Σάββατο 15 Γενάρη 2022 - Κυριακή 16 Γενάρη 2022
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 37
ΔΙΕΘΝΗ
ΟΥΚΡΑΝΙΑ - ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
Καμία αποκλιμάκωση από τις επαφές μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Ρωσίας

Επιβεβαιώνεται ότι παραμένουν και οξύνονται όλες οι αιτίες της επικίνδυνης κλιμάκωσης

Από το Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας την περασμένη Τετάρτη

Copyright 2022 The Associated

Από το Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας την περασμένη Τετάρτη
Μετά την ολοκλήρωση μιας βδομάδας προγραμματισμένων επαφών μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Ρωσίας, γύρω από την Ουκρανία και τις «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ανατολική Ευρώπη, οι τόνοι της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Ρωσίας ανεβαίνουν ξανά, με εκατέρωθεν «προειδοποιήσεις».

Οι δύο πλευρές είχαν την περασμένη βδομάδα συνομιλίες σε διάφορα σχήματα: Μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας στη Γενεύη, στο Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας στις Βρυξέλλες και στη συνεδρίαση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) στη Βιέννη. Ωστόσο, όχι μόνο δεν φαίνεται κάποια προσωρινή έστω «αποκλιμάκωση» αλλά επιβεβαιώνεται ότι οι βαθιές αντιθέσεις και όλες οι αιτίες κλιμάκωσης παραμένουν και οξύνονται.

Χαρακτηριστικά, και οι δύο πλευρές κάνουν λόγο για ετοιμασίες σε περίπτωση κλιμάκωσης, προειδοποιούν για το ενδεχόμενο «σύγκρουσης» και συγκεντρώνουν στρατιωτικές δυνάμεις. Κι αυτό παρότι το ίδιο το γεγονός των διαπραγματεύσεων αποτυπώνει και τις «ανησυχίες» όλων των πλευρών για την άνοδο της Κίνας, για την αυξανόμενη επιρροή της σε Ουκρανία, Νότιο Καύκασο και Ανατολική Ευρώπη, τη βαρύτητα που αποκτά η περιοχή Ασίας - Ειρηνικού για τον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία ζητά γραπτές και δεσμευτικές «εγγυήσεις ασφαλείας» από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, όπως να μην ενταχθούν στο ΝΑΤΟ η Ουκρανία και η Γεωργία, να μην αναπτύσσονται αμερικανικά και ΝΑΤΟικά στρατεύματα και εξοπλισμοί σε κράτη που συνορεύουν με τη Ρωσία, να μην αναπτυχθούν πύραυλοι μικρού και μεσαίου βεληνεκούς στην Ευρώπη, να υπάρχει συντονισμός για στρατιωτικές ασκήσεις που διεξάγονται κοντά στα σύνορά της.

Ακόμη και μετά τις συνομιλίες, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από τη Μόσχα «αδιέξοδες» και «ανεπιτυχείς», η ρωσική πλευρά επέμεινε σε γραπτές απαντήσεις «άρθρο το άρθρο» στις προτάσεις για «εγγυήσεις ασφαλείας», ξεκαθαρίζοντας ότι τις αναμένει σύντομα και ότι δεν είναι διατεθειμένη να εμπλακεί σε ατέρμονες συζητήσεις.

Οι ΗΠΑ ωστόσο απέφυγαν - σύμφωνα τουλάχιστον με τις δημόσιες δηλώσεις - να συζητήσουν με τη Ρωσία στη Γενεύη θέματα που αφορούν την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ ή άλλες χώρες της Ευρώπης, ενώ απορρίπτουν τον πυρήνα των ρωσικών αξιώσεων.

Οι δύο πλευρές συζήτησαν το ενδεχόμενο αναβίωσης της Συνθήκης INF για τον περιορισμό των πυραύλων μικρού και μεσαίου βεληνεκούς ικανών να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, από την οποία οι ΗΠΑ αποχώρησαν το 2019, κατηγορώντας τη Ρωσία για παραβίασή της. Επίσης, η Ουάσιγκτον πρότεινε να συνεχιστούν οι συζητήσεις για να καθοριστεί ανώτατο όριο αριθμού στρατευμάτων που συμμετέχουν στις στρατιωτικές ασκήσεις και να μπουν περιορισμοί στην τοποθέτηση πυραυλικών όπλων. Η Ρωσία ζητά να μην τοποθετηθούν πυραυλικά συστήματα στην Ουκρανία, όπως και σε άλλα γειτονικά κράτη.

Πάντως, η Ρωσία ξεκαθαρίζει ότι δεν θα περιορίσει τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ σε θέματα ελέγχων εξοπλισμών και ζητά διαπραγματεύσεις για έναν «νέο χάρτη ασφαλείας στην Ευρώπη», ενάντια στις προσπάθειες «αποτροπής» και «αποδυνάμωσης» της Ρωσίας από τη Δύση.

Σε στρατιωτικο-τεχνικά ζητήματα αναφέρεται ότι περιορίστηκαν και οι συνομιλίες στο Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας, χωρίς καμία δέσμευση - όπως άλλωστε αναμενόταν - για μη ένταξη της Ουκρανίας ή της Γεωργίας. Το βέβαιο είναι πως είτε με ένταξη είτε χωρίς, οι ΗΠΑ και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ συνεχίζουν να εξοπλίζουν το Κίεβο, ενισχύουν μόνιμα την παρουσία τους στην περιοχή μέσα από μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις, ενώ και η ΕΕ ετοιμάζει μόνιμη αποστολή εκπαίδευσης του ουκρανικού στρατού.

Μόλις πριν από λίγες μέρες, στα τέλη Δεκέμβρη, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέκρινε επιπλέον στρατιωτική ενίσχυση 200 εκατ. δολαρίων για την Ουκρανία, για εξοπλισμούς και πολεμικά συστήματα.

Θα συνεχιστεί η επέκταση του ΝΑΤΟ

Το δε ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε την πολιτική «Ανοιχτών Θυρών» για την ένταξη νέων μελών, είπε ο γγ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ενώ ξεκαθάρισε πως θα συνεχιστεί «η παρουσία στρατευμάτων στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας».

Μάλιστα, εντείνεται και η συζήτηση για «το δικαίωμα» της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, με τον γγ του ΝΑΤΟ να δηλώνει πως αν οι δύο χώρες αιτούνταν, η διαδικασία «θα προχωρούσε πολύ γρήγορα», καθώς «είναι πολύ κοντά στο ΝΑΤΟ από όλες τις απόψεις».

Σχολιάζοντας ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, έκανε λόγο για μια προσπάθεια «τεχνητής επέκτασης των μελών του ΝΑΤΟ» με διακηρυγμένο στόχο «την αποτροπή της Ρωσίας και της Κίνας».

Στην ίδια γραμμή με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, τα μέλη του ΝΑΤΟ δήλωσαν «προθυμία» να συζητήσουν με τη Ρωσία μέτρα για διαφάνεια των στρατιωτικών ασκήσεων, πρόληψη επικίνδυνων στρατιωτικών επεισοδίων και μείωση των απειλών στο Διάστημα και τον κυβερνοχώρο, όπως και θέματα ελέγχου των εξοπλισμών, αμοιβαίων περιορισμών σε πυραύλους και πυρηνικά.

Η Ρωσία επανειλημμένα πρότεινε στο ΝΑΤΟ μέτρα για την αποκλιμάκωση της κατάστασης αλλά οι πρωτοβουλίες αυτές αγνοήθηκαν, δήλωσε από την πλευρά του ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Αμυνας, Αλ. Φόμιν, επισημαίνοντας πως με αυτήν τη στάση δημιουργούνται προϋποθέσεις για να προκύψουν συμβάντα και συγκρούσεις και υπονομεύονται οι «βάσεις της ασφάλειας».

«Προειδοποιήσεις» για σύγκρουση στην Ανατολική Ευρώπη

Από την πλευρά του, ο ΥΠΕΞ της Πολωνίας, που ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία στον ΟΑΣΕ, εκτίμησε πως «ο κίνδυνος πολέμου στην περιοχή είναι τώρα μεγαλύτερος από ποτέ εδώ και 30 χρόνια».

Χωρίς να κατονομάσει τη Ρωσία, ο Ζ. Ράου ανέφερε τις εντάσεις σε Ουκρανία, Γεωργία, Αρμενία και Μολδαβία, όλες χώρες με ενεργές ή «παγωμένες» συγκρούσεις με ρωσική εμπλοκή.

«Εδώ και μερικές βδομάδες βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την προοπτική μιας μεγάλης στρατιωτικής κλιμάκωσης στην Ανατολική Ευρώπη», τόνισε και πρόσθεσε πως «πρέπει να επικεντρωθούμε σε μια ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης μέσα και γύρω από την Ουκρανία», με «πλήρη σεβασμό της εθνικής κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ενότητας της Ουκρανίας».

«Εάν δεν ακούσουμε εποικοδομητική απάντηση στις προτάσεις που έχουν γίνει εντός λογικών προθεσμιών και εάν συνεχιστεί η επιθετική συμπεριφορά προς τη Ρωσία, θα λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση μιας στρατηγικής ισορροπίας και την εξάλειψη των απαράδεκτων απειλών για την ασφάλειά μας», είπε από τη μεριά του ο εκπρόσωπος της Ρωσίας στον ΟΑΣΕ, Αλ. Λουκάσεβιτς.

Εξηγώντας τι εννοεί η Ρωσία λέγοντας «στρατιωτικά - τεχνικά μέτρα», ο Ρώσος ΥΠΕΞ είπε «ανάπτυξη στρατιωτικού υλικού».

Αντίστοιχα, και ο υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριάμπκοφ, δήλωσε ότι Ρώσοι στρατιωτικοί ειδικοί προτείνουν διάφορες επιλογές στον Πρόεδρο Πούτιν, σε περίπτωση που επιδεινωθεί η κατάσταση γύρω από την Ουκρανία, «αλλά πρέπει να δοθεί μια ευκαιρία στη διπλωματία».

Από την πλευρά της, η Αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών, Γουέντι Σέρμαν, ανέφερε πως «ο απλούστερος τρόπος για να δείξει (σ.σ. η Μόσχα) αποκλιμάκωση είναι να αποσύρει τους 100.000 στρατιώτες της» από τα σύνορα με την Ουκρανία.

Το ζήτημα αυτό χαρακτηρίζεται «μη αποδεκτό» από τη Ρωσία, η οποία επαναλαμβάνει ότι «δεν πρόκειται να συζητήσουμε για τα στρατεύματα που βρίσκονται στο δικό μας έδαφος».

Στο μεταξύ, πριν από λίγες μέρες η κυβέρνηση της Σλοβακίας υπέγραψε μνημόνιο «αμυντικής» συνεργασίας με τις ΗΠΑ, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν μελλοντικά τις στρατιωτικές βάσεις που βρίσκονται στο έδαφός της. Οπως είπε ο Σλοβάκος ΥΠΕΞ, πρόκειται για μια συμφωνία ανάλογη με εκείνες που έχουν συνάψει διμερώς με τις ΗΠΑ άλλα 23 μέλη του ΝΑΤΟ - όπως η Ελλάδα - που βρίσκονται στην «ανατολική πτέρυγα», κοντά στη Ρωσία.

Σε ένα τέτοιο φόντο, μαζική κυβερνοεπίθεση με την προειδοποίηση «να φοβάστε και να περιμένετε τα χειρότερα», έπληξε ιστότοπους της κυβέρνησης της Ουκρανίας την Πέμπτη, χωρίς ωστόσο να αλλάξει το περιεχόμενο των ιστότοπων ούτε να διαρρεύσουν προσωπικά δεδομένα. Τις επιθέσεις καταδίκασε ο Στόλτενμπεργκ, λέγοντας ότι το ΝΑΤΟ συνεργάζεται στενά για χρόνια με το Κίεβο για την ενίσχυση της άμυνας στον κυβερνοχώρο και ότι τις επόμενες μέρες, ΝΑΤΟ και Ουκρανία θα υπογράψουν σχετική συμφωνία ενισχυμένης συνεργασίας.

Ολο και πιο εμφανείς οι αντιθέσεις και μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ

Παράλληλα, οι αντιθέσεις και μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα εκφράστηκαν το προηγούμενο διάστημα και με «γκρίνιες» της ΕΕ ότι μένει εκτός συνομιλιών με τη Ρωσία για την «ασφάλεια στην Ευρώπη».

Χαρακτηριστικές είναι οι επισημάνσεις του Γάλλου Προέδρου, Εμ. Μακρόν, για διατήρηση των διαύλων διαλόγου με τη Ρωσία και «σταθερότητα απέναντι σε κάθε απειλή επιθετικότητας».

«Στόχος μας είναι να βρούμε κοινή αρχιτεκτονική ασφάλειας για εμάς και τους γείτονές μας», είπε, υπενθυμίζοντας τη «Στρατηγική Πυξίδα» για «κυρίαρχη» ΕΕ σε θέματα Αμυνας, Ασφάλειας και άλλους στρατηγικούς τομείς. Εξάλλου, υπογράμμισε ότι το «σχήμα της Νορμανδίας» (Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία, Ουκρανία) «αποτελεί τη ραχοκοκαλιά» της διευθέτησης της σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία.

Αντίστοιχα και ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, σημείωσε πως η ΕΕ υποστηρίζει τη δημιουργία «ενός πιο αποτελεσματικού μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων από κοινού με τη Ρωσία», για πρόληψη συγκρούσεων και για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Σαφής είναι ωστόσο και η προσπάθεια της Μόσχας να «πατήσει» πάνω σε αυτές τις αντιθέσεις εντός του ευρωατλαντικού μπλοκ.

Η ΕΕ νιώθει σε «μειονεκτική θέση» που δεν συμμετέχει άμεσα στις συνομιλίες, όμως η ίδια η ΕΕ «κατέστρεψε όλους τους μηχανισμούς πριν από επτά χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών για την ασφάλεια», σχολίασε από την πλευρά του ο Ρώσος ΥΠΕΞ. Τόνισε ότι η Ρωσία θα ήθελε συνομιλίες με την ΕΕ αλλά δεν υπάρχουν «κανάλια επικοινωνίας».

Ρίχνοντας εξάλλου «λάδι στη φωτιά» των ευρωατλαντικών αντιθέσεων, ο Λαβρόφ επισήμανε ότι για το ενδεχόμενο «χωριστού διαλόγου με την ΕΕ, χωρίς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ πρέπει να ρωτηθούν εάν είναι πρόθυμες να αφήσουν (την ΕΕ) να αναλάβει οποιαδήποτε ανεξάρτητη δράση». Και συνέχισε: «Στην πραγματικότητα, δεν ανησυχούμε πολύ για το ποιος θα συμμετάσχει σε συνομιλίες εάν η διαδικασία καθοδηγείται από τις ΗΠΑ. Από αυτούς (τους Αμερικανούς) εξαρτάται η πολιτική ασφάλειας στην Ευρώπη».

Πάντως, ο Ρώσος ΥΠΕΞ δήλωσε πως «ενδιαφερόμαστε για μια ανεξάρτητη ΕΕ και παρακολουθούμε στενά τις ανάμεικτες τάσεις εντός της Ενωσης». «Η ΕΕ ανησυχεί ότι τα συμφέροντά της θα αγνοηθούν», συνέχισε ο Λαβρόφ, αναφέροντας το Αφγανιστάν και τον σχηματισμό της AUKUS.

«Ορισμένα μέλη της ΕΕ» τονίζουν όλο και περισσότερο «την ανάγκη στρατηγικής ανεξαρτησίας για θέματα ασφάλειας», ανέφερε ο Λαβρόφ, παραπέμποντας ουσιαστικά σε όλη τη συζήτηση γύρω από τη «Στρατηγική Πυξίδα» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά «υπάρχει ένα πολύ σκληρό λόμπι στην ΕΕ που αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε προσπάθειες διαχωρισμού της ασφάλειας της ΕΕ από το ΝΑΤΟ και επιμένει ότι το ΝΑΤΟ είναι το κλειδί για την ασφάλεια». Πρόσθεσε δε ότι οι ΗΠΑ κατάφεραν «να ανακτήσουν τον ενεργό κυρίαρχο ρόλο τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο».

Η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, ανακοίνωσε ότι την ερχόμενη Τρίτη θα επισκεφτεί τη Μόσχα για συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό της, μεταξύ άλλων και για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» που προτείνει η Ρωσία, ενώ προηγουμένως η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας, Κριστίν Λάμπρεχτ, απαντώντας στις πιέσεις των ΗΠΑ, κάλεσε να μην «μπλέκεται» ο αγωγός «Nord Stream 2» στη διαμάχη με τη Μόσχα για την Ουκρανία.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ