Παρά το «ψηφιδωτό» των εργασιακών σχέσεων, την ποικιλία των συμβάσεων και τους διαφορετικούς χώρους στους οποίους δουλεύουν, οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα βράζουν όλοι στο ίδιο καζάνι.

Την περίοδο που διανύουμε, και με τη δουλειά των εργαζομένων στην καθαριότητα να έχει αποδειχθεί πιο πολύτιμη από ποτέ μετά από ένα χρόνο πανδημίας, χιλιάδες συμβάσεις φτάνουν και πάλι στη λήξη τους, ενώ οι ολιγόμηνες παρατάσεις που δόθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις εκπνέουν. Το αποτέλεσμα είναι οι εργαζόμενοι να έρχονται για μια ακόμα φορά αντιμέτωποι με την απόλυση και την ανεργία. Στο έδαφος αυτό, σωματεία του κλάδου καλούν σε οργάνωση στις γραμμές τους και ενίσχυση του αγώνα για μόνιμη και σταθερή εργασία. Παράλληλα, προειδοποιούν τους εργαζόμενους σε δημόσιους φορείς, οργανισμούς και υπηρεσίες να είναι διπλά και τριπλά επιφυλακτικοί με τις «φωνές» που φτάνουν στα αυτιά τους και τους «υπόσχονται» μόνιμη δουλειά μέσα από δικαστικές και νομικές ενέργειες, χωρίς τη δική τους συμβολή και συμμετοχή στον αγώνα.

Στο τέλος του μήνα μαζί με τη σχολική χρονιά λήγουν και οι συμβάσεις των περίπου 9.500 εργαζομένων στην καθαριότητα των σχολείων της χώρας. Οι συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου είναι κομμένες και ραμμένες στα πρότυπα της «ευελιξίας» και έχουν διάρκεια ίση με το διδακτικό έτος. Ετσι, με τη λήξη τους οι εργαζόμενοι πετιούνται στην ανεργία, χωρίς να γνωρίζουν αν και πότε θα κληθούν να ξαναπιάσουν δουλειά, αντιμετωπίζουν την ανασφάλεια για το αν θα έχουν μεροκάματο το επόμενο φθινόπωρο. Αντίστοιχα, η καθαριότητα των σχολείων μένει στον «αέρα» μπροστά στην προσεχή σχολική χρονιά, για την οποία μάλιστα υπάρχουν σχέδια να ξεκινήσει νωρίτερα. Ετσι, χιλιάδες εργαζόμενοι περιμένουν να ενημερωθούν για την προκήρυξη και τους όρους της, προσβλέποντας στη μοριοδότηση της προϋπηρεσίας τους, ώστε να μην πεταχτούν στην «απέξω» μετά από 10, 15 ή ακόμα περισσότερα χρόνια δουλειάς. Ακόμα και η προϋπηρεσία αυτή δεν στάθηκε ικανή να εξασφαλίσει την τελευταία χρονιά το μεροκάματο για 1.500 εργαζόμενες, που αποκλείστηκαν από την τελευταία προκήρυξη επειδή δεν είχαν την ελληνική ιθαγένεια. Παρά τη διαμαρτυρία και τις κινητοποιήσεις των Σωματείων Καθαριστών - Καθαριστριών σε Αθήνα και Πειραιά, μετανάστες και μετανάστριες που μετρούν χρόνια δουλειάς στην καθαριότητα των σχολείων αποκλείστηκαν από τις συμβάσεις της φετινής χρονιάς, σε μια περίοδο που οι ανάγκες για προσωπικό καθαριότητας στα σχολεία είχαν πολλαπλασιαστεί.

Σε αντίστοιχη θέση βρίσκονται οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα των δημόσιων νοσοκομείων, όπου το καθεστώς των ατομικών συμβάσεων που υπογράφονται με τις διοικήσεις ορισμένων ιδρυμάτων συνυπάρχει με την εργολαβική εργασία που δεν σταμάτησε ποτέ σε άλλες μονάδες. Στο τέλος του έτους λήγουν μαζικά οι ατομικές συμβάσεις, ενώ ήδη στο τραπέζι της συζήτησης έχει βρεθεί η επιστροφή των εργολάβων. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το Νοσοκομείο «Θριάσιο», η διοίκηση του οποίου αποφάσισε την περασμένη βδομάδα να προκηρύξει διαγωνισμό για να αναθέσει τις υπηρεσίες καθαριότητας, φύλαξης και σίτισης σε εργολαβική εταιρεία. Η απόφαση αυτή οδηγεί στην απόλυση άνω των 100 εργαζομένων, μεταξύ των οποίων 59 καθαριστές και καθαρίστριες. Το Σωματείο Εργαζομένων στο νοσοκομείο καταδικάζει τους σχεδιασμούς κυβέρνησης και διοίκησης για την επαναφορά των εργολαβικών εταιρειών στην καθαριότητα. Εχει ήδη προχωρήσει σε διαμαρτυρία στη συνεδρίαση της διοίκησης με το επίμαχο θέμα, την περασμένη Δευτέρα οργάνωσε συγκέντρωση, ενώ την Τρίτη 8 Ιούνη καλεί όλους τους συμβασιούχους να συγκροτήσουν σωματειακή επιτροπή, προετοιμάζοντας τα επόμενα βήματα του αγώνα.

Ο δρόμος για την επιστροφή των εργολάβων ανοίγει τη στιγμή που η πείρα που υπάρχει από τα «έργα και τις ημέρες τους» στα δημόσια νοσοκομεία αποδεικνύει ότι η απληρωσιά, οι απολύσεις, η δουλειά με ελάχιστο προσωπικό δεν σταμάτησαν ούτε μέσα στις συνθήκες της πανδημίας. Ανάλογη πείρα υπάρχει και σε άλλους χώρους. Στην καθαριότητα των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, την οποία λυμαίνονται οι εργολάβοι, κυριαρχούν οι ελλείψεις σε μέσα ατομικής προστασίας, το λιγοστό προσωπικό και η μεγάλη εντατικοποίηση. Στην πρόσφατη περιοδεία του στο αμαξοστάσιο της ΟΣΥ στου Ρέντη το Σωματείο Καθαριστών - Καθαριστριών Πειραιά διαπίστωσε ότι σε κάθε εργαζόμενο αναλογούσαν 18 λεωφορεία στη βάρδιά του (!), με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τις ανάγκες καθαριότητας των οχημάτων. Σε πανεπιστημιακές σχολές και ιδρύματα, οι εργολαβικοί δουλεύουν σε συνθήκες καταστρατήγησης των μισθολογικών και εργασιακών δικαιωμάτων τους, κάθε φορά που αλλάζει ο εργολάβος μένουν «ξεκρέμαστοι», ενώ οι διοικήσεις των ιδρυμάτων ...νίπτουν τας χείρας τους, όταν τα σωματεία καταγγέλλουν την κατάσταση. Στο μέτωπο αυτό, τις προηγούμενες μέρες τα Σωματεία της Αθήνας και του Πειραιά προχώρησαν σε παρέμβαση στην Πρυτανεία του Πολυτεχνείου, διεκδικώντας να παραμείνουν οι εργαζόμενοι στις θέσεις τους, με όλα τα δικαιώματά τους, κατά την εναλλαγή από τον έναν εργολάβο στον άλλον.

Η εργασιακή ανασφάλεια καλά κρατεί ακόμα και για τους εργαζόμενους που δεν έχουν πάνω από το κεφάλι τους την τρομοκρατία του εργολάβου. Οι ατομικές συμβάσεις, που είχε ιδιαίτερα διαφημίσει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν ημερομηνία λήξης και ακολουθούν κατά γράμμα τη λογική της ανακύκλωσης του προσωπικού και της ανεργίας: Οι εργαζόμενοι που συμπληρώνουν κάποιους μήνες στη δουλειά βλέπουν τις συμβάσεις τους να λήγουν, αντικαθίστανται από συναδέλφους τους που έχουν πεταχτεί νωρίτερα στην ανεργία και περιμένουν τη σειρά τους για να επιστρέψουν σε μια θέση προσωρινής δουλειάς όταν αθροιστούν οι μήνες ή τα χρόνια της ανεργίας και μαζί τους τα μόρια που θα συγκεντρώσουν στην επόμενη προκήρυξη.

Θύματα της ομηρίας αυτής είναι εκατοντάδες εργαζόμενοι σε δημόσιους φορείς και οργανισμούς. Τους τελευταίους μήνες οι περίπου 140 εργαζόμενοι στην καθαριότητα των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών βρίσκονται σε κινητοποιήσεις για το δικαίωμά τους στη δουλειά. Οι περισσότεροι έχουν δουλέψει για δέκα και πλέον χρόνια με το άθλιο εργασιακό καθεστώς των ολιγόμηνων συμβάσεων. Μετά τη λήξη των συμβάσεων, στο τέλος Μάρτη, και την προσφυγή τους στη Δικαιοσύνη, ορισμένοι έχουν επιστρέψει στα πόστα τους με προσωρινή διαταγή των δικαστηρίων που παρατείνουν για δύο - τρεις μήνες τις συμβάσεις. Αν και στην ΑΑΔΕ και στα τελωνεία η προσφυγή στη Δικαιοσύνη οδήγησε σε αυτήν την παράταση, σε άλλες περιπτώσεις, όπως αυτή των συμβασιούχων στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, η απόφαση ήταν αρνητική για τους εργαζόμενους. Σε κάθε περίπτωση, οι συμβασιούχοι είτε έχουν ήδη αντιμετωπίσει την απόλυση είτε θα βρεθούν το επόμενο διάστημα μπροστά της. Αντίστοιχα, οι συμβασιούχοι στην καθαριότητα του ΕΦΚΑ συνεχίζουν να δουλεύουν με μια ολιγόμηνη παράταση και βλέπουν την ανεργία να πλησιάζει απειλητικά.

Οι ανάγκες της καθαριότητας σε νοσοκομεία, σχολεία, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες «δεν μπορούν να συμβαδίζουν με την κακοπληρωμένη εργασία και με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, με μονοετείς ή διετείς συμβάσεις, με διαρκή ομηρία, με τους εργολάβους που δεν έφυγαν ποτέ και αναμένουν τις νέες αναθέσεις έργου», τονίζει το Σωματείο Καθαριστών - Καθαριστριών Πειραιά. Μαζί με άλλα σωματεία της χώρας που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, θέτει στο προσκήνιο την ανάγκη για σταθερή δουλειά με δικαιώματα. Στην κατεύθυνση αυτή, τα σωματεία απευθύνουν στους εργαζόμενους κάλεσμα οργάνωσης στις γραμμές τους, ανεξάρτητα από τον χώρο στον οποίο δουλεύουν, και συνένωσης σε ένα ενιαίο διεκδικητικό ποτάμι.

Τα σωματεία προειδοποιούν τους εργαζόμενους να μην πέσουν στην παγίδα των υποσχέσεων που μοιράζουν αυτήν την περίοδο δικηγορικά γραφεία, ενίοτε και με την «κάλυψη» που τους προσφέρουν δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, που τάζουν ...μονιμότητα με δικαστικές και νομικές ενέργειες. Οι δυνάμεις αυτές, που βρίσκονται στην ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ, τις προηγούμενες μέρες διακινούσαν και «ερωτηματολόγια» στους εργαζόμενους καλώντας τους μάλιστα να ...συναινέσουν στην εκχώρηση προσωπικών στοιχείων σε συνδικαλιστικές οργανώσεις που λειτουργούν ως μεσάζοντες με δικηγόρους, ακόμα και με εταιρείες πληροφορικής (!), με δήθεν «έπαθλο» τη μονιμότητα...

«Η σταθερή εργασία είναι διαρκές και πάγιο αίτημα που μας θέλει ενωμένους στον δρόμο, με κινητοποιήσεις που θα βάζουν στο επίκεντρο αυτό το αίτημα, χωρίς αστερίσκους», ξεκαθαρίζουν τα σωματεία.

Η Πανελλαδική Γραμματεία Εμπορίου - Υπηρεσιών του ΠΑΜΕ καλεί επίσης τους εργαζόμενους να έρθουν σε επαφή με το ΠΑΜΕ (210.3833.786 - 210.3301.842) και με το Σωματείο Καθαριστών - στριών Πειραιά και Νήσων (6906.563.549 - email: som.kathar.peiraia@gmail.com).