές που οδηγήθηκαν στο έκτακτο στρατοδικείο
Εφημερίδα της εποχής, με συλληφθέντες κομμουνιστές που οδηγήθηκαν στο έκτακτο στρατοδικείο
Τα όργανα που ανέλαβαν να δράσουν εναντίον της πλειοψηφίας του λαού, είτε κρατικά είτε «παρακρατικά», ήταν ήδη δοκιμασμένα και με «περγαμηνές» στην αντικομμουνιστική δράση από την περίοδο της Κατοχής. Στην περιοχή του Βόλου και ευρύτερα της Θεσσαλίας, είναι χαρακτηριστική η δράση του Εθνικού Αγροτικού Συνδέσμου Αντικομμουνιστικής Δράσης (ΕΑΣΑΔ).

Σε όλο αυτό το διάστημα, το αστικό κράτος θωρακίζεται νομικά ενάντια στο κίνημα, με μέτρα και νομοθετήματα μονόπλευρης καταστολής. Αποκορύφωμα αποτελεί η υιοθέτηση του Γ' Ψηφίσματος, τον Ιούνη του 1946, με βάση το οποίο ιδρύθηκαν τα Εκτακτα Στρατοδικεία. Η νομοθετική δράση του αστικού κράτους κλιμακώθηκε ακόμα περισσότερο με τον Αναγκαστικό Νόμο 509, που ψηφίστηκε τον Δεκέμβρη του 1947 και έθεσε εκτός νόμου το ΚΚΕ και το ΕΑΜ.

Χιλιάδες κομμουνιστές, αντιστασιακοί, ακόμη και άνθρωποι που δεν είχαν σχέση με το Κόμμα και το κίνημα, σύρθηκαν στα έκτακτα στρατοδικεία με διάφορες κατηγορίες, άδικες και σκληρές, αντιμετωπίζοντας συχνά κατηγορητήρια θανάτου.

Στις περισσότερες δίκες δεν τηρούνταν ούτε οι στοιχειώδεις κανόνες της αστικής δικονομίας. Οι υποθέσεις «μαγειρεύονταν» στην Ασφάλεια στοχευμένα γύρω από συγκεκριμένους αγωνιστές που ήταν στο στόχαστρο των διωκτικών αρχών του αστικού κράτους για την πολιτική τους δράση.

Κύριοι στόχοι, τα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, συνδικαλιστές, πρωτοπόροι αγωνιστές. Βασανιστήρια και εκβιασμοί αξιοποιούνταν για να κάμψουν την αντίσταση, να αποσπάσουν μια δήλωση μετανοίας, την αποκήρυξη του αγώνα και του ΚΚΕ.

Η πλειοψηφία όμως των αγωνιστών παρέμεινε ακλόνητη. Ολοι αυτοί που νίκησαν ως και τον φόβο του θανάτου, δεν γεννήθηκαν ήρωες, ούτε ήταν υπεράνθρωποι. Αντλούσαν δύναμη από την αφοσίωσή τους στον σκοπό της πάλης τους, στο ιδανικό για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Το μνημείο για τους εκτελεσμένους στο Καζανάκι Μαγνησίας
Το μνημείο για τους εκτελεσμένους στο Καζανάκι Μαγνησίας
Είναι χαρακτηριστική η στάση που κράτησε καταδικασμένος σε θάνατο, λέγοντας τα εξής: «Εβαλα στο μυαλό ότι όταν μας πάρουν, να μην φοβηθώ, αλλά να πάω με θάρρος να με σκοτώσουν. Μήπως τι θα ήταν; Θα με σημάδευαν, θα με τουφέκιζαν και τελείωσε. Οπως όλους τους άλλους. Ετσι έλεγα με τον εαυτό μου, "ναι , θα πάω και θα σταθώ όρθιος να με τουφεκίσουν, όπως πάνε όλοι, δεν θα αποτελέσω εξαίρεση για να αισθάνονται οι δικοί μου ευχάριστα που ήμουν δικός τους άνθρωπος"».

Το Εκτακτο Στρατοδικείο Βόλου

Το Εκτακτο Στρατοδικείο Βόλου, από τον Οκτώβρη του 1946 και μέχρι τον Μάη του 1949, λειτουργεί ως παράρτημα εκείνου που δημιουργήθηκε στη Λάρισα. Ενώ από τον Μάη του 1949 μέχρι και την κατάργηση των έκτακτων στρατοδικείων το 1951, λειτουργεί ως αυτοτελές δικαστήριο λόγω των πολλών υποθέσεων.

Συνολικά, οι κατηγορούμενοι που σύρθηκαν σ' αυτό έφτασαν τους 1.264, εκ των οποίων οι 202 καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκατοντάδες ακόμα σε δεκάδες χρόνια φυλακή και ισόβια.

Από τους 202, εκτελέστηκαν τελικά, λόγω μέτρων αμνήστευσης ή λόγω ηλικίας οι 127, 113 άνδρες και 14 γυναίκες, μεταξύ των οποίων και ένας φαντάρος του εκτελεστικού αποσπάσματος που αρνήθηκε να πυροβολήσει και εκτελέστηκε από τον επικεφαλής αξιωματικό, στο Καζανάκι. Εκεί βρίσκεται εδώ και λίγα χρόνια το ανακατασκευασμένο μνημείο που στήθηκε προς τιμήν τους, από την ΤΕ Μαγνησίας του ΚΚΕ και το παράρτημα της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ.

Ως χώροι συνεδριάσεων αξιοποιήθηκαν το ισόγειο του κτιρίου Παπαστράτου, όπου σήμερα είναι η έδρα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ενώ στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε η αίθουσα του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου στα δικαστήρια της πόλης, στην πλατεία Ελευθερίας. Επίσης, μία δίκη έγινε στο κτίριο Σπίρερ, αυτή των 72 συλληφθέντων των παράνομων Οργανώσεων του ΚΚΕ στη Νέα Ιωνία.

Στο κτίριο Παπαστράτου έγιναν δίκες συλληφθέντων για συμμετοχή στις παράνομες Οργανώσεις του ΚΚΕ στις συνοικίες και εργοστάσια του Βόλου, της Αυτοάμυνας Παλαιών, αυτών που συμμετείχαν στην έκδοση και διακίνηση των εφημερίδων «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ» και «ΛΕΥΤΕΡΙΑ» και μαχητών του ΔΣΕ που είχαν συλληφθεί στο Πήλιο.

Μεγάλες ομαδικές και σημαντικές δίκες

Η πρώτη δίκη ξεκίνησε στις 24 Οκτώβρη και ολοκληρώθηκε στις 9 Νοέμβρη του 1946 στο κτίριο Παπαστράτου. Αφορούσε 51 στρατιώτες και έξι πολίτες. Οι κατηγορίες τις οποίες αντιμετώπισαν ήταν: «Ενήργουν διαλυτική προπαγάνδαν εν τω στρατώ και συγκεκριμένως μεταξύ των οπλιτών διαφόρων μονάδων εδρευουσών στον Βόλο, ευρίσκοντο σε επαφή με το ΚΚΕ εις το οποίον κατέδιδον στρατιωτικές πληροφορίες, παρώτρυναν στρατιώτες εις την λιποταξίαν και ότι κατά τον Ιούνιο και Ιούλιο 1946 κατήρτιζον αναρχικάς συμμορίας».

Το Εκτακτο Στρατοδικείο καταδίκασε σε ισόβια έξι στρατιώτες, ενώ ως ηθικοί αυτουργοί καταδικάσθηκαν δύο πολίτες. Σε 10 χρόνια καταδικάσθηκαν ακόμη τρεις, σε δύο χρόνια 11, ενώ αθωώθηκαν 30 στρατιώτες και πέντε πολίτες.

Το καλοκαίρι του 1947, συλλαμβάνονται 81 μέλη του ΚΚΕ και άλλοι αγωνιστές, εκ των οποίων οι 47 γυναίκες στη Νέα Ιωνία. Παραπέμφθηκαν σε δίκη και με τις κατηγορίες «της υπόθαλψης, βοήθειας και στρατολόγησης υπέρ των δυνάμεων των συμμοριτών», καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν οι 7, μαζί με άλλους 4 αντάρτες του Τάγματος Πηλίου του ΔΣΕ, που είχαν συλληφθεί το φθινόπωρο του ΄47. Είναι η πρώτη εκτέλεση στο Καζανάκι, στις 17 Δεκέμβρη 1947.

Τρεις μέρες πριν, στις 14 Δεκέμβρη του 1947, οι καλύτεροι εκπρόσωποι των συμφερόντων της αστικής τάξης σε κάθε χώρο, όπως στο συνδικαλιστικό κίνημα με τον τότε πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Βόλου, στην Τοπική Διοίκηση με τους δημάρχους Βόλου, Νέας Ιωνίας, τους προέδρους των κοινοτήτων της περιοχής, μαζί με τους ίδιους τους αστούς της περιοχής, βιομήχανους και μεγαλεμπόρους, μαζεύτηκαν σε κοινή συγκέντρωση και εξέδωσαν ψήφισμα που ζητούσε: «Ριζική εκκαθάρισις (...) δι' αποβολής των κομμουνιστών υπαλλήλων από τις δημόσιες υπηρεσίες και επιχειρήσεις (...) Να εκτελεσθούν οι καταδικασθέντες υπό του Εκτάκτου Στρατοδικείου Βόλου, διότι η αναστολή εκτέλεσης προσβάλλει το δημόσιο αίσθημα και δίδεται η εντύπωση και επιχειρήματα εις τους καπεταναίους που λένε στους οπαδούς τους "δεν έχεις τίποτα να φοβηθείς"».

Στις 8 Απρίλη 1948 ξεκινά ένας μεγάλος κύκλος δικών, με εκατοντάδες κατηγορούμενους και δεκάδες άλλους που καταδικάζονται εις θάνατο, πολύχρονες φυλακίσεις. «Η διενέργεια εράνων, στρατολογία "συμμοριτών" και διανομή εντύπων», είναι μία από τις κατηγορίες που αντιμετωπίζουν.

Σε μια από αυτές τις δίκες, οι μάρτυρες κατηγορίας ανακαλούν τις κατηγορίες τους με βάση τις οποίες συνελήφθησαν οι κατηγορούμενοι και η όλη διαδικασία συνεχίζεται με τις καταθέσεις που κάνουν χωροφύλακες, οι οποίες βασίζονταν στις αναιρεθείσες καταθέσεις. Σε άλλη δίκη, στις 23 Απρίλη 1948, έχουν τοποθετηθεί μεγάφωνα στην παραλία, έξω από το κτίριο Παπαστράτου, ώστε όλοι οι περαστικοί να ακούνε όσα λέγονται μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου, δημιουργώντας έτσι ένα κλίμα τρομοκρατίας στον λαό της πόλης.

Στις 14 Μάρτη 1949, ξεκινά στο Εκτακτο Στρατοδικείο Βόλου η μεγάλη δίκη 61 μελών του ΚΚΕ που ασχολούνταν με την έκδοση και διακίνηση της εφημερίδας «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ». Από αυτούς εκτελούνται στις 4 Απρίλη 1949 οι 20, ενώ ένας ακόμα θα πεθάνει μέσα στις φυλακές της Αλεξάνδρας από τα βασανιστήρια.

Συμπεράσματα που θωρακίζουν την ταξική πάλη

Οι Οργανώσεις Μαγνησίας του ΚΚΕ και της ΚΝΕ πραγματοποιούν αυτές τις μέρες ένα πλατύ άνοιγμα, σε απογόνους διωχθέντων και εκτελεσθέντων, σε πλατιά τμήματα του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας της πόλης, καλώντας τους να συμμετάσχουν στην εκδήλωση και να τιμήσουν τους αλύγιστους του ταξικού αγώνα, όλους αυτούς που σύρθηκαν στα στρατοδικεία και αντιμετώπισαν το μίσος της αστικής τάξης και του κράτους της.

Ταυτόχρονα, επιδιώκουν να φωτίσουν χρήσιμα συμπεράσματα για την πορεία της ταξικής πάλης σήμερα.

Τέτοιο είναι, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι το καπιταλιστικό κράτος δεν γίνεται να αλλάξει χαρακτήρα, όπως δεν γίνεται συνολικά ο καπιταλισμός να γίνει ανθρώπινος. Αυτό το κρίσιμο συμπέρασμα προκύπτει και από τα τελευταία 48 χρόνια λειτουργίας της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Το καπιταλιστικό κράτος μπορεί μόνο και πρέπει να τσακιστεί και να αντικατασταθεί από το εργατικό κράτος, το σοσιαλιστικό.

Αλλά και το γεγονός ότι η αστική τάξη δεν χάνει ποτέ το ταξικό της κριτήριο. Με προσαρμογές σε κάθε φάση, άλλοτε με το καρότο, άλλοτε με το μαστίγιο. Σε εναλλαγή αυτών των μορφών καταπίεσης και λαϊκής ενσωμάτωσης. Με στόχο η εργατική τάξη να μη διεκδικεί, πολύ περισσότερο να μην αμφισβητεί την καπιταλιστική εξουσία και ιδιοκτησία.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι η συνειδητή στάση του λαϊκού αγωνιστή μπορεί να εκφράζεται μαζικά σε στιγμές κορύφωσης της ταξικής πάλης, καλλιεργείται όμως στις προηγούμενες, αργές περιόδους, όταν η Ιστορία βηματίζει αργά και ο αγώνας φαίνεται ότι δεν έχει άμεσα αποτελέσματα, όταν ο αντίπαλος φαίνεται παντοδύναμος και η μοιρολατρία, η λογική της αναποτελεσματικότητας τσακίζουν κόκαλα, όπως συμβαίνει και στις δικές μας μέρες.

Τέτοιους ανθρώπους αποδεικνύει ότι γεννά με τη συγκλονιστική ιστορική διαδρομή του το ΚΚΕ. Γιατί εκφράζει το νέο που γεννιέται σε κάθε φάση, συνολικά στη σύγχρονη εποχή.


Γ. Π.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Διαβάστε σήμερα στο 4σέλιδο «Κομματική Ζωή & Δράση»(2018-05-15 00:00:00.0)
Σελίδες απαράμιλλου ηρωισμού από την 100χρονη Ιστορία του Κόμματος(2018-05-02 00:00:00.0)
Για τους αλύγιστους που εκτελέστηκαν στα 1947 - 1949 με απόφαση του Στρατοδικείου Χαλκίδας(2016-01-01 00:00:00.0)
Η «ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ» ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ(2007-10-06 00:00:00.0)
Η «ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ» ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ(2007-09-29 00:00:00.0)
«Εφυγε» η Σούλα Καρανίκα(2006-05-27 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ