Σε συμφωνία για θέσπιση ελάχιστου παγκόσμιου εταιρικού φορολογικού συντελεστή στο 15% κατέληξαν την περασμένη Παρασκευή οι μεγαλύτερες καπιταλιστικές οικονομίες και συνολικά 136 χώρες.

Το σχετικό χρονοδιάγραμμα, όπως ανακοίνωσε ο ΟΟΣΑ, περιλαμβάνει υπογραφή της συμφωνίας το 2022 και έναρξη εφαρμογής του νέου καθεστώτος το 2023, ωστόσο τα έντονα ενδοκαπιταλιστικά παζάρια αναμένεται να συνεχιστούν, καθώς πολλές κρίσιμες «λεπτομέρειες» παραμένουν ανοιχτές, ενώ ήδη μια σειρά χώρες θέτουν θέμα πιο σταδιακής εφαρμογής.

Η συμφωνία περιλαμβάνει «δύο πυλώνες»: Πρώτον, τη φορολόγηση μέρους των κερδών των μεγαλύτερων μονοπωλίων με ετήσιες παγκόσμιες πωλήσεις πάνω από 20 δισ. ευρώ και κερδοφορία πάνω από 10% (υπολογίζονται σε περίπου 100 επιχειρηματικούς ομίλους) στις χώρες που πραγματοποιούν τα κέρδη αυτά (ο ΟΟΣΑ κάνει λόγο για «επιστροφή 125 δισ. δολαρίων κερδών»). Ο δεύτερος πυλώνας προβλέπει την καθιέρωση ελάχιστου παγκόσμιου εταιρικού συντελεστή φορολογίας 15%, ο οποίος θα επιβάλλεται σε πολυεθνικές επιχειρήσεις με έσοδα μεγαλύτερα από 750 εκατ. ευρώ (εκτιμάται ότι αφορά περίπου 8.000 εταιρείες) και αναμένεται να αποφέρει πρόσθετα φορολογικά έσοδα 150 δισ. ευρώ σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τη συμφωνία χαιρέτισαν μεταξύ άλλων οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας κ.ά., ενώ με βάση τα παραπάνω ήδη γίνεται λόγος για «συμφωνία - σταθμό» και για «φορολογική δικαιοσύνη»...

Στην πραγματικότητα, σε συνθήκες μεγάλης έντασης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, είναι σαφές ότι τα παζάρια που προηγήθηκαν της συμφωνίας για ενιαίο διεθνή εταιρικό φόρο και αυτά που θα ακολουθήσουν για την εφαρμογή της θα έχουν στο επίκεντρο το πώς κάθε ισχυρή καπιταλιστική οικονομία μπορεί να κερδίσει περισσότερα σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Χαρακτηριστικό είναι ότι μένουν πολλά ανοιχτά θέματα για τη συγκεκριμενοποίηση της εφαρμογής της εν λόγω συμφωνίας, πλευρές που μπορούν να αξιοποιηθούν ως «παράθυρα», ζητήματα όπως το τι θα γίνεται στην πράξη σε περίπτωση μη εφαρμογής κ.ά.

Σε κάθε περίπτωση οι κολοσσιαίοι επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν διασφαλισμένο από τις αστικές κυβερνήσεις και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς ένα τεράστιο σύμπλεγμα εργαλείων και μέσων για τη «νόμιμη» αποφυγή της φορολογίας, με κάθε είδους φορολογικά «κίνητρα», υπεραποσβέσεις κ.ο.κ. Η δε διαφημιζόμενη αύξηση των κρατικών εσόδων (το μεγαλύτερο κομμάτι της οποίας θα αφορά βέβαια στα ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη) δεν πρόκειται να οδηγήσει σε καμία «ελάφρυνση» για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, αλλά προορίζεται να αξιοποιηθεί σε νέα μέτρα πολύμορφης ενίσχυσης συνολικά της καπιταλιστικής οικονομίας και των μονοπωλίων των χωρών αυτών.