Αντιδράσεις και ενδεχόμενες εξελίξεις για το μέλλον της Πολωνίας στην ΕΕ πυροδότησε η απόφαση του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου που αμφισβητεί την υπεροχή του Δικαίου της ΕΕ και την εξουσία του Δικαστηρίου της ΕΕ.

Το πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε την Πέμπτη, σχετικά με την αρχή της υπεροχής του ευρωενωσιακού Δικαίου, ότι τα άρθρα 1 και 19 της Συνθήκης της ΕΕ δεν είναι συμβατά με το πολωνικό Σύνταγμα. Η υπόθεση την οποία εξέταζε το Ανώτατο Δικαστήριο αφορούσε αλλαγές που προώθησε η πολωνική κυβέρνηση στο δικαστικό σύστημα.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά από πολύχρονη αντιπαράθεση της ΕΕ με την πολωνική κυβέρνηση του εθνικιστικού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) σε διάφορα μέτωπα και σκληρά παζάρια για τη θέση της Πολωνίας - ενός από τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη - στην ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αποφάσεις της Πολωνίας και οι αντιδράσεις των Βρυξελλών έχουν ευρύτερες οικονομικές και γεωπολιτικές προεκτάσεις, όσο οξύνεται και η ενδοϊμπεριαλιστική διαπάλη μέσα στην ΕΕ.

Σε δήλωσή του για τις εξελίξεις, ο Πολωνός πρωθυπουργός Μ. Μοραβιέτσκι ανέφερε: «Θέλουμε μια κοινότητα σεβασμού και όχι μια ομάδα κάποιων που είναι ίσοι και άλλων που είναι πιο ίσοι (...) Αυτήν την Ενωση επιθυμούμε και αυτήν την Ενωση θα δημιουργήσουμε». Πρόσθεσε δε ότι η Πολωνία θέλει να παραμείνει «στην ευρωπαϊκή οικογένεια κρατών».

«Οι πολίτες της ΕΕ και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Πολωνία χρειάζονται τη νομική βεβαιότητα ότι οι κανόνες της ΕΕ και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου εφαρμόζονται πλήρως στην Πολωνία», επεσήμανε από την πλευρά της η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέλαβε πως το Δίκαιο της ΕΕ «υπερισχύει του εθνικού Δικαίου» και αφού αναλύσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου θα αποφασίσει για τα επόμενα βήματα, χωρίς να «διστάσει να χρησιμοποιήσει τις εξουσίες της, βάσει των Συνθηκών».

Η απόφαση αποτελεί «επίθεση κατά της ΕΕ», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Κλ. Μπον.«Είναι πάρα πολύ σοβαρό. Υπάρχει κίνδυνος de facto εξόδου (σ.σ. της Πολωνίας) από την ΕΕ», αν και ο ίδιος - όπως ξεκαθάρισε - δεν το επιθυμεί.

«Το παράνομο Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας έθεσε τη χώρα σε δρόμο προς το Polexit», σχολίασε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.