Αποκομίσαμε και στην Κρήτη πείρα από την προσπάθεια να διαμορφώσουμε ένα πλατύ αγωνιστικό μέτωπο συνδικάτων και συνδικαλιστών, να ηγηθούμε σημαντικών αγώνων, να διαμορφωθούν αγωνιστικές εστίες σε κλάδους και μεγάλους χώρους δουλειάς, να βελτιώσουμε τον συσχετισμό στο συνδικαλιστικό κίνημα, στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας ανασύνταξης του εργατικού κινήματος, σε συνδυασμό με την επιδίωξη να διαμορφωθεί κλίμα απειθαρχίας, να δυναμώσει ο αγώνας για να μείνουν ανενεργοί και να καταργηθούν στην πράξη οι αντεργατικοί - αντιλαϊκοί νόμοι, όπως ο νόμος Χατζηδάκη.

Η περίοδος αυτή ανέδειξε δυνατότητες για να ενισχυθεί η συμπόρευση εργαζομένων με το Κόμμα. Εκφράστηκε αυτό ως ένα βαθμό στις εκδηλώσεις, συσκέψεις των Κομματικών Οργανώσεων με το Κάλεσμα αγωνιστικής συμπόρευσης με το ΚΚΕ. Ορισμένοι διεύρυναν τα ψηφοδέλτια που στηρίζουν οι δυνάμεις μας σε σωματεία, συνέβαλαν θετικά στη μάχη των αρχαιρεσιών. Αλλοι πρωτοστατούν σε κλάδους και σωματεία κι εκτιμούν τη θετική συμβολή μας στην επίπονη προσπάθεια ανασύνταξης. Αποδείχθηκε ότι συνδικαλιστές που συμμετείχαν σε άλλα ψηφοδέλτια μπορούν να συζητηθούν, να συμβάλουν στη δράση, να αποσπαστούν, ότι δεν είναι πάντα «τόσο δεμένοι» όσο θεωρούμε.

Α) Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα οι συσκέψεις σωματείων που οργανώθηκαν τον περασμένο Οκτώβρη στους νομούς της Κρήτης με πρωτοβουλία των σωματείων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, στη βάση του διεκδικητικού πλαισίου που διαμορφώσαμε ενάντια στο αντεργατικό οπλοστάσιο με κορωνίδα τον Ν. 4808/2021.

Πήραν μέρος δεκάδες σωματεία, που στις διοικήσεις πολλών από αυτά πλειοψηφούν συνδικαλιστικά στελέχη και ψηφοδέλτια που συγκροτούν δυνάμεις οι οποίες προέρχονται από το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ, τον ΣΥΡΙΖΑ, τη ΛΑΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ.

Εγινε συζήτηση για το πλαίσιο πάλης, αποφασίστηκαν πρωτοβουλίες στο κίνημα και στήριξη των επιμέρους κλαδικών αγώνων, που ήταν σε εξέλιξη εκείνη την περίοδο (υγειονομικοί, εκπαιδευτικοί, οικοδόμοι). Δεν έλειψε η αντιπαράθεση με τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και του οπορτουνισμού, με βασικό σημείο την πίεση για ρηχό αντιδεξιό μέτωπο αντί για την οργάνωση της πάλης και την απειθαρχία στο αντεργατικό νομοθετικό οπλοστάσιο που έχουν διαμορφώσει διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις, ειδικά ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια. Ομως, τελικά το πλαίσιο πάλης υιοθετήθηκε από πολλά σωματεία, αναγνωρίζοντας τη συγκροτημένη πανελλαδικά πρωτοβουλία των σωματείων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ και την ανάγκη τα ίδια τα σωματεία, οι εργαζόμενοι να πάρουν την υπόθεση της υπεράσπισης των δικαιωμάτων στα χέρια τους, να μην περιμένουν «σωτήρες» έξω από τη δύναμη του αγώνα τους.

Αντίστοιχες δυνατότητες αποδείχτηκε ότι υπάρχουν και σε κλαδικό επίπεδο. Τέτοιο είναι το παράδειγμα του Σωματείου Εργαζομένων στο ΠΑΓΝΗ που έχει κατακτήσει το κύρος να συμβάλλει σε σταθερή βάση στη συντονισμένη δράση των σωματείων των υγειονομικών σε παγκρήτιο επίπεδο.

Σε αυτό το πνεύμα ήταν και η πρωτοβουλία του Συνδικάτου Οικοδόμων Ηρακλείου ώστε να δοθεί συνέχεια μετά την κλαδική απεργία της 4/11 με συντονισμό των Συνδικάτων Οικοδόμων σε επίπεδο Κρήτης και επίκαιρα αιτήματα αιχμής για μέτρα προστασίας της υγείας, ενάντια στην ακρίβεια και τον προϋπολογισμό.

Τέτοιες πρωτοβουλίες συμβάλλουν ώστε να εξασφαλίζεται συνέχεια και κλιμάκωση με επίκεντρο τον χώρο δουλειάς και τον κλάδο, ανεβάζουν ταυτόχρονα τις απαιτήσεις για εξειδίκευση του διεκδικητικού πλαισίου και την πρωτοπόρα δράση του αντίστοιχου κλαδικού ή επιχειρησιακού συνδικάτου, που είναι ικανή να εμπνέει ευρύτερα σωματεία.

Προϋπόθεση εδώ είναι να αναβαθμίσουμε τη δουλειά των Κομματικών Ομάδων των Εργατικών Κέντρων. Αντικειμενικά καθήκον έχουν την εξειδίκευση του σχεδίου στο εργατικό κίνημα σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας, την παρακολούθηση των ΕΚ, ΝΤ ΑΔΕΔΥ, των μεγάλων σωματείων, να δίνουν βοήθεια στις Κομματικές Ομάδες των σωματείων, χωρίς να υποκαθιστούν την ευθύνη της αντίστοιχης κλαδικής ΚΟΒ. Η Κομματική Ομάδα κάθε Εργατικού Κέντρου πρέπει να βάζει φιλόδοξους στόχους για αλλαγή συσχετισμών, παίρνοντας υπόψη την αντικειμενική κατάσταση και ξεπερνώντας αδυναμίες, με συγκεκριμένη χρέωση καθηκόντων σε κάθε σύντροφο - μέλος της. Να μελετά την προπαγάνδα του αντιπάλου και να τροφοδοτεί τα κομματικά μέλη και συνδικάτα με επιχειρήματα.

Β) Η οργανωμένη πάλη με επίκεντρο την επιχείρηση και ειδικά τους μεγάλους χώρους δουλειάς είναι αυτή που μπορεί να εμπνεύσει ευρύτερες δυνάμεις, να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά, να δώσει ώθηση στην πάλη και στους κλάδους.

Γιατί μπορεί:

α) Να γίνεται πιο άμεση η πάλη, πατώντας στην κατάσταση των εργαζομένων (εντατικοποίηση, εργατικά ατυχήματα, μέτρα προστασίας υγείας και ζωής των εργαζομένων, χαμηλοί μισθοί, λίγα μεροκάματα), αλληλοτροφοδοτούμενη με τη γενικότερη δουλειά στον κλάδο.

β) Να συμβάλλει στο δυνάμωμα της οργάνωσης, να αναγνωρίζεται και να κατοχυρώνεται το σωματείο στους εργαζόμενους και στην εργοδοσία ως ο συλλογικός εκφραστής των διεκδικήσεών τους.

Κρίσιμο ρόλο εδώ παίζει το διεκδικητικό πλαίσιο. Δεν βοηθούν τα γενικά, «copy paste» κείμενα. Εκείνο που χρειάζεται είναι η επεξεργασμένη - γειωμένη εξειδίκευση των διεκδικήσεων στους κλάδους, στις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες, τμήματα που ξεχωρίζουμε.

Η καθημερινή ακούραστη δουλειά και η επαφή με το σύνολο των εργαζομένων είναι που, με την αφορμή που αποτελεί τη σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι, μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία αγωνιστικών εστιών αγώνα. Απαιτούνται αντανακλαστικά για το καθετί: Εργατικό ατύχημα, εντατικοποίηση, απληρωσιά, απόλυση, συνθήκες εργασίας και αμοιβής κ.τ.λ.

Χρειάζεται όμως να προσέξουμε τη μονόπλευρη εναντίωση στον νόμο Χατζηδάκη και υπομονετικά να συμβάλουμε να μπει στο επίκεντρο της πάλης των συνδικάτων συνολικά το αντεργατικό σχέδιο κυβερνήσεων - επιχειρηματικών ομίλων, σε συνδυασμό με αιτήματα που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των εργατικών - λαϊκών οικογενειών για αξιοπρεπές εισόδημα, Υγεία, μόρφωση, ελεύθερο χρόνο, περιβάλλον κ.λπ.

Ταυτόχρονα χρειάζεται καλή γνώση των ανατροπών που επιφέρει ο νόμος αυτός και αποτελούν αφορμές άμεσης συσπείρωσης, διεκδίκησης κ.λπ., π.χ. απλήρωτες υπερωρίες, κανονισμός εργασίας «Jumbo», διάλειμμα εκτός ωραρίου, κατάργηση Κυριακής αργίας και σε νέους κλάδους, π.χ. οικοδομές κ.ά.

Για παράδειγμα, το Συνδικάτο Οικοδόμων Ηρακλείου στο εργοτάξιο του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι, δουλεύοντας με αυτόν τον τρόπο, άφησε ανενεργή την πρόβλεψη του νόμου Χατζηδάκη που ήθελε απλήρωτο το διάλειμμα με επέκταση του ωραρίου, κέρδισε τα ΜΑΠ λόγω πανδημίας να επιβαρύνουν την εργοδοσία, κατέκτησε οικοδομικό αντί απλό ένσημο για τους εργάτες, συνολικά πέτυχε να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας συγκροτώντας μέσα από αυτήν τη διαδικασία εργοταξιακή επιτροπή, που συσπειρώνει το σύνολο των εργαζομένων ανεξαρτήτως ειδικότητας, προετοιμάζοντας παράλληλα το επόμενο βήμα, τη συγκρότηση σωματείου.

Το Σωματείο του ΠΑΓΝΗ δεν αφήνει κυριολεκτικά τίποτα να πέσει κάτω που αφορά την καθημερινότητα των εργαζομένων, σε συνδυασμό με την ανθυγιεινή πολιτική των κυβερνήσεων.

Μέσα από τέτοια δουλειά του Σωματείου Ντελιβεράδων Χανίων και με τη θετική επίδραση του πανελλαδικού αγώνα των διανομέων στην «e-food», στήθηκε επιχειρησιακό σωματείο μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, ακυρώνοντας τον σχεδιασμό της εργοδοσίας να στήσει σωματείο ελεγχόμενο από αυτή.

Με παρόμοιο τρόπο δουλεύοντας το Σωματείο Εργαζομένων στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Χανίων απέσπασε να γίνεται με ευθύνη της εργοδοσίας εβδομαδιαίος έλεγχος, με rapid tests, των εργαζομένων και να χορηγούνται τα απαιτούμενα μέσα προστασίας λόγω πανδημίας.

Επιβεβαιώθηκε η πεποίθησή μας ότι η άνοδος της ταξικής πάλης και της ανασύνταξης μπορεί να δώσει και κάποιες άμεσες κατακτήσεις, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτά των λιμενεργατών στην COSCO και των διανομέων στην «e-food». Εμείς πρέπει να αξιοποιούμε την πείρα της πάλης και τις όποιες κατακτήσεις για να συνειδητοποιεί η εργατική τάξη την ανάγκη ριζικών ανατροπών.

Κρίσιμος εδώ είναι ο ρόλος της Κομματικής Ομάδας σε κάθε σωματείο. Χρειάζεται επιμονή και καθοδηγητική βοήθεια στη συγκρότηση και λειτουργία της σε κάθε σωματείο όπου δρουν οι δυνάμεις μας.

Γ) Την ίδια περίοδο, το τσουνάμι των αρχαιρεσιών ανέδειξε αδυναμίες αλλά και σημαντικές δυνατότητες, ατσάλωσε νέα στελέχη που πήραν πάνω τους τις μάχες αυτές με τη βοήθεια των Οργάνων και των ΚΟΒ.

Αποδείχτηκε ταυτόχρονα ότι μπορούμε να ακυρώνουμε ως ένα βαθμό, να βάζουμε εμπόδια στον σχεδιασμό της εργοδοσίας, των μηχανισμών και των κομμάτων της στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, που στόχο έχει να ακυρώσει την προσπάθειά μας για ανασύνταξη και να εγκλωβίσει στην αναμονή και την κυβερνητική εναλλαγή.

Οι μάχες αυτές ήταν σημαντική αναμέτρηση με την εργοδοσία και τους μηχανισμούς της, την Περιφέρεια και τους δήμους, τον κρατικό διευθυντικό μηχανισμό και τους μηχανισμούς των ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

Το σίγουρο είναι ότι οι αστικές δυνάμεις επενδύουν στην Κρήτη και κάνουν δουλειά στην κατεύθυνση της ενσωμάτωσης στα προτάγματα του κεφαλαίου, στην κατεύθυνση «ανάπτυξη για όλους», με παραλλαγές στα μείγματα διαχείρισης. Επενδύουν στη λογική του εφικτού και του μικρότερου κακού, σε συνδυασμό με το γνωστό ότι «οι αγώνες δεν φέρνουν αποτέλεσμα», ειδικά σε συνθήκες πανδημίας και μειωμένων απαιτήσεων και ότι, με όχημα τις επενδύσεις που θα ακολουθήσουν σε μεγάλα έργα (ΒΟΑΚ, αεροδρόμιο Καστελίου, νέες ξενοδοχειακές μονάδες κ.ά.), «θα κερδίσουν βέβαια οι επιχειρηματικοί όμιλοι αλλά θα κερδίσουν και οι εργαζόμενοι».

Αυτό το κλίμα θα ενταθεί όσο αυξάνονται οι δυσκολίες διαχείρισης της κατάστασης, ειδικά με την πανδημία, την ακρίβεια κ.τ.λ., η πίεση για εγκλωβισμό στο γνωστό δίπολο με τεράστια πίεση στις δυνάμεις μας και σε πλατιά τμήματα εργαζομένων «να φύγει η δεξιά», να γίνει «πιο δίκαιη διαχείριση του καπιταλισμού», άρα και η πίεση να ταυτιστεί η παρέμβαση στις εξελίξεις με τη συμμετοχή σε «μια προοδευτική κυβέρνηση» κ.ο.κ.

Σε αυτές τις συνθήκες, επιβεβαιώθηκε σε μια σειρά από αρχαιρεσίες (Εργατικά Κέντρα Ηρακλείου και Ρεθύμνου, Σωματεία Επισιτισμού - Τουρισμού σε όλους τους νομούς, ΠΑΓΝΗ κ.α.) ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΠΑΣΚΕ δρουν συγκροτημένα, η ΝΔ επίσης παρεμβαίνει με στελέχη της, ενώ και ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει σημαντική προσπάθεια να ενισχύσει στηρίγματά του και στον ιδιωτικό τομέα. Εχουν επεξεργασμένο σχέδιο που δεν θέλει υποτίμηση.

Αρα γίνεται ακόμα πιο απαιτητική η ανάγκη αποκάλυψης και αναμέτρησης με αυτούς τους μηχανισμούς και τις στοχεύσεις τους, πάντα με το μάτι στραμμένο στη μεγάλη μάζα των εργαζομένων και τα οξυμένα προβλήματα στους χώρους δουλειάς.

Αυτός ο τρόπος δουλειάς στο Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου, έχοντας σταθερά στο επίκεντρο την ανάληψη πρωτοβουλιών από τα ταξικά σωματεία, με την ταυτόχρονη έγνοια για κοινή δράση για το παραμικρό ζήτημα με σωματεία που λιγότερο ή περισσότερο σταθερά συσπειρώνονται γύρω από τις πρωτοβουλίες αυτές, με την αλληλεγγύη προς επιμέρους κλαδικούς ή επιχειρησιακούς αγώνες που ξεσπάνε ακόμα κι αν καθοδηγούνται από σωματεία όπου πλειοψηφούν άλλες δυνάμεις, κατάφερε να ακυρώσει την προσπάθεια να περιθωριοποιηθούν οι δυνάμεις μας στο πρόσφατο συνέδριο. Εκεί, οι δυνάμεις των ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ΣΥΡΙΖΑ κατέβηκαν σε ενιαίο ψηφοδέλτιο απέναντι στο ψηφοδέλτιο της ΔΑΣ, με πρωτοπόρους αγωνιστές, το οποίο ενισχύθηκε κι από αρκετούς αντιπροσώπους που είχαν εκλεγεί με άλλα ψηφοδέλτια.

Επίσης, το ψηφοδέλτιο με τους 75 υποψήφιους στο Σωματείο Εργαζομένων στο ΠΑΓΝΗ, που συγκροτήθηκε στη βάση του διεκδικητικού πλαισίου και της αγωνιστικής δράσης των πιο πρωτοπόρων δυνάμεων στο χώρο, ένωσε τους εργαζόμενους στο νοσοκομείο και έκανε σμπαράλια το σχέδιο διοίκησης και κυβερνητικού συνδικαλισμού να ανακοπεί η αγωνιστική πορεία του Σωματείου.

Είναι στο χέρι μας να αξιοποιήσουμε ακόμα καλύτερα αυτόν τον τρόπο δουλειάς, που αντικειμενικά μπορεί να εκφράσει πλατύτερες εργατικές - λαϊκές δυνάμεις στην πάλη ενάντια στη στρατηγική του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκφραστών.

Αυτή η πρωτοπόρα δράση, με τα κενά, τις αδυναμίες και παραλείψεις, υπό προϋποθέσεις επιδρά στη συνείδηση ευρύτερων τμημάτων εργαζομένων, συμβάλλει στην πλατύτερη αναγνώριση της συμβολής του ΚΚΕ και ταυτόχρονα διαμορφώνει πεδία διαπαιδαγώγησης νέων αγωνιστών και ατσαλώματος των κομμουνιστών.